Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Hugh Evans, Arweinydd ac Aelod Arweiniol dros yr Economi (copi'n amgaeedig) yn amlinellu adolygiad o'r cynnydd gyda Rhaglen Adfywio y Rhyl yn Symud Ymlaen ac asesiad o le mae angen i'r Rhaglen fynd nesaf.

 

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn -

 

 (a)      nodi'r cynnydd a wnaed â phrosiectau adfywio yn y Rhyl;

 

 (b)      cymeradwyo'r cynigion ar gyfer y cam nesaf o weithgaredd adfywio yn y Rhyl a nodir isod ac a ddangosir yn Atodiad 2 yr adroddiad a chytuno y dylid eu defnyddio i lywio blaenoriaethau ar gyfer unrhyw gyllid adfywio a allai fod ar gael; a

 

 (c)       cymeradwyo'r trefniadau rheoli rhaglen a llywodraethu a nodir isod yn yr adroddiad ac a ddangosir yn Atodiad 3 yr adroddiad.

 

Cyflwynodd y Cynghorydd Hugh Evans yr adroddiad yn adolygu cynnydd Rhaglen Adfywio Y Rhyl Yn Symud Ymlaen a chynigion o ran gweithgarwch adfywio i’r dyfodol.  Roedd y Rhyl wedi bod yn flaenoriaeth adfywio am fwy na deng mlynedd.

 

Crynhodd y Cynghorydd Evans yn adroddiad a oedd yn rhoi rhywfaint o gyd-destun hanesyddol i ddirywiad trefi glan y môr ac asesiad o weithgarwch adfywio blaenorol yn y Rhyl.  Roedd angen ymdrin â gweithgarwch adfywio yn y dyfodol drwy gydweithio.  Roedd croeso arbennig i gefnogaeth Llywodraeth Cymru i nifer o gynlluniau, yn fwyaf diweddar prosiect Glan y Môr, ynghyd â phartneriaethau a buddsoddiad sector preifat.  Y nod oedd ail-greu’r Rhyl fel lle dymunol i fyw a gweithio ynddo ac i ymweld ag ef, ac er bod hynny’n her enfawr teimlai’r Cynghorydd Evans fod cynllun cydlynol wedi’i sefydlu erbyn hyn ac y gellid gwneud cynnydd drwy’r strategaethau adfywio a’r cynigion ar gyfer cam nesaf y gwaith, yn unol â’r manylion yn yr adroddiad.

 

Tynnodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol: yr Economi a Thir y Cyhoedd sylw at nifer o lwyddiannau a chyfeiriodd at y meysydd hynny lle’r oedd angen gwaith pellach a lle nad oedd y canlyniadau cystal â’r disgwyl.  Dywedodd y dylai’r ffocws fod ar weithgareddau sy’n cynyddu nifer yr ymwelwyr â’r dref, yn denu trigolion sy’n fwy gweithgar yn economaidd i fyw yn y Rhyl, yn mynd i’r afael ag argraffiadau negyddol, ac yn meithrin hyder a thwf busnesau.  O ganlyniad roedd tair ffrwd waith wedi’u hawgrymu, yn cynnwys prosiectau sy’n canolbwyntio ar Dwristiaeth ac Ymwelwyr, Canol y Dref a Byw a Gweithio yn y Rhyl.  Argymhellwyd bod y Cabinet yn cymeradwyo’r cynigion hynny ynghyd â threfniadau i reoli a llywodraethu’r rhaglenni.

 

Croesawai’r Cabinet y cynllun i fynd i’r afael ag adfywio yn y Rhyl a’r cynigion i ddenu pobl yn ôl i’r dref ar draws y tair ffrwd waith.  Y gobaith oedd gallu efelychu llwyddiant gwreiddiol yr Heulfan gyda chyfres o atyniadau gan na fyddai unrhyw welliannau i’r ddarpariaeth fanwerthu yn ddigon ynddynt eu hunain i ddenu pobl yn ôl i’r Rhyl.  Tynnwyd sylw hefyd at yr angen i gynhyrchu incwm cynaliadwy ynghyd â buddsoddi parhaus mewn cyfleusterau fel bod y ddarpariaeth hamdden wastad yn ffres a chyffrous.  Cytunai’r Cyfarwyddwr Corfforaethol na fyddai darpariaeth fanwerthu yn unig yn cynnal y dref ac ymhelaethodd ar brosiect Glan y Môr a fyddai’n darparu gweithgareddau, digwyddiadau a chyfleusterau ac yn cynyddu nifer yr ymwelwyr â’r dref, gan gyfrannu’n gadarnhaol at yr adfywio.  Ymddiheurodd hefyd na chyfeiriwyd at y cynnydd o ran cyflwyno traeth y Rhyl am wobr glan y môr a chytunodd i gylchredeg y wybodaeth honno i’r aelodau.

 

Dywedodd y Cynghorydd Joan Butterfield fod Aelodau’r Rhyl yn llwyr gefnogi’r Rhyl fel blaenoriaeth adfywio ond mynegodd nifer o bryderon, fel a ganlyn –

 

·         y diffyg mewnbwn gan Aelodau’r Rhyl wrth lunio’r cynllun adfywio a’r ffaith nad ydynt yn rhan o’r byrddau prosiect sy’n goruchwylio cynlluniau penodol

·         y diffyg buddsoddi ar gynnal cyfleusterau’r Rhyl, megis y Tŵr Awyr a’r Heulfan, tra buddsoddir mewn cyfleusterau mewn rhannau eraill o’r sir

·         pryderon ynglŷn â’r oedi ar ran Grŵp Tai Pennaf (sy’n cynnwys Cymdeithas Tai Clwyd Alyn) rhag gwireddu elfen datblygu tai Prosiect Gwella Tai Gorllewin y Rhyl

·         tynnodd sylw at y buddsoddi sylweddol yng Ngorllewin y Rhyl a oedd wedi arwain at ddim effaith, neu effaith fach iawn, ar ganlyniadau, a diffyg buddsoddi mewn ardaloedd eraill

·         croesawai’r buddsoddi yn Ysgol Newydd y Rhyl ond nododd na fu unrhyw gynnydd pellach o ran yr Ysgol Ffydd newydd.

 

Ymatebodd yr Aelodau Arweiniol a’r Cyfarwyddwr Corfforaethol i’r materion a godwyd fel a ganlyn –

 

·         cafodd yr adroddiad ei rannu gydag Aelodau’r Rhyl cyn ei gyflwyno i’r Cabinet a byddai unrhyw gynigion adfywio newydd yn cael eu croesawu a’u hystyried

·         roedd y strwythur llywodraethu yn dangos rhan Aelodau’r Rhyl ar Grŵp Cyfeirio’r Rhyl a’r Pwyllgorau Archwilio a byddent hefyd yn cael eu cynnwys ar wahanol fyrddau prosiect penodol – roedd aelodaeth y Bwrdd Cyfleusterau Arfordirol a Bwrdd Prosiect Gwella Tai Gorllewin y Rhyl hefyd yn cynnwys Aelodau o’r Rhyl

·         soniwyd am y buddsoddi sylweddol yn y Rhyl dros y blynyddoedd diwethaf yn cynnwys Harbwr y Foryd, yr Apollo, y Clwb Mêl, Ysgol Newydd y Rhyl, Amddiffynfeydd rhag Llifogydd a Thai, a Datblygiad Glan y Môr a gyhoeddwyd yn ddiweddar

·         derbyniwyd nad yw effaith buddsoddiadau penodol a’u canlyniadau bob amser yn glir nac yn hawdd eu mesur

·         roedd Grŵp Tai Pennaf yn cael ei alw i sesiwn graffu i drafod pam fod Prosiect Gwella Tai Gorllewin y Rhyl yn cymryd yn hirach na’r disgwyl, gyda golwg ar gyflymu’r gwaith o godi’r datblygiad tai.  Roedd Pennaf yn ymwybodol o farn y Cyngor y dylai’r tai a godir gael eu marchnata i’w gwerthu yn hytrach na’u rhentu

·         roedd addysg hefyd yn dyngedfennol i adfywio a byddai Ysgol Newydd y Rhyl yn gweithredu fel catalydd i ddod â phobl i’r dref.

 

Lleisiodd y Cynghorydd Jeanette Chamberlain-Jones bryderon ynglŷn â’r effaith ar fusnesau canol y dref a gofynnodd am wneud rhagor o ran gostwng ardrethi busnes a ffioedd parcio ceir i geisio cynyddu nifer yr ymwelwyr â chanol y dref.  Croesawai’r Cynghorydd Barry Mellor lawer o gynnwys yr adroddiad ond tynnodd sylw at yr angen am amserlenni priodol i ddatblygiadau neilltuol a rhaglenni cynnal a chadw ar gyfer cyfleusterau.  Argymhellodd hefyd fod y Cyngor yn codi tai ar gyfer ei stoc dai ei hun, a fyddai’n cael effaith gadarnhaol ar adfywio economaidd.

 

Darparwyd yr ymatebion canlynol –

 

·         mae gostyngiad dros dro ar hyn o bryd i ardrethi busnes yn Stryd Fawr y Rhyl am fod yr amodau masnachu yn araf a’r tebygolrwydd yw y byddai’r ailbrisio ar werthoedd ardrethu sydd i’w gynnal yn fuan yn arwain at ostyngiad i adlewyrchu gwerthoedd rhentu is, gyda hynny’n arwain at ardrethi busnes is i fusnesau yng nghanol y dref, o 2017 gobeithio

·         roedd y Cyngor Tref yn Rhuthun wedi sybsideiddio taliadau meysydd parcio yn y gorffennol ond nid oedd unrhyw dystiolaeth fod hynny wedi arwain at fwy o ymwelwyr yn y dref.  Serch hynny, byddai modd i Gyngor Tref y Rhyl sybsideiddio taliadau parcio fel sy’n digwydd ar hyn o bryd ym Mhrestatyn drwy’r Cyngor Tref.  Roedd angen i’r Cyngor Sir allu mantoli ei gyllideb barcio, a dyna pam y codwyd y taliadau parcio ar draws y sir yn ddiweddar

·         dywedwyd ei bod yn bosibl y câi eiddo a thir eu prynu i’w hailddatblygu’n dai cymdeithasol mewn rhannau o’r Rhyl er mwyn ychwanegu at stoc dai’r Cyngor, a

·         chyfeiriwyd at y problemau a etifeddwyd oddi wrth Hamdden Clwyd Cyfyngedig a’r sicrwydd a roddwyd ynglŷn â’r asesu parhaus ar gyfleusterau hamdden arfordirol y Cyngor.

 

Pwysleisiodd yr Arweinydd ymrwymiad y Cyngor i adfywio’r Rhyl gan ychwanegu bod y cynigion adfywio yn darparu cyfleoedd enfawr i’r Rhyl.

 

PENDERFYNWYD bod y Cabinet –

 

(a)       yn nodi’r cynnydd a wnaed ar brosiectau adfywio yn y Rhyl;

 

(b)       yn cymeradwyo’r cynigion ar gyfer cam nesaf y gweithgarwch adfywio yn y Rhyl sydd wedi’u nodi yn yr adroddiad (gyda darluniau yn Atodiad 2 ato), ac yn cytuno y dylid eu defnyddio fel sail i’r blaenoriaethau ar gyfer unrhyw arian adfywio a allai ddod ar gael, ac

 

(c)        yn cymeradwyo trefniadau rheoli a llywodraethu’r rhaglen a nodwyd yn yr adroddiad ac sydd wedi’u darlunio yn Atodiad 3 at yr adroddiad.

 

Yn y fan hon (11.20 a.m.) cafwyd toriad byr yn y cyfarfod (lluniaeth ac ati).