Eitem ar yr agenda

To consider and approve the draft SACRE Annual Report 2023 – 24 (copy enclosed).

Cyflwynodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol yr Adroddiad Blynyddol drafft ar gyfer CYSAG Sir Ddinbych 2023-24 (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) i’w gymeradwyo. Yr oedd yr adroddiad yn cydnabod a chofnodi gwaith y CYSAG am y flwyddyn o fis Medi 2023 tan fis Gorffennaf 2024.

Atgoffwyd yr aelodau bod yr adroddiad blynyddol yn ddogfen hanesyddol a gofynnwyd i’r aelodau ei chymeradwyo, yn amodol ar unrhyw bwyntiau yn ymwneud â chywirdeb.  I wneud yr adroddiad yn fwy defnyddiol i ysgolion, cynhwyswyd nifer o ddolenni i adnoddau a chefnogaeth, ac yr oedd yna adran fawr ar AG / CGM a’r Maes Llafur Cytunedig.

Arweiniodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol yr aelodau drwy’r adroddiad, gan ymhelaethu ar feysydd penodol mewn manylder, a darparodd drosolwg o’r cynnwys a oedd yn ymdrin â’r canlynol –

·       yr oedd rôl CYSAG wedi ei chynnwys yn y rhagymadrodd, a fyddai’n cael ei ddiwygio i gyfeirio at y CYSAG i adlewyrchu’r ddau gorff yn rhedeg yn gyfochrog a’i ddiweddaru i gynnwys cyfeiriad at CGM

·       penderfynwyd ar benawdau’r cynnwys beth amser yn ôl gan Lywodraeth Cymru (LlC) ac yr oedd Cymdeithas Cynghorau Ymgynghorol Sefydlog Addysg Grefyddol Cymru wedi cynnal adolygiad o adroddiadau blynyddol a gwneud rhai argymhellion i LlC – ni wyddys y canlyniad eto

·       yr oedd cyngor a roddwyd i’r awdurdod lleol yn cynnwys cyfeiriad at y Maes Llafur Cytunedig newydd ar gyfer CGM (Cwricwlwm i Gymru, 2022) a’r Maes Llafur Cytunedig blaenorol ar gyfer AG (Cwricwlwm 2008) sy’n berthnasol i ysgolion uwchradd

·       nid oedd adroddiadau arholiadau’n cael eu rhyddhau mwyach, ac nid oedd aelodau’n gallu trafod data cymharol; darparwyd dolenni i amryw adroddiadau Estyn

·       Dysgu ac Addysgu – darparwyd cyfoeth o ddeunydd cyfeiriol a dolenni o ystod o adnoddau ac ymhelaethwyd ymhellach arnynt yn y cyfarfod; yr oedd Marc Ansawdd AG wedi ei amlygu.  Parthed y rhestrau chwarae ar Hwb, byddai Rhestr Chwarae Llywodraethwyr yn cael ei rhyddhau’n fuan, a rhoddodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol adroddiad am ei waith ei hun gyda Phrifysgol Bangor drwy GwE yn hyfforddi myfyrwyr TAR / PCSE a gweithio’n agos gyda Chanolfan Genedlaethol Addysg Grefyddol Cymru

·       Addoli ar y Cyd – amlygwyd yr anhawster wrth fonitro darpariaeth drwy adroddiadau Estyn yn dilyn canllawiau arolygu diweddaredig, heb unrhyw ddisgwyliad i adrodd pa un a oedd ysgol yn bodloni’r ddyletswydd statudol ai peidio, ac absenoldeb cyffredinol sylwadau YMCD; darparwyd hyfforddiant a dolenni i ganllawiau.  Ni fu unrhyw benderfyniadau i’r CYSAG am ysgolion a oedd eisiau newid CGM / addoli ar y cyd

·       yr oedd materion eraill yn cynnwys cyfeiriad at y newyddlen a rhwydwaith CGM, fframwaith arolygu newydd Estyn, ac adnoddau i ategu’r fframwaith ar gyfer AG a gwaith CCYSAGC a deunydd cynhadledd

·       yr oedd yr atodiadau’n cynnwys cyfansoddiad CYSAG (‘Collette’ i gael ei newid i ‘Colette’), dyddiadau cyfarfodydd a sefydliadau sy’n derbyn yr adroddiad.

Diolchodd y Cadeirydd i’r Ymgynghorydd Addysg Grefyddol am yr adroddiad, a chadarnhaodd yr aelodau y dylid cadarnhau’r adroddiad fel cofnod cywir o waith y CYSAG, yn amodol ar unrhyw fân newidiadau a drafodwyd yn y cyfarfod.  Gan gydnabod bod polisi presennol y Cyngor yn caniatáu i adroddiadau drafft fod yn Saesneg yn unig tan iddynt gael eu cymeradwyo, gofynnodd y Cynghorydd Emrys Wynne a ellid gwneud y drafft i fod ar gael yn ddwyieithog yn y dyfodol, gan gofio bod cyfarfod y CYSAG yn gyfarfod cyhoeddus, a dim ond mân newidiadau fyddai eu hangen ar yr adroddiad drafft.  Cadarnhaodd Prif Reolwr Addysg y gellid cyfieithu’r adroddiad blynyddol ar ffurf drafft wrth symud ymlaen.

Ymatebodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol i gwestiwn yn ymwneud ag argaeledd athrawon AG arbenigol. Dywedodd y dyrannwyd nifer penodol o athrawon CGM uwchradd i’w recriwtio i amryw sefydliadau hyfforddi athrawon ledled Cymru, a bod y cwota hwnnw wedi ei lenwi ar gyfer y ddarpariaeth Gymraeg a’r ddarpariaeth Saesneg.  Fodd bynnag, yr oedd yna broblem ehangach o gofio bod y ffordd yr oedd ysgolion yn ailstrwythuro eu darpariaeth Cyfnod Allweddol 4 yn golygu nad oedd angen cymaint o athrawon AG.  Parthed datblygiad proffesiynol ar gyfer darpariaeth gynradd, yr oedd gostyngiad parhaus wedi bod yn nifer yr oriau a ddyrannwyd ar gyfer CGM dros y blynyddoedd diwethaf.

PENDERFYNWYD –

(a)      bod Adroddiad Blynyddol CYSAG Sir Ddinbych ar gyfer 2023-2024 yn cael ei gymeradwyo fel cofnod cywir o waith CYSAG, ac

(b)      y dylid gofyn i’r Awdurdod Addysg Lleol drefnu bod yr adroddiad yn cael ei gyfieithu a’i ddosbarthu i holl ysgolion a cholegau Sir Ddinbych ac i dderbynyddion eraill fel sy’n ofynnol yn ôl y gyfraith ac fel y’u dynodir yn yr adroddiad.