Eitem ar yr agenda

I ystyried adroddiad gan y Dirprwy Swyddog Monitro (copi ynghlwm) ar y ddyletswydd newydd a roddir ar arweinwyr grwpiau gwleidyddol i hyrwyddo ymddygiad moesegol.

 

 

Arweiniodd y Dirprwy Swyddog Monitro aelodau drwy'r adroddiad (a gylchredwyd yn flaenorol) a oedd yn rhoi manylion am y dyletswyddau newydd a roddir ar arweinwyr grwpiau i hyrwyddo ymddygiad ethnig da.

 

Nid oedd y canllawiau statudol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru mewn perthynas â'r canllawiau i arweinwyr Grŵp wedi'u cwblhau'n ffurfiol eto. Roedd y canllawiau drafft ar gael i bawb eu gweld ar wefan Llywodraeth Cymru.

 

Cafodd yr aelodau eu tywys drwy'r canllawiau drafft oedd yn cynnwys enghreifftiau o sut y gallai Arweinwyr Grŵp gyflawni eu dyletswydd, manwl yn yr adroddiad, gyda'r Pwyllgor Safonau yn cael y cyfrifoldeb i ofyn am bresenoldeb Arweinwyr Grŵp mewn cyfarfod Pwyllgor Safonau i drafod unrhyw faterion neu bryderon.

 

Mae hefyd yn argymell y dylai'r Pwyllgor Safonau drefnu i hyfforddi Arweinwyr y Grŵp ar y ddyletswydd yn flynyddol. Felly, cynigiwyd cyfarfod gydag Arweinwyr Grŵp i adolygu ymddygiad ar ffurf 'Grŵp Cyswllt Moesegol' yn cael ei sefydlu. Awgrymwyd y byddai'r grŵp yn cyfarfod yn rheolaidd ac y gallai gynnwys aelodau o'r Pwyllgor Safonau.

 

Clywodd yr aelodau fod y canllawiau drafft hefyd yn cyfeirio at yr angen i arweinwyr grwpiau wneud adroddiadau i'r Pwyllgor Safonau ar eu cynnydd o ran cyflawni eu dyletswydd. Byddai'r Pwyllgor Safonau yn gallu trafod yr adroddiadau hyn gydag arweinwyr grwpiau a'u defnyddio fel sail i adroddiad blynyddol y Pwyllgor i'r Cyngor ynglŷn â'r ffordd mae arweinwyr grŵp yn cyflawni'r ddyletswydd honno.

 

Wedi'i gynnwys yn y pecyn roedd templed y gellid ei fabwysiadu i Arweinwyr Grŵp ei gwblhau er mwyn i aelodau'r Pwyllgor Safonau adolygu.

 

Cynigiwyd bod y Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn bresennol gyda'r Swyddog Monitro yn y cyfarfod Arweinwyr Grŵp nesaf i drafod y newidiadau ac yn pwysleisio pwysigrwydd rôl pob Arweinydd Grŵp.

 

Diolchodd y Cadeirydd i'r Dirprwy Swyddog Monitro am yr adroddiad manwl. Atgoffodd aelodau ofyniad rheoleiddio'r Pwyllgor Safonau i adrodd ar rôl Arweinwyr y Grŵp.  Yn ei barn hi, roedd y templed ynghlwm yn nodi adroddiad clir a thryloyw i Arweinwyr Grŵp ei gwblhau. Roedd yn ffordd glir a thryloyw i Arweinwyr Grŵp fanylu ar wybodaeth. Awgrymodd y dylid rhannu'r templed gydag Arweinwyr y Grŵp am sylwadau neu awgrymodd welliannau i'w defnyddio wrth symud ymlaen.

 

Awgrymodd yr aelodau y gallai sesiwn hyfforddi ar 'Brotocol Datrys Lleol' gael ei hychwanegu fel maes i'r Pwyllgor Safonau ailedrych eto. Nododd y Dirprwy Swyddog Monitro yr awgrym a chytunodd i ychwanegu at y meysydd hyfforddiant a awgrymir.

 

Roedd yr aelodau'n teimlo ei bod hi'n bwysig sicrhau bod Arweinwyr Grŵp yn ymwybodol o'r hyn oedd ei angen ganddyn nhw ac awgrymodd ei fod yn cael ei bwysleisio naill ai mewn cyfarfod Pwyllgor Safonau neu mewn cyfarfod Cyswllt Moesegol.

 

Dywedodd y Cadeirydd wrth y pwyllgor fod y Grŵp Cyswllt Ethnig wedi dechrau yng Nghyngor Sir y Fflint. Roedd y cyfarfodydd hynny wedi'u mynychu gan Gadeirydd ac Is-gadeirydd y Pwyllgor Safonau ynghyd â'r Swyddog Arweinwyr a Monitro Grŵp. Roedd yn caniatáu i aelodau yn y cyfarfodydd hynny drafod unrhyw faterion sy'n codi neu drafod enghreifftiau o unrhyw feysydd sy'n peri pryder. Roedd yn caniatáu llwyfan i Arweinwyr Grŵp rannu profiadau mewn amgylchedd diogel.

 

Awgrymodd yr aelodau y gellid trefnu cyfarfod anffurfiol i drafod y Grŵp Cyswllt Ethnig arfaethedig gydag Arweinwyr Grŵp a 'gweithdy' cyfarfod anffurfiol fyddai'r lle i ddechrau.

 

Cytunodd yr aelodau y dylid gwahodd holl aelodau'r Pwyllgor Safonau i sesiwn friffio i drafod a chytuno ar fethodoleg i sicrhau ein bod, gyda'n gilydd, yn hyrwyddo cydymffurfiaeth â'r Cod Ymddygiad wrth gydymffurfio â dyletswyddau statudol.

 

Awgrymwyd, ar y ffurflen templed ynghlwm, fod blwch am y cyfnod o amser yn cael ei gynnwys ynghyd ag adran ar y brig yn nodi bod y ffynhonnell yn cael ei gwneud yn fwy clir. Awgrymwyd hefyd bod adran yn cael ei chynnwys ar gwynion agored a'u datrys i sicrhau bod aelodau'n cael gwybod am unrhyw gwynion sy'n parhau.

Aelodau,

 

PENDERFYNODD,

·         Mae'r aelodau hwnnw'n trafod ac yn cytuno ar ddull sy'n cefnogi Arweinwyr Grŵp i gyflawni eu dyletswyddau, gan ddarparu gwybodaeth a rhesymu y tu ôl i'r rheoliadau drafft. Cytunodd yr aelodau i'r templed arfaethedig gael ei gyflwyno i'w ystyried.

·         Bod holl aelodau'r Pwyllgor Safonau yn cael gwahoddiad i fynychu gyda'r Swyddog Monitro cyfarfod Arweinwyr Grŵp er mwyn symud ymlaen gyda dull y cytunwyd arno o fonitro'r ddyletswydd.

·         Bod y Pwyllgor yn rhoi ystyriaeth i hyfforddiant a chefnogaeth i'w darparu a chan bwy. Mae'r Pwyllgor yn cefnogi sefydlu Grŵp Cyswllt Ethnig ar gyfer cyfarfodydd wrth symud ymlaen.

·         Bod adroddiadau Arweinydd y Grŵp yn cael eu derbyn gan y Pwyllgor yn dilyn y flwyddyn ddinesig i ffurfio rhan o adroddiad Blynyddol y Pwyllgor Safonau i'r Cyngor Llawn.