Eitem ar yr agenda

Derbyn adroddiad gan Bennaeth y Gwasanaethau Cymorth Cymunedol (copi amgaeedig) yn crynhoi Adroddiad Archwilio Cymru o Bwysau Costau Cyllidebol y Gwasanaethau Cymdeithasol yn Sir Ddinbych ac yn darparu ymatebion ‘Swyddogion’ i’r Cynigion ar gyfer Gwella.

Cyflwynodd swyddog Archwilio Cymru David Wilson Adroddiad Archwilio Cymru - Pwysau Costau Cyllidebol Gwasanaethau Cymdeithasol (a gylchredwyd yn flaenorol).

Roedd yr adroddiad hwn yn crynhoi Adroddiad Archwilio Cymru o Bwysau Costau Cyllidebol y Gwasanaethau Cymdeithasol yn Sir Ddinbych ac yn darparu ymatebion swyddogion i’r Cynigion ar gyfer Gwella

Ym mis Chwefror 2020, cynhaliodd Swyddfa Archwilio Cymru (Archwilio Cymru bellach) adolygiad o drefniadau comisiynu a gweinyddu cartrefi gofal i bobl hŷn. Cyhoeddwyd yr adroddiad terfynol ym mis Awst 2020 a daethpwyd i'r casgliad nad yw'r Cyngor wedi gallu sicrhau'r buddion mwyaf posibl o weithio mewn partneriaeth wrth gomisiynu a gweinyddu lleoliadau gofal cartrefi preswyl a nyrsio.

Daeth Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 (SSWBA) i rym ar 6 Ebrill 2016. O dan yr SSWBA, mae gan gynghorau a byrddau iechyd rwymedigaeth statudol i sefydlu a chynnal trefniadau cronfa gyfun mewn perthynas ag arfer eu gofal swyddogaethau llety cartref erbyn 6 Ebrill 2018. Yn ystod gwaith maes Archwilio Cymru, fe'n gwnaed yn ymwybodol bod Llywodraeth Cymru yn cynnal adolygiad yn asesu cynnydd Byrddau Partneriaeth Ranbarthol wrth weithredu cronfeydd cyfun. Rydym yn deall y byddai Llywodraeth Cymru yn gwneud argymhellion i gryfhau a gwella'r trefniadau presennol. Gofynnodd Sir Ddinbych am ymestyn y dyddiad cau ac fe’i hestynnwyd am flwyddyn.

Teimlai'r Cyfarwyddwr Corfforaethol Cymunedau ei bod yn bwysig i'r pwyllgor weld yr adroddiad, a chydnabuwyd y materion a godwyd, nid oedd y materion a godwyd yn Sir Ddinbych yn unig, ac felly ni allai Sir Ddinbych ddelio â hwy yn unig, o ran y bartneriaeth gyllideb gyfun yn gweithio, gwnaethom gydnabod ei fod wedi profi'n anodd.

Ychwanegodd y Pennaeth Cyllid hefyd fod y trefniadau wedi bod ar waith ers y flwyddyn ariannol ddiwethaf, a chost gweinyddu'r arian ac nid yr arian ei hun. Profwyd y prosesau hyn yn gadarn yn ystod y pandemig COVID, mae'r mater wedi bod yn gromlin ddysgu, ac mae'r rhanbarth yn dymuno mynd ymhellach â'r mater.

Dadl Gyffredinol –

·         Roedd yr aelodau'n ddiolchgar am yr adroddiad ac yn cytuno â nifer o bwyntiau yn yr adroddiad Archwilio Cymru, roedd y mater o symud arian o fewn y bartneriaeth yn ymddangos fel ymarfer diangen. Ymatebodd swyddogion, oherwydd symudiad yr arian, roedd gan y bartneriaeth ddata ariannol ac y gallent ei weithredu wrth wneud penderfyniadau.

·         Tynnodd y pwyllgor sylw at ansicrwydd rôl Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) trwy gydol yr holl broses. Roedd BIPBC yn aelodau ochr yn ochr â 6 Chyngor arall Gogledd Cymru, roeddent i asesu sut y gwariwyd yr arian fel cyfun, a'r nod oedd gweithio yn well yn well a defnyddio adnoddau.

·         Amlygodd y pwyllgor fod dau fater, yr arian yn cael ei symud a'r teimlad ei fod yn ymarfer diangen, a beth oedd nod terfynol y gwaith partneriaeth. Ymatebodd swyddogion Archwilio Cymru nad oedd y mater yn mynd i gael ei adael ar ei ben ei hun, roedd y mater yn y cynllun archwilio ar gyfer 2021, gan ddechrau edrych ar y materion gyda'r gwasanaethau cymdeithasol a chael gwell dealltwriaeth o'r materion.

·         Holodd y pwyllgor a fyddai adroddiad dilynol, roedd yr amserlen ar gyfer y darn hwn o waith yn ansicr, roedd y bobl y mae Archwilio Cymru eisiau siarad â nhw ar hyn o bryd yn brwydro yn erbyn ail don y pandemig, gyda COVID angen bod yn hyblyg gyda'r mater, yn debygol o adrodd yn ôl yn yr haf

PENDERFYNWYD bod y Pwyllgor Llywodraethu Corfforaethol ac Archwilio yn nodi cynnwys yr adroddiad ac yn gofyn am ddod ag adroddiad dilynol yn ôl i'r pwyllgor yn 2021.