Eitem ar yr agenda

Cael cyflwyniad gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr.

 

                                                                                                            9.35 a.m.

 

 

Rhoddodd cynrychiolydd Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) gyflwyniad yn amlinellu cefndir y newidiadau arfaethedig yn narpariaeth gofal iechyd sylfaenol ym Mhrestatyn.  Roedd y prif feysydd a nodwyd yn y cyflwyniad PowerPoint yn cynnwys:-

 

Ø    Cefndir, yn cynnwys trosolwg o ofal sylfaenol traddodiadol

Ø    manylion y darparwyr meddygon teulu presennol

Ø    Trosolwg ar y model gofal sylfaenol cyfoes:

·           Canolfan Gofal Sylfaenol Heb ei Drefnu

·           Gofal wedi'i gynllunio

·           Cymorth Cartref Gofal Cartref

·           Yr academi

Ø    Cynnydd hyd yma

      

Dywedodd y cynrychiolwyr BIPBC fod:-

 

·                     Y ffaith bod dwy Feddygfa yn ardal Prestatyn wedi rhoi hysbysiad o'u bwriad i derfynu eu contract â'r Bwrdd Iechyd o’r 31 Mawrth 2016 wedi golygu bod angen i'r Bwrdd ystyried yr ateb mwyaf priodol ar gyfer darparu gwasanaethau iechyd sylfaenol i boblogaeth o tua 21,000 o gleifion;

·                     Er bod y meddygon teulu yn y ddwy feddygfa yn rhoi’r gorau i’w contract Gwasanaethau Meddygol Cyffredinol (GMC), sef y math traddodiadol o gontract y mae’r rhan fwyaf o wasanaethau meddygon teulu yn eu darparu ar draws Gogledd Cymru, roedd y rhan fwyaf o feddygon teulu yn y meddygfeydd dan sylw yn dal â diddordeb mewn darparu gwasanaethau meddygon teulu os byddai eu rolau yn fwy hylaw;

·                     Mae ymchwil ac astudiaethau cenedlaethol diweddar wedi nodi bod darparu gofal sylfaenol angen newid i gynnwys amrywiaeth o weithwyr proffesiynol gofal iechyd h.y. nyrsys, ffisiotherapyddion, fferyllwyr, awdiolegwyr, y sector gwirfoddol ac ati

·                     Oherwydd y nifer o gleifion yn ardal Prestatyn roedd y Bwrdd Iechyd o'r farn mai’r ateb gorau ar gyfer darparu gwasanaethau i boblogaeth yr ardal fyddai datblygu Cyfleuster Gofal Sylfaenol Cyfoes, a fyddai'n cynnwys:-

 

Ø    Canolfan gofal sylfaenol heb ei drefnu (lle gallai cleifion gael apwyntiad yr un diwrnod gyda'r ymarferydd iechyd perthnasol)

Ø    Canolfan Gofal Wedi’i Gynllunio (lle gallai cleifion gael gofal rheolaidd ar gyfer cyflyrau cronig a ddarperir gan yr un ymarferydd)

Ø    Cefnogaeth Cartref a Gofal Cartref (darpariaeth gofal iechyd arbenigol pwrpasol ar gyfer cleifion diamddiffyn/bregus naill ai yn eu cartrefi eu hunain neu mewn cartrefi preswyl/nyrsio); ac

Ø     Academi (lle gallai gweithwyr proffesiynol presennol barhau i ddatblygu a rhannu sgiliau, lle gallai cleifion gael eu dysgu i reoli eu hiechyd a'u lles eu hunain neu eu cyflyrau eu hunain, a lle gellid ceisio adborth rheolaidd i gleifion a'i ddadansoddi er mwyn gwella gwasanaethau)

 

·                     Gyda golwg ar symud y prosiect yn ei flaen a bod â’r gofynion sylfaenol ar waith i’r gwasanaeth newydd arfaethedig fod yn weithredol ar 1 Ebrill 2016, roedd bwrdd prosiect a thîm wedi cael ei sefydlu.  Roedd y tîm wedi’i leoli ar safle Ysbyty Brenhinol Alexandra yn y Rhyl ac roedd ar hyn o bryd yn delio â TUPE y staff presennol i'r gwasanaeth newydd, recriwtio staff newydd a chyfathrebu am y newidiadau i'r trigolion a budd-ddeiliaid; ac

·                     Roeddent hefyd o fewn y dyddiau diwethaf wedi mynegi diddordeb mewn sicrhau cyn adeilad swyddfa’r cyngor a'r safle yn Nhŷ Nant, Prestatyn fel canolfan ar gyfer y cyfleuster Gofal Sylfaenol Cyfoes newydd.

 

Dywedodd rhai Aelodau, er eu bod wedi bod braidd yn amheus ynghylch y model gofal iechyd cyfoes i ddechrau, nawr eu bod yn cael mwy o fanylion am sut y byddai'n gweithio roeddent mwy o’i blaid.  Gofynnwyd a oedd crynodeb cryno ar gael i drigolion ar yr hyn a gynigir, gan y byddai hyn yn rhoi sicrwydd iddynt ynglŷn â’r datblygiadau.

 

Mewn ymateb i gwestiynau gan yr Aelodau, dywedodd swyddogion BIPBC:-

 

·                     Gyda golwg ar gael sianelau cyfathrebu effeithiol gyda'r holl fudd-ddeiliaid roedd y Bwrdd Iechyd yn defnyddio cefnogaeth cyfathrebu allanol, yn ogystal roeddent hefyd yn ystyried sefydlu gwefan ryngweithiol at y diben hwn;

·                     Roedd tîm cyfathrebu’r Cyngor ei hun hefyd yn cynorthwyo BIPBC i rannu gwybodaeth ar y prosiect hwn;

·                     Roedd nifer y galwadau i'r llinell gymorth cyhoeddus penodedig ar newidiadau i ofal iechyd sylfaenol ym Mhrestatyn wedi gostwng yn ddiweddar, ond roedd disgwyl iddo gynyddu eto yn nes at ddyddiad y newid ym mis Ebrill 2016;

·                     Er gwaethaf pryderon cychwynnol, wedi derbyn sicrwydd gan y Bwrdd Iechyd y byddai gofal sylfaenol ar gael i drigolion, nid oedd cleifion presennol yn y ddwy feddygfa wedi trosglwyddo eu cofrestriad i feddygfeydd eraill;

·                     Roeddent yn cytuno gydag Aelodau Etholedig bod angen adolygu llwyth gwaith meddygon teulu, fodd bynnag, byddai angen i'r arweiniad ar hyn ddod gan Lywodraeth Cymru (LlC);

·                     Roedd 4 clwstwr meddygon teulu yn gweithredu yng Nghonwy a Sir Ddinbych.  Gall y 'clystyrau' hyn godi unrhyw bryderon a oedd ganddynt gyda'r Bwrdd Iechyd, ac os nad oedd gan y Bwrdd y pwerau i ddatrys y materion hynny gallai eu codi gyda Llywodraeth Cymru.  Gan fod BIPBC o fewn 'mesurau arbennig' roedd ganddo 'glust' Llywodraeth Cymru ar faterion o bryder mawr

·                     Ni fyddai'r model gofal iechyd cyfoes arfaethedig a gynigiwyd ar gyfer Prestatyn yn addas neu’n ymarferol ar gyfer pob ardal ar draws y rhanbarth, ond roedd maint y boblogaeth yn ardal Prestatyn yn golygu y dylai'r model arfaethedig weithio'n dda.  Roedd y math hwn o fodel yn debygol o apelio at feddygon teulu sydd newydd gymhwyso sydd, ar ôl hyfforddi am nifer o flynyddoedd, â ffioedd addysgol i’w talu, felly, byddent yn annhebygol o fod eisiau prynu i mewn i feddygfa breifat.   Fodd bynnag, mae'r model hwn yn annhebygol o fod yn hyfyw i feddygfeydd un meddyg teulu llai, ac felly yn y dyfodol, byddai’n debygol o fod yna gymysgedd o GMC ac arferion model gofal iechyd cyfoes ar draws Gogledd Cymru;

·                     Pe byddai’n bosibl caffael safle Tŷ Nant, byddai'n rhoi cyfle i BIPBC ddod â'r model gofal iechyd cyfoes cyfan i fodolaeth yn ei gyfanrwydd, er mai yn raddol, gyda'r gofal sylfaenol heb ei drefnu yn cael blaenoriaeth.  Byddai'n cymryd lle'r Grŵp Meddygol Pendyffryn presennol a Meddygfeydd Seabank a'r Clinig, fodd bynnag, byddai'r ddwy feddygfa gangen yng Ngallt Melyd a Ffynnongroyw yn parhau ar agor;

·                     Os na allai'r Bwrdd Iechyd sicrhau safle Tŷ Nant byddai'r model arfaethedig yn mynd yn ei flaen, ond ni fyddai’n gwbl weithredol am beth amser gan y byddai angen i'r Bwrdd sicrhau safle arall, neu wneud cais am ganiatâd cynllunio i ymestyn y safle a chlinig Grŵp Meddygol Pendyffryn presennol;

·                     Roedd swyddogion y Bwrdd Iechyd i fod i gwrdd â swyddogion o'r Cyngor yr wythnos ganlynol i drafod eu diddordeb yn safle Tŷ Nant, ac roeddent yn cadarnhau eu bod yn edrych ar sicrhau’r adeilad a'r maes parcio ar gyfer y prosiect;

·                     Ar wahân i fethu â sicrhau lleoliad addas ar gyfer y ganolfan gofal iechyd cyfoes roedd risgiau eraill i'r prosiect ddwyn ffrwyth yn cynnwys recriwtio tîm llawn (nid oedd recriwtio'r tîm craidd yn broblem).  Roedd angen hefyd i weithio gyda chleifion i'w sicrhau y byddai'r model newydd o ofal sylfaenol mewn gwirionedd yn diwallu eu hanghenion penodol yn well na’r model presennol;

·                     roedd cyfrifiadau staffio a chapasiti’r ganolfan arfaethedig i ymdrin â'r mewnlifiad o boblogaeth twristiaid yn ystod misoedd yr haf eisoes wedi ei gynnwys yn y model a gyflwynir.  Yn yr un modd, byddai cynigion cynllun datblygu lleol (CDLl) hefyd yn cael eu cynnwys fel rhan o'r broses cynllunio i'r dyfodol ar gyfer y ganolfan;

·                     Roeddent wedi derbyn hysbysiad yn ddiweddar y byddai meddygfa yn Rhuddlan yn terfynu ei gontract gyda'r Bwrdd Iechyd o 31 Mawrth 2016. Mae hyn yn effeithio ar tua 2,000 o gleifion ac mae trafodaethau ar y gweill i geisio’r ateb mwyaf priodol ar gyfer darparu gofal iechyd sylfaenol i'r cleifion hynny.  Byddai mwy o wybodaeth ar gael ar ddechrau 2016 ar sut y byddai’r Bwrdd yn bwriadu sicrhau gwasanaethau ar gyfer y cleifion hyn;

·                     wrth i’r model gofal sylfaenol cyfoes gael ei sefydlu byddai gwasanaethau eraill, fel cwnselwyr a gwasanaethau rheoli dyled, neu unrhyw wasanaeth neu sefydliad arall sy'n cefnogi'r agenda iechyd a lles yn gallu cael eu lleoli ar yr un safle; ac

·                     ymgymerwyd i barhau â'r drafodaeth gyda'r Grwpiau Ardal Aelodau Prestatyn (MAG) ar y mater hwn ac i gysylltu â phob MAG yn rheolaidd mewn perthynas â datblygiadau yn eu hardal, gan eu bod yn ystyried MAGs i fod yn fforymau gwerthfawr i drafod a lledaenu gwybodaeth.

 

Ar ddiwedd y drafodaeth croesawodd yr Aelodau’r cynigion sy'n cael eu cyflwyno ar gyfer Gofal Iechyd Sylfaenol ym Mhrestatyn, gyda'r bwriad o chwalu'r rhwystrau rhwng ymarferwyr gofal iechyd gwahanol er budd y claf unigol.  Roeddent hefyd yn falch bod y cyfathrebu gyda'r holl fudd-ddeiliaid yn gwella, ond roedd pryderon fod rheolau penodol Llywodraeth Cymru yn ymddangos yn gosod cyfyngiadau ar ymarferwyr gofal iechyd penodol a oedd yn barod i weithio ar y naill ochr i'r ffin rhwng Lloegr/Cymru ac roeddent yn teimlo y dylai hyn gael ei godi gyda Llywodraeth Cymru.  Roeddent hefyd yn cefnogi'n llawn y cais gan y Bwrdd Iechyd i sicrhau cyn adeilad a maes parcio Tŷ Nant at y diben o ddatblygu a gweithredu cyfleuster gofal iechyd sylfaenol cyfoes ar gyfer ardal Prestatyn, ac roeddent yn gofyn i’w safbwyntiau gael eu tynnu i sylw'r swyddogion perthnasol sy'n gysylltiedig â'r trafodaethau hynny.  Felly:

 

PENDERFYNWYD - bod y Pwyllgor Archwilio Cymunedau yn cytuno:-

 

(a) yn amodol ar y sylwadau uchod, derbyn a chefnogi cynigion y Bwrdd Iechyd ar gyfer darparu gwasanaethau gofal iechyd sylfaenol yn ardal Prestatyn yn y dyfodol o Ebrill 2016; a

(b) Aelodau Arweiniol perthnasol a Swyddogion Cyngor Sir Ddinbych i fod yn ymwybodol o farn y Pwyllgor cyn eu cyfarfod gyda swyddogion Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i drafod eu datganiad o ddiddordeb yn hen safle swyddfeydd a maes parcio Tŷ Nant.