Eitem ar yr agenda
AILSTRWYTHURO’R GWASANAETH DATBLYGU ECONOMAIDD A BUSNES
Ystyried
adroddiad gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Uchelgais Economaidd a Chymunedol
(copi ynghlwm) sy'n nodi cyd-destun ac amcanion yr adolygiad o swyddogaeth
Datblygu Economaidd a Busnes y Cyngor.
11.30 a.m. tan 12.05 p.m.
Cofnodion:
Dosbarthwyd copi o adroddiad gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Uchelgais Economaidd a
Chymunedol (CCUECh) gyda phapurau’r cyfarfod. Roedd yn nodi
cyd-destun a nodau’r adolygiad o swyddogaeth Datblygu Economaidd a Busnes y
Cyngor.
Roedd yr adroddiad yn egluro sut y byddai’r adolygiad yn cefnogi
blaenoriaeth Cynllun Corfforaethol y Cyngor ar gyfer datblygu’r economi leol
a'r weledigaeth a nodwyd yn y Strategaeth Uchelgais Economaidd a Chymunedol. Roedd y cyngor
yn wynebu targed lleihau’r gyllideb o £17miliwn dros y 2 flynedd nesaf gyda
chyfanswm arbedion o £11miliwn wedi’u nodi, gan adael balans o £6miliwn ac nid
oedd llawer o obaith o setliadau ariannol gwell yn y dyfodol rhagweladwy. Roedd y
gostyngiadau presennol yn y gyllideb ar ben toriadau o dros £20 miliwn sydd
wedi'u gwneud ers 2009, ac roedd graddfa'r her yn golygu bod gwasanaethau'r
Cyngor yn wynebu newidiadau sylweddol. Cynhaliwyd yr adolygiad
o swyddogaeth Datblygu Economaidd a Busnes y Cyngor yn y cyd-destun hwn ac
roedd yr egwyddorion a ddefnyddiwyd wedi’u cynnwys yn yr adroddiad.
Wrth gyflwyno'r adroddiad ar ailstrwythuro'r Gwasanaeth, roedd yr Arweinydd
a'r CCUECh yn pwysleisio bod y Cyngor wedi datblygu Cynllun Corfforaethol
uchelgeisiol iawn ac wedi gosod targedau heriol iawn iddo’i hun yn ei
Strategaeth Uchelgais Economaidd a Chymunedol, roedd rhai i'w cyflawni erbyn
2017. Yn y misoedd diwethaf roedd y Cyngor wedi rhoi
addewid y byddai’n ymdrechu i gyflawni'r Cynllun a’r Strategaeth er gwaethaf
wynebu toriadau digynsail i'w gyllideb ar gyfer y dyfodol rhagweladwy. O ganlyniad i'r toriadau ariannol difrifol hyn
roedd rhaid i wasanaethau gael eu teilwra i gyflawni'r canlyniadau disgwyliedig
yn y ffordd fwyaf effeithiol ac effeithlon, a dyna’r rheswm dros ailstrwythuro’r
Gwasanaeth Datblygu Economaidd a Busnes. Rhoddodd yr arweinydd a'r CCUECh sicrwydd i
Aelodau fod y strwythur rheoli a darparu traws-sirol newydd wedi’i hanelu at
gyflawni'r tri phrif darged yng Nghynllun Cyflawni’r Strategaeth Uchelgais
Economaidd a Chymunedol - mwy o bobl mewn gwaith, incwm aelwydydd uwch a rhagor
o fusnesau lleol iachach. Amlinellwyd
rolau’r swyddi o fewn y strwythur, ynghyd â'r swydd ychwanegol yn y Gwasanaeth
Gwella a Moderneiddio Busnes. Wrth ymateb i gwestiynau aelodau, gwnaeth y CCUECh
a’r Arweinydd gadarnhau:-
·nad oedd cyfrifoldeb am
gyflawni'r flaenoriaeth gorfforaethol yn ymwneud â datblygu economaidd a'r
Strategaeth Uchelgais Economaidd a Chymunedol yn gyfrifoldeb i’r Gwasanaeth
Datblygu Economaidd a Busnes yn unig, roedd gan holl wasanaethau'r Cyngor fudd
ynddynt a rôl i’w chwarae wrth eu cyflawni;
·Byddai Cynlluniau Tref
ac Ardal yn dod yn Gynlluniau cyflenwi â chanolbwynt yn y dyfodol. Byddai rôl
Cefnogwr y dref yn cael ei hadolygu er mwyn ei gryfhau a byddai camau gweithredu
neu agweddau ar Gynlluniau Tref ac Ardal yn cael eu neilltuo i Benaethiaid
Gwasanaeth i'w cyflawni o fewn terfynau amser penodol. Byddent yn
atebol am gyflawni'r prosiectau hyn gan y byddent yn rhan o'u Cynlluniau
Gwasanaeth;
·ymgynghorwyd â Chefnogwyr
Tref a’r Bwrdd Uchelgais Economaidd a Chymunedol ar y cynigion ailstrwythuro;
·roedd rhai agweddau o'r
flaenoriaeth gorfforaethol datblygu economaidd yn cael eu datblygu ar wahanol
lefelau e.e. roedd datblygu sgiliau addysgol/cyflogwr, trydaneiddio rhwydwaith
rheilffordd Gogledd Cymru, hyrwyddo'r rhanbarth fel ardal ar gyfer busnes yn
cael eu datblygu’n rhanbarthol drwy gyfrwng Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd
Cymru, tra’r oedd agweddau eraill mwy lleol megis hybu Sir Ddinbych fel
lleoliad da ar gyfer busnes yn digwydd ar lefel Sir;
·nid oedd LlC bob amser
yn cymryd sylw o gyngor awdurdodau lleol neu gyrff rhanbarthol ar beth fyddai’n
cyflawni'r canlyniadau economaidd gorau ar gyfer yr ardal. Ar adegau roedd
hyn yn dwysáu ymdrechion awdurdodau lleol i ysgogi datblygu economaidd, felly
roedd rhaid i awdurdodau lleol fod yn greadigol ac yn arloesol yn eu dull
gweithredu;
·byddai cyllid
Ewropeaidd yn cael ei weinyddu yn y dyfodol ar sail ranbarthol, Gogledd Cymru. Roedd cadarnhad
yn dal i gael ei ddisgwyl ar lle y byddai’r tîm cyllid Ewropeaidd yn cael ei
leoli ac ar pryd fyddai ariannu cymunedol o brosiectau seilwaith mawr fel
ffermydd gwynt ar gael. Gan nad oedd y Cyngor bellach mewn sefyllfa lle
gallai gyflogi staff tan i ffrydiau ariannu gael eu cadarnhau neu fod ar gael
roedd rhaid iddo weithio gyda'r hyn a oedd ar gael iddo ar hyn o bryd, o
ganlyniad, roedd y Gwasanaeth wedi’i ailstrwythuro, ar sail yr hyn sydd ar gael
ar hyn o bryd a beth fydd ar gael yn y dyfodol;
·roedd adroddiad ar
wahân ar ariannu cymunedol posibl yn y dyfodol, gan gynnwys arian fferm wynt ac
arian Ewropeaidd, i gael ei gyflwyno i'r Pwyllgor Archwilio Partneriaethau ar
19 Mawrth 2015. Er byddai'r
gwaith o weinyddu cyllid Ewropeaidd yn symud i sail ranbarthol ni ragwelir y
byddai Sir Ddinbych ar eu colled o ran unrhyw arian gan mai hwn oedd un o'r
meysydd a nodwyd i elwa o Gronfeydd Strwythurol yr UE ar gyfer y cyfnod
2014-2020. Fodd bynnag, byddai angen i’r Cyngor a'r cymunedau
wrth symud ymlaen, fireinio eu harferion, a gweithio'n agosach gyda'i gilydd,
wrth ddatblygu prosiectau er mwyn cynyddu’r buddion o'r cronfeydd sydd ar gael;
·roedd ailstrwythuro'r
gwasanaeth ar y gweill a dylid ei gwblhau erbyn mis Mai, 2015. Nid oedd lleihau
nifer y swyddi mewn unrhyw ffordd yn adlewyrchiad andwyol ar alluoedd deiliaid
swyddi presennol. Sail ei
sefydlu oedd y cysyniad ‘digon da’ o fewn modd ariannol i hwyluso cyflawni
gweledigaeth y Cyngor a'r canlyniadau a fwriedir;
Mynegodd Aelodau’r safbwyntiau a’r farn ganlynol:-
- wrth gefnogi nodau’r Strategaeth Uchelgais
Economaidd a Chymunedol gwnaethant holi a oedd y Cyngor yn gosod targedau a
oedd yn rhy uchelgeisiol iddo’i hun, yn enwedig o ran y seilwaith digidol, fel
y cyfryw nid oedd materion o fewn rheolaeth y Cyngor;
- wrth gydnabod
bod strwythur rheoli'r Gwasanaeth yn benderfyniad gweithredol, mynegwyd amheuon
am gyflymder y broses a graddau’r toriadau staffio, ac a oedd y strwythur
llywodraethu yn iawn;
- pwysleisiwyd er
bod llawer o weithgarwch wedi digwydd yn ystod y tair blynedd diwethaf, roedd
nifer y prosiectau a gyflawnwyd hyd yma yn ymddangos yn isel. Felly, wrth
fynd ymlaen, roedd angen llawer mwy o bwyslais ar sicrhau canlyniadau
diriaethol, a byddai pob un ohonynt angen tystiolaeth;
- codwyd pryderon ynghylch rhanbartholi cynyddrannol canfyddedig
gweinyddiaeth, llywodraethu ac ariannu materion datblygu economaidd a'r effaith
bosibl ar ddatblygu economaidd yn lleol;
- holwyd a fyddai gan y strwythur newydd adnoddau digonol i gyflawni'r
Strategaeth Uchelgais Economaidd a Chymunedol yn effeithiol a'r flaenoriaeth
gorfforaethol i safon ‘ddigon da’;
- pwysleisiwyd yr angen i gryfhau rôl y cefnogwyr tref mewn perthynas â
chyflawni'r cynlluniau tref ac ardal;
- nodwyd pryderon
o ran a oedd y Cyngor yn gwireddu elw ar fuddsoddiad o’r holl sefydliadau
datblygu economaidd rhanbarthol yr oedd yn gysylltiedig â hwy, ac a oedd yr
holl ddatblygiadau mawr yn y rhanbarth, er eu bod yn cael eu marchnata fel
cyfleoedd/prosiectau ar gyfer Cymru, mewn gwirionedd yn ddim mwy na phrosiectau
yng Nghymru gyda'r mwyafrif o'r staff yn trosglwyddo i mewn o'r tu allan i'r
rhanbarth.
Cadarnhawyd y byddai effaith ailstrwythuro'r Gwasanaeth o ran cyflawni
canlyniadau yn cael ei fesur gan y Grŵp Tasg a Gorffen ‘Torri’r Brethyn’
drwy ei waith ar effaith y toriadau yn y gyllideb ar y gallu i gyflawni'r
Cynllun Corfforaethol.
Yn dilyn trafodaeth fanwl:-
PENDERFYNWYD –
yn amodol ar y sylwadau uchod, cefnogi'r rhesymeg dros yr adolygiad o swyddogaeth
Datblygu Economaidd a Busnes y Cyngor a'r canlyniadau y disgwylir a fydd yn
deillio o'r adolygiad.
Dogfennau ategol: