Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Cynllunio, Gwarchod y Cyhoedd a Gwasanaethau Cefn Gwlad (copi ynghlwm) yn ceisio adolygiad pellach y Pwyllgor o’r ffioedd tariff cyfredol ar gyfer cerbydau hacni (tacsis) yn dilyn yr ymgynghoriad ar y ffioedd tariff arfaethedig.

 

 

PENDERFYNWYD bod -

 

(a)       y tariff bwriedig fel y manylwyd yn Atodiad D gyda’r adroddiad i gael ei gymeradwyo gyda dyddiad gweithredu 1 Gorffennaf 2022, yn ddarostyngedig i filltiroedd ychwanegol gael eu mesur mewn degfed rhan o gynyddran milltiroedd, dim newidiadau i’r amser tariff a fyddai’n parhau fel y gosodiad cyfredol yn 2018, a gordal fesul teithiwr o fwy na 4 teithiwr o 20c, ac

 

(b)       adolygiad o’r tariffau, gan gynnwys amser Tariff 2, i gael ei gynnal gydag adroddiad yn ôl i’r aelodau ar gyfer ystyriaeth bellach mewn tua chwe mis.

 

 

Cyflwynodd Rheolwr Busnes Gwarchod y Cyhoedd (RhBGC) adroddiad (dosbarthwyd ymlaen llaw) yn gofyn i’r aelodau adolygu’r ffioedd tariff arfaethedig ymhellach ar gyfer cerbydau hacni (tacsis) yn sgil yr ymatebion a dderbyniwyd i’r ymgynghoriad. 

 

Roedd y newidiadau arfaethedig i ffioedd cerbydau hacni a ffioedd wedi eu cymeradwyo ar gyfer ymgynghori gan y Pwyllgor Trwyddedu ym mis Mawrth 2022 ac wedi dilyn cais gan yrwyr trwyddedig i adolygu’r ffioedd tariff.    Roedd pedwar gwrthwynebiad wedi eu derbyn mewn ymateb i’r ymgynghoriad ynghyd â nifer o sylwadau a dderbyniwyd i gefnogi’r newidiadau arfaethedig yn y tariff a dwy ddeiseb wedi eu llofnodi gan 38 o yrwyr trwyddedig.    Roedd y newidiadau arfaethedig i’r tariff presennol wedi eu hamlygu a chyfeiriwyd hefyd at sefyllfa bresennol yr awdurdod yn y “tabl cynghrair” o ffioedd tacsis o’u cymharu â’r cynnig.    Gofynnwyd i’r Aelodau adolygu’r ffioedd tariff arfaethedig ac ystyried pa un i addasu’r ffioedd tariff arfaethedig neu wrthod y cynigion, yn sgil y wybodaeth a ddarparwyd ac ymatebion a dderbyniwyd.    Roedd meysydd penodol i’w hystyried yn cynnwys amseru Tariff 2,  y dyddiau ble roedd Tariff 2 yn cael ei weithredu a pha un a oedd y raddfa fesul milltir yn fesur priodol ar gyfer pellter dilynol.

 

Roedd y RhBGC yn arwain yr aelodau drwy fanylion yr adroddiad a’r ymatebion a dderbyniwyd i’r ymgynghoriad yn amlygu’r materion a godwyd yn y sylwadau hynny.    Yn fyr, roedd yna wrthwynebiadau cymysg i’r ffioedd tariff arfaethedig yn ymwneud ag amrywiol agweddau o’r cynigion gyda rhai yn gwrthwynebu elfennau penodol o’r cynnig ac eraill i unrhyw a holl gynnydd yn y tariff.  Roedd y rhan fwyaf o wrthwynebiadau yn erbyn amseriad Tariff 2 ar ddydd Gwener a dydd Sadwrn a’r cyflwyniad o Dariff 2 ar ddydd Sul.    Roedd gwrthwynebwyr eraill yn cefnogi cynnydd yn y ffi cychwyn ond nid fesul milltir ac roedd eraill yn cwestiynu’r raddfa fesul milltir fel mesur priodol.   Prif sail y gwrthwynebiad oedd y byddai’r cynnydd arfaethedig yn y ffi yn atal defnydd o dacsi ac yn cael effaith niweidiol ar y gwaith, gyda gwaith gwerthfawr yn cael ei golli o ganlyniad.    Roedd y sawl o blaid y cynnydd yn gweld cynnydd mewn costau byw yn cael effeithiau arwyddocaol ar hyfywedd y fasnach a phrinder gyrwyr i fodloni’r galw gan gwsmeriaid.    Roedd y RhBGC hefyd yn cyfeirio at e-bost a anfonwyd yn uniongyrchol at aelodau gan yrrwr tacsi mewn ymateb i sylwadau a dderbyniwyd i gefnogi’r newidiadau tariff arfaethedig. 

 

Nid oedd y Cynghorydd Martyn Hogg yn teimlo bod yna ddigon o wybodaeth wedi’i darparu i ddeall effeithiau llawn y cynnydd yn y raddfa ond roedd yn derbyn yr angen i godi’r tariff oherwydd cynnydd mewn costau gan y busnes tacsis.  Roedd y cynnig presennol yn uwch na chwyddiant ac yn cymryd i ystyriaeth yr ymatebion i’r ymgynghoriad roedd yn cynnig newid (fel cyfaddawd) yn unol â chwyddiant (tua 10%) fel a ganlyn -

 

·         Tariff 1 - ffi cychwyn £4.00 (yn cynnwys y filltir gyntaf), ffi fesul milltir ar ôl hynny £2.20

·         Tariff 2 - ffi cychwyn £5.50 (yn cynnwys y filltir gyntaf), ffi fesul milltir ar ôl hynny £3.30

·         Codi ffi mewn cynyddrannau un rhan o ddeg o filltir

·         Dim newid i amseru Tariff 2

 

Roedd y Cynghorydd Hogg yn egluro ei reswm am y newid a rhoddodd enghreifftiau o’r cynnydd canran yn y gost fesul siwrnai o ganlyniad.    Roedd yn teimlo y dylid gwneud mwy o waith i ddeall y cyfartaledd siwrnai tacsi yn y sir ac adolygu amseroedd tariff gynted â phosibl.    Roedd y newid arfaethedig wedi’i drafod gyda’r RhBGC wnaeth gadarnhau bod y cynnig Tariff 2 angen ei adolygu fel y raddfa fesul milltir.    Roedd ymarferoldeb y newid wedi’i gydnabod ond ni wnaed unrhyw gyfrifo ar y cynigion diwygiedig.    Roedd y Cynghorydd Joan Butterfield yn eilio’r newid a hefyd yn galw am adolygiad mewn chwe mis.    Roedd yn siomedig i nodi mai ond un ymateb a dderbyniwyd i’r ymgynghoriad gan y cyhoedd. 

 

Roedd y Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Democrataidd yn nodi’r ddeddfwriaeth yn ymwneud â’r adolygiad o ffioedd a’r prosesau i’w dilyn yn y cyswllt hwnnw ynghyd â’r dewisiadau fydd ar gael i’r Pwyllgor i gymeradwyo/newid y tariffau arfaethedig gyda dyddiad gweithredu 1 Gorffennaf 2022 neu eu gwrthod.    Os byddai’r aelodau o blaid cynnal ymgynghoriad pellach, yna byddai’r broses yn ailddechrau a fyddai’n gohirio unrhyw weithrediad o’r tariffau.

 

Roedd yr Aelodau yn ystyried yr adroddiad yn ofalus, gan gynnwys ymatebion i’r ymgynghoriad, y tariff arfaethedig a newid dilynol i’r tariff hwnnw, a manteisiodd ar y cyfle i ofyn cwestiynau i’r RhBGC a hefyd clywodd gan ddau aelod o’r busnes tacsi, un o blaid ac un yn erbyn y cynnydd arfaethedig yn y tariff.    Roedd Mr L Peake yn siarad yn erbyn y cynnydd arfaethedig yn y tariff, amlygodd y problemau i weithwyr tacsi yn hysbysebu ffioedd gostyngol gyda rhai gyrwyr yn codi’r mwyafswm ffi oedd yn anodd i weithwyr yn arbennig yn achos perchennog-yrrwr.  Roedd yn dadlau bod y cynnydd arfaethedig yn y tariff yn rhy uchel ac y byddai cwsmeriaid yn cael eu colli.  Roedd Mr I Horvath yn siarad dros y cynnydd tariff arfaethedig gan amlygu’r cynnydd sylweddol mewn cost cysylltiedig â cherbyd cyffredin a rhoddodd enghreifftiau o siwrnai nodweddiadol a chostau a ysgwyddir mewn gwahanol ardaloedd o’r sir a phellteroedd hirach.

 

Yn ystod y drafodaeth, codwyd y pwyntiau canlynol -

 

·         roedd y ffi cychwyn yn y tariff arfaethedig hefyd yn cynnwys y filltir gyntaf

·         ffioedd tariff a osodwyd gan y Cyngor oedd y mwyafswm a ganiateir a gellir cytuno ar lai o ffi gyda’r cwsmer. 

·         roedd y mwyafrif o ymatebwyr yn cefnogi’r cynnydd arfaethedig yn y tariff

·         roedd y mwyafrif o wrthwynebiadau yn ymwneud â’r newidiadau arfaethedig i Dariff 2

·         roedd codi graddfa cynyddrannol fesul milltir yn hytrach na chyfradd safonol fesul milltir yn golygu bod y cwsmer ond yn talu am yr union filltir a wnaed yn hytrach na milltir llawn

·         mae’n bosibl y bydd canlyniad nas fwriadwyd o ddosbarthu newidiadau i’r tariffau arfaethedig o ystyried nad oedd y manylion wedi eu harchwilio yn iawn ymlaen llaw.

·         roedd y cynigion tariff a gytunwyd gan y Pwyllgor ar gyfer ymgynghoriad yn seiliedig ar gynigion a gyflwynwyd gan nifer o yrwyr trwyddedig, nid gan swyddogion.

·         nid oedd unrhyw gorff cynrychioli ar gyfer gyrwyr tacsi yn Sir Ddinbych

·         roedd y cynigion tariff yr ymgynghorwyd arnynt mewn telerau canran wedi codi o 7% ar gyfer siwrnai dwy filltir ac wedi cynyddu dros filltiroedd ychwanegol, po bellaf y siwrnai, po uchaf y cynnydd yn y canran.   Fodd bynnag, byddai’r Tariff 2 arfaethedig o bosibl yn dyblu neu’n treblu’r ffi a byddai’n fater dadleuol i gwsmeriaid. 

 

Rhoddodd y Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Democrataidd gyngor o ran y broses gwneud penderfyniad a rheolau gweithdrefn o ran newidiadau i gynigion.  Ar y pwynt hwn, galwodd y Cadeirydd am bleidlais ar y newid arfaethedig gan y Cynghorydd Hogg, a eiliwyd gan y Cynghorydd Joan Butterfield, a gafodd ei ailddatgan er budd aelodau.    O'i roi i bleidlais, COLLWYD y diwygiad.

 

Roedd y Cynghorydd Delyth Jones yn amlygu’r angen am gynnydd mewn ffioedd i gefnogi’r diwydiant tacsi i symud tuag at gerbydau ecogyfeillgar.  Roedd yn cefnogi graddfa cynyddrannol fesul milltir o’r ail filltir ymlaen er budd tegwch i gwsmeriaid, ond teimlwyd na ddylid wneud unrhyw newid i amser Tariff 2 yn dibynnu ar adolygiad buan o ganlyniadau ei weithredu.   O ganlyniad, roedd y Cynghorydd Jones yn cynnig newid pellach, eiliwyd gan y Cynghorydd Paul Keddie, bod y tariff fel y nodwyd yn y cynigion gwreiddiol, yn ddarostyngedig i filltiroedd ychwanegol yn cael eu mesur mewn degfed ran o gynyddran milltir a dim newidiadau i amseriadau Tariff 2 (a fyddai’n ddarostyngedig i adolygiad buan). Wrth bleidleisio, cafodd y newid ei GARIO felly yn cymryd lle y cynnig gwreiddiol ac yn brif gynnig y gellir cymeradwyo unrhyw newid pellach iddo.

 

Roedd y RhBGC yn nodi ar y pwynt hwn bod yr 20c o ordal fesul teithiwr ar gyfer siwrnai gyda mwy na 4 teithiwr wedi’i adael o’r adroddiad.    Gofynnodd i’r aelodau ystyried gweithredu’r elfen honno o’r cynnig fel rhan o’u hystyriaethau.

 

Er y cydnabuwyd y gallai newidiadau i’r tariff arfaethedig gael eu dosbarthu yn y cyfarfod, roedd y Cynghorwyr Joan Butterfield a Hugh Irving yn mynegi pryder y gallai fod canlyniadau na fwriadwyd o ganlyniad nad oedd y manylion wedi’i archwilio’n iawn gan swyddogion a’i gyflwyno i aelodau ymlaen llaw gyda’r effeithiau llawn wedi eu cadarnhau.   Roedd y Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Democrataidd wedi cynnwys y gofynion deddfwriaethol a rheolau gweithdrefn ac roedd yn fodlon bod y prosesau statudol wedi eu dilyn a’i fod yn berffaith iawn i wneud penderfyniad.    Fodd bynnag, os nad oedd yr aelodau yn hapus i wneud penderfyniad ac yn dymuno gohirio neu geisio ymgynghoriad pellach, yna roedd yn fater llwyr iddyn nhw.    Os byddai penderfyniad yn cael ei ohirio, byddai’r ffioedd presennol yn parhau a byddai’r broses yn ailddechrau.   Roedd y Cynghorydd Hogg yn ailddatgan ei bryderon nad oedd yna ddigon o wybodaeth wedi’i darparu o’r dechrau i wneud penderfyniad ar sail gwybodaeth a gofynnodd am broses briodol ar gyfer asesu ffioedd tacsi yn y dyfodol i gynnwys costau chwyddiant a’r effeithiau ar gwsmeriaid a lletygarwch.  

 

Roedd y Cadeirydd yn galw am bleidlais ar y prif gynnig, a ailddatganwyd, gan gynnwys gordal o 20c fesul cwsmer ar gyfer siwrnai gyda mwy na 4 o deithwyr. 

 

Wrth bleidleisio –

 

 PENDERFYNWYD bod -

 

(a)       y tariff bwriedig fel y manylwyd yn Atodiad D gyda’r adroddiad i gael ei gymeradwyo gyda dyddiad gweithredu 1 Gorffennaf 2022, yn ddarostyngedig i filltiroedd ychwanegol gael eu mesur mewn degfed rhan o gynyddran milltiroedd, dim newidiadau i’r amser tariff a fyddai’n parhau fel y gosodiad cyfredol yn 2018, a gordal fesul teithiwr o fwy na 4 teithiwr o 20c, ac

 

(b)       adolygiad o’r tariffau, gan gynnwys amser Tariff 2, i gael ei gynnal gydag adroddiad yn ôl i’r aelodau ar gyfer ystyriaeth bellach mewn tua chwe mis.

 

[Ar y pwynt hwn (11.25am) cymerodd y pwyllgor egwyl fer.]