Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Cyllid ac Asedau (copi ynghlwm) sy’n rhoi’r trydydd diweddariad o ran proses pennu cyllideb y Cyngor ar gyfer 2014/15. 

 

 

Roedd adroddiad gan y Pennaeth Cyllid ac Asedau, a gylchredwyd yn flaenorol, yn darparu’r trydydd diweddariad ynglŷn â’r broses o bennu cyllideb y Cyngor ar gyfer 2014/15.

 

Darparodd y Cynghorydd J. Thompson-Hill grynodeb o’r adroddiad. Esboniodd fod dadansoddiad o’r Setliad Llywodraeth Leol Drafft a’r canlyniadau i’r Cyngor wedi dangos y byddai arbedion o oddeutu £8.5m yn ofynnol. Roedd proses y gyllideb hyd yma wedi arwain at fod arbedion o £1.7m ar gyfer 2014/15 wedi cael eu cymeradwyo gan y Cyngor Sir ym Medi (Cam 1) a £4.7m (Cam 2) ar 3^ydd Rhagfyr.

 

Roedd yr arbedion a gynhwyswyd yng Ngham 2 wedi’u cyflwyno gerbron Gweithdy i’r Aelodau yn Hydref gydag Aelodau Arweiniol, gan ddarparu manylion yr arbedion, yr effaith ynghyd ag asesiad risg. Gwahoddwyd yr Aelodau i roi sylwadau ar unrhyw rai o’r cynigion cyn y Cyngor yn Rhagfyr. Daeth ymatebion i law o safbwynt arbedion a gynigiwyd yn y gwasanaeth cerddoriaeth i ysgolion (£52k) ynghyd ag adolygiad o’r gwasanaeth cyfleoedd gwaith i oedolion ag anabledd dysgu (£50k). Adroddwyd wrth y Cyngor ar fanylion pellach i gefnogi’r arbediad yn y gwasanaeth cerddoriaeth, a sefydlwyd Grŵp Gorchwyl a Gorffen i oruchwylio’r adolygiad o gyfleoedd gwaith.

 

Roedd proses y gyllideb hyd yma wedi dynodi arbedion o £6.459m, gan adael bwlch o oddeutu £2.0m a dyma fu dan sylw yn y Gweithdy i’r Aelodau a gynhaliwyd ar 9^fed Rhagfyr. Cynhwyswyd manylion o’r sesiwn hon yn yr Atodiad wrth yr adroddiad a chynhwysai:-

 

Y Setliad Llywodraeth Leol Terfynol – Cyhoeddwyd y Setliad ar 11^eg Rhagfyr ac ni wnaed llawer o newidiadau i’r Setliad drafft. Y newid amlycaf oedd Grant Pensiynwyr y Cynllun Gostwng y Dreth Gyngor i’r Grant Cymorth Refeniw, a oedd yn awr yn ffurfio rhan o gyllideb sylfaenol y Cyngor.

 

Y Trydydd Gweithdy Cyllideb – Cynhaliwyd y gweithdy ar 9^fed Rhagfyr, 31 o aelodau. Cyflwynodd y brif thema fanylion a dewisiadau i’w hystyried i bontio’r bwlch £2m yn y gyllideb ar gyfer 2014/15.

 

Ymysg y wybodaeth allweddol a gyflwynwyd yr oedd:

 

·                     Diweddariad ar sefyllfa canol blwyddyn y gyllideb addysg a’r gyllideb gofal cymdeithasol

·                     Dadansoddiad o gyllid ysgolion

·                     Dewisiadau ar gyfer cynyddu cyllidebau ysgolion

·                     Adolygu balansau ac arian wrth gefn

·                     Diweddariad ar y Cynllun Corfforaethol

·                     Dewisiadau o safbwynt y Dreth Gyngor

·                     Cynigion ar gyfer Arbedion Ychwanegol

·                     Argymhelliad

Roedd y cynigion ar gyfer arbedion ychwanegol ar gyfer 2014/15 yn ymwneud â dwyn ymlaen arbedion a nodwyd yn flaenorol ar gyfer 2015/16 ac maent yn gwneud cyfanswm o £395k. Roedd £95k yn ymwneud â dwyn ymlaen ailstrwythurau mewn Busnes, Cynllunio a Pherfformiad a’r cynnig oedd symud £300k o’r cyfraniad cyllideb i falansau flwyddyn ynghynt nag a fwriadwyd yn wreiddiol. Roedd yr argymhelliad yn cynnwys cynnig i ddefnyddio balansau cyffredinol fel rhan o’r gyllideb yn 2014/15.

 

Byddai’r cynigion ar gyfer y gyllideb derfynol yn cael eu cyflwyno i’r Cyngor ar 27^ain Ionawr, 2014. Byddai’n cynnwys amrediad o ddewisiadau ynghyd ag argymhelliad i lefel y Dreth Gyngor gynyddu ar gyfer 2014/15, a byddai adroddiad manwl ar lefelau’r Dreth Gyngor yn cael ei gymeradwyo gan y Cyngor Sir yn Chwefror. Cyfeiriodd y CA at y broses ymgynghori ac at ffyrdd posibl i’r Pwyllgor wella cysylltiad yr Aelodau. Teimlai’r Cadeirydd fod cylchredeg y papurau i’w hystyried, cyn y Gweithdy, wedi helpu a hysbysu’r drafodaeth.

 

Mewn gweithdy cyllideb yn ddiweddar datgelwyd mai lefel y Dreth Gyngor fyddai’r drafodaeth allweddol yng ngham olaf cymeradwyo gyllideb 2014/15. Byddai amrywiaeth o ddewisiadau gyda’r Dreth Gyngor, a’u goblygiadau ariannol, yn cael eu cyflwyno i’r Cyngor yn Ionawr. O safbwynt proses y gyllideb, croesewir safbwyntiau’r Pwyllgor Llywodraethu Corfforaethol ar ffyrdd o annog cysylltiad a thrafodaeth gydag Aelodau unigol neu grwpiau cyn i’r adroddiad gael ei gyflwyno i’r Cyngor.

 

Darparodd y swyddogion yr ymatebion canlynol i faterion a godwyd gan yr Aelodau:-

 

-                 Darparwyd cadarnhad yr anogwyd yr Aelodau i godi unrhyw ystyriaethau am y cynigion gyda’r Aelod Arweiniol neu’r Pennaeth Cyllid ac Asedau unrhyw adeg cyn i’r cynigion ffurfiol gael eu cyflwyno i’r Cyngor i’w cymeradwyo.

-         Y consensws barn cyffredinol yn y Gweithdy diweddar oedd y dylai’r cynnydd yn y Dreth Gyngor fod yn 3%. Esboniodd y Cynghorydd Thomson-Hill er mai hwn oedd y targed, y gellid bod angen rhoi ystyriaeth bellach i hyn yn ddibynnol ar elfennau cydbwyso eraill, megis yr elfen risg.

-               Trafodwyd y dylai’r Awdurdod ddileu cyllid Swyddog yr Undeb yn flaenorol mewn cyfarfodydd Herio Gwasanaethau. Esboniwyd y teimlwyd bod modd i ganlyniadau posibl gweithredu o’r fath fod yn drech na’r arbedion posibl. Hysbysodd y CA yr Aelodau y gallai trafodaethau ynglŷn â’r mater gael eu cynnal gyda’r Undebau Llafur i’r dyfodol.

-               Hysbyswyd y Pwyllgor bod y llifogydd yn y Sir wedi effeithio ar y ffigurau presenoldeb yn y Gweithdy.

-               Darparodd y CA fanylion y cynnydd dychrynllyd mewn costau pensiwn i’r Awdurdod a chadarnhaodd y gallai’r rhain gynyddu 20% dros y tair blynedd nesaf. Cyfeiriwyd at y newidiadau diweddar yn y ddeddfwriaeth a effeithiai ar y ffigurau, yn ogystal â’r newidiadau yn y rheoliadau goramser.

-               Mewn ymateb i gwestiwn gan Mr P. Whitham am y risgiau sy’n gysylltiedig â chanlyniadau methu â bodloni’r gofynion i annog cysylltiad a thrafodaeth gyda’r Aelodau, rhoddodd y CA fanylion y prosesau dialog ac ymgynghori a fabwysiadwyd.

-    Hysbyswyd yr Aelodau fod y cynllunio ar gyfer 2015/16 eisoes wedi dechrau ac y byddai’n dwysau ar ôl i gyllideb 2014/15 gael ei chymeradwyo. Nododd y Pwyllgor y byddai cynllunio cyllidebau i’r dyfodol yn eithriadol o heriol ac y byddai cyfraniad yr Aelodau i’r broses gwneud penderfyniadau’n hanfodol.

 

Mewn ymateb i gwestiwn gan y Cynghorydd M.L. Holland ynglŷn â chylch gorchwyl y Pwyllgor o safbwynt rhyngweithio gyda chyrff allanol, cytunodd yr Aelodau i faterion yn ymwneud â Hamdden Clwyd gael eu cynnwys ar yr Agenda, fel eitem Rhan II, ar gyfer y Pwyllgor Llywodraethu Corfforaethol nesaf.  

 

Ar ôl trafod ymhellach:-

 

PENDERFYNWYD – bod y Pwyllgor Llywodraethu Corfforaethol:-

 

(a)          Yn derbyn yr adroddiad ac yn nodi’r sefyllfa ddiweddaraf a’r cynnydd a wnaed hyn yma, ac

(b)          Yn cytuno bod eitem Rhan II ar Hamdden Clwyd yn cael ei chynnwys ym Mlaenraglen Waith y Pwyllgor ar gyfer Ionawr, 2014.