Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Gwasanaeth: Ardal y De (copi ynghlwm) a oedd yn amlygu'r cynnydd yn y camau angenrheidiol mewn ymateb i'r cynllun cyflenwi yn Law yn Llaw at Iechyd Meddwl ac yn rhannu rhai o'r heriau a'r blaenoriaethau i bartneriaid dros y flwyddyn i ddod.

                                                                                                            9.35 a.m.

Roedd copi o adroddiad gan y Rheolwr Gwasanaeth: Ardal y De wedi ei ddosbarthu gyda'r papurau ar gyfer y cyfarfod.

Roedd yr adroddiad hwn yn tynnu sylw at y cynnydd hyd yma ar y camau sydd eu hangen mewn ymateb i gynllun cyflenwi “Law yn Llaw at Iechyd Meddwl” ac yn amlinellu rhai o’r heriau a blaenoriaethau i’r partneriaid dros y flwyddyn i ddod.  Roedd yn egluro gwybodaeth ar Fwrdd Partneriaeth Gogledd Cymru a sefydlwyd yn ddiweddar a'i rôl o ran cefnogi a goruchwylio cydymffurfiaeth â’r cynllun cyflenwi a chynnydd yn ei erbyn.  Roedd yr adroddiad yn amlinellu cyflwyno adroddiad blynyddol ar Law yn Llaw at Iechyd Meddwl gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) i Lywodraeth Cymru ac yn amlygu’r camau a argymhellwyd ar gyfer 2014/15.

Ym mis Hydref 2012 cyhoeddodd LlC Law yn Llaw at Iechyd Meddwl, strategaeth poblogaeth gyfan ar gyfer iechyd meddwl a lles yng Nghymru.  Roedd y weledigaeth yn y ddogfen a Gwasanaethau Cymdeithasol Cynaliadwy yn rhoi agenda uchelgeisiol ar iechyd meddwl ar gyfer yr ychydig flynyddoedd nesaf, gyda phwyslais clir ar gyfrifoldeb a rennir rhwng y gwasanaeth iechyd a llywodraeth leol.  Yn dilyn ymgynghoriad â budd-ddeiliaid, roedd LlC wedi datblygu 6 chanlyniad lefel uchel o fewn Law yn Llaw at Iechyd Meddwl.  Roedd y rhain wedi'u nodi yn yr adroddiad, a’u datblygu ymhellach yn y ddogfen a oedd yn nodi canlyniadau mwy manwl, ac roeddent yn cynnwys:-

Roedd Law yn Llaw at Iechyd Meddwl yn cael ei gefnogi gan Gynllun Cyflenwi a oedd yn nodi manylion y camau gweithredu y byddai LlC ac asiantaethau partner yn eu cymryd i gyflawni'r cynllun.  Roedd yn nodi'r cyfraniadau gofynnol gan LlC, llywodraeth leol, y gwasanaeth iechyd, y trydydd sector ac ystod o bobl eraill gan gynnwys er enghraifft tai, addysg, hyfforddiant a dysgu gydol oes, cyflogwyr, a'r system cyfiawnder troseddol.  Roedd pennod olaf y ddogfen yn nodi sut y byddai'r strategaeth yn gweithio ar lefel genedlaethol a lefel lleol a sut y byddai'r Bwrdd Partneriaeth Cenedlaethol newydd yn sicrhau ei chyflwyno.

Ym mis Mehefin 2013 sefydlodd BIPBC Fwrdd Partneriaeth Iechyd Meddwl Gogledd Cymru i oruchwylio'r gwaith o gyflwyno a gweithredu Law yn Llaw at Iechyd Meddwl a'i gynllun cyflenwi, ac ym mis Hydref 2013 cyflwynodd yr adroddiad blynyddol i LlC.  Roedd Atodiad 2 yn cynnwys y Cylch Gorchwyl priodol.  Roedd yr Adroddiad Blynyddol yn cynnwys cynnydd hyd yma a chyfeiriad at rai o'r heriau a'r blaenoriaethau ar gyfer y flwyddyn i ddod, ynghyd â thystiolaeth o’r ymrwymiad parhaus i weithio ar y cyd gydag iechyd a phartneriaid eraill i gyflawni'r camau gweithredu angenrheidiol.

Yn ystod y drafodaeth a ddilynodd rhoddwyd canmoliaeth i’r berthynas waith gryf ym maes iechyd meddwl rhwng BIPBC ac Adran Gwasanaethau Cymdeithasol Sir Ddinbych ar lefel defnyddiwr gwasanaeth.  Yn yr un modd â’r egwyddorion a'r camau gweithredu yn y strategaeth a'r Cynllun Gweithredu a gafodd eu cymeradwyo.  Fodd bynnag, codwyd nifer o bryderon ynglŷn â darpariaeth leol gwasanaethau iechyd meddwl i oedolion, plant a'r henoed.  Roedd y prif bryderon yn ymwneud â:-

·  yr amseroedd aros a brofir gan blant a phobl ifanc o ran cael mynediad i wasanaethau Gwasanaethau Iechyd Meddwl Plant a Phobl Ifanc (CAMHS) a oedd â'r potensial i effeithio ar addysg yr unigolyn, cytunodd swyddogion BIPBC i baratoi adroddiad gwybodaeth i'r aelodau ar sut y byddai’r arian a ddyfarnwyd yn ddiweddar gan Lywodraeth Cymru (LlC) i'r Gwasanaeth yn cael ei ddefnyddio i wella rhestrau aros CAMHS a gwasanaethau eraill.   Maent hefyd wedi cytuno i ddarparu gwybodaeth am y cynnydd a gyflawnwyd hyd yn hyn, a chynnydd a ragwelir yn y dyfodol, wrth gyflwyno staff CAMHS hyfforddedig ym mhob Adran Damweiniau ac Achosion Brys yng Ngogledd Cymru.

· nifer y staff Iechyd Meddwl hyfforddedig sy'n siarad Cymraeg sy'n gweithio ym mhob ardal awdurdod lleol, yn enwedig nifer y seiciatryddion sy'n siarad Cymraeg.  Cytunodd swyddogion BIPBC i ddarparu gwybodaeth am hyn, gan gynnwys y maes gwaith arbenigol y maent yn gweithio ynddo.

·  yr oedi a gafwyd wrth ail-agor Ward Tawelfan yn Ysbyty Glan Clwyd yn dilyn ei gau yn hwyr yn 2013 ar sail ansawdd a diogelwch gofal cleifion, ac wrth dderbyn adroddiad yr ymchwilydd annibynnol i mewn i'r mater.  Sicrhawyd yr Aelodau nad oedd y ffaith fod y ward yn dal wedi’i chau yn fesur arbed adnoddau, roedd yn fater diogelwch cleifion a byddai'r ward yn ail-agor maes o law.

Swyddogion BIPBC:

·  rhoddasant sicrwydd bod pob cam posibl, gan gynnwys trefniadau monitro cadarn a statws achrediad Coleg Brenhinol y Seiciatryddion, yn cael eu cymryd mewn ymgais i osgoi sefyllfaoedd tebyg i'r rhai a oedd wedi codi yn Tawelfan, rhag digwydd eto.  Fodd bynnag, ni allai neb roi sicrwydd llwyr na fyddai sefyllfaoedd tebyg yn digwydd yn y dyfodol.

·gofynnodd yr Aelodau am sicrwydd bod yr holl fesurau posibl yn cael eu cymryd i liniaru'r risg o gleifion yn dioddef unrhyw fath o aflonyddu neu fwlio mewn sefydliadau BIPBC.

·  Roedd BIPBC yn gwario llai y pen o'r boblogaeth ar wasanaethau iechyd meddwl nag unrhyw fwrdd iechyd arall yng Nghymru.

·  rhoddwyd sicrwydd i’r Pwyllgor y byddai'r ganolfan iechyd newydd ar safle hen Ysbyty Brenhinol Alexandra yn y Rhyl yn cynnwys ward gwasanaethau iechyd meddwl dynodedig ar gyfer pobl hŷn, a byddai ganddo tua 18 o welyau ac yn cael ei staffio gan gymysgedd o bobl â chymwysterau addas i ddarparu’r math cywir o ofal.

·  byddai'r Uned Ablett yn parhau fel Uned Gwasanaethau Iechyd Meddwl ar gyfer Conwy a Sir Ddinbych gyda gwasanaethau gofal seiciatrig dwys yn cael eu darparu ym Mangor a Wrecsam fel ar hyn o bryd.

·  rhoddwyd amlinelliad o waith sydd ar y gweill gyda'r trydydd sector mewn ymgais i gyfuno gwasanaethau ar gyfer cyn-filwyr y lluoedd arfog, byddai hyn yn galluogi staff i gyfeirio cleifion at y sefydliad mwyaf priodol i gynorthwyo gyda'u hanghenion cymorth.

·  rhoddwyd manylion am sut y gallai Adrannau Tai a Gwasanaethau Cymdeithasol y Cyngor gynorthwyo a chefnogi pobl ddiamddiffyn sy'n byw mewn tai awdurdod lleol, rhai gyda phroblemau iechyd meddwl, rhag cael eu bwlio neu rhag i bobl gymryd mantais ohonynt.

Gofynnodd y Pwyllgor fod y pryderon a amlinellwyd uchod ynglŷn â Ward Tawelfan yn cael eu codi yng nghyfarfod nesaf Bwrdd Iechyd a Gofal Cymdeithasol Sir Ddinbych a oedd i gael ei gynnal ar ddiwedd mis Ebrill, 2014.

PENDERFYNWYD – yn amodol ar yr arsylwadau uchod, nodi’r ymrwymiad parhaus i weithio mewn partneriaeth gyda BIPBC a phartneriaid eraill ar draws Gogledd Cymru i ddarparu gwasanaethau iechyd meddwl yn gyffredinol ac yn fwy penodol mewn perthynas â Law yn Llaw at Iechyd Meddwl.