Eitem ar yr agenda

Ystyried blaenraglen waith y pwyllgor (copi'n amgaeedig).

Cyflwynwyd Blaenraglen Waith y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio (FWP) i'w hystyried (a ddosbarthwyd yn flaenorol).

Pwysleisiodd y Cadeirydd bwysigrwydd adroddiadau a gyflwynwyd i'r Pwyllgor ganolbwyntio ar yr uchafbwyntiau, tueddiadau, pryderon neu ddiffyg cydymffurfio allweddol y manylir arnynt yn y papur.

Gofynnodd y Cadeirydd am unrhyw newidiadau neu ddiwygiadau i'r blaenraglen waith, gael eu trosglwyddo i'r Cadeirydd a'r Is-gadeirydd.

Awgrymwyd cwblhau ymarfer mapio ar gyd-weithio neu gyllidebau cyfun i ddangos y llinell gyfrifoldeb gan gynnwys cyfrifon, archwiliadau a chyfreithlondeb partneriaethau. Dywedodd yr Aelod Lleyg Paul Whitham, wrth yr aelodau fod adroddiad blaenorol ar gydweithio wedi'i gyflwyno i'r Pwyllgor yn flaenorol. Cadarnhaodd y Prif Archwilydd Mewnol fod un o'i ragflaenwyr wedi gwneud darn o waith, awgrymodd iddo edrych yn ôl ar y gwaith hwnnw ac ehangu i gyflwyno adroddiad diweddaru i'r Pwyllgor ym mis Mawrth 2023.

Awgrymodd y Cadeirydd y dylid cynnwys eitem ar adran eitemau yn y dyfodol o'r blaenraglen waith ar newidiadau i Gylch Gorchwyl y Pwyllgor.

Trefnwyd cyfarfod nesaf y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio ar gyfer 22 Tachwedd 2023. Dywedodd y Cadeirydd wrth y grŵp, y gobaith oedd bod adroddiad Archwilio Cymru ar amserlen y gwaith ar gael ar gyfer y cyfarfod hwnnw.

Pwysleisiodd y Cadeirydd bwysigrwydd sesiwn hyfforddi ar y Gofrestr Risg cyn y cyfarfod nesaf. Cytunodd y Prif Archwilydd Mewnol i drafod gyda swyddogion i ddod o hyd i ddyddiad ac amser derbyniol.

Awgrymwyd hefyd fod sesiwn hyfforddi ar raddfeydd sicrwydd archwilio mewnol yn cael ei ddarparu ynghyd â sesiwn hyfforddi ar Reoli'r Trysorlys.

Dywedodd y Swyddog Monitro y dylai pob Aelod fod yn ymwybodol o'r sesiynau hyfforddi Craffu a drefnwyd i'w mynychu.

Gofynnodd yr Aelod Lleyg, Nigel Rudd y dylid cynnwys eitem sero carbon net yn y dyfodol mewn cyfarfod.

Gofynnodd a oedd gan y Pwyllgor unrhyw adroddiad neu archwiliad ar unrhyw fater mewn perthynas â thai a'r stoc refeniw tai. Gofynnodd a allai'r Pwyllgor weld unrhyw waith Archwilio Mewnol yn y maes hwnnw. Rhoddodd y Prif Archwilydd Mewnol wybod i'r aelodau bod y grant Cymorth Tai wedi'i gwblhau'n flynyddol. Dywedodd fod yna gwpl o archwiliadau tai wedi'u trefnu eleni y byddai'r Pwyllgor yn cael golwg arnynt. Nid oedd archwiliad o gyfanswm stoc dai'r Cyngor yn yr awdurdod wedi ei gwblhau ers peth amser. Awgrymodd Mr Rudd y dylid adolygu'r maes hwn. Awgrymodd y Prif Archwilydd Mewnol ei fod yn edrych yn ôl ar rai o'r adolygiadau a gwblhawyd o'r blaen i fapio meysydd y gallai'r Pwyllgor fod am eu hadolygu yn y dyfodol.

Fe wnaeth Mr Rudd hefyd dynnu arian yr Undeb Ewropeaidd i lawr gan ddweud y bu terfyn ar ffyniant cyffredin a lefelu cyfleoedd cyllido i awdurdodau wneud defnydd o yn dilyn Brexit. Gofynnodd a fyddai modd adolygu hynny er mwyn osgoi colli cyllid posibl. Cadarnhaodd y Prif Archwilydd Mewnol ei fod wedi bod yn rhan o'r ddwy gronfa. Cafodd wybod am gynnydd y ceisiadau a byddai'n rhan o gwblhau archwiliad o'r ceisiadau ar ddiwedd y flwyddyn ariannol. Byddai'n cael ei gynnwys yn y cynllun archwilio ar gyfer y flwyddyn nesaf.

Awgrymodd y Cadeirydd y gallai fod yn faes y gallai'r Pwyllgor ofyn i Bwyllgor Craffu edrych arno.

Awgrymodd y Swyddog Monitro y gellid cyflwyno trafodaeth i Gadeiryddion Craffu ac Is-gadeiryddion, gan fod gwahaniaeth rhwng llywodraethu'r trefniadau ac effaith y prosiectau hynny.

Roedd Mr Rudd yn cytuno â'r cynnig hwnnw ond awgrymodd ei fod yn cael ei wneud mewn cydweithrediad ag awdurdodau cyfagos. Cadarnhaodd y Prif Archwilydd Mewnol, bod gwaith a thrafodaethau wedi'u gwneud ar y cyd ar draws Gogledd Cymru.

PENDERFYNWYD nodi, yn amodol ar yr uchod, raglen waith flaenwaith y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio.