Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Cydweithio Rhanbarthol (copi yn atodedig) sy’n ceisio sylwadau’r Pwyllgor ar y gwaith sy’n cael ei symud ymlaen dan nawdd Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru mewn ymateb i adroddiad Archwilio Cymru ar lif cleifion allan o’r ysbyty.

10.05am – 10.50am

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Iechyd a Gofal Cymdeithasol a’r Cyfarwyddwr Corfforaethol: Gwasanaethau Cymdeithasol ac Addysg, ochr yn ochr â’r Cyfarwyddwr Cynorthwyol Dros Dro – Cymorth Cartrefi Gofal a Chomisiynu Gofal Iechyd Parhaus a Chyfarwyddwr Iechyd Cyhoeddus (BIPBC), Gofal Brys ac Mewn Argyfwng: Llif Allan o’r Ysbyty – adroddiad Rhanbarth Gogledd Cymru (a ddosbarthwyd ymlaen llaw). Nod yr adroddiad oedd i ddarparu cyfrif/gwybodaeth wedi’i ddiweddaru i bartneriaid yn ymwneud â’r gwaith cysylltiedig a wnaed ers cyhoeddi adroddiad Archwilio Cymru gyntaf a’r ymateb sefydliadol ar y cyd ym Medi 2024.

Hysbyswyd y Pwyllgor y canfuwyd ar y cyfan tra bod partneriaid yn deall ac yn dangos ymrwymiad i wella llif cleifion o’r ysbyty, fod perfformiad yn parhau yn hynod o heriol gydag effeithiau andwyol ar brofiad cleifion a gofal. Roedd partneriaid yn parhau i weithio’n unigol a gyda’i gilydd i bennu a gweithredu canllawiau eglur, lliniaru’r heriau a achosir gan lai o gapasiti a chynnydd mewn gofal mwy cymhleth, a sicrhau bod effaith gweithgareddau’n cael eu monitro, eu herio a’u cynyddu’n barhaus.

Canfu’r adroddiad gwreiddiol fod graddfa’r oedi mewn rhyddhau o’r ysbyty yng Ngogledd Cymru wedi cynyddu’n sylweddol yn ystod y blynyddoedd diweddar. Rhwng Ebrill 2023 a Chwefror 2024 bob mis roedd yna 334 o gleifion ar gyfartaledd a oedd yn feddygol abl gyda’u rhyddhau yn wynebu oedi gyda chwblhau asesiadau y prif achos dros yr oedi. Ar gyfer y flwyddyn hyd at ac yn cynnwys Chwefror 2024, roedd cyfanswm y diwrnodau gwely a gollwyd oherwydd oedi wrth ryddhau yn 71,871 gyda chost blwyddyn gyfan yn gyfwerth â £39.202 miliwn. Roedd yr effaith o ganlyniad ar lif cleifion o fewn ysbytai a’r system gofal brys ac mewn argyfwng yn sylweddol, gydag amseroedd aros mewn adrannau brys a throsglwyddiadau ambiwlans ymhell o gyrraedd targedau cenedlaethol. Yn Chwefror 2024 collwyd dros 8,000 o oriau ambiwlans oherwydd oedi wrth drosglwyddo ac roedd amser aros ar gyfartaledd o fewn adrannau brys y Bwrdd Iechyd tua 8.5 awr. Cafodd anawsterau gyda rhyddhau effaith hefyd ar allu sefydliadau partner i fodloni anghenion rhai cleifion yn effeithiol, yn arbennig yng ngorllewin y rhanbarth lle rhoddwyd cyfran sylweddol o gleifion mewn llety dros dro ar ôl cael eu rhyddhau o’r ysbyty.

Tynnodd aelodau sylw at sawl rhan o’r adroddiad a thrafod y canlynol ymhellach –

• p’un ai a gyfrannodd y sylw negyddol parhaus a gafodd y Bwrdd Iechyd yn y wasg/cyfryngau at yr anawsterau a gafwyd yn recriwtio staff ar bob lefel ac felly cael effaith ar y llif i mewn ac allan o’r ysbyty.  Ymatebodd swyddogion fod sylw negyddol yn y wasg yn broblem. Fodd bynnag, nid oedd wedi cael unrhyw effaith ar staffio ac roedd y lefelau staffio yn dderbyniol yn yr holl ddisgyblaethau ac eithrio iechyd meddwl a oedd yn parhau yn profi’n her o ran cyflogi staff.
• y camau a oedd yn cael eu cymryd i sicrhau nad oedd cleifion diamddiffyn yn cael eu rhyddhau gartref yng nghanol y nos heb neb i’w derbyn pan oeddent yn cyrraedd. Pa gefnogaeth oedd ar gael iddynt i sicrhau eu bod yn deall yn iawn pryd a sut i gymryd eu meddyginiaeth ayb a ph’un ai a oedd unrhyw ymweliadau dilynol wedi eu trefnu. Wrth ymateb cydnabu swyddogion fod yna broblemau gyda’r broses ryddhau a chytunwyd gydag aelodau na ddylai pobl ddiamddiffyn gael eu rhyddhau yng nghanol y nos. Pwysleisiodd swyddogion BIPBC na ddylai cleifion diamddiffyn gael eu rhyddhau yng nghanol y nos a heb gefnogaeth.  Os oedd hyn yn digwydd dylai gael ei adrodd fel digwyddiad.  Roedd y Bwrdd Iechyd yn cadw data rhyddhau fesul awr, a oedd yn cael ei fonitro’n fanwl, ac roedd yn gweithio’n agos gyda’r tîm iechyd cymunedol i sicrhau fod camau dilynol yn cael eu cymryd. 
• Roedd y Bwrdd Iechyd yn ddiweddar wedi cwblhau ei bolisi rhyddhau o’r ysbyty gyda chydweithrediad yr awdurdod lleol a budd-ddeiliaid eraill.
• P’un ai a oedd sianeli cyfathrebu yn ddigon effeithiol i sicrhau fod cleifion yr ystyriwyd eu bod yn feddygol abl ar gyfer eu rhyddhau yn cael cefnogaeth briodol er mwyn cynorthwyo eu rhyddhau. Eglurodd swyddogion fod llawer o waith wedi ei wneud a chyfathrebu wedi bod gyda chleifion wrth iddynt gael eu rhyddhau.  Rhoddwyd taflenni yn cynnwys yr holl wybodaeth berthnasol iddynt a manylion cyswllt.  Roedd yna waith parhaus i wella’r broses o rannu gwybodaeth rhwng sefydliadau a gwella cyfathrebu. Roedd rhagor o waith yn cael ei wneud mewn ymgais i symleiddio’r broses ryddhau drwy gyflwyno proses electronig.  Hefyd roedd Hwyluswyr Optimeiddio Llif wedi eu cyflogi gyda’r bwriad o wella llif cleifion i mewn ac allan o’r ysbyty.  Ar hyn o bryd roedd y tri Hwylusydd Optimeiddio Llif yn canolbwyntio eu gwaith ar wella’r llif i mewn ac allan o Ysbyty Glan Clwyd.  O ran cefnogaeth a gofalwyr, eglurodd swyddogion eu bod yn ymdrechu i ddarparu gofal lleol i breswylwyr ac roedd y defnydd o feicro ddarparwyr yn cynorthwyo gyda hyn.
• arian y Gronfa Integreiddio Rhanbarthol a holwyd p’un ai oedd swyddogion yn credu y byddai’r cyllid yn parhau y tu hwnt i 2027.  Rhoddodd Swyddogion wybod i’r Pwyllgor eu bod yn trafod arian y Gronfa Integreiddio Rhanbarthol yn barhaus a’r cyllid posibl ar ôl 2027 gyda Llywodraeth Cymru (LlC).
• roedd yr adroddiad yn drosolwg rhanbarthol ac nid oedd yn canolbwyntio’n unig ar Sir Ddinbych.  Trafodwyd ei ganfyddiadau a’r argymhellion ynghyd â’r cynnydd mewn cyflawni’r camau gweithredu a nodwyd ym Mwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru.   Roedd wedi ei gyflwyno i gychwyn i’r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio a awgrymodd y dylid cyflwyno’r adroddiad i’r pwyllgor craffu.  Roedd yr oedi o ran ei gyflwyno i’r Pwyllgor Craffu o ganlyniad i’r ffaith fod y cyrff perthnasol yn edrych ar broses ddemocrataidd yr adroddiad cyn iddo gael ei drafod yn y cyfarfod presennol.
• Byddai ‘arian llithro’r Gronfa Integreiddio Rhanbarthol’ yn tyfu pan oedd rôl yn wag a heb ei llenwi ers peth amser.  Tra roedd y swydd yn wag byddai’r cyllid yn cael ei ailddyrannu lle roedd ei angen.
• Eglurodd swyddogion fod pob sefydliad ar Fwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru yn cyfrannu tuag at y gwaith o gyflawni’r cynllun gweithredu.
• O ran oedi mewn rhyddhau dywedwyd wrth Aelodau fod yr achosion hyn fel arfer yn golygu anghenion cymhleth lle roedd angen cyfarfodydd tîm amlddisgyblaethol i asesu anghenion gofal yr unigolyn yn llawn.  Roedd codau oedi yn cael eu hadolygu yn genedlaethol gyda’r bwriad o symleiddio’r weithdrefn.
• Roedd aelod o’r tîm Un Pwynt Mynediad nawr wedi ei leoli yn yr ysbyty gyda’r bwriad o gydlynu ymholiadau gwasanaeth yn fwy effeithiol.
• O ran lefelau absenoldeb salwch sicrhaodd swyddogion yr aelodau fod yna ychydig o gynnydd wedi bod mewn absenoldebau salwch.  Fodd bynnag, wrth weithio ym maes iechyd neu ofal cymdeithasol, yn wahanol i sectorau eraill, ni allai pobl weithio pan yn dioddef gyda byg salwch, anwydau ayb gan fod risg y gallant eu trosglwyddo i gleifion diamddiffyn. Roedd hyn yn achosi i ystadegau salwch tymor byr i gynyddu.
• Cododd aelodau bryderon am y diffyg gwybodaeth leol gan ddarparwyr gofal eilaidd, gan nad oedd nifer o weithwyr asiantaeth yn adnabod yr ardal leol ac ni allent leoli pobl yn briodol. Pryderon eraill oedd y systemau TG a ddefnyddiwyd gan y sector iechyd a gofal cymdeithasol a’r diffyg synergedd ymddangosiadol rhyngddynt.  Dywedodd swyddogion fod yna gyfarfodydd parhaus gyda LlC a oedd yn anelu i ganolbwyntio mwy ar ofal yn y gymuned ac roedd yna waith parhaus i sicrhau fod y systemau TG yn gweithio’n well gyda’i gilydd.
• Rhoddwyd cadarnhad fod gwaith ar y gweill i symleiddio gwasanaethau fferyllol mewn ymgais i wella’r broses ryddhau.
• Cadarnhaodd swyddogion fod trefniadau gweithio mewn partneriaeth yn gryf a chadarnhaol, nid oedd yr un partner yn beio’r llall.  Y cyfryngau oedd yn ceisio creu rhaniadau.  Roedd Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru yn gweithio i wella’r gwasanaeth a ddarparwyd yn rhanbarthol, gyda chydweithrediad a chydweithio.  Roedd yr ymagwedd hon ar brydiau yn gofyn am ambell gyfaddawd, ond roedd yn gwireddu ei amcanion.
• Dywedwyd er mwyn galluogi preswylwyr i fyw bywydau llawn fod angen ail fframio’r naratif a symud y ffocws o system wedi’i ganoli o amgylch yr ysbyty i un gofal cymunedol.  Roedd hyn yn gofyn am newid i ymagwedd ataliol ac ymagwedd yn ymwneud ag ymyrraeth gynnar mewn gofal cynradd a chymunedol.
• Rhoddwyd cadarnhad fod cynlluniau cynnal a chadw rheolaidd mewn grym ar gyfer offer hanfodol ac arbenigol yn yr ysbytai.
• Cytunodd y Pwyllgor y byddai’n ddoeth i gael adroddiad gwybodaeth dilynol ar y cynllun gweithredu cyn gynted â phosibl.

Ar ddiwedd y drafodaeth drylwyr:

Penderfynodd y Pwyllgor:

(i)   gadarnhau ei fod wedi darllen, deall ac wedi ystyried y gwaith sydd ei angen yn barhaus i fodloni disgwyliadau a gwella llif ysbytai yng Ngogledd Cymru.

(ii) fod yr Aelod Arweiniol a swyddogion yn cymryd sylw o sylwadau’r Pwyllgor ar y gwaith a wnaed hyd yma drwy Fwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru i fynd i’r afael â’r argymhellion; a

(iii)                bod Adroddiad Gwybodaeth arall ar y cynnydd a wnaed mewn cyflawni’r cynllun gweithredu sefydliadol ar y cyd, mewn ymateb i argymhellion Archwilio Cymru, yn cael ei gylchredeg i aelodau’r Pwyllgor pan fo ar gael.

Ar y pwynt hwn cymrodd y Pwyllgor egwyl am 12.55pm ac ailymgynnull am 1pm.