Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad (copi ynghlwm) gan Reolwr y Tîm Diogelu sy’n cynnwys yr adroddiad perfformiad blynyddol ar gyfer Diogelu Oedolion yn unol â’r canllawiau statudol.

11.45 am - 12.25 pm

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Iechyd a Gofal Cymdeithasol, y Cynghorydd Elen Heaton yr adroddiad blynyddol ar Ddiogelu Oedolion yn Sir Ddinbych 2022/23 (a ddosbarthwyd yn flaenorol).  Roedd yr adroddiad yn rhoi data i aelodau o 1 Ebrill 2022 i 31 Mawrth 2023. Amlygodd yr Aelod Arweiniol sawl cyflawniad a wnaed gan y tîm dros y cyfnod o 12 mis. Pwysleisiodd fod y tîm wedi cynnal lefelau perfformiad rhagorol gyda 99.1% o ymholiadau Adran 126 yn cael eu cwblhau o fewn y cyfnod targed o 7 diwrnod.   Dangosodd Atodiad 2 yr adroddiad gymhlethdod rhai o'r achosion y deliodd y tîm â nhw. Roedd hefyd yn tynnu sylw at natur heriol y gwaith.

Rhestrwyd yn yr adroddiad y risgiau a'r meysydd pryder a nodwyd gan swyddogion, pwysleisiwyd nad oedd y risgiau a restrwyd yn unigryw i Sir Ddinbych. Roeddent yn dueddiadau cenedlaethol a welwyd gan awdurdodau lleol eraill.

Rhoddodd y Rheolwr Gwasanaeth, y Gwasanaeth Gofal Cymdeithasol i Oedolion a Digartrefedd grynodeb pellach o gynnwys yr adroddiad. Gwelwyd cynnydd bychan yn nifer yr oedolion honedig mewn adroddiadau risg a adroddwyd yn y cyfnod o 12 mis. Bu cynnydd sylweddol yn nifer yr atgyfeiriadau a wnaed o dan Adran 5 o weithdrefnau Diogelu Cymru - Hawliadau/Pryderon am Ymarferwyr a'r rhai sydd mewn Swydd Ymddiriedolaeth.  Y flwyddyn flaenorol roedd 25 o atgyfeiriadau wedi'u gwneud o dan y broses hon, roedd hyn wedi cynyddu i 46 o atgyfeiriadau a wnaed y flwyddyn 2022/23. Roedd swyddogion o'r farn bod y cynnydd wedi bod oherwydd gwell dealltwriaeth a gwybodaeth o'r adran honno o'r canllawiau. Swyddogion wrth gwblhau atgyfeiriadau o dan adrannau eraill a ystyrir os dylid codi unrhyw bryderon eraill o dan adrannau gwahanol. 

Roedd Trefniadau Diogelu rhag Colli Rhyddid hefyd wedi gweld cynnydd o 11% yn nifer y ceisiadau a dderbyniwyd. Dim ond dau aelod o'r tîm allai awdurdodi atgyfeiriadau ar gyfer ymchwiliad pellach. Y gobaith oedd y byddai rhagor o hyfforddiant a recriwtio i rolau yn caniatáu i fwy o aelodau'r tîm awdurdodi ceisiadau maes o law.  Roedd 7 cais arall wedi'u cyflwyno i'r Llys mewn perthynas ag Amddifadedd mewn Lleoliadau Cartref. Roedd hwn yn waith parhaus a gafodd ei ymgorffori o fewn gwaith achos arferol yn nhîm Anabledd Cymhleth.

Arweiniwyd yr aelodau drwy'r perfformiadau allweddol a nodwyd yn yr adroddiad gan gynnwys y lefel uchel o berfformiad a gwblhaodd 99.1% o ymholiadau Adran 126 o fewn 7 diwrnod gwaith. Clywodd yr aelodau bod archwiliadau chwarterol ar hap yn cael eu cynnal i sicrhau bod y gwaith yn parhau i fod o safon uchel. Roedd swyddi gwag o fewn y tîm wedi'u llenwi ac roedd y tîm ar hyn o bryd yn ei lawn allu.

Roedd proses Adran 5 yn dal i fod yn her mewn sawl maes, ond yn benodol mewn perthynas ag elfen weithredol y broses hon. Roedd Grŵp Gorchwyl a Gorffen Cenedlaethol Adran 5 wedi gorffen ei waith ac roedd y tîm yn aros i gael ymgynghoriad ar y canlyniad. Roedd yr adborth cychwynnol yn awgrymu efallai na fydd eglurder ychwanegol ar gael ac efallai y bydd angen ystyriaeth bellach gan y byrddau rhanbarthol cyn adolygu'r egwyddorion i gefnogi cydweithio ag asiantaethau partner.

Parhaodd achosion llys i gynyddu ac ni ellid tanbrisio effaith y gwaith hwn ar gapasiti timau gweithredol y Cyngor yn ogystal â chydweithwyr o fewn y tîm cyfreithiol. Yn aml, cafodd hyn ei effeithio ymhellach gan geisiadau gan y Llys i gyflwyno gwybodaeth wedi'i diweddaru. Gofynnwyd am wybodaeth wedi'i diweddaru pan oedd dogfennau blaenorol wedi dod i ben wrth aros am ystyriaeth farnwrol. Roedd hon yn sefyllfa a brofwyd gan bob Awdurdod Lleol ac nid oedd yn unigryw i Sir Ddinbych.

Diolchodd y Cadeirydd i'r Aelod Arweiniol a'r swyddogion am yr adroddiad a'r cyflwyniad manwl. Mewn ymateb i drafodaeth bellach, trafodwyd y pwyntiau canlynol yn fanylach:

• Diolchodd yr Aelodau i'r swyddogion am y ffigurau ynghyd â'r wybodaeth am siart y darn. Nodwyd bod nifer yr atgyfeiriadau yn tueddu i fod yn uwch o leoliadau cartrefi gofal oherwydd bod pob achos posibl yn cael ei adrodd. Ymchwiliwyd i bob atgyfeiriad i ganfod unrhyw gamwedd. Ychydig iawn o adroddiadau a aeth ymlaen i fynd yn ei flaen troseddol.
• Cafodd yr oedi yn y Trefniadau Diogelu Rhyddid (LPS) ei gychwyn gan Lywodraeth y DU yr oedd yn rhaid i Lywodraeth Cymru ei ddilyn. Roedd swyddogion yn aros am ragor o wybodaeth am ganlyniad yr ymgynghoriad.
• Llongyfarchodd yr Aelodau y tîm ar y lefelau gwaith caled a pherfformiad parhaus yn ystod y 12 mis diwethaf.

Diolchodd y Cadeirydd i'r Aelod Arweiniol a'r swyddogion am ateb cwestiynau'r aelodau.  Ar ddiwedd y drafodaeth, mae'r Pwyllgor:

Penderfynwyd: yn amodol ar y sylwadau uchod, cydnabod –

(i)   y gwaith a'r ymdrechion a wnaed yn ystod 2022/23 mewn perthynas â diogelu oedolion yn Sir Ddinbych; a

(ii) phwysigrwydd ymagwedd gorfforaethol y Cyngor tuag at ddiogelu oedolion mewn perygl a’i gyfrifoldeb o ran ei ystyried yn faes blaenoriaeth allweddol.