Eitem ar yr agenda

Ystyried adroddiad gan Reolwr y Gwasanaethau Democrataidd (copi ynghlwm) i ddarparu canlyniadau’r Arolwg.

 

 

Cyflwynodd y Cynghorydd Mark Young, Aelod Arweiniol Safonau Corfforaethol, yr Arolwg Aelodau ynghylch Amseroedd Cyfarfodydd y Cyngor (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) er mwyn rhannu canlyniadau’r Arolwg.

 

Cynhaliwyd arolwg Aelodau yn ystod misoedd Awst a Medi 2018 i ganfod beth oedd orau ganddynt o ran amseroedd a lleoliadau cyfarfodydd y Cyngor a Phwyllgorau.  Cafwyd cyfanswm o 35 ymateb, oedd yn cynrychioli 74% o aelodau’r Cyngor.

 

Nododd y Cynghorydd Paul Penlington fod yr arolwg wedi’i seilio ar Survey Monkey dienw a oedd yn annemocrataidd, yn ei farn ef, ac roedd y cwestiynau’n rhai arweiniol.   Teimlai nad oedd cyfarfodydd boreol yn Rhuthun yn ffafriol i fwyafrif pobl Sir Ddinbych oedd eisiau mynychu cyfarfod.  Pwyllgor Cynllunio oedd y cyfarfod roedd aelodau’r cyhoedd yn ei fynychu, am fod ganddynt ddiddordeb personol fel arfer.  

 

Aeth y Cynghorydd Penlington yn ei flaen i nodi na chafodd cyfarfodydd am 6.30pm eu hawgrymu, ond bod y Grŵp Tasg a Gorffen wedi bod o blaid o leiaf un cyfarfod Pwyllgor yn cychwyn am 4.00pm.  Cylch gwaith y Grŵp Tasg a Gorffen oedd adrodd yn ôl i’r Cyngor Llawn, ond roedd wedi adrodd yn ôl i’r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd oedd eto, yn ei farn ef, yn annemocrataidd.  

 

Yn olaf, nododd y Cynghorydd Penlington fod Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol wedi’i llunio i gymwys pobl, a bod angen i’r Cyngor adlewyrchu amrywiaeth yr ardal.   I gloi, credai bod yr arolwg yn annigonol ac yn annemocrataidd ar y cyfan.  Teimlai bod y Cyngor yn methu â mynd i’r afael â Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol ac y dylai unrhyw benderfyniadau a wnaed ar amseroedd cyfarfod fod o ganlyniad i bleidlais ddemocrataidd yn y Cyngor Llawn.

 

Nododd Pennaeth y Gwasanaethau Cyfreithiol, AD a Democrataidd bod y Mesur Llywodraeth Leol yn ei gwneud yn ofynnol arolygu Aelodau ynghylch pryd y byddai orau ganddynt fynychu cyfarfodydd.  Yn arwain at yr etholiadau, cynhaliwyd sioeau teithiol ledled y sir i ddarpar ymgeiswyr eu mynychu.  Byddai goblygiadau cost ynghlwm â chadw adeiladau ar agor ar gyfer cyfarfodydd gyda’r nos. Ni fyddai cost ychwanegol o ran staff sy’n cefnogi cyfarfodydd, gan eu bod yn gweithio ar system hyblyg.

 

Yn ystod y drafodaeth codwyd y materion canlynol:

·         Teimlai ambell i aelod bod angen rhyw fath o arolwg cyhoeddus i ganfod barn y cyhoedd.

·         Mynegodd rhai aelodau bryder am gyfarfodydd gyda’r nos, gan y gallai fod yn anniogel i bobl deithio’n hwyr y nos, yn enwedig ym misoedd y gaeaf.

·         Ni fyddai aelodau â theuluoedd yn hoffi bod allan mewn cyfarfod gyda’r nos gan y byddent yn colli allan ar amser teulu gwerthfawr.

·         Roedd nifer o’r Cynghorwyr hefyd yn Gynghorwyr Tref a Chymuned ac yn Llywodraethwyr Ysgolion, sydd oll yn cynnal cyfarfodydd gyda’r nos.

·         Mynegodd nifer o Gynghorwyr eu bod wedi digio gyda’r erthygl a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn y Daily Post, oedd yn cyfeirio at Gynghorwyr fel bod mewn “clwb pobl wedi ymddeol”.

·         Cadarnhawyd y gellid cynnal trafodaeth y tu allan i’r cyfarfod i drafod cwestiynau'r arolwg yn y dyfodol.

·         Diben y Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd oedd cefnogi Aelodau ym mhob maes, ac roedd yn Bwyllgor statudol oedd yn gallu delio ag adroddiad y Grŵp Tasg a Gorffen.

·         O ran cynnwys y cyhoedd, un ffordd yr oedd y cyngor yn mynd i’r afael â’r mater hwn oedd drwy weddarlledu’r cyfarfodydd.

 

Ar y pwynt hwn, derbyniodd y Cynghorydd Paul Penlington ganfyddiadau’r Grŵp Tasg a Gorffen, a chytunodd gyda’r awgrym o gynnal un cyfarfod Pwyllgor am 4.00pm.   Cynigiodd mai cyfarfod y Pwyllgor Cynllunio ddylai gael ei gynnal am 4.00pm. EILIWYD y cynnig gan y Cynghorydd Emrys Wynne.  

 

Nododd y Cynghorydd Joe Welch, yn rhinwedd ei rôl fel Cadeirydd y Pwyllgor Cynllunio, mai’r Pwyllgor Cynllunio oedd un o'r cyfarfodydd â'r presenoldeb gorau o ran y cyhoedd ac Aelodau nad ydynt yn rhan o'r Pwyllgor.  Nododd nad oedd yn cymeradwyo cynnal y Pwyllgor Cynllunio am 4.00pm.

 

Cytunwyd y byddai’r diwygiad yn nodi y cytunwyd â chanfyddiadau’r Grŵp Tasg a Gorffen, gydag un cyfarfod Pwyllgor yn cael ei gynnal am 4.00pm.  EILIWYD y cynnig gan y Cynghorydd Geraint Lloyd Williams.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar y diwygiad arfaethedig gan y Cynghorydd Paul Penlington, gyda’r canlyniadau fel a ganlyn:

 

(i)            O blaid – 10

(ii)          Ymatal – 2

(iii)         Gwrthod – 28

 

Felly ni dderbyniwyd y diwygiad arfaethedig.

 

Cynhaliwyd pleidlais ar yr argymhelliad gwreiddiol i gadarnhau’r trefniadau presennol, gyda’r canlyniadau fel a ganlyn:

 

(i)            O blaid – 29

(ii)          Ymatal – 5

(iii)         Gwrthod – 6

 

PENDERFYNWYD bod y Cyngor wedi ystyried canlyniadau’r arolwg ac argymhelliad y Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd, a’i fod yn cadarnhau y bydd trefniadau amseroedd a lleoliadau cyfarfodydd y Cyngor a Phwyllgorau yn aros fel ag y maent ar hyn o bryd.