Eitem ar yr agenda

Ystyried cynigion y Bwrdd Iechyd ar gyfer newidiadau dros dro i wasanaethau merched a mamolaeth yng ngogledd Cymru (adroddiad ynghlwm) a darparu barn y Pwyllgor i'r Bwrdd Iechyd ar y cynigion fel rhan o'r ymgynghoriad 'Dweud eich Dweud'.

10.05 am – 10.45 am

Cyflwynodd Gyfarwyddwr Cynorthwyol, Strategaeth ac Ymgysylltu, Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC), Sally Baxter, y newidiadau dros dro i Wasanaethau Merched a Mamolaeth yng Ngogledd Cymru.  ‘Dweud eich Dweud’

Roedd copi o’r fersiwn gryno wedi’i ddosbarthu i’r aelodau gyda phapurau’r pwyllgor.    Yn ei chyflwyniad, pwysleisiodd y Cyfarwyddwr Cynorthwyol bod y newidiadau arfaethedig yn fesur dros dro nes y gellir sefydlogi’r sefyllfa staffio.   Roedd y cynigion yn ymwneud â newidiadau dros dro i leoliad gwasanaethau obstetreg, gynaecoleg a llawfeddygaeth y fron dan arweiniad meddyg ymgynghorol.   Byddai gwasanaethau bydwragedd a newydd-anedig yn parhau ar y tri safle.   Cydnabu’r Bwrdd bod y cynigion yn achosi pryder mawr i breswylwyr ar draws y rhanbarth, ond yn teimlo bod yn rhaid gwneud rhywbeth dros dro i leihau’r risg i famau beichiog a’u babanod.   Yr opsiwn a ffefrir gan y Bwrdd oedd Opsiwn 4, newidiadau dros dro i wasanaethau mamolaeth yn Ysbyty Glan Clwyd, gan eu bod yn credu mai dyma’r opsiwn â’r effaith lleiaf sylweddol ar deithio ac y gellir rhoi gwasanaethau eraill ar waith yn gyflym.   Roedd y Bwrdd yn agored i awgrymiadau, ac roedd y 4 opsiwn yn destun ymgynghoriad tan 5 Hydref 2015. Cynghorwyd yr Aelodau y gallant ymateb fel unigolion ac fel Pwyllgor i’r ymgynghoriad.  Gofynnwyd i'r Aelodau hefyd i annog trigolion yn eu wardiau i ymateb.

Cafwyd trafodaeth ynglŷn â’r holl opsiynau ac ymatebodd y Cyfarwyddwr Cynorthwyol i ymholiadau’r Aelodau fel a ganlyn:

·       Hysbysu’r Aelodau bod digwyddiad ymgynghori cyhoeddus wedi’i drefnu ar gyfer 2 Hydref yn Ninbych, gyda sesiynau’n cael eu cynnal am 2.00pm a 5.30pm.   Gofynnodd y Cyfarwyddwr Cynorthwyol bod yr Aelodau’n tynnu sylw’r preswylwyr at hyn.

·       Roedd datblygiadau meddygol a thechnolegol wedi symud ymlaen yn sylweddol ers pan adeiladwyd y tri ysbyty cyffredinol rhanbarthol, ynghyd â disgwyliadau’r Ddeoniaeth a disgwyliadau cenedlaethol ar gyfer y gwasanaeth iechyd.  Roedd mwy o bwyslais ar ganolfannau meddygol arbenigol â rhagoriaeth a symud cleifion o amgylchedd yr ysbyty cyn gynted â'i bod yn ddiogel gwneud hynny.

·       Darparodd sicrwydd i’r Aelodau y byddai gan y Bwrdd fesurau ar waith i symud mamau a oedd angen gofal dan arweiniad meddyg ymgynghorol i’r safle priodol cyn gynted â phosibl – os oedd yn enedigaeth a gynlluniwyd ymlaen llaw dan arweiniad meddyg ymgynghorol, yna bydd trefniadau’n cael eu llunio ymlaen llaw iddynt allu mynd i’w safle a ffefrir.   Pe bai yn sefyllfa brys, byddai tîm meddygol cyffredinol wrth law i sefydlogi’r claf tra gwneir trefniadau gyda’r Gwasanaeth Ambiwlans i'w symud i’r safle agosaf sydd dan arweiniad meddyg ymgynghorol.

·       Nifer y genedigaethau cesaraidd brys yng Ngogledd Cymru bob blwyddyn oedd tua 1% o gyfanswm yr holl enedigaethau.

·       Ail- gadarnhaodd bod y cynigion yn fesur dros dro ac yn gysylltiedig â datblygu Canolfan Ofal Dwys Newydd-anedig Isranbarthol yn Ysbyty Glan Clwyd fel canolfan ragoriaeth ar gyfer babanod gydag anghenion sy’n fwy cymhleth - byddai’r uned hon dan arweiniad meddyg ymgynghorol.

·       Pe bai’n dod i’r amlwg nad oes modd datrys y problemau staffio a bod angen ymestyn cyfnod y newidiadau dros dro, byddai’n rhaid i’r Bwrdd ail-ymgynghori ar y cynigion gan nad oes modd eu hymestyn am gyfnod amhenodol.

·       Nododd bod marwolaethau o bryd i’w gilydd hyd yn oed mewn unedau mamolaeth dan arweiniad meddyg ymgynghorol.

·       Cadarnhaodd nad oedd prinder bydwragedd yng Ngogledd Cymru ar hyn o bryd, a bod 27 o fydwragedd wedi’u recriwtio’n ddiweddar.

·       Cadarnhaodd i’r aelodau nad oedd y newidiadau dros dro yn ymarfer arbed costau.   Roeddent yn cael eu cynnig fel mesur i fynd i'r afael â phroblemau o ran lefelau staffio a allai beri risg i fenywod ac i'r Bwrdd.  Ar ddiwedd yr ymarfer ymgynghori, byddai gweithredu unrhyw un o’r opsiynau yn golygu goblygiadau o ran costau.

·       Roedd y gwasanaeth presennol yn ddibynnol iawn ar feddygon ymgynghorol locwm, roedd hyn yn anfoddhaol ac yn ddrud iawn.

·       Er y cadarnhaodd nad oedd gan Ysbyty Gwynedd na Wrecsam Maelor lety i rieni tebyg i Dŷ Croeso Dawn Elizabeth House ar y safle, byddai trefniadau’n cael eu gweithredu i ddarparu llety i’r rhieni ger safle’r ysbyty os bydd angen.

·       Cadarnhaodd y byddai crynodeb o'r ymatebion i’r ymgynghoriad ar gael ar wefan y Bwrdd maes o law, a

·       Byddai’r pwyntiau a godwyd yn y cyfarfod presennol yn cael eu hadrodd yn ôl fel rhan o’r dystiolaeth a gasglwyd yn ystod y cyfnod ymgynghori.

Cyn dod â’r drafodaeth i ben, cytunodd y Cyfarwyddwr Cynorthwyol y byddai’n darparu’r wybodaeth ganlynol i’r Aelodau:

·       Dolen i’r ddogfen ymgynghori lawn

·       Nifer y genedigaethau problematig / cymhleth ym mhob ysbyty cyffredinol rhanbarthol yn ystod y 3 blynedd diwethaf.

·       Nifer y bydwragedd a adawodd gyflogaeth y Bwrdd yn ystod y tair blynedd diwethaf ynghyd â nifer y bydwragedd a recriwtiwyd yn ystod y cyfnod hwnnw (gan gynnwys cyfanswm y bydwragedd yn eu swyddi yn ystod y blynyddoedd dan sylw).

Anogwyd yr aelodau i anfon unrhyw gwestiynau neu sylwadau ychwanegol y maent yn dymuno eu cyflwyno fel rhan o'r ymarfer ymgynghori at y Cydlynydd Archwilio a fyddai wedyn yn eu hanfon at y Cyfarwyddwr Cynorthwyol, Strategaeth ac Ymgysylltu.

Mynegodd y Pwyllgor eu diolch i Gyfarwyddwr Cynorthwyol Strategaeth ac Ymgysylltu am ddod i'r cyfarfod, a:

PENDERFYNWYD, yn amodol ar ddarparu’r wybodaeth uchod, nodi’r cynigion a gyflwynwyd a gofyn bod preswylwyr Sir Ddinbych yn derbyn gwasanaeth obstetreg a gynaecoleg dan arweiniad diogel meddyg ymgynghorol  ar safle mor agos â phosibl at eu cartrefi yn yr hirdymor, o fewn ffin y sir os oes modd, oni bai eu bod yn agosach at uned sydd tu allan i'r sir.