Mater - cyfarfodydd

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant (copi ynghlwm) yn cyflwyno Strategaeth Hinsawdd a Natur y Cyngor (2021/22 – 2029/30) ar gyfer ei ystyried ac argymell i’r Cyngor y dylid ei fabwysiadu.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –

(a)      argymell bod y Cyngor yn mabwysiadu’r Strategaeth Hinsawdd a Natur  (2021/22 – 2029/30) fel yr amlinellir yn Atodiad 1 i’r adroddiad, ac yn

(b)      cadarnhau ei fod wedi darllen, deall ac ystyried yr Asesiad o Effaith ar Les fel rhan o’i ystyriaethau fel yr amlinellir yn Atodiad 2 i’r adroddiad.

Cyflwynodd y Cynghorydd Barry Mellor, Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant Strategaeth Hinsawdd a Natur y Cyngor (2021/22 – 2029/30) (a elwid yn flaenorol yn Strategaeth ar Newid Hinsawdd a Newid Ecolegol) i’w hystyried.

Datganodd y Cyngor Argyfwng Newid Hinsawdd ac Ecolegol yn 2019 a mabwysiadodd Strategaeth ddrafft yn 2021, oedd angen cael ei hadolygu bob tair blynedd.   Roedd y Strategaeth ddiwygiedig wedi cael ei chyflwyno ynghyd â manylion y broses adolygu ac ymgysylltu, canlyniadau'r ymgynghoriad cyhoeddus ar y ddogfen ddrafft a’r diwygiadau arfaethedig a wnaed i’r Strategaeth o ganlyniad.

Soniodd y Cynghorydd Mellor am y cynnydd da a wnaed ers mabwysiadu’r Strategaeth, ond oherwydd yr heriau ariannol oedd yn wynebu cynghorau, nid oedd y newid yn digwydd yn ddigon cyflym i fodloni targedau 2030. Ni fyddai’n hawdd bodloni’r nodau hynny yn y Strategaeth ddiwygiedig, ond roedd y Cyngor yn cadw at yr uchelgais a’r ymrwymiad honno i wneud cymaint ag y gallai mor gyflym ag y gallai gyda’r adnoddau sydd ar gael i fynd i’r afael â newid yn yr hinsawdd ac adfer natur i genedlaethau'r dyfodol.

Rhoddodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Llywodraethu a Busnes drosolwg o’r broses adolygu ac ymgysylltu a diolchodd i’r rhai a fu’n rhan ohoni am eu cyfraniadau.   Tynnodd sylw at feysydd i’w nodi yn y Strategaeth ddiwygiedig oedd yn cynnwys tair adran newydd yn ymwneud â lleihau allyriadau a chynyddu amsugno, cynyddu gwytnwch ac adfer natur ynghyd â chyflwyno adran ar gyllid, atodiad technegol a newidiadau i broses/polisi a chamau gweithredu/diweddariadau prosiect.  

Croesawodd y Cabinet y Strategaeth gan gefnogi ei gynnwys a’i uchelgais i gyflawni er mwyn cenedlaethau'r dyfodol er gwaetha’r anawsterau. Cyfeiriwyd at rôl bwysig y Cyngor fel arweinydd cymunedol a gofynnwyd a ellid gwneud mwy ar lefel gymunedol i godi ymwybyddiaeth ac ymgyrchu’n well am natur frys yr agenda hwnnw. Dywedodd y Pennaeth Gwasanaeth Cymorth Corfforaethol: Perfformiad, Digidol ac Asedau fod y Strategaeth yn gonglfaen, ochr yn ochr â’r Cynllun Corfforaethol, o ran dylanwadu a gweithio gyda phartneriaid a chytunodd bod angen creu ymwybyddiaeth ymhlith pobl gyda chamau gweithredu penodol yn y Strategaeth ar gyfathrebu a newid ymddygiad, a bod adnodd pwrpasol ar gyfer hynny wrth symud ymlaen.

Cododd y Cynghorydd Rhys Thomas nifer o gwestiynau technegol gyda’r Pennaeth Gwasanaeth i gael eu trafod ymhellach y tu allan i’r cyfarfod. Gofynnodd am sicrwydd bod y Cyngor, ar y cyd â mynd i’r afael a lleihau carbon, hefyd yn gweithio tuag at weithredu mewn ffordd sy’n gadarnhaol yn ecolegol, i gynyddu nifer y rhywogaethau prin a dod  â bywyd gwyllt yn ôl i Sir Ddinbych.  Cadarnhaodd y Pennaeth Gwasanaeth fod mwy o gydbwysedd yn y Strategaeth newydd rhwng gweithredu ar garbon/yr hinsawdd ac adfer natur, a soniodd am waith oedd yn cael ei wneud ar y rhaglen adfer natur. Roedd hyfforddiant wedi cael ei ddarparu’n flaenorol ar lythrennedd carbon ac roedd hyfforddiant ar y gweill yn y dyfodol ar lythrennedd ecolegol, fyddai’n rhoi gwybodaeth i’r aelodau am y ddau faes.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn -

(a)      argymell bod y Cyngor yn mabwysiadu’r Strategaeth Hinsawdd a Natur (2021/22 – 2029/30) fel yr amlinellir yn Atodiad 1 i’r adroddiad, ac yn

(b)      cadarnhau ei fod wedi darllen, deall ac ystyried yr Asesiad o Effaith ar Les fel rhan o’i ystyriaethau fel y nodir yn Atodiad 2 yr adroddiad.