Eitem ar yr agenda
CYFAMOD CYMUNEDOL GYDA'R LLUOEDD ARFOG (TACH/ RHAG 2013)
Ystyried
adroddiad gan y Rheolwr Ymgysylltu â'r Gymuned (copi ynghlwm), er mwyn rhoi diweddariad
blynyddol ar sut mae'r mesurau a gyflwynwyd o dan y cyfamod wedi cefnogi
cymuned y lluoedd arfog yn Sir Ddinbych, ac er mwyn i'r Pwyllgor ystyried a oes
angen unrhyw newidiadau i'r ddarpariaeth er mwyn cryfhau'r cyfamod.
9.35 a.m. – 10.10 a.m.
Cofnodion:
Fe wnaeth yr
Aelod Arweiniol dros Gymunedau gyflwyno’r Adroddiad ar y Cyfamod Cymunedol
gyda’r Lluoedd Arfog (a oedd wedi cael ei gylchredeg yn flaenorol) i Aelodau
ystyried diweddariad blynyddol ar y modd y mae’r mesurau a gyflwynwyd dan y
cyfamod wedi rhoi cymorth i gymuned y lluoedd arfog yn Sir Ddinbych ac i’r
Pwyllgor ystyried a yw’n ofynnol gwneud unrhyw newidiadau i’r ddarpariaeth gyda
golwg ar gryfhau’r cyfamod.
Datganiad
gwirfoddol o gydgymorth rhwng cymuned sifil a chymuned leol y lluoedd arfog yw
Cyfamod Cymunedol. Roedd wedi’i fwriadu i ategu Cyfamod Cenedlaethol y Lluoedd
Arfog a oedd yn amlinellu’r rhwymedigaeth foesol rhwng y Wlad, y Llywodraeth
a’r Lluoedd Arfog, ar lefel leol.
Fe wnaeth y
Cyngor Llawn fabwysiadu’r Cyfamod yn ffurfiol ar 11 Medi 2012 a gofyn i’r
Pwyllgor Archwilio ei argyhoeddi ei hun ynghylch y mesurau yr oedd Sir Ddinbych
yn dymuno’u mabwysiadu.
Cytunodd y Cyngor
i enwebu “Hyrwyddwr y Lluoedd Arfog” (Yr Aelod Arweiniol dros Gymunedau, Y
Cynghorydd Huw Irving) a rhywun penodol i fod yn “Swyddog Arweiniol y Lluoedd
Arfog” (Y Rheolwr Ymgysylltiad Cymunedol).
Roedd gweithdy
wedi cael ei gynnal gyda chynrychiolwyr o elusennau allweddol y lluoedd arfog a
sefydliadau yn y sector cyhoeddus i wella dealltwriaeth am y materion sy’n
wynebu personél a chyn-aelodau’r lluoedd arfog. Rôl y gweithgor oedd cydlynu
camau gweithredu, adnabod bylchau yn y ddarpariaeth a chyfnewid gwybodaeth ac
arfer da.
Un o’r camau
gweithredu allweddol a adnabuwyd gan y Cyfamod oedd yr angen i sefydlu tudalen
wybodaeth bwrpasol ar wefan Cyngor Sir Ddinbych gyda dolenni i sefydliadau a
allai roi cyngor a chymorth mewn perthynas â materion sy’n amrywio o bryderon
ynghylch lles i gyngor ynghylch gyrfaoedd.
Roedd y Fyddin
wedi cysylltu â Chyngor Sir Ddinbych gyda phrosiect ar y cyd ag Ymddiriedolaeth
Castell Bodelwyddan i ddatblygu profiad ymwelwyr/addysgol yn y Castell a
fyddai’n cynnwys rhwydwaith ffosydd cynhwysfawr o’r Rhyfel Byd Cyntaf fel rhan
o Ganmlwyddiant y Rhyfel Byd Cyntaf.
Bu cais am gyllid
o Gronfa Gymunedol y Weinyddiaeth Amddiffyn yn llwyddiannus ac fe gymeradwywyd
grant o £225,000. Roedd disgwyl i’r gwaith gael ei gwblhau erbyn y gwanwyn a
bydd y prosiect yn un am bum mlynedd. Ar ddiwedd y pum mlynedd, byddai
Ymddiriedolaeth y Castell yn dod yn gyfrifol am y ffosydd. Byddai plant ysgol
yn cael eu hannog i ymweld â’r ffosydd ac roedd rhaglen addysgol yn cael ei
datblygu at y diben hwn ledled Gogledd Cymru a Sir Gaer.
Rôl y Cyngor
fyddai monitro’r agwedd ariannol ar y prosiect a rhyddhau arian yn briodol.
Roedd tystiolaeth
bod nifer o bersonél y lluoedd arfog sy’n gadael y lluoedd arfog yn dioddef
problemau ariannol a seicolegol. Roedd Sir Ddinbych yn gweithio gyda grwpiau
partner i gynorthwyo’r bobl hyn i gael eu hintegreiddio o fewn y gymuned.
Roedd y
Cynghorydd Cefyn Williams yn teimlo, o safbwynt cydraddoldebau, na ddylai
personél y lluoedd arfog gael blaenoriaeth dros bobl leol ar gyfer tai oni bai
fod ganddynt gysylltiad lleol.
Mewn ymateb i
gwestiynau’r aelodau, fe hysbysodd y Rheolwr Ymgysylltiad Cymunedol fel a
ganlyn:
- Roedd personél y Lleng Brydeinig Frenhinol
wedi ymweld â’r Awdurdod i hyfforddi staff Gwasanaethau Cwsmeriaid a
Gwasanaethau Cymdeithasol ar anghenion penodol personél y fyddin
- Roedd darn o waith ar fin cael ei wneud i
fapio materion allweddol sy’n effeithio ar bersonél y lluoedd arfog a’r
sefydliadau hynny a allai eu helpu. Rhoddodd y Swyddog Prosiect Graddedig
amlinelliad byr o’i rôl hi yn y gwaith mapio hwn.
- Dywedodd y byddai’n gwneud ymholiadau i weld
a oedd unrhyw gyllid ar gael i alluogi perthnasau dioddefwyr y Rhyfel Byd
Cyntaf a pherthnasau personél a laddwyd mewn rhyfeloedd eraill i fynd i
weld eu beddi yn Ewrop ac mewn rhannau eraill o’r byd
- Dywedodd fod y Gweithgor yn y broses o lunio
cynllun gweithredu cydgysylltiedig a fyddai’n cynorthwyo sefydliadau i
helpu ei gilydd a helpu personél y lluoedd arfog
PENDERFYNWYD
y byddai’r Pwyllgor Archwilio Cymunedau’n cefnogi’r camau gweithredu a gymerir.
Dogfennau ategol:
- Armed Forces Covenant 230114 W, Eitem 7. PDF 92 KB
- Armed Forces Covenant 230114 - App W, Eitem 7. PDF 178 KB