Eitem ar yr agenda

I ystyried adroddiad gan y Swyddog Arweiniol: Pobl Ifanc, Diogelu a Datblygu Gweithlu (copi ynghlwm) ar y ar y cynnydd o ran mapio a phroffilio grwpiau cymunedol, y themâu sy'n dod i’r amlwg a'r camau nesaf

                                                                                 10.55 am – 11.30 am

Roedd adroddiad gan y Swyddog Arweiniol: Pobl Ifanc, Diogelu a Datblygu'r Gweithlu, oedd yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf am fapio a phroffilio grwpiau cymunedol a themâu allweddol sy'n dod i'r amlwg, wedi ei ddosbarthu gyda'r papurau ar gyfer y cyfarfod.

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol ar gyfer Datblygu Cymunedol yr adroddiad ac amlinellodd y themâu a oedd yn dod i’r amlwg o'r gwaith mapio.  Dywedodd y Pennaeth Cyfathrebu a Hamdden Dros Dro a'r Swyddog Arweiniol: Pobl Ifanc, Diogelu a Datblygu'r Gweithlu, o’r tua 1000 o grwpiau cymunedol sy'n bodoli yn Sir Ddinbych fod tua 300 wedi eu proffilio hyd yn hyn. 

Byddai'r gwaith proffilio yn helpu'r Cyngor i gynllunio ar gyfer anghenion plant a phobl ifanc yn y dyfodol, yn enwedig gweithgareddau y tu allan i oriau ysgol.  Roedd y camau nesaf yn y prosiect wedi eu nodi yn yr adroddiad.  Gan ymateb i gwestiynau a phryderon yr Aelodau, dywedodd y swyddogion: -

·                 Roedd y gwaith proffilio ym mhob ardal yn cynnwys cydraddoldeb ac amrywiaeth sefydliadau/grwpiau, a oedd yn cwmpasu pob math o anableddau boed yn gorfforol neu’n anableddau dysgu.  Roedd y Gwasanaeth hefyd yn gweithio'n agos gyda'r Adran Gwasanaethau Cymdeithasol ar faterion megis cynhwysiad, cynlluniau gwyliau ac ynghylch a ellid defnyddio’r Pecyn Gwaith Anabledd ar gyfer gwaith ehangach y Gwasanaeth Ieuenctid;

·                 Er bod rhai themâu cychwynnol yn dod i'r amlwg yn y cyfnod hwn, yn enwedig o ran hygyrchedd i unigolion anabl i grwpiau cymunedol, gyda dim ond tua 30% o'r gwaith proffilio wedi’i gwblhau rhagwelwyd unwaith yr oedd oddeutu 80% o’r proffilio wedi’i gwblhau, gellid tynnu rhai casgliadau pendant ar nifer y grwpiau sy’n hygyrch i'r anabl.  Ar y pwynt hwn rhagwelwyd y gellid gofyn i'r sector gwirfoddol helpu i gefnogi'r maes hwn yn y dyfodol;

·                 Cadarnhawyd y dylai'r broses fapio fwy neu lai fod wedi’i chwblhau erbyn diwedd y flwyddyn ariannol gyfredol;

·                 Gyda golwg ar annog pobl ifanc i ymgysylltu â grwpiau cymunedol/gweithgaredd, a gyda grwpiau oedran gwahanol, roedd sefydlu ‘gwasanaeth ieuenctid rhithwir’ yn cael ei gynnig, fel ffordd o rannu gwybodaeth a chyfathrebu gwybodaeth am y grwpiau amrywiol sydd ar gael yn y Sir;

·                 Roeddent yn ymwybodol o brinder darpariaeth benodol ar gyfer rhai 12 i 25 oed yn ardal Prestatyn.  Fodd bynnag, roedd angen gwaith pellach i benderfynu a oedd pobl ifanc yn y grŵp oedran hwn yn ymgysylltu â grwpiau cymunedol eraill ag ystod oedran ehangach yn yr ardal honno, ac a oeddent yn cymryd rhan mewn mwy nag un o'r grwpiau hyn.  Roedd y Bartneriaeth Plant a Phobl Ifanc wedi amlygu yn ddiweddar materion iechyd meddwl lefel isel o fewn y grŵp oedran penodol hwn;

·                 Cadarnhawyd eu bod yn gweithio'n agos gyda Menter Iaith a’r Urdd gyda'r bwriad o gynyddu argaeledd lleoliadau cymdeithasol lle gallai disgyblion ddefnyddio'r Gymraeg tu allan i leoliad addysgol ffurfiol.  Roedd Clybiau Ieuenctid y Sir ei hun yn annog y defnydd o'r Gymraeg yn eu sesiynau ac roedd Grŵp Strategol y Gymraeg mewn Addysg (WESG) hefyd yn edrych ar gyfleoedd posibl ar gyfer gwneud hyn.  Dywedodd yr Aelod Arweiniol ei fod wedi cysylltu â Chomisiynydd y Gymraeg yn ddiweddar mewn perthynas â'r mater hwn.

Cytunodd y Swyddog Arweiniol i hyrwyddo'r angen i bob grŵp fod mor gynhwysol â phosibl ac yn hygyrch i bobl ag anableddau.  Gan fod y rhan fwyaf o'r grwpiau yn grwpiau cymunedol a gaiff eu rhedeg gan wirfoddolwyr byddai angen iddynt gael eu perswadio a’u dylanwadu i fod yn gynhwysol i bawb.  Teimlai'r Aelodau ei bod yn bwysig bod angen i grwpiau cymunedol gydweithio'n agos i ategu ei gilydd ac i sicrhau nad oes unrhyw grŵp oedran penodol neu elfen o'r gymuned yn teimlo wedi’u hymddieithrio neu’n ynysig.

Llongyfarchodd yr Aelodau y swyddogion am eu cynnydd gyda'r gwaith proffilio ar draws y Sir, yn enwedig gyda throseddwyr ifanc wrth eu hadsefydlu a'u troi oddi wrth fywyd o droseddu.  Byddai'r gwaith hwn yn ddi-os yn talu ar ei ganfed yn y dyfodol. 

Yn dilyn trafodaeth bellach:-

PENDERFYNWYD – fod y Pwyllgor, yn amodol ar y sylwadau uchod yn:-

(a)            derbyn y wybodaeth a ddarparwyd; a

(b)  chefnogi parhau â'r gwaith i fapio a phroffilio'r grwpiau cymunedol ar draws y sir.

Holodd y Cynghorydd M Ll Davies pam fod dogfennau’r Cyngor yn ymddangos yn ddiweddar i fod wedi dychwelyd i ddefnyddio'r wyddor Saesneg ar gyfer is-baragraffau ac nid y wyddor Gymraeg.  Roedd o’r farn bod hyn yn groes i Bolisi Iaith y Cyngor.  Dywedodd y Cydlynydd Archwilio y byddai’n edrych i mewn i'r mater ac yn adrodd yn ôl i'r Pwyllgor maes o law.