Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad (copi ynghlwm) ar berfformiad disgyblion y Sir ym mhob cyfnod allweddol a chanlyniadau dros dro disgyblion Cyfnod Allweddol 4 ac ôl-16.

9:35 – 10:10

Cyflwynodd y Pennaeth Addysg, Karen Evans yr adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol). Cadarnhaodd fod yr holl ganlyniadau wedi cael eu gwirio ar wahân i Gyfnod Allweddol 4. Byddai'r canlyniadau hynny a wiriwyd yn cael eu hadrodd i'r Pwyllgor ym mis Ionawr 2015. Er bod y mwyafrif o ysgolion a disgyblion yn perfformio'n dda, roedd meysydd penodol a fyddai'n elwa o gymorth i wella cyrhaeddiad, a'r canlyniadau yn sgil hynny i'r disgyblion.

Un maes a fyddai'n elwa o ymyrraeth yn ystod y flwyddyn sydd i ddod yw’r iaith Gymraeg (iaith gyntaf) yng Nghyfnod Allweddol 2, a oedd wedi gweld gostyngiad o 2.9% mewn perfformiad o'i gymharu â'r flwyddyn flaenorol. Un rheswm posibl dros hyn yn ôl pob sôn oedd y cynnydd mewn teuluoedd cyfrwng Saesneg sy’n anfon eu plant i ysgolion Cymraeg. Nodwyd bod y swyddogaethau a gyflawnwyd yn flaenorol gan yr Awdurdod ee bod Athrawon Bro bellach wedi’u trosglwyddo i Wasanaeth Effeithlonrwydd a Gwella Ysgolion Rhanbarthol (GwE) a fyddai'n cefnogi ysgolion yn yr ardal benodol hwn.

Trafododd y Pwyllgor y Cyfnod Sylfaen lle mae Awdurdodau Lleol eraill yn prysur ddal i fyny â’r Sir. Dywedwyd bod mwy o blant gyda phroblemau ymddygiad a oedd yn effeithio ar addysgu yn yr ardaloedd amddifadedd. Hefyd bu’r Pwyllgor yn ystyried yr ystod o lefelau sgiliau yn y Cyfnod Sylfaen a chytunwyd ei bod yn bwysicach canolbwyntio ar gyrhaeddiad plant ar ddiwedd addysg gynradd - y cynnydd a wnaed.

Dywedodd Aelod o'r Pwyllgor bod cyrff llywodraethu mewn rhai ysgolion yn teimlo nad ydynt yn derbyn digon o gefnogaeth gan GwE. Pwysleisiodd y Pennaeth Addysg yr angen i gyrff llywodraethu ysgolion i roi gwybod i'r Adran Addysg os oeddent yn credu nad oedd GwE yn rhoi digon o gefnogaeth iddynt, neu bod y gefnogaeth a gafwyd ddim o’r safon a ddymunir.  Byddai hyn yn galluogi swyddogion i archwilio a yw telerau'r Cytundeb Lefel Gwasanaeth (CLG) yn cael eu bodloni.

Dylai adroddiad wedi’i gyflwyno i'r Pwyllgor Archwilio Perfformiad yn Ionawr 2015 ar 'Arholiadau Allanol Wedi'u Gwirio ac Asesiadau Athrawon' gynnwys enghraifft o sefyllfa Sir Ddinbych yn genedlaethol ac yn rhanbarthol dros y pum mlynedd diwethaf, a rhaid cynnwys Adroddiad Blynyddol GwE (a bod cynrychiolydd o GwE yn bresennol i drafod yr adroddiad.

Gofynnodd Aelodau'r Pwyllgor i GwE sicrhau nad eu bwriad yw canolbwyntio eu gwaith a’u hymdrechion ar ysgolion/awdurdodau sy'n methu yn unig, a bod ganddynt wasanaethau yn eu lle i helpu i gefnogi ysgolion/awdurdodau sy’n gwneud yn dda i gyflawni lefel o ragoriaeth. Pwysleisiodd swyddogion nad yw gwasanaeth addysg y Cyngor a GwE yn endidau ar wahân a bod nodau ac amcanion y ddau wasanaeth yr un fath - i gefnogi a chynorthwyo disgyblion y Sir i wireddu eu potensial addysgol a galwedigaethol a ddylai arwain at ganlyniadau gwell ar eu cyfer.  Byddai Estyn yn barnu’r Cyngor a GwE ar y canlyniadau hyn, ac ar eu rôl ar y cyd wrth gefnogi disgyblion i gyflawni eu potensial.

Adroddodd y Pennaeth Addysg hyd yn hyn nad oedd unrhyw ddiweddariad gan Lywodraeth Cymru ynghylch plant sydd ag anghenion arbennig mewn ysgolion arbennig yn gorfod sefyll yr un profion â'r rhai sydd heb anghenion ac bod hynny wedi cael effaith negyddol ar berfformiad yr Awdurdod.

Roedd y Cynghorydd Arwel Roberts yn awyddus i egluro pwynt oedd wedi codi mewn cyfarfod diweddar o'r Cabinet pan ddywedodd y dylai Ysgol Brynhyfryd addysgu trwy gyfrwng y Gymraeg 100% o'r amser, ond roedd o’n golygu y Ffrwd Gymraeg yn hytrach na'r ysgol gyfan. Cynigiodd y Pennaeth Addysg y byddai’n trefnu ymweliad i’r aelodau i Ysgol Brynhyfryd i weld a chwrdd â disgyblion yn y ffrwd Gymraeg ar draws yr ysgol. Mae nifer o Aelodau yn nodi y byddent yn gwerthfawrogi ymweliad o'r fath.

Gofynnwyd bod adroddiadau yn y dyfodol yn cynnwys gwybodaeth am y cynlluniau gwelliant ar gyfer y dair ysgol uwchradd sy’n tangyflawni fwyaf.

Yn dilyn trafodaeth fanwl:

Penderfynwyd: - yn amodol ar y sylwadau a'r camau gweithredu uchod i nodi perfformiad ysgolion yn erbyn perfformiad blaenorol a'r meincnodau allanol sydd ar gael ar hyn o bryd.