Eitem ar yr agenda

Roedd copi o adroddiad gan y Swyddog Perfformio a Chynllunio, a oedd yn rhoi diweddariad ar berfformiad y Bwrdd Gwasanaeth Lleol (BGLl) a Phartneriaethau o ran cynnal y Cynllun MAWR: Rhan 1, 2011-14, ac ‘Adroddiad Eithriadau Cryno’, gyda phenodau manwl i bob un o wyth deilliant y Cynllun Mawr, wedi’u dosbarthu gyda’r papurau i’r cyfarfod. 

 

Esboniwyd mai Cynllun MAWR Sir Ddinbych: 2011-14 (TBP), sy’n cael ei gynnal ar y cyd gydag asiantaethau partner, oedd y cynllun sy’n hyrwyddo gweithio Partneriaeth yn Sir Ddinbych.  Roedd y BGLl yn atebol am Y Cynllun MAWR  ac yn dal asiantaethau partner sy’n cynnwys Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC), y trydydd sector, Heddlu Gogledd Cymru, Gwasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru, Iechyd Cyhoeddus Cymru a Chyngor Sir Ddinbych, yn gyfrifol am weithredu cynlluniau gweithredu i gyflawni’r Cynllun MAWR a’i wyth deilliant. Byddai gwerth gweithio partneriaeth wrth gyflawni’r Cynllun MAWR yn cael ei archwilio’n fwy manwl mewn adroddiadau blynyddol ac adroddiadau cau. 

 

Roedd yr adroddiad yn darparu gwybodaeth eithriadau am bob deilliant a oedd yn galluogi Aelodau i ganolbwyntio ar fannau gwan. Roedd partneriaid hanner ffordd drwy’r amserlen ar gyfer cyflawni ac roedd angen canolbwyntio ar, a blaenoriaethu rhai elfennau er mwyn adnabod canlyniadau gwell i bobl yn Sir Ddinbych. Roedd meysydd yn cynnwys ymestyn cefnogaeth i bobl hŷn ar draws y Sir; ymdrin â’r sialensiau sy’n wynebu Canol Tref y Rhyl; gwella cefnogaeth i ofalwyr ifanc; rhwystro hunanladdiad a hunan-niweidio; amddiffyn pobl fregus rhag tân ac adolygu cyfraniad partneriaid i’r Strategaeth Uchelgais Economaidd a Chymunedol. Esboniwyd bod nifer fach iawn o weithredoedd wedi’u cynllunio i ddechrau yn 2013 mewn perthynas â Deilliant 8. Esboniodd y Pennaeth Busnes, Cynllunio a Pherfformiad (HBPP) bod yna faterion problemus, cymhleth a hirfaith a fyddai’n cymryd cryn amser i ymdrin â hwy. Fodd bynnag, roeddynt ar hyn o bryd yn asesu os oedd cynnydd wedi’i wneud o ran ymdrin â’r problemau.

 

Mewn ymateb i gwestiynau gan Aelodau, cadarnhaodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Moderneiddio a Lles (CD:MW) nad oedd y dangosyddion llwyddiant i ardaloedd gwledig ac iechyd meddwl a lles wedi bod yn ddigon cadarn.  Roedd hyn wedi arwain at ddealltwriaeth wannach o effaith y Cynllun MAWR a chadarnhawyd y byddai’r dangosyddion yn cael eu hadolygu. Nid oedd rhai deilliannau wedi’u mesur yn ddigonol o fewn mecanweithiau cyflenwi presennol ac er nad oedd hyn wedi effeithio ar y cyflenwi, roedd y broses adrodd ar berfformiad wedi dioddef mewn rhai achosion, yn enwedig mewn perthynas â Deilliant 1. Byddai’r mater hwn yn cael ei ddatrys wrth i strwythurau partneriaethau strategol lleol, gan gynnwys Iechyd, Gofal Cymdeithasol a Lles a Phartneriaeth Plant a Phobl ifanc, gael eu cadarnhau.

 

Nododd y Pwyllgor bwysigrwydd casglu data yn gywir ac amserol ynghyd ag adrodd o ansawdd er mwyn galluogi rheoli perfformiad a gwneud penderfyniadau partneriaeth yn effeithiol. Roedd mecanweithiau yn eu lle ar gyfer casglu tystiolaeth o effaith yr ymyriadau ar fywydau bobl, ac roedd gwaith ar y gweill i fapio adnoddau’r Bartneriaeth.

Byddai manylion yn ymwneud â’r wybodaeth hon yn cael eu cynnwys yn yr adroddiad blynyddol a’r adroddiad diwedd cynllun. Cadarnhawyd na fu unrhyw rwystrau mawr o ran cyflenwi’r Cynllun MAWR ac roedd y Pwyllgor wedi derbyn sicrwydd bod swyddogion yn hyderus y byddai’r Cynllun Mawr yn cael ei gyflenwi.

 

Esboniodd Swyddogion bod y Cynllun Corfforaethol wedi’i alinio gyda’r Cynllun Mawr a bod synergedd rhwng saith Blaenoriaeth y Cynllun Corfforaethol ac wyth deilliant y Cynllun MAWR. Roedd BIPBC ar hyn o bryd yn cynnal ymgynghoriad dwys ar newidiadau i’r GIG a byddai’r rhain yn effeithio ar y Cynllun Mawr, yn enwedig o safbwynt modelau cyd-weithio, ffurfweddiad gwasanaeth a gofal iechyd yn lleol. Roedd y Cynllun MAWR yn ddogfen strategol bwysig a oedd yn sail i gyflenwi gwasanaeth o ansawdd mewn nifer o feysydd, a byddai unrhyw broblemau gyda pherfformiad o bosibl yn effeithio ar gyllid y Cyngor yn y dyfodol.

 

Cyfeiriodd y Rheolwr Partneriaethau a Chymunedau (PCM) at yr Adroddiad Eithriadau Cryno a rhoddodd grynodeb cryno o’r 8 Deilliant. Rhoddodd grynodeb fanwl o Ddeilliant 1: “Mae pobl hŷn yn arwain bywydau annibynnol a bodlon” fel enghraifft o grynhoad y wybodaeth a geir o fewn pob un o’r Penodau.

 

Ymatebodd y swyddogion i’r cwestiynau canlynol a godwyd gan Aelodau’r Pwyllgor:-

 

- Mewn ymateb i bryderon a godwyd gan y Cadeirydd a’r Cynghorwyr M. McCarroll a M.Ll. Davies, esboniodd y CD:MW a’r PCM bod materion yn ymwneud â phwysau geni isel yn y Sir a chyflawniad is gan blant sy’n derbyn prydau ysgol am ddim, yn annerbyniol, ond eu bod yn gwella a bod cynlluniau wedi’u cyflwyno i ymdrin â’r problemau hyn. Cytunodd y swyddogion y dylid dosbarthu nodyn i Aelodau yn amlinellu sefyllfa gyfredol y Cyngor mewn perthynas â’r niferoedd sy’n cymryd prydau ysgol am ddim, gan amlinellu hefyd y camau rhagweithiol sy’n cael eu cymryd yn y maes hwn i sicrhau nad oedd plant a dderbyniai’r prydau am ddim yn cael eu difrïo.

 

- Ymatebodd y PCM i bryderon a godwyd gan y Cynghorydd Councillor J.A. Davies mewn perthynas â Deilliant 3 ac asesiad o gyflawniad gofalwyr ifanc. Esboniodd bod ymateb Llywodraeth Cymru yn cadarnhau bod y Mesur Gofalwyr wedi’i ystyried fel strategaeth ragweithiol a fyddai’n codi mwy o ymwybyddiaeth a chynyddu’r gwaith o adnabod gofalwyr ifanc a gofalwyr hŷn. Cadarnhawyd y byddai data mwy cadarn ar gael yn y dyfodol i adnabod gofalwyr ifanc a’u presenoldeb a chyflawniad ysgol, ac roedd mwy o gyfrifoldeb wedi’i roi ar Iechyd i adnabod a chefnogi gofalwyr drwy’r Mesur Gofalwyr. Cyfeiriwyd at gylch gwaith Grŵp Strategaeth Gofalwyr Rhanbarthol a bod y mater o ddarparu cyllid heb ei ddatrys hyd yn hyn.

 

- Gofynnodd y Cynghorydd J. Butterfield am fanylion ynghylch nifer, atebolrwydd a chyfranogiad Aelodau o safbwynt y Byrddau a‘r strwythurau a oedd wedi’u sefydlu.   Cyfeiriodd hefyd at gyfleoedd drwy Ganolfannau Gofal Dydd, Diwygio Budd-daliadau ac effaith Cynllun Rhyl yn Symud Ymlaen mewn perthynas â’r effaith ar fusnesau a siopau ar Stryd Fawr  Rhyl.   Amlinellodd yr HBPP bwrpas yr adroddiad sef darparu gwybodaeth fanwl a chanllawiau ar gyfer cynnydd pellach trwy gydweithio gyda phartneriaid.  Tynnodd sylw at bwysigrwydd y gwaith a wnaed trwy’r fforymau a strwythurau partneriaeth gwahanol a fyddai’n cynnwys Aelodau o’r Cyngor. Esboniodd yr HBPP y byddai adroddiad perthnasol i’r mater hwn yn cael ei gyflwyno i’r Bwrdd Gwasanaeth Lleol ac y byddai modd ei gyflwyno hefyd i’r Pwyllgor Craffu er ystyriaeth. 

 

- Cyfeiriodd y PCM at Ddeilliant 4 a oedd yn ymdrin â nifer o’r pryderon a godwyd gan y Cynghorydd  W.N. Tasker ynghylch digartrefedd, llety gwarchod a darpariaeth rhannu tai. Cyfeiriodd CD:MW at Brosiect Ymyrryd Argyfwng Rhannu Tai a’r gwaith a oedd yn cael ei wneud ynghylch goblygiadau posibl y Diwygiadau Lles a’r goblygiadau o ran budd-daliadau i bobl ifanc.   Esboniodd bod Sir Ddinbych wedi bod yn rhagweithiol wrth ymdrin â materion yn ymwneud â digartrefedd; tynnwyd sylw arbennig at y gwaith a wnaed gan y Tîm Opsiynau Tai, y gefnogaeth a ddarparwyd i Brosiectau Tai Gwarchod, y cynllun lletya a’r Prosiect Night Stop. Cyfeiriodd yr HBPP at y Cynllun Corfforaethol gan gadarnhau bod “sicrhau mynediad at dai o ansawdd da” yn un o brif flaenoriaethau’r Cyngor i’r 5 mlynedd nesaf.

 

-  Mewn ymateb i gwestiynau gan y Cynghorydd M.Ll. Davies, rhoddodd y PCM fanylion o’r diffiniadau oed i bersonau sy’n cael eu hadnabod yn bobl hŷn a’r diffiniadau oed i Ofalwyr Ifanc. Cadarnhaodd y CD:MW bod ymwybyddiaeth ynghylch goblygiadau’r Diwygiadau Lles yn nhermau digartrefedd a materion tai, yn enwedig mewn perthynas â phobl ifanc. 

 

- Esboniodd y Cynghorydd E.A. Jones bod nifer o’r materion a godwyd yn ymwneud â phroblemau hanesyddol, a phwysleisiodd bwysigrwydd gwerthoedd teuluoedd a’r angen i addysgu rhieni. Cyfeiriodd y Cynghorydd Jones at y tlodi a brofwyd mewn ardaloedd gwledig a’r angen i uno a chysylltu cymunedau gwledig.  Esboniodd y PCM y byddai’r adroddiad Teuluoedd yn Gyntaf, sydd i’w gyflwyno i’r Pwyllgor yn Ionawr 2013, yn ymdrin â nifer o’r materion a godwyd mewn perthynas â’r ffocws ar y teulu.   

 

- Cyfeiriodd y Cynghorydd M. McCarroll at lwyddiant y Prosiectau ‘Y Dyfodol’/The Future, sy’n darparu llety diogel dros dro i bobl ifanc digartref sydd arnynt angen gwasanaethau cysylltiedig â thai. Nod y Prosiect oedd galluogi unigolion i gael gafael ar swydd neu hyfforddiant ac yna symud i lety parhaol er mwyn byw’n annibynnol. 

 

- Rhoddodd y CD:MW ymateb manwl i gwestiynau gan y Cynghorydd J. Butterfield mewn perthynas â chyfrifoldebau cyflenwi a darpariaeth ariannu'r Bwrdd Gwasanaeth Lleol a’r Byrddau Aml Asiantaeth. Pwysleisiodd yr HBPP bod yr adroddiad yn rhoi manylion ar y gweithgaredd sy’n digwydd ar hyn o bryd, a chadarnhaodd ei fod yn rhagweld bod modd gwella’r ddarpariaeth gwasanaeth trwy weithio partneriaeth a thrwy fabwysiadu ymagwedd gydlynol a fyddai’n defnyddio’r adnoddau sydd ar gael. 

 

Yn dilyn trafodaeth fer:-

 

PENDERFYNWYD – bod y Pwyllgor:-

 

(a)  yn derbyn ac yn nodi cynnwys yr adroddiad; 

(b)  yn cytuno y dylid cyflwyno adroddiad cynnydd pellach i’r Pwyllgor ymhen chwe mis, ac yn

(c)  derbyn adroddiad gan y Pennaeth Busnes, Cynllunio a Pherfformiad yn amlinellu cyfansoddiad ac aelodaeth holl Fyrddau Rhaglen a Phrosiect y mae’r Cyngor yn eu cynnal neu’n cyfranogi ynddynt, eu strwythurau ariannu, aelodaeth ac elfennau’r holl Gynlluniau a Strategaethau y maen nhw’n gyfrifol am eu cyflenwi.