Eitem ar yr agenda

      I.        Pobl – Lles meddyliol (Sian Williams)

    II.        Cymuned – Grym cymunedol (Judith Greenhalgh)

   III.        Lle – Gwydnwch amgylcheddol (Teresa Owen)

 

10:10am – 11:00am

 

Hysbysodd Nicola Kneale (CSDd) y Bwrdd y cynhaliwyd ymarfer mapio i sicrhau nad oedd y themâu o’r 6 blaenoriaeth wreiddiol ar goll neu wedi’u dileu o’r 3 blaenoriaeth ddiwygiedig. Gellid gweld canlyniadau’r mapio yn eitem 5 o’r pecyn adroddiadau, lle cynhwyswyd y mwyafrif o’r themâu.                              

 

a)    Pobl – Lles Meddyliol   

 

Cynhaliwyd gweithdy yn Llanrwst ddiwedd mis Tachwedd gyda nifer dda’n mynychu ac roedd yr ymateb iddo’n gadarnhaol. Byddai adroddiad yn cael ei lunio ar y gweithdy i’w gylchredeg ym mis Ionawr.

 

Roedd y gweithdy’n dangos bod llawer o waith yn mynd yn ei flaen eisoes yn yr ardal hon i fapio’r gwasanaethau a’r mentrau presennol ar gyfer lles meddyliol, ac i nodi unrhyw ddyblygu neu fylchau. Awgrymwyd bod posibilrwydd y gellid defnyddio’r Timau Gweithredu Lleol i lywio neu gyflawni’r cynlluniau gweithredu ar gyfer y flaenoriaeth hon.

 

Nododd y Bwrdd bod y galw am ofal iechyd meddwl yn y rhanbarth yn cynyddu’n gyflym, a bod angen rhagor o adnoddau ar adeg o gyni ariannol cynyddol ar gyfer awdurdodau lleol.               

 

Cytunodd y Bwrdd i graffu ar yr adroddiad ar ôl ei gyhoeddi ym mis Ionawr er mwyn blaenoriaethu gwaith i fynd i’r afael â’r meysydd a allai gael yr effaith fwyaf.

 

b)   Cymuned – Grym Cymunedol            

 

Tywyswyd y Bwrdd i adran gyfleoedd yr adroddiad ar ragnodi cymdeithasol (eitem 5b) - a ddatblygwyd yn dilyn sgyrsiau rhwng Nina Ruddle (Prifysgol Glyndŵr), Dr Glynne Roberts (Iechyd Cyhoeddus Cymru), Mefty Haider (CNC) a Nicola Kneale (CSDd).

 

Canolbwyntiodd y Bwrdd ar yr agweddau y gallai’r BGC ychwanegu gwerth yn y maes hwn, gan fod llawer o waith yn digwydd eisoes o ran rhagnodi cymdeithasol yng Ngogledd Cymru. Cafwyd trafodaeth lle - 

 

• Teimlodd y Bwrdd bod posibiliadau o ran y BGC yn archwilio rhagnodi cymdeithasol yn nhermau rheoli pwysau (cyfle B).                
• Cytunodd yr aelodau y byddai’n ddefnyddiol mynd ar drywydd cyfle C (datblygu data iechyd gofodol ar lefel LSOA). Byddai hyn yn cysylltu â’r asesiad llesiant a hefyd yn cyd-fynd â llunio lle. Trafododd y Bwrdd y posibilrwydd o ganolbwyntio ar ardaloedd difreintiedig i ddechrau (efallai cymunedau gwledig ac arfordirol ar draws y ddwy sir).
• Dylid gweld rhagnodi cymdeithasol fel ymagwedd a’i defnyddio i gefnogi bob un o’r 3 blaenoriaeth yn hytrach na fel cam gweithredu.

 

Hysbysodd Debbie Neale (CGGSDd) y Bwrdd y byddai CGGSDd yn arwain ar elfen Dementia’r flaenoriaeth gan eu bod wedi derbyn Cyllid Gofal Canolraddol (ICF) i godi ymwybyddiaeth ac i gyflenwi hyfforddiant dementia ar draws Conwy a Sir Ddinbych. Croesawodd y Bwrdd y diweddariad a gofynnodd am gael adroddiad mewn cyfarfod yn y dyfodol.

 

Cadarnhaodd CBS eu bod yn y camau cyntaf o ddod yn sefydliad cyfeillgar i ddementia.        

 

c)    Lle – Gwydnwch Amgylcheddol  

 

Darparwyd diweddariad ar y flaenoriaeth hon fel a ganlyn –

 

•      Sefydlwyd gweithgorau i yrru gwaith yn ei flaen gyda swyddogion amgylcheddol o bartneriaid y BGC.            

•      Byddai dwy fersiwn ar gyfer yr addunedau gwyrdd, un ar gyfer cymunedau a busnesau ac un arall ar gyfer unigolion.   

•      Byddai canllaw yn cael ei ddatblygu i gefnogi cymunedau i gyflawni’r adduned, fyddai’n cynnwys gwybodaeth ar argaeledd adnoddau pellach a chyllid posibl.         

•      O ran y gwaith polisi amgylcheddol cyffredinol, roedd gwybodaeth yn cael ei chasglu ar hyn o bryd ar agweddau penodol (e.e. gwastraff, llifogydd, bioamrywiaeth, carbon ac ynni ac ati). Byddai’r wybodaeth hon yn cael ei defnyddio i ddatblygu fframwaith y gallai bob partner weithio tuag ato yn eu hamser eu hunain.

•      Cydnabuwyd bod angen datblygu gwaith partneriaeth ymhellach, ac mae bwriad i sefydlu rhwydweithiau rhithwir ar gyfer y gwahanol agweddau amgylcheddol.

 

Hysbysodd Siân Williams (CNC) y Bwrdd bod Cyfoeth Naturiol Cymru’n cynllunio i archwilio’r themâu o bob BGC yn nhermau’r amgylchedd ac yn penderfynu yn lle y gallent roi cymorth. Awgrymwyd y gellid cymryd ymagwedd ranbarthol tuag at gyflawni’r gwaith hwn.                         

 

Byddai’r ymagwedd hon yn cyd-fynd ȃ’r cynnig o ran  newid hinsawdd o dan eitem 6. Hysbyswyd y Bwrdd bod y cynnig hwn wedi deillio o BGC Wrecsam, ac awgrymodd y dylid cymryd ymagwedd ranbarthol tuag at fynd i’r afael â newid hinsawdd er mwyn cyflymu pethau, gan nad oedd ymagweddau lleol ar hyn o bryd yn gweithio.

 

Hysbyswyd y Bwrdd ynghylch sut mae Cyngor Sir Ynys Môn a Chyngor Sir Gwynedd yn bwriadu mynd i’r afael â chynhesu byd-eang, yn enwedig o ran materion arfordirol. Cytunodd y Bwrdd bod gwaith rhanbarthol yn hanfodol i liniaru effaith newid hinsawdd ar lefel ranbarthol.

 

Roedd cyfarfod o Gadeiryddion BGC Gogledd Cymru a swyddogion allweddol yn cael ei drefnu i drafod y cynnig o ran newid hinsawdd ymhellach.

 

Trafododd yr arweinyddion blaenoriaethau (h.y. y rheiny sy’n arwain ar y blaenoriaethau) werth arwain ar waith nad oedd o fewn eu maes arferol. Fodd bynnag, roedd angen i’r Bwrdd ystyried pwy ddylai arwain ar y blaenoriaethau yn y tymor hwy.

 

PENDERFYNWYD – Y bydd

 

      i.                Aelodau’r Bwrdd yn craffu ar adroddiad y gweithdy lles meddyliol ar ôl ei gyhoeddi yn Ionawr 2019; a                                 

    ii.                Bydd swyddogion arweiniol y flaenoriaeth Grym Cymunedol yn cysylltu â chydweithwyr iechyd i drafod data ar lefel LSOA.