Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan y Swyddog Ecoleg (copi ynghlwm) yn gofyn i’r Pwyllgor archwilio a gwneud argymhellion mewn perthynas â Chynllun Cyflawni’r Ddyletswydd Bioamrywiaeth cyn ei gyflwyno i’r Cabinet ei ardystio a’i fabwysiadu.

10.45am – 11.15am

Yn absenoldeb yr Aelod Arweiniol ar gyfer Tai a Chymunedau, cyflwynodd Pennaeth Priffyrdd a’r Amgylchedd adroddiad y Swyddog Ecoleg a Chynllun Cyflawni Dyletswydd Bioamrywiaeth drafft ac Asesiad o Effaith ar Les y Cyngor (a ddosbarthwyd yn flaenorol) i'r Pwyllgor.   Eglurodd bod yr adroddiad yn cael ei gyflwyno i’r Pwyllgor i geisio safbwyntiau’r aelodau ar y Cynllun a’i gynnwys cyn ceisio cymeradwyaeth yr Aelod Arweiniol ar gyfer y cynllun drwy'r broses o wneud penderfyniadau dirprwyol.   Eglurodd Pennaeth y Gwasanaeth bod Adran 6 Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 yn ei gwneud yn ofynnol bod pob awdurdod lleol yn ymgorffori'r ystyriaeth o fioamrywiaeth ac ecosystemau yn eu hystyriaethau cynnar a chynllunio busnes ac i gyhoeddi cynllun o ran sut y maent yn bwriadu cynnal a gwella bioamrywiaeth a hyrwyddo gwydnwch ecosystem.   Eglurodd i’r Pwyllgor bod llunio’r Cynllun, nodi camau allweddol a dangosyddion perfformiad, wedi cynnwys ymgysylltiad ac ymgynghori helaeth gyda swyddogion ar draws holl wasanaethau’r Cyngor, oherwydd os yw’r Cynllun am gael ei gyflawni mae angen i'r holl wasanaethau ymgysylltu a bod yn barod i gyflawni eu rhan nhw ohono.   Roedd y Cynllun ei hun ac adroddiad cynnydd ar y camau gweithredu ynddo angen eu cyhoeddi erbyn diwedd 2019.

Mewn ymateb i gwestiynau’r aelodau, bu i Bennaeth Priffyrdd a’r Amgylchedd a'r Swyddog Ecoleg:

·         gadarnhau bod cost darparu’r Cynllun a gyflwynwyd i’r Pwyllgor yn seiliedig ar gyllideb bresennol y Gwasanaeth, gan wneud newidiadau bychan i arferion gwaith ac ati ac argaeledd cyllid grant allanol yr oedd gan y Gwasanaeth gofnod da yn y gorffennol o’i sicrhau.  Fodd bynnag, o ganlyniad i Rybudd o Gynnig i'r Cyngor yn ddiweddar ar Argyfwng Newid Hinsawdd, yn dibynnu ar argymhellion y gweithgor arfaethedig, efallai y bydd angen adnoddau ychwanegol ar gyfer gwaith bioamrywiaeth yn y dyfodol ac efallai y bydd angen ailddrafftio'r Cynllun;

·         Cadarnhau bod y Gwasanaeth yn gweithio'n agos gyda Chyfoeth Naturiol Cymru (NRW) ar nifer o brosiectau, drwy’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus (BGC) ac Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol (AHNE);  

·         cynghori bod y Gwasanaeth yn defnyddio gwirfoddolwyr ar gyfer amryw o brosiectau, gan gynnwys monitro nythfeydd y Fôr-Wennol Fechan 

Roedd Prifysgol Bangor hefyd yn ymwneud â phrosiect y Fôr-Wennol fechan ac yn astudio ymddygiad y nythfeydd; 

·         cynghori bod amryw o wasanaethau'r Cyngor yn cefnogi a chyfrannu tuag at ddarpariaeth mentrau bioamrywiaeth fel rhan o'u diwrnodau meithrin tîm yn y Gwasanaethau.

·         cadarnhau bod gwelliannau ecolegol ar gyfer ceisiadau cynllunio wedi newid ac yn awr roedd y Gwasanaeth yn cyfrannu'n rheolaidd at y gwaith o ddatblygu'r Cynllun Datblygu Lleol (CDLl) ac yn darparu arsylwadau ecolegol ar geisiadau cynllunio unigol;

·         egluro bod y gwylanod yn rywogaeth a warchodir a bod gan y Cyngor gynllun gweithredu ar wahân o ran sut i reoli gwylanod a lleihau'r niwsans y maent yn ei achosi.   Roedd Pwyllgor Craffu Cymunedau wedi archwilio effeithiolrwydd y cynllun hwn yn eu cyfarfod yr wythnos flaenorol;   

·         egluro mai polisi'r Cyngor o ran cynnal a chadw ymylon glaswellt ar briffyrdd, ym marn y Cyngor, oedd y gorau yng Nghymru o ran hyrwyddo a chefnogi bioamrywiaeth;

·         cyfeirio at nifer y prosiectau bioamrywiaeth dolydd blodau gwyllt yr oedd y Cyngor yn cyfrannu atynt a sut yr oeddent yn canfod hadau a phlanhigion cynhenid ar gyfer y dolydd hyn mewn ymgais i sicrhau eu cynaliadwyedd;

·         cynghori bod gwaith ar y gweill gyda Gwasanaeth Cyfleusterau, Asedau a Thai’r Cyngor i lunio cynlluniau bioamrywiaeth ar gyfer ardaloedd gwyrdd o fewn ystadau tai’r Cyngor;

·         cadarnhau y gwnaed pob ymdrech gyda chynghorau dinas, tref a chymuned yn y sir i hyrwyddo nodau bioamrywiaeth y Cyngor a'r rhesymau sy'n tanategu eu polisïau cynnal a chadw priffyrdd a glaswellt.   Fodd bynnag, roedd rhai grwpiau cymunedol wedi dangos rhywfaint o wrthwynebiad i ymagwedd y Cyngor;

·         Egluro eu bod yn credu bod y Cyngor wedi cael y cydbwysedd cywir mewn perthynas â chynnal a chadw ymylon glaswellt ar briffyrdd rhwng diogelu bioamrywiaeth a diogelwch defnyddwyr ffyrdd.  

Roedd iechyd a diogelwch yn flaenoriaeth.   Cynghorwyd yr Aelodau pe bai ganddynt unrhyw bryderon iechyd a diogelwch mewn perthynas â pholisi cynnal a chadw ymylon priffyrdd dylid eu hadrodd i Ganolfan Gwasanaethau Cwsmer y Cyngor er mwyn eu cofrestru ar system Rheoli Cysylltiadau Cwsmeriaid (CRM) a’u harchwilio’n unigol;.

·         cadarnhau ei bod yn ofynnol i NRW gyhoeddi a darparu Cynllun Cyflawni Dyletswydd Bioamrywiaeth ynghyd ag Asiantaeth Cefnffyrdd LlC a oedd yn gyfrifol am gynnal a chadw ymylon glaswellt ar gefnffyrdd y sir;

·         cynghori bod Gwasanaethau Cefn Gwlad y Cyngor yn ymdrin â gwaredu planhigion ymledol nad ydynt yn gynhenid, tra byddai rhywogaethau cynhenid fel llysiau'r gingroen yn cael eu trin gan Strydwedd a staff neu gontractwyr eraill Priffyrdd a’r Amgylchedd yn cynnal gwaith ar ran y Cyngor; a 

·         chytuno gyda’r aelodau bod angen cynnal trafodaeth yn genedlaethol o ran casglu sbwriel ar gefnffyrdd

Ar ddiwedd trafodaeth y Pwyllgor:

PENDERFYNWYD:

(i)            bod y Pwyllgor yn cadarnhau ei fod wedi darllen, deall ac ystyried yr Asesiad o’r Effaith ar Les (Atodiad 2) fel rhan o’i ystyriaethau ar gyfer y Cynllun Cyflawni Dyletswydd Bioamrywiaeth;

(ii)          yn amodol ar yr arsylwadau uchod i argymell i’r Aelod Arweiniol ar gyfer Tai a Chymunedau, o dan y pwerau dirprwyol sydd ganddo, y dylid cymeradwyo Cynllun Cyflawni Dyletswydd Bioamrywiaeth;

(iii)         bod cyflwyniad yn cael ei ddarparu mewn sesiwn Friffio’r Cyngor yn y dyfodol ar ddyletswyddau’r Awdurdod mewn perthynas â bioamrywiaeth a lleihau carbon a’r cynnydd a wnaed i ddiwallu’r dyletswyddau hyn; ac

(iv)         argymell i Aelod Arweiniol ar gyfer Tai a Chymunedau y dylai ysgrifennu at Asiantaeth Cefnffyrdd Llywodraeth Cymru yn ceisio mabwysiadu ymagwedd debyg i fioamrywiaeth i un Cyngor Sir Ddinbych wrth ymgymryd â thoriadau cynnal a chadw ymylon priffyrdd ac i waredu sbwriel o ymylon