Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Jason McLellan, Arweinydd ac Aelod Arweiniol dros Dwf Economaidd ac ymdrin ag Addifadedd (copi yn amgaeedig) yn cyflwyno Fframwaith Economaidd Rhanbarthol Gogledd Cymru i’w fabwysiadu.

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn cefnogi a mabwysiadu Fframwaith Economaidd Rhanbarthol Gogledd Cymru.

Cyflwynodd y Cynghorydd Jason McLellan yr adroddiad a Fframwaith Economaidd Rhanbarthol Gogledd Cymru (NWREF) i’w mabwysiadu.

Roedd NWREF yn hyrwyddo datblygiad economaidd cydweithredol ar draws y rhanbarth trwy set o flaenoriaethau a rennir ac y cytunwyd arnynt ar gyfer cyflawni ymhlith partneriaid rhanbarthol.  Mae’r Memorandwm Cyd-ddealltwriaeth (Gweithio Gyda’n Gilydd i sicrhau Economi Gogledd Cymru gryfach) yn nodi sut y byddai Llywodraeth Cymru, Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru a phartneriaid eraill yn gweithio mewn partneriaeth ac yn cyflawni yn erbyn un fframwaith cyffredin.

Darparodd Pennaeth Cynllunio, Gwarchod y Cyhoedd a Gwasanaethau Cefn Gwlad rywfaint o gefndir ynghylch y cydweithio ac ymgysylltu wedi'i dargedu ag ystod o randdeiliaid allweddol wrth ddylunio'r ymagwedd at ddatblygu economaidd a blaenoriaethau a rennir ar gyfer y rhanbarth.  Roedd NWREF yn adeiladu ar lawer o’r gwaith da presennol a byddai’n gorwedd uwchlaw llawer o’r cynlluniau a’r strategaethau sydd eisoes ar waith neu i’w datblygu dros y misoedd a’r blynyddoedd nesaf.  Roedd yn nodi ffordd wahanol o edrych ar dwf economaidd gyda dull cyfannol yn seiliedig ar egwyddorion Economi Llesiant â thair thema graidd (1) Llesiant Cymdeithasol a Chymunedol, (2) Economi Carbon ac Allyriadau Isel, a (3) yr Economi Profiad, gyda nifer o flaenoriaethau wedi'u strwythuro o amgylch y themâu hynny.  Roedd Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru (NWEAB) wedi cyd-gynhyrchu’r ddogfen ac wedi argymell y dylai pob un o’r chwe awdurdod lleol yng Ngogledd Cymru ei chymeradwyo.  Byddai'r fframwaith lefel uchel yn destun gwaith pellach a datblygiad ar ôl ei fabwysiadu.

Croesawodd y Cabinet NWREF a chydweithio rhwng Llywodraeth Cymru a phartneriaid ar draws y rhanbarth a’r manteision a fyddai’n dod i’r ardal yn ei sgil.  Trafododd y Cabinet y fframwaith gyda swyddogion, gan amlygu nifer o feysydd pwysig yn y ddogfen a materion i’w datblygu ymhellach –

·         roedd cofrestriad myfyrwyr ar gyrsiau addysg uwch yng Ngogledd Cymru yn 13% (yn erbyn poblogaeth o 22%) ac roedd angen cynyddu’r ganran honno i adlewyrchu’r boblogaeth ranbarthol yn well a chadw oedolion ifanc yn yr ardal.

·         roedd partneriaid presennol yn cynnwys colegau addysg uwch ac roedd y fframwaith yn cynnwys llawer o gyfeiriadau at ddatblygu cyfleoedd i bobl ifanc o ran swyddi gwell mewn sectorau sy’n bwysig i’r rhanbarth

·         tra bod 37% o ynni adnewyddadwy yn cael ei gynhyrchu yng Ngogledd Cymru, dim ond 8% oedd mewn perchnogaeth leol, ac roedd angen mwy o fanylion ynghylch sut y gellid cynyddu’r ganran honno i sicrhau bod buddion cynlluniau o’r fath yn cael eu cadw yn y rhanbarth

·         pwysleisiwyd sicrhau’r set sgiliau cywir yn y rhanbarth ac awgrymwyd y byddai cyfranogiad pellach gan ysgolion yn fuddiol yn hynny o beth, yn enwedig o ystyried y cyfleoedd a gyflwynir gyda’r cwricwlwm newydd i deilwra’r cynnig yn lleol i’r hyn sy’n berthnasol i bobl ifanc yr ardal, cyn ac yn arwain i fyny at amgylchedd y coleg.  Nodwyd bod y Bartneriaeth Sgiliau Rhanbarthol wedi’i halinio’n agos â’r NWEAB ac y gellid gwneud gwaith i gysylltu’r elfennau hynny ymhellach â’r fframwaith.

·         roedd llawer o wahanol strategaethau a chynlluniau ar waith eisoes a byddai NWREF yn eistedd uwchben y rheini i ddarparu cyd-destun strategol a nodi unrhyw fylchau neu wendidau a allai fod yn y rhanbarth gyda’r bwriad o fynd i’r afael â hwy.

·         roedd datblygiad economaidd mewn ardaloedd gwledig yn fater allweddol i siroedd y rhanbarth ac roedd yn bwysig bod yr economi wledig yn datblygu gyda chysylltiadau trafnidiaeth priodol i ardaloedd llai hygyrch a busnes/tai addas.  Roedd y fframwaith yn darparu persbectif cyfannol o’r economi ac yn cynnwys trafnidiaeth, seilwaith digidol a theithio llesol a fyddai’n rhan o drafodaethau yn y dyfodol.

·         Dylid cefnogi datblygiad cwmnïau cynhenid yn Sir Ddinbych i lenwi unrhyw fylchau a nodwyd yn y gadwyn gyflenwi gyda golwg ar adeiladu'r economi Cymuned a Lles yn y sir.  Cadarnhawyd bod data gwaelodlin rhanbarthol a lleol ar gael i’w ddefnyddio i nodi rhai o’r bylchau hynny a fyddai’n rhan o’r gwaith ar gyfer y rhanbarth wrth symud ymlaen.

·         Roedd y ddogfen yn cynnwys cyfeiriad at weithio mewn partneriaeth i wella cysylltiadau trafnidiaeth a darparu dewis arall yn lle dibynnu ar geir a symud i ddulliau trafnidiaeth carbon is.  Roedd sicrhau trafnidiaeth carbon isel hefyd yn ffocws i'r Bwrdd Uchelgais ac roedd gwella cysylltiadau rheilffordd a thrydaneiddio wedi'i gydnabod fel mater allweddol.  Cyfeiriwyd hefyd at y papur sydd ar y gweill gan Lywodraeth Cymru ar drafnidiaeth gyhoeddus a fyddai'n bwydo i mewn i'r fframwaith.

Mewn ymateb i gwestiynau gan y Cynghorydd Gareth Sandilands, rhoddwyd diweddariad ar y broses recriwtio Cyfarwyddwr Corfforaethol newydd - Amgylchedd ac Economi a'r gobaith oedd y gallai'r Cyngor wneud penodiad ar 5 Gorffennaf.  O ran sicrhau bod y fframwaith yn gweithio i Sir Ddinbych, roedd yn bwysig i Sir Ddinbych chwarae ei rhan yn y bartneriaeth a gwneud y mwyaf o gyfleoedd a buddion i'r sir.  Roedd Strategaeth Uchelgais Cymunedol Economaidd Sir Ddinbych yn ei lle tan 2023 a byddai'n briodol gweithio gydag aelodau i adolygu'r strategaeth honno a symud ymlaen o dan y Cynllun Corfforaethol newydd.  Roedd gan y Cyngor dîm lleol rhagweithiol a roddodd lawer o gefnogaeth i fusnesau yn y sir a fyddai'n cydgysylltu ac yn cyd-fynd â thrafodaethau rhanbarthol.

Daeth yr Arweinydd â’r ddadl i ben a diolchodd i’r aelodau am eu cyfraniadau a’r pwyntiau pwysig a godwyd a fyddai’n cael eu datblygu gan swyddogion yn y dyfodol ac yn cael sylw fel rhan o’r fframwaith wrth symud ymlaen.

PENDERFYNWYD bod Fframwaith Economaidd Rhanbarthol Gogledd Cymru yn cael ei gymeradwyo a'i fabwysiadu gan y Cyngor.

[Ar y pwynt hwn (11.10 am) cymerodd y pwyllgor egwyl  am luniaeth.]