Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Priffyrdd, Asedau a Rheoli Risg (copi ynghlwm) yn ceisio barn aelodau ar y Cod Ymarfer Priffyrdd newydd cyn ei gyflwyno i’r Cabinet i’w fabwysiadu’n ffurfiol.

11.45 a.m. - 12.15 p.m.

Cyflwynodd Aelod Arweiniol Gwastraff, Cludiant a'r Amgylchedd a’r Rheolwr Risg, Priffyrdd ac Asedau y cod ymarfer Priffyrdd newydd ar gyfer safbwynt yr aelodau cyn ei gyflwyno i’r Cabinet i’w fabwysiadu’n ffurfiol.

Cafodd yr Aelodau wybod bod dyletswydd statudol ar yr Awdurdod Priffyrdd i gynnal a chadw’r rhwydwaith priffyrdd mabwysiedig, ond, i raddau, mae’r Awdurdod yn rhydd i benderfynu at ba safon y mae’n ei gynnal a’i gadw.  Rhoddwyd ychydig o wybodaeth gefndir o ran cyfrifoldebau deddfwriaethol a roddir ar awdurdodau priffyrdd a’r posibilrwydd am ymgyfreitha gan hawlwyr o ganlyniad i fethiant deallus y Cyngor i gyflawni'r dyletswyddau hynny. Cynnal y rhwydwaith priffyrdd yn ddiogel ac amddiffyn hawliau o’r fath, mae’r Cyngor wedi alinio ei arferion gyda Chod Ymarfer Priffyrdd trwy’r diwydiant eang a oedd mewn lle yn 2005. Yn 2016 cynhyrchwyd Cod Ymarfer newydd gan y pwyllgor Cyswllt Ffyrdd y DU ar sail dull math o asesiad risg ac, i gydnabod y cyllidebau sy’n gostwng yn caniatáu i ganolbwyntio ar feysydd sydd a’r angen fwyaf. I alluogi dull mwy cyson ledled Cymru, mae dogfen Cod Ymarfer ar y cyd wedi’i gynhyrchu gan yr awdurdodau priffyrdd Cymru yn nodi’r isafswm safonau i bob awdurdod i weithio tuag atynt, ac argymhellwyd yn dilyn craffu, bod y Pwyllgor yn defnyddio'r Cod Ymarfer newydd i'w gyflwyno i'r Cabinet ac i'w fabwysiadu'n ffurfiol.

Yn ystod y drafodaeth, roedd yr aelodau yn gefnogol ar y cyfan o’r Cod Ymarfer newydd a oedd yn nodi’n glir yr isafswm gofynion sydd ei angen a’r ymrwymiad yr awdurdod i gynnal yn ddiogel y rhwydwaith priffyrdd yn y sir, a chymerwyd y cyfle i drafod agweddau amrywiol o’r Cod Ymarfer newydd a’r gyfundrefn archwilio a chynnal gyda’r Rheolwr Priffyrdd, Asedau a Risg.

Mewn ymateb i gwestiynau, dywedodd y Rheolwr Risg, Priffyrdd ac Asedau -

·         bydd cyllid yn cael ei dargedu yn y meysydd sydd â’r angen mwyaf i helpu i ddarparu gwasanaeth effeithiol o fewn cyllidebau sydd ar gael i reoli risg mewn ffordd sy’n effeithiol o ran cost.

·         yn ystod archwiliadau statudol, cafodd diffygion eu cofnodi gan yr archwilwyr ar dabledi electronig o ran llawlyfr cofnodi diffygion archwiliadau priffyrdd

·         o ran diffygion a nodwyd drwy'r system CRM yr oedd y gwasanaeth yn ymlid, dylai’r adroddiadau ddiffinio’n glir y diffygion a fyddai’n cael eu hasesu yn erbyn y mesurau meini prawf dimensiynol i ganfod pa gamau gweithredu, os oes unrhyw un, sydd ei angen - byddai'n ddefnyddiol pe bai adroddiadau yn cynnwys ffotograffau o'r diffyg a allai ei gynnwys dan y system C360 CRM newydd.

·         mae diffiniad o dwll yn y ffordd wedi’i ddiffinio’n amlwg yn y Cod Ymarfer yn y telerau am ei ddimensiynau, a bydd y diffyg yn cael ei gategoreiddio’n unol â’r lefelau hynny.

·         nid oedd y Cod Ymarfer yn berthnasol i waith ail-wynebu a oedd yn ffrwd gwaith ar wahân.

·         mewn ymateb i bryderon ynghylch arfer o waith atgyweirio dros dro fel rhagflaenydd i atgyweirio parhaol, byddai'r Cod Ymarfer newydd yn gosod yr isafswm safonau er mwyn ffocysu cyllid ar sail yr angen a byddai'r tyllau yn y ffordd yn cael eu llenwi mewn modd i gyflawni dyletswydd statudol y Cyngor; roedd strategaethau eraill y Priffyrdd i fynd i'r afael â materion a godwyd o ran cynlluniau ail-wynebu a gwaith cyweirio a oedd y tu allan i gylch gwaith y ddogfen Cod Ymarfer newydd.

·         o ran pryderon dros waith penodol a gyflawnwyd gan gwmnïau cyfleustodau a datblygwyr yn arwain at effaith niweidiol ar y priffyrdd, cadarnhawyd bod y Cyngor yn cyflawni archwiliadau a chamau gweithredu yn cael eu cyflawni ond ei fod yn fater ar wahân y tu allan i gylch gwaith yr eitem adroddiad cyfredol.

·         er y cydnabu pwysigrwydd o gyrbiau isel, nid oedd yn ofyniad statudol a felly heb ei gynnwys o fewn y Cod Ymarfer.

·         mae isafswm amlder o gael gwared ar chwyn a chlirio rigol wedi eu cynnwys fel cynnal a chadw cynlluniedig yn y Cod Ymarfer, a bod amseru cyflawni’r gweithgareddau hynny yn hanfodol i sicrhau effeithiolrwydd gorau – gan ystyried y byddai’r Cyngor yn cael eu cyfyngu gan y ddogfen, roedd yn bwysig cynnwys ychydig o hyblygrwydd a’r isafswm safonau ar gyfer gweithgareddau yn cael eu rhagori os yw’n cael eu cyflawni.

·         nid oedd sôn penodol o glirio ffosydd ond roedd cyfeiriad at glirio rhwystrau o lwybr dŵr fel rhan o gynnal a chadw cynlluniedig cylchol, a bod hyblygrwydd o ran cyflawni gweithgareddau eraill.

·         cadarnhawyd bod y Cod Ymarfer yn perthyn i’r archwiliad statudol o’r priffyrdd gyda chynllun o archwiliadau i amrywio mathau ac amlder, ac o ran gofynion cymhwysedd, roedd llawlyfr wedi’i gynhyrchu ar gyfer pob arolygydd a bydd hyfforddiant cymhwysedd yn ei ddilyn.

·         a thra byddai'n rhy feichus adrodd yn ôl ar y categori diffygion drwy'r system C360, roedd camau yn cael eu cymryd i sicrhau y darparwyd ymateb i bob problem a godir drwy'r system; gan godi ymwybyddiaeth o’r categorïau diffyg y gellir eu cyflawni drwy gyhoeddiad ar wefan y Cyngor.

Oherwydd cyfyngiadau amser a'r nifer o faterion priffyrdd a godwyd nad oedd yn perthyn yn uniongyrchol i’r eitem Cod Ymarfer newydd, gofynnwyd i’r aelodau i drafod y materion hyn yn uniongyrchol â’r Rheolwr Priffyrdd, Risg ac Asedau y tu allan i’r cyfarfod.

Ar ddiwedd y drafodaeth:-

PENDERFYNWYD bod y Pwyllgor yn -

 (a)      argymell y Cod Ymarfer (Atodiad B o’r adroddiad) newydd i’r Cabinet i’w fabwysiadu’n ffurfiol er mwyn gallu cymhwyso’r safonau cynnal a chadw yn Sir Ddinbych, ac fel y gall y Cyngor ddefnyddio’r Cod Ymarfer mewn amddiffyniad i honiadau yn erbyn yr awdurdod.

 (b)      yn cadarnhau ei fod wedi darllen, deall a chymryd yr Asesiad o’r Effaith ar Lesiant  i ystyriaeth (Atodiad A o’r adroddiad) fel rhan o'i benderfyniad.

Ar y pwynt hwn (12.15 p.m.) Cafodd y pwyllgor ei oedi ar gyfer egwyl cinio ac ailddechreuodd y cyfarfod am 1.10pm.