Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd ac Aelod Arweiniol Twf Economaidd a Mynd i’r Afael â Thlodi (copi ynghlwm) yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet ar gyfer y Gronfa Ffyniant Gyffredin fel yr argymhellir, ac ystyriaeth o’r wybodaeth ar brosesau ac amserlenni ar gyfer ceisiadau i’r dyfodol a’r camau nesaf.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn -

(a)       cymeradwyo’r ceisiadau a amlinellir yn Atodiad A i’r adroddiad, yn seiliedig ar yr argymhellion gan y Grŵp Partneriaeth Craidd, a

(b)       nodi’r wybodaeth am brosesau ac amserlenni ar gyfer ceisiadau yn y dyfodol (Atodiad B) ac yn cynghori ar y camau nesaf.

Cyflwynodd y Cynghorydd Jason McLellan yr adroddiad yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet ar gyfer y Gronfa Ffyniant Gyffredin fel yr argymhellwyd, ac ystyriaeth o’r wybodaeth ar brosesau ac amserlenni ar gyfer ceisiadau i’r dyfodol a’r camau nesaf.

Roedd y Gronfa Ffyniant Gyffredin yn rhan o gyfres o fuddsoddiadau Ffyniant Bro Llywodraeth y DU, gyda £21.2m ar gael i gymunedau Sir Ddinbych rhwng 2022 a mis Mawrth 2025 ar draws tair thema â blaenoriaeth buddsoddi (1) Cymunedau a Lle; (2) Cefnogi Busnes Lleol, a (3) Pobl a Sgiliau.

Manylodd y Cyd-Bennaeth Dros Dro, Gwella Busnes a Moderneiddio ar y broses ymgeisio ar gyfer gwario cyllid blwyddyn 1. Roedd wedi’i chyfyngu i awdurdodau lleol yn unig oherwydd nad oedd terfynau amser caeth ar gyfer cyflawni a’r telerau ariannu rhwng Llywodraeth y DU ac awdurdodau lleol wedi’u cytuno eto, a thrwy hynny’n cario rhywfaint o risg ariannol.  Yn unol â'r canllawiau, roedd Grŵp Partneriaeth wedi'i sefydlu i roi cyngor ar gydweddiad strategol a'r gallu i gyflawni, ac roedd y prosiectau yr argymhellwyd eu bod yn cael cyllid wedi'u nodi yn Atodiad A i'r adroddiad gyda dadansoddiad o'r crynodeb dyrannu a oedd yn cyfateb i danwariant o bron i £604k yn 2022/23.  Gallai'r tanwariant hwnnw gael ei ailbroffilio ar gyfer blynyddoedd 2 a 3 ac felly ni fyddai'n cael ei golli.

Tywysodd y Pennaeth Cwsmeriaid, Cyfathrebu a Marchnata y Cabinet drwy'r broses a'r amserlenni ar gyfer gwahoddiadau pellach i wneud cais am arian fel yr amlinellwyd yn Atodiad B i'r adroddiad, ynghyd ag unrhyw risgiau a chamau lliniaru arfaethedig.  Cydnabuwyd bod amserlenni yn heriol ac roedd canllawiau’n cael eu cyhoeddi ymlaen llaw i roi amser i ddarpar gynigwyr ddechrau datblygu eu cynigion cyn agor gwahoddiadau am gyllid o £250k ac uwch. Roedd hyn yn cynnwys ceisiadau i gynnal Cronfeydd Allweddol (y byddai prosiectau llai yn cael eu cyflawni drwyddynt) erbyn diwedd mis Ionawr, gyda dyddiad cau o 24 Chwefror ar gyfer ceisiadau cam 1.  Byddai’r Grŵp Partneriaeth yn adolygu ceisiadau ac yn gwneud argymhellion i’r Cabinet.

Canmolodd yr Arweinydd y prosiectau a argymhellwyd a oedd yn amrywiol eu natur ac a fyddai'n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i bobl ledled y sir.  Wrth groesawu’r adroddiad a chyfleoedd buddsoddi, ymhelaethodd y Cabinet ar werth prosiectau penodol o fewn cymunedau a gwahanol sectorau o gymdeithas, a’r cyfoeth o fuddion y byddent yn eu cyflwyno, gan arwain at effaith wirioneddol a chadarnhaol yn yr ardaloedd hynny, yn enwedig o ran mynd i’r afael ag amddifadedd a gwella lles.

Codwyd y pwyntiau canlynol yn ystod y drafodaeth a ddilynodd -

·         roedd trafodaethau technegol yn ymwneud â memorandwm o ddealltwriaeth rhwng Cyngor Gwynedd, a oedd yn arwain ar ran y rhanbarth, a Llywodraeth y DU yn parhau ond yn gynhyrchiol.  Roedd yn bwysig y gellid tynnu cyllid yn effeithlon tra hefyd yn sicrhau bod trefniadau llywodraethu a monitro cadarn ar waith; nid oedd unrhyw risg i wariant na chyflawniad y prosiect

·         roedd trafodaethau gyda phartneriaid allanol ynglŷn â chynnal Cronfeydd Allweddol er mwyn sicrhau bod cyllid ar gael ar gyfer prosiectau llai ar draws y sir hefyd yn mynd rhagddynt, a’r bwriad oedd adrodd yn ôl ar hynny i’r Cabinet y mis canlynol.

·         trafodwyd y broses flaenoriaethu ar gyfer prosiectau, a nodwyd bod blaenoriaethau Sir Ddinbych wedi’u cynnwys yn y Cynllun Buddsoddi Rhanbarthol. Roedd rhagor o waith yn cael ei wneud yn lleol ac ymagwedd thematig yn unol â’r Cynllun Corfforaethol er mwyn sicrhau bod ceisiadau’n cael eu gwahodd yn unol â’r blaenoriaethau corfforaethol hynny.

·         er bod cyllid blwyddyn 1 wedi'i gyfyngu i'r awdurdod lleol oherwydd amserlenni a risg ariannol, byddai blynyddoedd 2 a 3 hefyd yn cael eu hagor i gynigwyr allanol a byddai cymysgedd o geisiadau mewnol ac allanol yn cael eu hystyried gan y Grŵp Partneriaeth gydag argymhellion prosiect dilynol i'r Cabinet. Mae’n debygol y byddai rhai prosiectau sy’n elwa o gyllid blwyddyn 1 hefyd yn cyflwyno cynigion ar gyfer blynyddoedd 2 a 3 i barhau a/neu ddatblygu’r prosiect ymhellach yn y blynyddoedd i ddod.

·         Amlygwyd yr angen i gynnwys aelodau llawn yn y broses ac roedd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts yn awyddus i Grwpiau Ardal Aelodau gymryd rhan, gan nodi hefyd y byddai prosiectau'n debygol y gellid eu hailadrodd neu'n berthnasol ar draws gwahanol feysydd.  Amlygwyd hefyd y gofyniad am fethodoleg gadarn ar sail anghenion a thystiolaeth ar gyfer blaenoriaethu er mwyn ymateb i angen lleol ar draws y sir a darparu tryloywder wrth wneud penderfyniadau yn gysylltiedig â blaenoriaethau corfforaethol a themâu cynlluniau corfforaethol.  Croesawodd swyddogion gyfraniad yr aelodau lleol, gan gadarnhau bod diweddariad i aelodau ar y gweill 

·         ymhelaethodd swyddogion ar y cymorth sydd ar gael i helpu ymgeiswyr i baratoi ceisiadau a sicrhau bod prosiectau’n cael eu cyflawni’n effeithiol, yn enwedig rôl yr Uwch Dîm Arwain wrth ymgysylltu â cheisiadau awdurdodau lleol a chefnogi Grwpiau Ardal Aelodau yn y broses honno.  Ystyriwyd y byddai'r ceisiadau agored am dros £250k yn dod oddi wrth sefydliadau ag adnoddau da yn hynny o beth. Roedd trafodaethau cynnar wedi'u cynnal gydag ymgeiswyr tebygol ar y broses, gyda gwaith pellach ynghylch diwydrwydd dyladwy.  O ran prosiectau o dan £250k, byddai cyllid ar gael yn y Cronfeydd Allweddol hynny i ddarparu cymorth i ymgeiswyr a chyflawni prosiectau.

·         ar gyfer darpar ymgeiswyr am gronfa ffyniant gyffredin, roedd yn bwysig canfod a oedd prosiectau posibl yn ymwneud â'r themâu blaenoriaeth buddsoddi ac yn bodloni'r meini prawf angenrheidiol yn hynny o beth.  Fodd bynnag, roedd y cyngor am ymgysylltu a gweithio'n agos gyda chymunedau a sefydliadau cymunedol i helpu ymgeiswyr i gael cyllid priodol a pherthnasol, boed yn gyllid y gronfa ffyniant gyffredin neu’n ffrydiau ariannu eraill, er mwyn hwyluso a gwneud y mwyaf o gyfleoedd ariannu a chyflawni prosiectau llwyddiannus ledled y sir.

·         darparwyd mwy o fanylion yn ymwneud â rôl y Grŵp Partneriaeth yn seiliedig ar ganllawiau’r DU, a oedd yn cynnwys yr aelodau craidd a’r aelodau ymgynghorol, er mwyn sicrhau bod amrywiaeth eang o sefydliadau yn llywio trafodaethau ac argymhellion i'r Cabinet.  Cytunwyd y dylid cyflwyno trosolwg o’r holl geisiadau i’r Cabinet, nid dim ond y prosiectau hynny a argymhellwyd gan y Grŵp Partneriaeth.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn -

(a)       cymeradwyo’r ceisiadau fel y manylir arnynt yn Atodiad A i’r adroddiad, yn seiliedig ar yr argymhellion gan y Grŵp Partneriaeth Craidd, a

(b)       nodi’r wybodaeth ar y prosesau a’r amserlenni ar gyfer ceisiadau yn y dyfodol, fel y manylir yn Atodiad B i’r adroddiad a’r camau nesaf.