Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Rhaglen o Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (copi ynghlwm) sy’n rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Pwyllgor am gynnydd a chynlluniau ar gyfer datblygu safle Ysbyty Brenhinol Alexandra, a cheisio adborth yr aelodau ar y cynigion

 

10:10am – 11:00am

 

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Iechyd a Gofal Cymdeithasol a’r Cyfarwyddwr Corfforaethol: Gwasanaethau Cymdeithasol ac Addysg adroddiad ar Ddatblygu Ysbyty Brenhinol Alexandra (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) ochr yn ochr â Chyfarwyddwr Cymuned Iechyd Integredig ar gyfer Conwy a Sir Ddinbych Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, Gareth Evans. Rhannodd yr adroddiad ddiweddariad ar gynnydd ar gyfer datblygu safle Ysbyty Brenhinol Alexandra yn y Rhyl.  

 

Pwysleisiwyd, er bod y prosiect yn cael ei arwain gan y Bwrdd Iechyd, roedd y Cyngor yn gweithio’n agos iawn gyda chydweithwyr y Gwasanaeth Iechyd arno, ac roedd yr Aelod Arweiniol a’r Cyfarwyddwr Corfforaethol yn rhoi llawer iawn o amser ac ymdrech i wireddu’r prosiect. Y cynnig oedd darparu gwasanaethau newydd ochr yn ochr â gwasanaethau cefnogi wedi’u symud a’u hehangu mewn adeilad clinigol newydd. Byddai’r prosiect hefyd yn ceisio ailwampio adeilad presennol yr Ysbyty fel canolfan gefnogi gyda rhai gwasanaethau cleifion yn parhau e.e. Gwasanaethau Iechyd Meddwl Plant a Phobl Ifanc a Ffisiotherapi.

 

Arweiniodd Cyfarwyddwr Cymuned Iechyd Integredig BIPBC y Pwyllgor drwy’r cyflwyniad gan dynnu sylw at gefndir a chrynodeb o’r gwaith a wnaed hyd yma ar y prosiect, yn cynnwys ei gwmpas, dyddiadau allweddol, strwythur llywodraethu’r rhaglen a chyfleoedd i gydweithio. 

 

Roedd BIPBC yn dyheu am gael datblygu’r safle, sydd â hanes hir. Cyflwynwyd achos busnes yn 2021, ond oherwydd costau chwyddiant a achoswyd gan ffactorau y tu hwnt i reolaeth y Bwrdd Iechyd, megis y pandemig a materion daearyddol-gwleidyddol, nid oedd digon o gyfalaf ar gael i ariannu’r gwaith a amlinellwyd yn yr achos busnes hwnnw. O ganlyniad, cytunwyd ar Werthusiad o Opsiynau ar gyfer datblygiad fyddai’n costio llai gyda Llywodraeth Cymru ym mis Gorffennaf 2024. Yna, cytunwyd i symud ymlaen gyda chwmpas y prosiect drwy gaffael dyluniad yn arloesol, oedd wedi’i atodi at Achos Busnes Llawn 2021 a gyflwynwyd i Lywodraeth Cymru. 

 

Oherwydd cyfyngiadau ariannol, bu’n rhaid ail werthuso cwmpas y gwaith. Roedd hyn yn golygu dyluniad oedd yn blaenoriaethu darparu gwasanaethau newydd mewn adeilad clinigol newydd, llai. Roedd hefyd yn golygu bod y Bwrdd Iechyd yn blaenoriaethu ailwampio adeilad presennol Rhestredig Gradd ll yr Ysbyty fel canolfan gefnogi. Hefyd, er mwyn lleddfu pwysau yn Ysbyty Glan Clwyd a chefnogi’r boblogaeth leol, roedd disgwyl i’r Bwrdd Iechyd ddarparu’r gwasanaethau canlynol yn yr adeilad newydd:

 

·                Uned newydd ar gyfer Mân Anafiadau ac Anhwylderau

·                Rhai gwelyau “Gofal yn Agosach at Adref”

·                Mwy o gyfleoedd i gydweithio â phartneriaid ar y safle

 

Dan y cynlluniau diwygiedig, byddai’r adeilad clinigol newydd yn cynnwys:

·                Uned Mân Anafiadau ac Uned Mân Anhwylderau newydd er mwyn lliniaru’r galw ar Ysbyty Glan Clwyd a gwasanaethu pobl yn nes at eu cartrefi

·                Tua 14 o welyau cymunedol (yn dibynnu ar gyfyngiadau’r dyluniad), fel bod Iechyd a Gofal Cymdeithasol yn gallu bodloni anghenion pobl leol

·                Gwasanaeth Radioleg wedi’i symud a’i ehangu a gwasanaeth Deintyddol Cymunedol mwy. 

 

Byddai’r adeilad presennol yn cael ei ailwampio i gynnwys:

·                atgyweirio strwythur y llawr a’r adeiladwaith allanol

·                ailwampio ardaloedd sy’n wag ar hyn o bryd

·                isadeiledd trydanol a gwresogi newydd

·                lleoli’r Trydydd Sector gyferbyn â’r Tîm Cymunedol; ac

·                ailgyflwyno ac ehangu’r gwasanaethau iechyd rhywiol, awdioleg ac orthoteg (yn dibynnu ar gyfyngiadau dylunio ac ariannol).

 

Cafodd y Pwyllgor wybod beth oedd dyddiadau allweddol dangosol datblygu a darparu’r prosiect:

 

·       Ionawr – Ebrill 2025: Caffael (roedd y cam hwn ar y gweill yn barod)

·       Mawrth – Awst 2025: Cyflwyno cais cynllunio ar gyfer y safle

·       Mai 2025: Bwrdd BIPBC yn cymeradwyo dyluniad yr adeilad newydd a’i gyflwyno i Lywodraeth Cymru

·       Gorffennaf 2025: Bwrdd BIPBC yn cymeradwyo’r adeilad presennol a’i gyflwyno i Lywodraeth Cymru

·       Awst 2025: Diweddariad ar ddyluniad a chostau’r adeilad presennol (RIBA 3)

·       Chwarter 1 2026: Dechrau cam adeiladu’r adeilad newydd

·       Chwarter 2 2026: Dechrau’r gwaith adeiladu ar yr adeilad presennol

 

Cafodd y Pwyllgor wybod hefyd am yr ymgysylltiad parhaus sydd ar y gweill â budd-ddeiliaid.

 

·       Digwyddiadau ymgysylltu byr parhaus ar Iechyd

·       Digwyddiadau yng Nghanolfan y Rhosyn Gwyn y Rhyl yn 2025

·       Datblygu’r gwaith ar y buddion economaidd ehangach i’r gymuned â budd-ddeiliaid mewn llywodraeth leol a’r sector gwirfoddol

·       Parhau â digwyddiadau ymgysylltu â staff

·       Dychwelyd at y Grŵp Budd-Ddeiliaid Cydraddoldeb

·       Roedd Grŵp Cyfeirio Clinigol wedi cael ei sefydlu’n ddiweddar.

 

Yn dilyn y cyflwyniad, wrth ymateb i gwestiynau’r aelodau, cadarnhaodd yr Aelod Arweiniol, swyddogion y Cyngor a’r Bwrdd Iechyd:

 

·       Bod y dyluniadau newydd wrthi’n cael eu cwblhau, a phan fyddant yn gyflawn, gwneir cais am ganiatâd cynllunio.

·       Roedd deialog dda a chadarnhaol wedi bod gyda Llywodraeth Cymru a’r budd-ddeiliaid lleol eraill ar y prosiect a’r cyllid. Roedd Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru wedi cadarnhau elfen bartneriaeth y cyllid ac wedi’i gynnwys yn eu Cynllun Buddsoddi Cyfalaf 10 mlynedd. Roedd swyddogion y Bwrdd Iechyd a swyddogion perthnasol Cyngor Sir Ddinbych wedi cymryd rhan mewn trafodaethau â gweinidogion Llywodraeth Cymru ar y lefel uchaf o ran y prosiect.

·       Bwriad y 14 gwely a gynigir oedd atal pobl rhag gorfod mynd i ysbyty acíwt.  Fe’u gwelwyd fel darpariaeth camu i fyny/camu i lawr, fyddai’n nodwedd allweddol o’r ddarpariaeth gofal cymdeithasol, gan ategu at agweddau eraill o’r gwaith atal e.e. Tîm Adnodd Cymunedol a gwasanaethau eraill yn y gymuned.    

·       Eglurwyd y byddai tua 20% o gyllid y prosiect yn dod gan bartneriaid rhanbarthol, drwy Fwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru. Gwneir cais i Lywodraeth Cymru am y gweddill drwy ffrydiau cyllid cyfalaf.

·       Er nad oedd cyfleusterau parcio ceir wedi’u cwblhau eto, roedd yr holl bartneriaid yn ffyddiog y byddai atebion boddhaol yn cael eu cynnwys yn y cynlluniau terfynol.

·       Cadarnhawyd bod y wardiau a gaewyd yn 2012 wedi cael eu cau oherwydd diogelwch tân, ac y byddai’n costio gormod i’w huwchraddio i fodloni safonau modern.

 

Mynegodd nifer o aelodau’r Pwyllgor bod angen ailsefydlu ysbytai cymunedol gan fod yr anghenion yn y gymuned yn cynyddu’n barhaus ac yn achosi pwysau difrifol ar ysbytai acíwt megis Ysbyty Glan Clwyd. 

 

Pwysleisiodd y Pwyllgor ei bod yn rhwystredig bod y broses o ailddatblygu’r ysbyty yn cymryd cyhyd, yn enwedig i aelodau lleol oedd wedi bod yn aelodau etholedig ers dechrau’r cynnig i ddatblygu’r ysbyty. Dywedodd yr Aelod Arweiniol Iechyd a Gofal Cymdeithasol ei bod yn deall rhwystredigaeth yr aelodau ar y mater. Fodd bynnag, roedd y prosiect wedi cael ei aildrefnu i gynnwys cyfyngiadau ariannol, roedd mwy o gyllid cyfalaf wedi cael ei addo gan Lywodraeth y DU i Lywodraeth Cymru ar gyfer prosiectau iechyd, felly roedd pob rheswm i deimlo’n fwy gobeithiol am y prosiect penodol hwn a meddwl ymlaen i’r dyfodol.

 

Ymatebodd Cyfarwyddwr Cymuned Iechyd Integredig BIPBC i bryderon yr aelodau y gallai’r mater ddioddef oherwydd y prosesau gwleidyddol cyn etholiad y Senedd yn 2026, gan ddweud bod y prosiect wedi bod ar y gweill ers sawl cylch etholiadol.  Roedd Llywodraeth Cymru wedi dangos ei hymrwymiad i’r prosiect drwy osod cyllid o’r neilltu ar ei gyfer, yn amodol ar gwblhau’r camau cwmpasu a chynllunio dyluniad.   Roedd wedi’i glustnodi fel un o’i brosiectau buddsoddiad cyfalaf mawr. Pan fydd wedi’i gwblhau, bydd y prosiect yn dod â manteision sylweddol i’r gymuned leol.

 

Diolchodd y Cadeirydd i Gyfarwyddwr Cymuned Iechyd Integredig ar gyfer Conwy a Sir Ddinbych Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr am ddod i’r cyfarfod a rhoi’r cyflwyniad, ac am ateb cwestiynau’r aelodau ar y cyd â’r Aelod Arweiniol Iechyd a Gofal Cymdeithasol a’r Cyfarwyddwr Corfforaethol Gwasanaethau Cymdeithasol ac Addysg.   

 

Yn dilyn trafodaeth fanwl:

 

Penderfynodd y Pwyllgor:

 

(i)   nodi cwmpas y gwaith, yr amserlen a’r cyllid arfaethedig sydd ar gael ar gyfer datblygu Ysbyty Brenhinol Alexandra;

(ii)  bod yr adborth a’r arsylwadau a wnaed yn ystod y drafodaeth yn cael eu hystyried fel rhan o gynllunio darpariaeth gwasanaeth ar gyfer y datblygiad; a

(iii)                   bod adroddiad pellach ar gynnydd Datblygiad Ysbyty Brenhinol Alexandra yn cael ei gyflwyno i’r Pwyllgor yn ei gyfarfod ym mis Medi 2025.