Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad a oedd eisoes wedi’i gyhoeddi gan y Swyddog Arweiniol: Hamdden Masnachol, sy'n crynhoi adroddiad Swyddfa Archwilio Cymru ac yn amlinellu perfformiad Gwasanaethau Hamdden Sir Ddinbych o gymharu ag Awdurdodau Lleol eraill yng Nghymru.

                                                                                                            9.35 a.m.

Roedd copi o adroddiad gan y Swyddog Arweiniol: Gwasanaethau Hamdden Masnachol (LOCL) wedi cael ei gylchredeg gyda’r papurau ar gyfer y cyfarfod.

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol ar gyfer Datblygu Cymunedol adroddiad a oedd yn crynhoi adroddiad cenedlaethol Swyddfa Archwilio Cymru (SAC) ar Wasanaethau Hamdden o safbwynt Sir Ddinbych. Eglurodd:-

·                     fod yr adroddiad cenedlaethol, ar y cyfan, yn adlewyrchu’n dda ar Wasanaethau Hamdden yn Sir Ddinbych, gyda nifer o enghreifftiau o ‘arfer gorau’ yn cael eu henwi fel rhai sy’n cael eu gweithredu yng Ngwasanaeth Sir Ddinbych, e.e. bod gan y Gwasanaeth weledigaeth a strategaeth hirdymor, a bod proses fanwl iawn ar gyfer herio’r gwasanaeth a honno’n cael ei chefnogi a’i hategu â thystiolaeth trwy ‘ddangosfwrdd’ a oedd yn cynnwys ystod amrywiol o ddata defnyddiol ar berfformiad;

·                     er ei fod, yn wahanol i nifer o awdurdodau lleol, wedi cadw rheolaeth ar ei Wasanaethau Hamdden, fod Cyngor Sir Ddinbych yn defnyddio dull masnachol iawn o ddarparu’r gwasanaeth. Roedd yn darparu’r pedwerydd cymhorthdal isaf yng Nghymru i Wasanaethau Hamdden;

·                     er bod adroddiad cenedlaethol SAC i’w weld fel pe bai’n dadlau o blaid ‘model ymddiriedolaeth’ fel model priodol ar gyfer darparu gwasanaethau hamdden yn ystod cyfnod o gyfyngiadau ariannol, fod Sir Ddinbych yn credu’n gryf nad hwn oedd y model mwyaf cost-effeithiol ar gyfer darparu’r gwasanaethau yr oedd trigolion yn eu disgwyl. Serch hynny, roedd y Cyngor yn adolygu ei fodel busnes ar gyfer y gwasanaeth yn rheolaidd a phe bai model mwy effeithiol ar gyfer darparu’r Gwasanaeth yn dod i’r amlwg ar ôl arfarniad opsiynau, byddai swyddogion yn gofyn i Aelodau ei archwilio.

Gan ymateb i gwestiynau’r Aelodau, hysbysodd yr Aelod Arweiniol a swyddogion fel a ganlyn:-

·                     roedd peth o’r data yn yr adroddiad yn ddryslyd gan nad oedd yn cymharu ffigyrau tebyg, e.e. nifer y defnyddwyr canolfannau hamdden – dim ond y rhai a oedd yn mynd mor bell â defnyddio’r cyfleusterau hamdden yn y sir yr oedd Sir Ddinbych yn eu cyfrif, tra bo rhai o’r siroedd eraill yn cyfrif ‘nifer yr ymwelwyr’ â chanolfannau hamdden, ni waeth pa un a oeddent yn defnyddio unrhyw gyfleusterau, dosbarthiadau neu ddigwyddiadau;

·                     roedd ffigyrau defnydd Sir Ddinbych yn seiliedig ar ddata gwirioneddol ac nid ar amcangyfrifon;

·                     roedd cymhorthdal y Cyngor i’r Gwasanaeth yn mynd yn llai o un flwyddyn i’r llall;

·                     roedd staff y Gwasanaeth Hamdden bellach yn cael eu defnyddio’n ddoethach ac o ganlyniad yn cael eu defnyddio pan oedd angen i leddfu pwysau o fewn y Gwasanaeth ar adegau prysur, e.e. cwrdd ag ymwelwyr sydd ar wyliau yng Nghanolfan Nova ar ei newydd wedd a’u cyfeirio i’r lle y maent yn dymuno mynd, gan hyrwyddo’r gwasanaethau sydd ar gael i wella iechyd a lles defnyddwyr gwasanaethau;

·                     roedd Canolfan Nova eisoes wedi cyrraedd ei tharged gweithredol ar gyfer y flwyddyn gyntaf ac roedd y Ganolfan Hamdden a adnewyddwyd yn ddiweddar yn Rhuthun hefyd yn perfformio’n dda ac ar y trywydd iawn i gyflawni ei hamcanion;

·                     roedd y Gwasanaeth yn monitro ei ddefnydd o ynni drwy’r amser ac roedd yn mynd ati’n barhaus i archwilio dulliau cost-effeithiol a datblygiadau technolegol a allai ostwng costau rhedeg. Hyd yma roedd wedi gosod boeler biomas yn y Rhyl, gorchuddion pwll, goleuadau LED mewn rhai adeiladau, pympiau â chyflymder newidiol a.y.b. Nid oedd gosod paneli solar wedi cael ei ystyried yn opsiwn dichonadwy hyd yma.

Fe wnaeth Aelodau amlygu’r cyfleoedd amrywiol a oedd ar gael yn Sir Ddinbych i hybu a chefnogi iechyd a lles trigolion a’r angen i hyrwyddo’r holl weithgareddau, boed yn rhai a ddarperir gan y Gwasanaethau Hamdden neu’n rhai sydd ar gael trwy’r Gwasanaethau Cefn Gwlad. Fe bwysleision nhw’r angen i’r ddau wasanaeth gydweithio i hyrwyddo’r holl gyfleoedd a’r gweithgareddau a drefnir gan fudiadau gwirfoddol yn y sir a chysylltu â’r Gwasanaeth Cyfathrebu a Marchnata gyda golwg ar amlygu a hyrwyddo argaeledd pob math o weithgarwch corfforol i wella iechyd a lles trigolion ar wefan y Cyngor. Yn y Pwyllgor felly:

PENDERFYNWYD – yn amodol ar y sylwadau uchod:-

(i)            llongyfarch y Gwasanaeth am ei waith rhagorol hyd yma, ac ar ei safle o ran darpariaeth gwasanaethau hamdden o’i gymharu ag awdurdodau lleol eraill yng Nghymru;

(ii)          annog y Gwasanaeth i barhau i ddarparu a gwella’r gwasanaethau y mae’n eu darparu; a hefyd

(iii)         parhau i adolygu’r sefyllfa o ran ystyried arfarniad opsiynau ar gyfer modelau gweithredu gwahanol wrth i’r dirwedd newid.