Eitem ar yr agenda

Cael cyflwyniad gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr.

                                                                                                          10.10 a.m.

Dosbarthwyd adroddiad gan swyddogion BIPBC yn y cyfarfod ar y Gwasanaeth Tu Allan i Oriau Meddygon Teulu yn ardal Ganolog y Bwrdd, a oedd yn cynnwys ardaloedd awdurdod lleol Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy a Chyngor Sir Ddinbych.  Gwnaethant nodi bod:-

·                     Roedd y Gwasanaeth Tu Allan i Oriau Meddygon Teulu wedi’i nodi o dan Fesurau Arbennig y Bwrdd fel maes oedd angen ei wella;

·                     Ar gyfer Ardal Canol y sir roedd y prif Wasanaeth y Tu Allan i Oriau’n cael ei weithredu ar safle Ysbyty Glan Clwyd.  Ers agor yr Adran Ddamweiniau ac Achosion Brys newydd (D ac A) yn Ysbyty Glan Clwyd, roedd y Gwasanaeth Tu Allan i Oriau wedi'i leoli drws nesaf i'r Adran Ddamweiniau newydd ac o ganlyniad roedd yr un cyfleuster brysbennu yn cael ei ddefnyddio ar gyfer y ddau wasanaeth.  Roedd hyn yn helpu i leddfu'r pwysau ar D&A gan y gallai’r cleifion hynny nad oedd angen ymyriad mewn argyfwng gael eu dargyfeirio i'r Gwasanaeth Tu Allan i Oriau.  Roedd parafeddygon Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Ambiwlans Cymru (WAST) yn defnyddio dull tebyg ar yr ambiwlansys sy’n cyrraedd yn Ysbyty Glan Clwyd, ac felly roedd rhai cleifion oedd wedi cyrraedd mewn ambiwlans hefyd yn cael eu cyfeirio at y Gwasanaeth Tu Allan i Oriau;

·                     Mae'r Gwasanaeth y Tu Allan i Oriau yn yr Ardal Ganolog hefyd yn cynnal ymweliadau â’r cartref pan fo angen.  Cofnododd Gwasanaeth y Tu Allan i Oriau yr Ardal Ganolog y trydydd nifer uchaf o ymweliadau cartref yng Ngogledd Cymru, ar ôl Gwynedd ac Ynys Môn, roedd hyn oherwydd natur wledig yr ardal.  Yn ogystal, roedd y Gwasanaeth yn gweld rhai cleifion y Tu Allan i Oriau yn Ysbyty Rhuthun, gan ei fod yn defnyddio’r cyfleuster fel allbost ar gyfer y gwasanaeth;

·                     Y Gwasanaeth y Tu Allan i Oriau yn Ysbyty Glan Clwyd oedd y gwasanaeth mwyaf llwyddiannus yng Ngogledd Cymru.   Roedd wedi recriwtio 10 o feddygon teulu yn ychwanegol yn ddiweddar ac roedd yn cynnig goruchwyliaeth 100% fel gwasanaeth. Dim ond ychydig yn brin o gyflawni mwyafswm goruchwyliaeth ar gyfer gwyliau banc ac ati. Mae ei lwyddiant yn erbyn safonau cenedlaethol bron yn 100%;

·                      Yr unig faes lle mae'n methu â chyflawni yw’r dangosydd sy'n ymwneud ag ymgymryd ag ymweliad cartref i'r rheini sydd angen un o fewn 60 munud - roedd natur wledig yr ardal yn gwneud y targed hwn yn un anodd ei gyflawni;

·                     Roedd y Gwasanaeth y Tu Allan i Oriau hefyd wedi buddsoddi mewn Ymarferwyr Nyrsio Uwch, gallai’r aelodau hyn o staff ymweld â phobl yn eu cartrefi i gynnig gofal lliniarol;

·                     Oriau ymarferwyr nyrsio hefyd wedi cynyddu;

·                     Mae'r holl sifftiau yn yr Ardal Ganolog wedi eu gorchuddio gan feddygon teulu a oedd yn derbyn tâl cyfradd sesiynol.  Roedd dwy sifft yn cael eu gweithredu:  6pm-11pm, adeg y galw mwyaf - 2 neu weithiau 3 o feddygon ar gael yn ystod y cyfnod hwn.   Mae'r ail sifft yn gweithredu dros nos o 11pm ymlaen - 1 meddyg a 2 o ymarferwyr nyrsio ar gael ar y sifft hon.

·                     Nid oedd problemau yn Ardal y Dwyrain wrth recriwtio nifer digonol o feddygon teulu ar gyfer pob sifft oherwydd diffyg diddordeb, ond oherwydd rheolau Llywodraeth Cymru nad ydynt yn caniatáu i feddygon teulu sy'n gweithio yn Lloegr i weithio yng Nghymru hefyd.  Roedd yr anghysondeb bellach yn cael ei gywiro ac yn y man dylai hyn leddfu'r pwysau yn Ardal y Dwyrain;

·                     Roedd Bwrdd Iechyd PBC yn fodlon ar gyflawniadau’r Gwasanaeth Tu Allan i Oriau hyd yma, ond nid oedd yn hunanfodlon gan ei fod yn ymwybodol fod yna heriau o'n blaenau a'r angen i fod yn fwy arloesol i ateb y galw

Mewn ymateb i gwestiynau gan yr Aelodau, cadarnhaodd swyddogion BIPBC:-

·                     Bu rhai problemau gyda'r llinellau ffôn i'r gwasanaeth Tu Allan i Oriau Meddygon Teulu, fodd bynnag, mae'r rhain wedi'u datrys a system ffôn newydd gyda llinellau ffôn ychwanegol wedi eu gosod.  Mae'r system newydd yn cofnodi nifer y cleifion yn y 'ciw galwad' a oedd yn galluogi'r Gwasanaeth i alw ar fwy o staff i ateb galwadau a brysbennu’r ymholiadau;

·                       Bod cyfanswm o 29 o feddygon teulu wedi ymrwymo i ddarparu gwasanaethau i'r Gwasanaeth Meddygon Teulu y Tu Allan i Oriau ar gyfer ardal Conwy a Sir Ddinbych.  Nid oedd yn ofynnol i’r meddyg teulu gynnig goruchwyliaeth, roedd y rhai oedd yn gwneud felly yn gwneud hynny ar sail wirfoddol ac yn cynnig maint amrywiol o oruchwyliaeth yn dibynnu ar eu hymrwymiadau personol;

·                     Gan fod yr Adran Damweiniau ac Achosion Brys newydd yn Ysbyty Glan Clwyd a Gwasanaeth y Tu Allan i Oriau Conwy a Sir Ddinbych wedi’u cydleoli roedd hyn yn hwyluso amgylchedd gwaith agos ac yn galluogi cleifion i gael eu cyfeirio at y gwasanaeth mwyaf priodol i ddiwallu eu hanghenion unigol.  Roedd staff Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Ambiwlans Cymru (WAST) oedd yn gweithredu'r model Llwybrau Parafeddyg hefyd yn gallu cyfeirio cleifion i naill ai D ac A neu’r gwasanaeth tu allan i oriau meddygon teulu, pa un bynnag oedd y mwyaf priodol pan oeddent yn cyrraedd yn Ysbyty Glan Clwyd.  Roedd cyd-leoli’r ddau wasanaeth, felly yn lleddfu’r pwysau ar yr Adran Damweiniau ac Argyfwng;

·                     Roedd cleifion o Ddyffryn Dyfrdwy fel arfer yn cael eu cyfeirio at y gwasanaeth Tu Allan i Oriau Meddyg Teulu a Damwain ac Achosion Brys yn Ysbyty Maelor.  Fodd bynnag, roedd rheolau Llywodraeth Cymru sy'n ymwneud â meddygon teulu sy'n gweithio yn Lloegr ddim yn gallu darparu gwasanaethau tu allan i oriau yng Nghymru wedi achosi problemau o ran recriwtio digon o feddygon teulu i ddarparu'r gwasanaethau tu allan i oriau yn Ardal y Dwyrain.  Er bod y dyfarniad hwn wedi cael ei lacio yn ddiweddar, a byddai'n helpu'r sefyllfa maes o law, yn y cyfamser mae rhai cleifion wedi cael eu cyfeirio at y gwasanaeth tu allan i oriau yn yr Ardal Ganolog ac eraill at y gwasanaeth wedi'i leoli yn Nolgellau, a oedd yn cwmpasu de Gwynedd.

Ar ddiwedd y drafodaeth dywedodd yr aelodau y byddai cael meddygfeydd ar agor ar fore Sadwrn, fel oedd yn cael ei gynnig yn Lloegr, yn helpu i leihau’r pwysau ar adrannau damweiniau ac argyfwng a'r gwasanaeth tu allan i oriau meddygon teulu.  Roeddent yn cydnabod yr heriau a wynebir yn Ardal y Dwyrain oherwydd rheolau Llywodraeth Cymru ac roeddent yn falch o ddeall bod y rheolau hyn nawr yn mynd i gael eu llacio i ganiatáu i feddygon teulu sydd wedi eu lleoli yn Lloegr i weithio i’r gwasanaeth tu allan i oriau yng Nghymru.

Ar ddiwedd y drafodaeth roedd y Pwyllgor wedi:-

PENDERFYNU - derbyn yr adroddiad a, gan gydnabod yr heriau mewn ardaloedd penodol, i longyfarch y Bwrdd Iechyd ar y gwelliannau a wnaed hyd yn hyn, yn enwedig yr arferion gwaith effeithiol gyda'r Adran Damweiniau ac Achosion Brys yn Ysbyty Glan Clwyd ac anogwyd y Bwrdd i sicrhau gwelliant parhaus yn y maes hwn.