Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol (copi'n amgaeedig) yn gofyn am gefnogaeth y Cabinet ar gyfer prosiectau a nodwyd ar gyfer eu cynnwys yng Nghynllun Cyfalaf 2020/21.

PENDERFYNWYD –

 (a)      bod y prosiectau a nodwyd yn Atodiad 1 i'r adroddiad i'w cynnwys yn Nghynllun Cyfalaf 2020/21 yn cael eu cefnogi a’u hargymell i'r Cyngor llawn, a

 (b)      bod y Cabinet yn gofyn fod swyddogion yn y Gwasanaeth Priffyrdd yn cynnal asesiad o’r difrod achoswyd i’r rhwydwaith gan y stormydd diweddar er mwyn penderfynu ar faint y gwariant pellach.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill yr adroddiad yn gofyn am gefnogaeth y Cabinet i brosiectau a nodwyd i'w cynnwys yng Nghynllun Cyfalaf 2020/21 fel yr argymhellwyd gan y Grŵp Buddsoddi Strategol (SIG) ac y manylir arno yn Atodiad 1 i'r adroddiad.

Arweiniodd y Cynghorydd Thompson-Hill yr aelodau trwy'r adroddiad ac esboniodd y cyllid sydd ar gael ar gyfer dyraniadau bloc ar gyfer rhaglenni gwaith parhaus. Cyfeiriwyd at waith y SIG wrth adolygu'r bidiau ar gyfer dyraniadau a darparwyd crynodeb o'u hargymhellion ynghyd ag ymhelaethiad pellach yn y cyfarfod a oedd yn cynnwys y ffynhonnell ariannu a argymhellir ar gyfer pob prosiect ynghyd â'r rhesymeg dros gefnogi'r prosiectau a dyraniadau penodol hynny.

Ystyriodd y Cabinet yr argymhellion y manylwyd arnynt yn yr adroddiad.

Cyfeiriodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts at yr amodau tywydd garw diweddar a diolchodd i'r staff am eu gwaith caled yn hynny o beth. O ystyried y difrod storm i seilwaith y briffordd, holodd a oedd angen ailedrych ar y buddsoddiad yn yr ardal honno i ystyried y gwaith adfer oedd ei angen a sicrhau bod gwaith priffyrdd yn cael ei ariannu'n briodol a bod diwydrwydd dyladwy yn cael ei arsylwi. Dywedodd yr Arweinydd fod y Prif Weinidog wedi galw uwchgynhadledd llifogydd brys gydag awdurdodau lleol (i'w mynychu gan yr Aelod Arweiniol, y Cynghorydd Brian Jones) ac asiantaethau eraill a disgwylid y byddai cyllid ar gael i helpu i ddelio â'r canlyniad. Hefyd rhoddodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill sicrwydd y byddai gwaith adfer brys yn cael ei ariannu fel y bo'n briodol ac esboniodd y ffrydiau cyllido sydd ar gael, gan gynnwys y gronfa tywydd garw, ond cadarnhaodd ei bod yn debygol y byddai cynllun grant cenedlaethol y gellid ei ddefnyddio pe bai trothwy penodol yn cael ei gwrdd. O ran y dyraniad a argymhellir gan SIG ar gyfer priffyrdd, dyrannwyd £1.750m o wariant cyfalaf i’w flaenoriaethu fel y bo'n briodol gan y Gwasanaeth Priffyrdd ac efallai y bydd cyfleoedd pellach i gyflwyno cynigion am waith adfer hyd nes y dyrennir cyllid ychwanegol yn ystod y flwyddyn. Ychwanegodd swyddogion, yn dilyn y gweithrediadau glanhau, y byddai asesiad o'r difrod yn cael ei gynnal - er y cydnabuwyd y byddai difrod wedi'i achosi i seilwaith y briffordd, roedd hi'n rhy gynnar i gadarnhau maint y difrod ac addasu'r dyraniadau cyfalaf o ran hynny. Dywedodd y Cynghorydd Brian Jones y byddai asesiad o'r difrod yn cael ei gynnal cyn gynted â phosibl a bod gwaith yn mynd rhagddo o ran cynllunio a chyfeirio adnoddau. Yng ngoleuni'r difrod storm diweddar i'r seilwaith priffyrdd a'r pwysau cyllido dilynol, cytunwyd i gynnwys yn y penderfyniad gyfeiriad at asesu’r difrod a nodi'r arbedion sy'n ofynnol.

Cyfeiriodd y Cynghorydd Bobby Feeley at Ddatblygu Marchnad y Frenhines a holodd gadarnhad cyllid allanol. Esboniwyd bod yr adeiladau wedi'u prynu gyda chymorth cyllid Llywodraeth Cymru (£2.5m) ac arian Ewropeaidd (£2.5m). Er bod cyllid Llywodraeth Cymru wedi dod i law, cadarnhawyd y cyllid Ewropeaidd yn amodol ar i'r Cyngor gyflawni camau datblygu allweddol ac roedd amserlenni wedi'u gosod at y diben hwnnw. Byddai adroddiad manwl ar y datblygiad yn cael ei gyflwyno i gyfarfod Cabinet yn y dyfodol.

Croesawodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts y cyllid ychwanegol a argymhellwyd ar gyfer cynnal a chadw cyfalaf ysgolion a oedd yn gynnydd ar y flwyddyn flaenorol.

Ymatebodd yr Aelodau Arweiniol i faterion a godwyd gan gynghorwyr nad ydynt yn aelodau Cabinet fel a ganlyn –

·         Roedd y Cynghorydd Martyn Holland yn falch o nodi'r cyllid a ddyrannwyd ar gyfer atgyweirio pontydd o ystyried eu pwysigrwydd, yn enwedig i gymunedau gwledig, a gofynnodd i'r mater gael ei godi yn y cyfarfod sydd i ddod gyda Llywodraeth Cymru. Mewn ymateb i’w bryderon ynghylch tyllau yn y ffordd, dywedodd y Cynghorydd Brian Jones fod gwaith yn mynd rhagddo i ddod o hyd i ateb mwy parhaol ac yn ychwanegol at yr ymweliadau blynyddol sydd ar ddod â’r Grwpiau Ardaloedd Aelodau i drafod cynnal a chadw ffyrdd, roedd gweithdy aelodau hefyd yn cael ei drefnu ar faterion priffyrdd.

·         Dywedodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts y byddai Ysgol Llanfair DC (ysgol newydd) yn agor yn fuan ac y byddai'n gallu derbyn mwy o ddisgyblion - nid oedd yn llawn

·         Esboniodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill delerau benthyca darbodus y cyfeiriwyd atynt yn yr adroddiad gan gynghori bod £100k ar gyfer priffyrdd wedi'i neilltuo fel rhan o ddyraniad Cynllun Corfforaethol 2020/21 a fyddai'n caniatáu £1.750m o wariant cyfalaf, a'r byddai’r rhaglen o ailosod llusernau LED yn golygu cymryd benthyciad Salix am hyd at £200k dros chwe blynedd a fyddai’n hunangyllidol gydag arbedion o’r costau ynni a gronnwyd dros y tymor.

PENDERFYNWYD –

(a)       Cefnogi’r prosiectau y manylir arnynt yn Atodiad 1 i'r adroddiad i'w cynnwys yng Nghynllun Cyfalaf 2020/21 a'u hargymell i'r Cyngor llawn, a

(b)       Bod y Cabinet yn gofyn i swyddogion yn y Gwasanaeth Priffyrdd gynnal asesiad o'r difrod a achoswyd i'r rhwydwaith gan y stormydd diweddar er mwyn nodi maint y cyllid pellach sydd ei angen.