Eitem ar yr agenda

Derbyn adroddiad gan y Pennaeth Cyllid ac Eiddo, gan ddiweddaru'r aelodau ar gynnydd Datganiad Cyfrifon drafft 2022/23 a'r broses sy'n sail iddo (copi amgaeedig).

Cyflwynodd y Pennaeth Cyllid ac Eiddo Ddatganiad Cyfrifon drafft 2022/23 (a ddosbarthwyd yn flaenorol). Roedd cyflwyno'r cyfrifon drafft yn rhoi arwydd cynnar o sefyllfa ariannol y cyngor ac yn tynnu sylw at unrhyw faterion yn y cyfrifon. Roedd y cyfrifon drafft wedi eu cyflwyno i Archwilio Cymru i ddechrau ar y gwaith.

Wrth gydnabod maint y papurau roedd swyddogion yn annog Aelodau i gysylltu â'r tîm cyllid gydag unrhyw bryderon oedd ganddynt yn dilyn y cyfarfod.

Rhoddwyd canllawiau ar bwyntiau allweddol yr adroddiad gan gynnwys yr adroddiad naratif, cronfeydd wrth gefn y gellir eu hailddefnyddio a'r prif ddatganiadau.

Atgoffodd y Cadeirydd yr aelodau nodiadau cyfarwyddyd CIPFA fod gan aelodau gopi ohonynt adran ar Ddatganiad Cyfrifon, y gallai Aelodau deimlo'n fuddiol i'w darllen ochr yn ochr â'r adroddiad.

Diolchodd y Cadeirydd i'r cyllid am y sesiwn hyfforddi fanwl a ddarparwyd i'r aelodau. Roedd yn fuddiol iawn ac yn gymorth i ddealltwriaeth yr Aelod o'r prosesau sy'n digwydd i gyflawni'r gwaith angenrheidiol.

Yn ystod y drafodaeth, trafodwyd y canlynol yn fanylach:

·         Ni chyfrifwyd lwfansau cyfetholedig ac Aelodau Lleyg yn adran lwfans Aelodau yr adroddiad. Cadarnhaodd y swyddogion y byddan nhw'n egluro.

·         Cwblhaodd swyddogion cyllid y gwiriad cefndir ar yr holl bartïon cysylltiedig y mae'r Aelodau'n eu datgan.

·         Cynhaliwyd arolwg cychwynnol ar effaith Concrit Awyredig Awtoclafedig Atgyfnerthedig yn ysgolion Sir Ddinbych. Canfuwyd bod un ysgol yn yr awdurdod wedi ei heffeithio. Mae gan y syrfewyr eiddo raglen dreigl o atgyweiriadau yn yr ysgol a byddent yn ystyried y rhaglen hon.

·         Roedd dau fath o gronfeydd wrth gefn, y gellir eu defnyddio ac na ellir eu defnyddio. Mae nifer o'r cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio yn cael eu dyrannu i bwrpas penodol. Yr elfen graidd a oedd yn gronfeydd wrth gefn heb eu clustnodi a nodwyd fel £5.5m yn y cyfrifon. Dywedodd polisi fod y gronfa yn parhau i fod yn £5m. Cyfrifoldeb y swyddog Adran 151 oedd monitro ac adolygu'r lefel hon. Byddai heriau'r gyllideb a wynebir gan yr awdurdod dros yr ychydig flynyddoedd nesaf yn effeithio ar y monitro a'r set wrth gefn honno. Adroddwyd yn rheolaidd ar y cronfeydd wrth gefn a'u monitor.

·         Nid oedd unrhyw ganlyniadau gwariant refeniw penodol o ran llywodraethu rhaglenni cyfalaf a buddsoddiadau. Roedd adroddiadau rheoli'r Trysorlys i'r Pwyllgor yn rhoi manylion benthyca a buddsoddiadau.

·         Mynegodd yr Aelodau bryder y gallai'r adroddiad ddarllen mai ychydig o waith ar y Cynllun Troi Tai'n Gartrefi a Gwella Cartrefi oedd wedi digwydd. Clywodd yr aelodau bod y cynlluniau yn cael eu darparu ar gyfer Llywodraeth Cymru a benthyciadau i berchnogion tai preifat. Gofynnodd yr Aelodau a fyddai modd darparu rhagor o fanylion am y diffyg gweithgarwch.

·         Ar hyn o bryd roedd AGB y Rhyl yn barod am bleidlais adnewyddu. Byddai'r Cyngor yn gwneud y trefniadau i ddechrau'r broses bleidleisio. Roedd yna bleidlais oedd yn digwydd yn Llangollen, ond roedd wedi bod yn aflwyddiannus.

·         Nododd swyddogion y pryderon a godwyd gan Archwilio Cymru ynghylch y perfformiadau cyllidebau cyfun gofal cymdeithasol. Roeddent yn cynnwys swm sylweddol o arian a drosglwyddwyd rhwng cyllidebau. Y gred oedd bod Llywodraeth Cymru yn adolygu'r gyllideb gyfun yn y maes hwn.

·         Cynhwyswyd cyfrifon Hamdden Cyfyngedig Sir Ddinbych yng nghyfrifon y grŵp. Cynhaliwyd cyfarfodydd misol gyda'r cwmni i fonitro gwaith llywodraethu'r grŵp rhwng swyddogion Cyngor Sir Ddinbych a Denbighshire Leisure Limited.

·         Ni chaniatawyd i'r awdurdod fenthyca at ddibenion refeniw.

·         Y Cabinet ac fel Cyngor, oedd yn gyfrifol ac yn penderfynu ar ble y byddai'r toriadau yn gorwedd. Byddai gwaith gyda gwasanaethau a meysydd o'r awdurdod i gefnogi yn ystod cyfnodau toriadau cyllidebol yn cael ei wneud.

·         Byddai'r grant cynnal refeniw yn parhau am y 25 mlynedd nesaf i ariannu prosiectau cyfalaf.

·         Nododd yr Aelodau yr anhawster ar ysgolion a gwasanaethau i ddod o hyd i arbedion. Byddai'n rhaid cael cefnogaeth ar gyfer yr ardaloedd hynny.

·         Byddai'n rhaid adolygu blaenoriaethau prosiectau dros y blynyddoedd nesaf.

·         Byddai gofyn i bob gwasanaeth edrych ar arbedion posibl a gofynnir iddynt fonitro cyllidebau gwasanaeth.

·         Pwysleisiwyd nad oedd rhewi ar recriwtio, roedd lefel ychwanegol o reolaeth wedi'i gweithredu. Byddai'n rhaid cyflwyno unrhyw swyddi gwag i uwch swyddogion cyn iddo fynd i hysbysebu.

·         Nwyddau a gwasanaethau nad oedd wedi cael eu talu amdanynt eto. Mae'r gwasanaeth / da wedi'i ddarparu. Roedd amseru pryd y talwyd anfonebau yn effeithio ar y fantolen.

·         Roedd amcangyfrifon y contract yn y tabl Ymrwymiadau Cyfalaf wedi'u cadarnhau gan reolwyr y prosiect ar gyfer pob prosiect. Bu swyddogion yn monitro'r gwariant ar gyfer y prosiect ac yn cyfarfod â rheolwyr y prosiect yn rheolaidd. Gwnaeth Archwilio Mewnol gynnal archwiliadau o brosiectau a rheoli prosiectau.

·         Y rheswm dros y gronfa rheoli risg oedd i Gyngor Sir Ddinbych gael premiwm is am y taliadau ychwanegol yn uwch. Byddai'r warchodfa hon yn talu am hynny.

·         Y rheswm am y cynnydd yn nifer y swyddogion a oedd yn derbyn tâl o £60k neu fwy oedd nifer o resymau. Roedd hyn yn cynnwys llenwi nifer o rolau uwch gwag a chodiadau cyflog a chynyddiadau cyflog.

Diolchodd y Cadeirydd i'r holl swyddogion am yr ymatebion manwl i ymholiadau'r aelodau ac atgoffodd yr aelodau os oedd ganddynt unrhyw bryderon ychwanegol i gysylltu â'r swyddogion y tu allan i'r cyfarfod.

PENDERFYNWYD bod y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio yn nodi'r sefyllfa a gyflwynwyd yn y Datganiad Cyfrifon Drafft 2022/23.