Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Prif Swyddog Cyllid (copi ynghlwm) i roi gwybod am y sefyllfa ddiweddaraf a nodi'r cynigion yn Nhabl 1, cymeradwyo'r cynigion yn Nhabl 2 a chynnig pellach a gyflwynwyd gan aelodau etholedig.

 

 

Cyflwynodd Aelod Arweiniol Cyllid ac Asedau, y Cynghorydd Julian Thompson Hill, yr Adroddiad Cyllideb (a ddosbarthwyd yn flaenorol) i ddarparu diweddariad ar y broses i ddarparu’r gyllideb refeniw ar gyfer 2016/17 ac i nodi cyfnod nesaf y cynigion ar gyfer y gyllideb.

 

Roedd yr aelodau yn ymwybodol o'r broses gyllideb barhaus.  Roedd 3 gweithdy cyllideb ychwanegol wedi digwydd.  Roedd y ddau weithdy cyntaf wedi ymdrin ag eitemau a oedd wedi'u gohirio neu wedi eu cadw am wybodaeth ychwanegol.  Yn y gweithdy a gynhaliwyd ar 5 Mehefin 2015, hysbyswyd yr aelodau o'r tybiaethau allweddol o fewn cynlluniau tymor canolig y cyngor - yn benodol, roeddent yn amlinellu'r ansicrwydd ynghylch lefel setliadau Grant Cynnal Refeniw y dyfodol.

 

Roedd gweithdai eraill ynglŷn â’r gyllideb wedi’u trefnu ar gyfer 26 Hydref a 14 Rhagfyr 2015.  Wrth i’r broses ar gyfer 2016/17 gael ei datblygu, mae'n debygol y bydd yn angenrheidiol i drefnu mwy o weithdai yn ystod yr hydref.

 

Roedd lefel sylweddol o ansicrwydd yn dal i bodoli o ran y Setliad Llywodraeth Leol tebygol ar gyfer 2016/17 ac roedd hyn yn debygol o barhau dros y misoedd nesaf.  Tan fis Mai 2013, roedd gwerth y Setliadau yn gymharol gyson â'r arwyddion blaengynllunio a gyhoeddwyd yn genedlaethol yn 2011.   Ers hynny ni fu unrhyw setliad aml-flwyddyn ac roedd arwyddion wedi newid yn gyson rhwng ac o fewn blynyddoedd ariannol.  Yn absenoldeb gwybodaeth fwy dibynadwy am y Setliad, roedd angen i gynlluniau’r gyllideb barhau i ddatblygu cynigion i gwmpasu amrywiaeth o wahanol sefyllfaoedd.  Byddai'r Setliad Drafft ar gyfer llywodraeth leol yng Nghymru yn cael ei gyhoeddi ddechrau mis Hydref.

 

Roedd aelodau wedi cael cais i gyflwyno eu cynigion eu hunain fel rhan o'r broses ac roedd ffurflen wedi’i rhagnodi wedi ei chyhoeddi ar gyfer y diben hwn.   Nod cynnig a gyflwynwyd gan yr aelodau yn y gweithdy ar 5 Mehefin fyddai rhoi'r gorau i dalu costau teithio i aelodau a oedd yn mynychu cyfarfodydd fel sylwedyddion.  Amcangyfrifwyd y gallai’r cynnig hwn arbed hyd at £900 y flwyddyn.

 

Nod y broses gyllidebol oedd sicrhau bod y cyngor yn cyflwyno cyllideb gytbwys.  Roedd yn parhau’n broses anodd gyda rhai penderfyniadau anodd i'w gwneud ar hyd y ffordd.  Roedd ymrwymiad a chefnogaeth aelodau etholedig yn y broses o wneud penderfyniadau ac archwilio’r broses yn hanfodol.

 

Cynhaliwyd trafodaeth fanwl a thrafodwyd y pwyntiau canlynol:

 

·       Mynegodd y Cynghorydd Colin Hughes bryder ynghylch darpar doriadau.  Cododd y broses o gau Aberchwiler fel enghraifft.  Eglurodd y Prif Weithredwr nad oedd wedi bod yn ymwybodol o unrhyw ddefnyddiwr gwasanaeth unigol nad oedd wedi cael lleoliad yn dilyn cau Aberchwiler.  Roedd yr holl bobl ddiamddiffyn wedi eu gosod o fewn amgylcheddau gwaith newydd.  Eglurodd y Cynghorydd Richard Davies fod trafodaeth fanwl a oedd wedi para dros 2 ½ awr wedi digwydd yn y pwyllgor Archwilio Perfformiad Arbennig a gynhaliwyd ar 22 Mehefin 2015.

·       Cadarnhaodd y Prif Weithredwr fod cyllidebau cytbwys wedi eu gosod.  Roedd 72% o doriadau a gytunwyd ar gyfer y flwyddyn hon eisoes wedi eu rhoi ar waith.

·       Gofynnodd yr Aelodau fod cynrychiolydd o'r Cyngor Iechyd Cymuned yn bresennol yn y cyfarfod ynghyd â Swyddog Cyfrifol Dros Dro BIPBC i alluogi cwestiynau a godwyd gan yr aelodau i gael ymateb manwl, gan y cynrychiolwyr Iechyd a oedd yn bresennol.

 

 

Yn y fan hon (11.00 a.m.) roedd munud o dawelwch i gofio dioddefwyr y bomiau yn Llundain 10 mlynedd yn ôl.

 

 

Parhaodd y drafodaeth a thrafodwyd y pwyntiau canlynol:

 

·       Cadarnhaodd y Cynghorydd Colin Hughes i'r aelodau nad oedd yn bwriadu hawlio treuliau ar gyfer unrhyw gyfarfodydd y byddai’n eu mynychu yn y dyfodol.

·       Gofynnodd yr aelodau fod cofnodion gweithdai’r gyllideb i gofnodi canlyniadau trafodaethau ar gael.  Cadarnhawyd y byddai Pwyntiau Gweithredu Symud Ymlaen yn cael eu dosbarthu i'r aelodau yn dilyn Gweithdai’r Gyllideb.

·       Roedd Grŵp Tasg a Gorffen Archwilio wedi ei sefydlu'n ddiweddar i asesu effaith y toriadau yn y gyllideb y cytunwyd arnynt eisoes.  Gofynnodd nifer o aelodau i breswylwyr gysylltu â nhw i ddangos tystiolaeth o effaith y toriadau yn y gyllideb.   Byddai Aelodau, ar ôl derbyn y dystiolaeth, yn cyflwyno'r wybodaeth i'r Grŵp Tasg a Gorffen ar gyfer asesiad.

·       Gofynnwyd bod rheoli gwastraff, newidiadau i arferion gwaith yn cael eu hegluro hefyd.  Eglurodd Pennaeth y Gwasanaethau Priffyrdd ac Amgylcheddol fod newidiadau gweithredol a oedd o ganlyniad i'r gwastraff gwyrdd.  Gallai olygu y gallai canran fach o gartrefi weld dyddiau casglu eu gwastraff gwyrdd yn newid. Roedd diswyddiadau gorfodol wedi eu hosgoi ac roedd gweithredwyr gwastraff yn cael eu recriwtio.  Byddai hyn yn stori newyddion dda.

·       Eglurodd yr Arweinydd, y Cynghorydd Hugh Evans pe na bai cyllideb gytbwys wedi ei chyflwyno gan y Cyngor, yna byddai wedi ei chyflwyno gan Swyddfa Archwilio Cymru ar ran y Cyngor.  Roedd angen sicrhau preswylwyr bod y cyngor yn cymryd golwg difrifol o sefyllfa’r gyllideb ac y byddai'n cymryd eu pryderon i ystyriaeth.    Er gwaethaf yr holl doriadau a safbwyntiau negyddol, mae'r cyngor ar y trywydd iawn i gyflawni'r Cynllun Corfforaethol.  Cytunwyd i fuddsoddi £800 miliwn yn y cymunedau ac i ddangos cefnogaeth i'r cymunedau.

 

Cynigiodd y Cynghorydd Stuart Davies yr argymhelliad, ac eiliwyd gan y Cynghorydd Martyn Holland.

 

Pleidleisiodd yr Aelodau ar argymhellion yr adroddiad - nodi'r cynigion arbedion Cam 4 a restrir yn Nhabl 1 a chymeradwyo'r cynigion a restrir yn Nhabl 2:

 

23 pleidlais o blaid, 9 yn erbyn a 2 yn ymatal.

 

Pleidleisiodd yr Aelodau hefyd ar argymhellion yr adroddiad - cymeradwyo'r cynnig a gyflwynwyd gan yr aelodau i beidio â thalu treuliau i aelodau sy'n mynychu cyfarfodydd fel sylwedyddion:

 

26 pleidlais o blaid, 4 yn erbyn ac 1 yn ymatal.

 

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn cytuno i:

 

·       Nodi'r cynigion arbedion Cam 4 a restrir yn Nhabl 1 a chymeradwyo'r cynigion a restrir yn Nhabl 2:

·       Cymeradwyo'r cynnig a gyflwynwyd gan yr aelodau i beidio â thalu treuliau i aelodau sy'n mynychu cyfarfodydd fel sylwedyddion: