Eitem ar yr agenda
ADRODDIAD BLYNYDDOL DRAFFT CYSAG 2022-23
Ystyried a chymeradwyo Adroddiad Blynyddol drafft CYSAG
2022-23.
Cofnodion:
Cafodd yr Aelodau eu harwain
trwy’r Adroddiad Blynyddol drafft ar gyfer 2022/23 (dosbarthwyd ymlaen llaw)
gan yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol.
Arweiniwyd yr Aelodau drwy bob
adran yn yr adroddiad. Roedd adran flaen adroddiad CYSAG Sir Ddinbych yn cynnwys
prif swyddogaethau’r CYSAG.
Roedd y penawdau ar y dudalen
gynnwys wedi cael eu defnyddio yn flaenorol ac roeddent wedi’u cymryd o hen
ddogfen a oedd yn arwain pwyllgorau trwy’r maes llafur cytunedig a’r hyn yr
oedd angen adrodd arno. Nid oedd rhai o’r gofynion blaenorol hynny mor
berthnasol erbyn hyn. Byddai sut roedd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol yn
gweithio gyda’r Awdurdod Lleol yn dra gwahanol pan gafodd y penawdau eu creu am
y tro cyntaf. Dywedodd wrth yr Aelodau fod CCYSAGC wedi bod yn lobïo Llywodraeth
Cymru am y wybodaeth ddiweddaraf ynghylch y gofynion sydd eu hangen yn yr
adroddiad blynyddol. Roedd cais wedi’i gyflwyno am arweiniad pellach gan
Lywodraeth Cymru.
Cadarnhaodd Jennie Downes,
sy’n aelod o’r CCYSAGC fod llawer o waith cefndirol yn cael ei wneud o ran sut
y caiff CCYSAGC ac felly pwyllgorau CYSAG eu cynnal. Roedd y cyfan yn cael ei adolygu er mwyn
sicrhau ei fod yn eglur o ran beth yw rôl y CYSAG a sut mae’r cyfan yn cyd-fynd
â’r darlun ehangach. Cadarnhaodd y byddai’n rhoi gwybod i’r pwyllgor pe bai
unrhyw ddatblygiadau pellach yn cael eu datgelu.
Ar hyn o bryd, roedd yna ddwy
ffrwd waith, CYSAG ar gyfer Addysg Grefyddol a CYSAG ar gyfer Crefydd,
Gwerthoedd a Moeseg, a dywedodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol fod popeth yn cael
ei gadw a’i drafod gyda’i gilydd, yn yr un fforwm. Teimlwyd bod y ddau faes yn
cael eu cadw ar wahân yn yr adroddiad blynyddol. Pwysleisiwyd bod yna
wahaniaeth rhwng y ddau faes pwnc.
Roedd yr adroddiad blynyddol yn dal i fod o dan y teitl
Adroddiad Blynyddol y Cyngor Ymgynghorol Sefydlog ar Addysg Grefyddol, ond
roedd rhywfaint o’r cynnwys yn ymwneud ag Addysg Grefyddol a rhywfaint yn
ymwneud â Chrefydd, Gwerthoedd a Moeseg.
Awgrymwyd y gellid newid y teitl i gynnwys y ‘Cyngor
Ymgynghorol Sefydlog’. Roedd yr Aelodau
yn cytuno â’r newid a awgrymwyd.
Cafodd y crynodeb gweithredol ei gyflwyno cyn yr
adroddiad blynyddol yn y pecyn. Roedd yn
cynnwys llawer o fanylion ynghylch y maes llafur cytunedig, ac roedd y maes
llafur cytunedig ar gyfer Addysg Grefyddol a Chrefydd, Gwerthoedd a Moeseg yn
amlwg ar wahân.
Fel y gwnaed yn flaenorol, roedd canlyniadau arholiadau
wedi cael eu cynnwys. Pe bai ysgolion yn gofyn am unrhyw gefnogaeth gydag
Addysg Grefyddol neu Grefydd, Gwerthoedd a Moeseg, byddai’r Prif Reolwr Addysg
a’r Ymgynghorydd Addysg Grefyddol yn fodlon iddynt gysylltu â nhw a chynnig
cefnogaeth fel y bo’n briodol.
Nid oedd adroddiadau arolygu
Estyn yn barnu pynciau. Cafodd sylwadau eu gwneud mewn perthynas â’r agweddau
Ysbrydol, Moesol, Cymdeithasol a Diwylliannol a oedd wedi’u cynnwys yn yr
adroddiad.
Roedd yr argymhellion gan
Estyn yn berthnasol o hyd, ac roeddent ar gyfer ysgolion, awdurdodau lleol a
Llywodraeth Cymru.
Roedd yr adroddiad yn tynnu
sylw at yr adnoddau a oedd ar gael i ysgolion. Roedd hyn yn cynnwys fideo yn
trafod y maes llafur cytunedig a rhan Crefydd, Gwerthoedd a Moeseg yn y
cwricwlwm newydd, yn ogystal â dolenni i ganllawiau ategol yn canolbwyntio ar
gysyniadau, lensys a’r teithiau.
Roedd GwE wedi trefnu
digwyddiadau dan y teitl ‘Dadbacio a Deall MDaPh y Dyniaethau’. Roedd 2 sesiwn
wedi’u trefnu. Roedd y sesiwn gyntaf yn canolbwyntio ar ddeall yr elfennau
gorfodol a’r ail yn canolbwyntio ar ddulliau cynllunio ac asesu. Roedd yr adroddiad yn cynnwys dolenni i’r
cyflwyniadau a’r dogfennau hynny.
Roedd yr holl adnoddau a oedd
ar gael i ysgolion yn flaenorol i gefnogi Addysg Grefyddol mewn ysgolion yn dal
ar gael ar y rhwydwaith a sefydlwyd. Fe eglurwyd wrth yr Aelodau, er bod
rhywfaint o’r iaith wedi’i newid, fod cyd-destun y canllaw yn dal i gynnig
llawer o wybodaeth a chefnogaeth i ysgolion.
Roedd hefyd yn cynnwys dolenni
i’r ddogfen Addysg Grefyddol a’r cyfnod sylfaen, er mwyn cefnogi’r ysgolion
sy’n cynnig dysgu sylfaen.
Cafodd yr holl ddolenni at
weithgareddau a chefnogaeth ar gyfer pob adnodd sydd ar gael eu cynnwys yn yr
adroddiad blynyddol, yn y gobaith y byddai ysgolion yn defnyddio’r adroddiad
blynyddol i’w cyfeirio at yr adnoddau i gefnogi darpariaeth Addysg Grefyddol a
Chrefydd, Gwerthoedd a Moeseg.
Rhannwyd manylion am y Marc Ansawdd Addysg Grefyddol
gyda’r Aelodau. Mae Marc Ansawdd Addysg Grefyddol yn cydnabod, dathlu a
hyrwyddo
addysg grefyddol ragorol yn holl ysgolion cynradd ac
uwchradd Cymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon trwy wobr ar dair lefel – efydd,
arian ac aur. Mae Ysgol Frongoch ac Ysgol y Parc wedi gwneud cais am y wobr
efydd yn y gorffennol.
Roedd manylion am y rhwydweithiau HWB ynghlwm. Roedd gan
Sir Ddinbych ei rhwydwaith ei hun, a oedd yn cynnwys tua 80 o athrawon, ond
roedd yna hefyd rwydwaith HWB ar gael i aelodau staff ei ddefnyddio. Roedd
nifer o adnoddau ar gael ar yr HWB i’w cefnogi. Mae gan aelodau’r CYSAG hawl i
gael mynediad i’r hyn sydd ar HWB.
Roedd yr adroddiad yn darparu gwybodaeth i’r darllenydd a
dolenni i’r cymwysterau amgen ym maes Addysg Grefyddol a Chrefydd, Gwerthoedd a
Moeseg.
Roedd y Fforwm Ewropeaidd i Athrawon Addysg Grefyddol yn
sefydliad a ddaeth â chynrychiolwyr ledled gwledydd Ewrop ynghyd i gymharu a
gwahaniaethu’r gwahanol ddulliau a ffyrdd o ddysgu Addysg Grefyddol ar draws
Ewrop.
Roedd adran nesaf yr adroddiad blynyddol yn canolbwyntio
ar yr adroddiadau Estyn a gafodd eu cyflwyno i’r CYSAG. Roedd yn tynnu sylw ar nifer y sylwadau a
oedd yn berthnasol i’r gwahanol adrannau yn yr adroddiad. Cafodd 12 adroddiad
arolygu eu hadolygu.
Diolchodd y Cadeirydd i’r Ymgynghorydd Addysg Grefyddol
am y trosolwg manwl o holl agweddau’r adroddiad. Dywedodd fod yr adroddiad yn
cynnwys nifer o ddolenni defnyddiol i amrywiaeth o adnoddau a oedd ar gael i
ysgolion ac aelodau staff, yn ogystal ag Aelodau’r CYSAG. Pwysleisiodd fod
llawer o waith wedi’i wneud i lunio’r papur a diolchodd i’r Ymgynghorydd Addysg
Grefyddol am y papurau.
Cafodd yr Aelodau eu hannog gan y Swyddogion i gysylltu
â’r gwasanaeth cymorth am gefnogaeth i gael mynediad i’r HWB. Roedd manylion am
y gefnogaeth ar gael ar-lein, neu fel arall trwy gysylltu â darparwr y cyfrif
HWB, am gefnogaeth i gael mynediad at y wybodaeth.
Gwnaeth y Cadeirydd sylw na chafwyd unrhyw gyflwyniadau
i’r ddarpariaeth HCA dros y 12 mis diwethaf. Gofynnodd i ymholiadau gael eu
gwneud i gynnwys cyflwyniad ar gyfer y pwyllgor mewn cyfarfod yn y dyfodol.
Cadarnhaodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol y gallai wneud ymholiadau ar gyfer
cael cyflwyniad i’r pwyllgor mewn cyfarfod yn y dyfodol.
PENDERFYNWYD bod yr Aelodau yn cymeradwyo’r adroddiad yn amodol ar y newidiadau a
nodwyd uchod ac yn gofyn i’r ALl gyfieithu’r adroddiad a sicrhau ei fod ar gael
i bob ysgol a choleg yn Sir Ddinbych, a derbynyddion eraill fel sy’n ofynnol yn
ôl y gyfraith ac fel y’u dynodir yn yr adroddiad.
Dogfennau ategol: