Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan Swyddog Cefnogi y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus (copi’n amgaeëdig) sy’n cyflwyno Asesiad Llesiant Drafft 2022 y Cyd-Fwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus i’r Pwyllgor i’w adolygu fel rhan o’r broses ymgynghori, ac sydd hefyd yn ceisio argymhellion y Pwyllgor mewn perthynas a’i gynnwys a'i ganfyddiadau.

Cyflwynodd Nicola Kneale, Cyngor Sir Ddinbych - Rheolwr Cynllunio Strategol yr adroddiad (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) gan nodi bod yr adroddiad yn darparu manylion yr asesiad lles a oedd wedi cael ei ddatblygu dros y 12 mis diwethaf.  Rhoddodd yr adroddiad gyfle i adolygu canfyddiadau allweddol yr Asesiad Lles Lleol a gwneud argymhellion fel rhan o’r broses ymgynghori. 

Atgoffwyd aelodau o bwysigrwydd y drafodaeth am yr asesiad yn unol â’r gofynion statudol mewn perthynas â phrosesu a chynhyrchu asesiad lles 2022.  Roedd yr adroddiad yn cynnig sicrwydd i aelodau ar y broses ddadansoddi gadarn a gwblhawyd i ddatblygu’r asesiad. 

 

Pwysleisiwyd bod y ddogfen strategol hon yn allweddol dan Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol 2015. Y bwriad oedd defnyddio’r asesiad i ategu at gynlluniau strategol cyrff cyhoeddus yng Nghymru. 

 

Darparodd y Rheolwr Cynllunio Strategol gefndir cryno ar y gwaith a oedd wedi’i gwblhau i gyflawni’r asesiad.  Eglurwyd bod y camau cychwynnol yn cynnwys sefydlu tîm golygyddol traws sector a thraws sirol o ymchwilwyr ac arbenigwyr o wahanol sefydliadau yn y sector cyhoeddus.  Roedd gofyn i’r tîm archwilio lles yr ardal yn seiliedig ar y Saith Nod Lles dan Ddeddf Cenedlaethau’r Dyfodol.  Rhoddwyd gwybod i aelodau bod swyddogion wedi defnyddio arbenigedd y sector cyhoeddus o ran data ac ymchwil, sylwadau proffesiynol ac wedi datblygu cysylltiadau proffesiynol gyda chyrff ymchwil cenedlaethol i fwydo’r asesiad.  Roedd ymgysylltiad â gweithwyr proffesiynol, trigolion ac aelodau etholedig hefyd wedi cyfrannu at yr asesiad.  Defnyddiwyd y wybodaeth a gasglwyd i adolygu a diweddaru’r asesiad cyfredol. 

 

Cynhaliwyd y cam ymchwil a dadansoddi o fis Ionawr tan fis Medi, yn dilyn hynny, gwiriwyd ansawdd y gwaith dadansoddol a’r ymgynghoriadau gan y tîm golygyddol a oedd wedi cael ei sefydlu ynghyd â chydweithwyr o sefydliadau allanol.   Cynhaliwyd y gwiriadau ansawdd cyn cyhoeddi’r asesiad ar gyfer yr ymgynghoriad.  

 

Nodwyd bod y wybodaeth yn yr asesiad ar gael ar wefan Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Conwy a Sir Ddinbych ar fformat  'Wikipedia', fel yr oedd yn flaenorol.

 

Pwysleisiodd y Rheolwr Cynllunio Strategol bod gwneud synnwyr o’r wybodaeth a oedd ar gael i swyddogion yn ystod y cam ymchwil, sut i ddadansoddi’r wybodaeth  a dod i gasgliad wedi bod yn heriol.  Teimlwyd bod y crynodeb gweithredol wedi darparu trosolwg o’r pynciau a’r themâu allweddol a oedd yn codi o’r gwaith ymchwil a gwblhawyd.  Roedd yr asesiad yn canolbwyntio ar y sefyllfa gyfredol yn ogystal â thueddiadau cyfredol a blaenorol gan ragweld dyfodol y pynciau y cyfeiriwyd atynt. 

    

Eglurwyd y pum cwestiwn yn yr ymgynghoriad a restrir isod i’r Aelodau (fel y manylir yn yr adroddiad) - 

 

i. Ydych chi’n cytuno gyda’r canfyddiadau yn yr Asesiad Lles?

ii. Oes unrhyw beth y mae angen i ni ei newid?

iii. Oes yna unrhyw beth rydym ni wedi’i fethu?

iv. Ydych chi’n debygol o ddefnyddio’r Asesiad Lles a’i gynnwys? 

v. Unrhyw sylwadau neu syniadau eraill am yr Asesiad Lles?

 

Diolchodd y Cadeirydd i’r Rheolwr Cynllunio Ategol am yr adroddiad manwl a chynhwysfawr ac atgoffwyd aelodau o’r cyfoeth o wybodaeth sydd ar gael ar-lein.

 

Gan ymateb i gwestiynau'r Aelodau, fe wnaeth Rheolwr y Tîm Cynllunio Strategol y pwyntiau canlynol:

·         Roedd swyddogion yn ymwybodol o’r anawsterau a oedd ynghlwm â chynhyrchu asesiad yn ystod y cyfnod digynsail hwn.  Cydnabuwyd yr angen i fonitro ac adolygu rhai o’r canfyddiadau a’r casgliadau, yn flynyddol o bosibl wrth i sefyllfaoedd ddatblygu.  Byddai’r asesiad yn cael ei gyhoeddi ar-lein, er mwyn galluogi’r ddogfen i barhau i fod yn fyw ac er mwyn gwneud unrhyw ddiweddariadau neu newidiadau allweddol yn ôl yr angen.

·         Roedd cyfeiriadau a phenawdau’r Crynodeb Gweithredol a’r Asesiad yn cynnwys y boblogaeth hŷn a phobl ifanc.  Roedd swyddogion wedi cydnabod y broblem o ymfudiad allanol pobl ifanc.   Roedd y pryder hwn wedi arwain at boblogaeth hŷn, costau gofal uwch ac incwm refeniw is o fewn awdurdodau.

·         Cododd aelodau bryderon am y ffaith nad oedd aelodau’n bod yn hunangynhaliol o ran gweithgynhyrchu ac ynni.  Nodwyd y gellid gwneud mwy o waith ymchwil i hunangynhaliaeth yn yr ardal.  Nododd y Rheolwr Cynllunio Strategol bryderon yr aelodau a chadarnhaodd bod yr asesiad yn cynnwys cyfeiriadau a gwaith ymchwil i economi werdd.

·         Awgrymwyd y dylid cynnal adolygiad o effaith Covid a’r arferion a gofynion gweithio y gellid eu cynnwys wrth adolygu’r mater o gadw trigolion a gweithwyr proffesiynol ifanc. 

·         Nodwyd barn a phryderon aelodau, a byddai’r rhain yn cael eu rhannu â’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus er gwybodaeth pan fyddai’r Bwrdd wedi datblygu ei Gynllun Lles.

·         Roedd comisiwn ar gyfer ffeithluniau wedi dechrau, byddai’n helpu unigolion i ganolbwyntio ar rai o’r canfyddiadau allweddol yn yr asesiad.  Gobeithiwyd y byddai’n ddefnyddiol ac yn ymarferol ar gyfer ei ddarllenwyr. 

·         Roedd aelodau’n cytuno gyda’r argymhellion ond gofynnwyd a fyddai modd cynnwys nodyn bod y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus a phartneriaid yn ystyried yr effaith ehangach ar les drwy wasanaethau caffael.  Cytunodd aelodau i swyddogion drafod a llunio’r geiriad ar gyfer argymhelliad ychwanegol yn dilyn y cyfarfod gyda chytundeb y Cadeirydd a’r Is-gadeirydd.

 

Diolchodd y Cadeirydd i bawb a oedd ynghlwm â’r broses o lunio Asesiad Lles 2022. 

 

 

 

Penderfynwyd: - yn amodol ar y sylwadau a’r arsylwadau uchod –

(i)           derbyn yr adroddiad;

(ii)          cadarnhau canfyddiadau’r Asesiad Lles;

(iii)        argymell bod y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus, gan gynnwys ei aelodau a’i sefydliadau partner, yn defnyddio ei bwerau caffael mor lleol â phosibl er mwyn rhoi pwyslais ar gyflogaeth, lleihau ôl-troed carbon yn unol â nodau lleol a chenedlaethol, cefnogi lles lleol a helpu i gynnal y Gymraeg a’i diwylliant; a

(iv)        chadarnhau y bydd Cydbwyllgor Trosolwg a Chraffu Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Conwy a Sir Ddinbych yn defnyddio’r Asesiad Lles a’i gynnwys wrth graffu’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus a chefnogi gweithgareddau’r cynllun gwaith i'r dyfodol.