Eitem ar yr agenda

Cael adroddiad diweddaru (ynghlwm) gan y Rheolwr Gwastraff ac Ailgylchu yn ymwneud â chyflwyno’r gwasanaeth newydd.

 

11:45 – 12:15

 

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Priffyrdd a’r Amgylchedd adroddiad diweddaru (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) ar gyflwyniad y Prosiect Ailfodelu’r Gwasanaeth Gwastraff newydd.

 

Bwriad yr adroddiad oedd rhoi gwybod i'r Pwyllgor Craffu Cymunedau am gynnydd presennol y prosiect ac amlygu'r risg o ran cymeradwyo'r drwydded weithredol sydd ei hangen ar gyfer Cynllun Trosglwyddo Gwastraff newydd Dinbych yn amserol.

 

Eglurodd swyddog arweiniol Tîm Gweithredol Corfforaethol y Prosiect i Aelodau mai’r Gwasanaeth Gwastraff newydd oedd y newid gweithredol mwyaf a ddarparwyd gan y Cyngor ers blynyddoedd ac roedd llawer o waith cynllunio wedi cael ei gwblhau i gyrraedd y cam hwn.

 

Byddai’r gwasanaeth newydd yn cynnwys casglu gwastraff wedi’i ailgylchu yn wythnosol mewn cynwysyddion ar wahân a chasglu gweddill gwastraff y cartref bob mis.

 

Y brif broblem ar hyn o bryd oedd cael y drwydded weithredol gan Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC), ni ellir gweithredu’r Orsaf Drosglwyddo Gwastraff heb y drwydded hon.   Disgwyliwyd y byddai’r drwydded yn cael ei chyflwyno yn y Gwanwyn 2024.  Roedd y Cyngor wedi cyflwyno’r ffurflen gais ar gyfer Depo Trosglwyddo Gwastraff Dinbych ym mis Ionawr 2023, fodd bynnag, roedd oedi wedi bod yn sgil croniad o drwyddedau i’w cyflwyno gan CNC.  Roedd y broblem hon bellach wedi’i datrys, roedd y broses y disgwyliwyd iddi gymryd hyd at 4 mis i’w chwblhau bellach ar waith, ac roedd trafodaethau cadarnhaol wythnosol yn parhau gyda CNC.   Byddai unrhyw broblemau a godir yn ystod y cyfarfodydd hyn yn cael eu huwchgyfeirio ar unwaith i Aelod Arweiniol a Swyddog Arweiniol y Tîm Gweithredol Corfforaethol.

 

Roedd bwriad i gyflwyno’r Prosiect Ailfodelu’r Gwasanaeth Gwastraff o fis Mehefin 2024 a chwblhau’r depo erbyn mis Rhagfyr 2023.

 

Roedd angen canolbwyntio ar recriwtio staff a darparu’r cynwysyddion newydd i bob aelwyd yn y sir. 

 

Byddai’r Tîm Prosiect yn mynychu bob cyfarfod Grŵp Ardal Aelodau ym mis Chwefror / Mawrth 2024 i gynnig rhagor o fanylion am gyflwyniad y Prosiect yn eu hardaloedd. 

 

Diolchodd y Cadeirydd i’r Aelod Arweiniol a Swyddog Arweiniol Gweithredol y prosiect am y diweddariad a chroesawyd cwestiynau gan Aelodau. 

 

Nododd Aelodau bod yr ymweliad diweddar â depo gwastraff newydd Dinbych yn fuddiol iawn a gofynnwyd am ymweliad arall cyn cyflwyno’r gwasanaeth.

 

Holodd aelodau am y newid i wagenni trydan dan y gwasanaeth newydd a gofynnodd pwy oedd yn gyfrifol am y costau cysylltiedig.  Nododd Swyddog Arweiniol Gweithredol y Prosiect bod ar y gwasanaeth newydd angen fflyd newydd o wagenni i ymdrin â’r cynwysyddion sortio ar ymyl palmant o fewn y Gwasanaeth Ailgylchu newydd.   Fodd bynnag, byddai cerbydau gwastraff cyffredinol presennol yn parhau i fod yn addas ar gyfer darparu’r gwasanaeth gan nad oedd y model gwasanaeth yn newid, dim ond amlder y ddarpariaeth gwasanaeth.   Er bod rhagor o gerbydau trydan wedi cael eu cyflwyno i’r fflyd, nid oedd y fflyd i gyd yn drydan gan fod angen sicrhau cadernid cylchoedd casgliadau gwastraff yn y sir. 

 

Nododd aelodau eu pryderon am yr helynt posibl yn sgil cwynion gan y cyhoedd a nododd nad oedd hyn yn cael ei amlygu ddigon yn yr adroddiad.   Darparodd Swyddog Arweiniol Gweithredol y Prosiect sicrwydd i aelodau eu bod yn deall y byddai gan breswylwyr rai pryderon am y newid.  Yn y flwyddyn newydd (Ionawr 2024), byddai prosesau cyfathrebu arfaethedig yn cael eu rhoi ar waith 6 mis cyn gweithredu.  Nododd awdurdodau eraill a oedd eisoes wedi trosglwyddo i’r Gwasanaeth Ailgylchu Gwastraff newydd bod rhai pryderon ar ddechrau’r cyflwyniad.  Fodd bynnag, unwaith yr oedd preswylwyr wedi dod i ddeall y system newydd, roeddent yn ei ffafrio.

 

Gofynnodd Aelodau beth oedd cyfanswm y costau a oedd ynghlwm â chyflwyno’r prosiect.  Nododd Swyddog Arweiniol Gweithredol y Prosiect fod y Prosiect yn costio oddeutu £22 miliwn.  Yn sgil yr hinsawdd ariannol sydd ohoni, roedd y costau disgwyliedig wedi cynyddu. Roedd Llywodraeth Cymru wedi darparu £12 miliwn o gyllid, a byddai gweddill y costau’n cael eu talu gan gronfa wrth gefn y Gwasanaeth a thrwy Fenthyca Darbodus. Nodwyd y byddai’r costau rhedeg sydd ynghlwm â’r gwasanaeth newydd, unwaith y byddai’n weithredol, yn llai na chostau’r gwasanaeth ailgylchu a oedd ar waith ar hyn o bryd.  

 

Roedd yr Aelod Arweiniol a’r swyddogion yn cydnabod, fod y risg fwyaf i gyflwyno’r Gwasanaeth newydd yn brydlon yn ymwneud â chael y drwydded i’r Orsaf Drosglwyddo Gwastraff gan CNC.  Er nad oedd cynllun wrth gefn ar waith pe bai oedi gyda chyflwyno’r drwydded, roedd yr Aelod Arweiniol a’r swyddogion yn hyderus, o ystyried y trafodaethau rheolaidd a oedd bellach yn mynd rhagddynt gyda CNC yn lleol ac yn genedlaethol, y byddai’r drwydded yn cael ei chyflwyno mewn pryd.

 

Nododd a chytunodd yr Aelodau bod angen bod yn gadarnhaol am y Gwasanaeth Gwastraff newydd a gweithio gyda swyddogion i hysbysu’r cyhoedd.

 

Diolchodd y Cadeirydd i’r Aelodau Arweiniol a Swyddog Arweiniol Gweithredol am eu hadroddiad.

 

 

Yn dilyn trafodaeth fanwl:

 

Penderfynwyd: yn amodol ar y sylwadau a’r atebion uchod i’r cwestiynau a godwyd -

 

(i)             cydnabod y cynnydd a wnaed hyd yma â darpariaeth y Prosiect, gan gynnwys yr ymdrechion a wnaed i sicrhau cymeradwyaeth brydlon o’r drwydded weithredol ar gyfer Gorsaf Drosglwyddo Gwastraff newydd Dinbych; a

(ii)           cadarnhau ei fod wedi darllen, deall ac ystyried yr Asesiad o Effaith ar Les, sydd ynghlwm fel Atodiad 1 i’r adroddiad fel rhan o’i ystyriaethau.