Agenda, decisions and draft minutes

Y Dirprwy Arweinydd, y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, oedd Cadeirydd y cyfarfod am y rhan gyntaf yn absenoldeb yr Arweinydd, y Cynghorydd Hugh Evans, a oedd mewn cyfarfod â’r Gweinidog Llywodraeth Leol.

Byddai'r Cynghorydd Hugh Evans a Huw Hilditch-Roberts yn cyrraedd yn hwyr ar gyfer y cyfarfod.

Roedd y Cynghorydd Hugh Evans wedi cael ei ddal yn ôl gyda’r Gweinidog Llywodraeth Leol.

Byddai'r Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts yn cyrraedd y cyfarfod yn hwyr.

Yr Aelodau i ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn perthynas ag unrhyw fusnes a fydd yn cael ei ystyried yn y cyfarfod hwn.

Y Cynghorydd Meirick Davies – Cysylltiad Personol – Eitem rhif 5 ar y Rhaglen

Y Cynghorydd Brian Jones – Cysylltiad Personol – Eitem Rhif 5 ar y Rhaglen

Y Cynghorydd Tony Thomas – Cysylltiad Personol – Eitem Rhif 5 ar y Rhaglen

Y Cynghorydd Arwel Roberts – Cysylltiad Personol – Eitem Rhif 7 ar y Rhaglen

Datganodd yr aelodau canlynol gysylltiad personol ag eitem 5 ar y rhaglen – Ailwampio Maes Parcio Tanddaearol y Rhyl -

Y Cynghorydd Meirick Davies oherwydd ei fod yn Gadeirydd Awdurdod Tân Gogledd Cymru

Y Cynghorydd Brian Jones oherwydd ei fod yn Gynghorydd Tref y Rhyl

Y Cynghorydd Tony Thomas oherwydd ei fod yn Gynghorydd Tref y Rhyl

Datganodd y Cynghorydd Arwel Roberts gysylltiad personol ag eitem 7 ar yr agenda – Adroddiad Cyllid oherwydd ei fod yn Llywodraethwr Ysgol (Ysgol Dewi Sant ac Ysgol y Castell)

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972. 

Caniataodd y Cadeirydd adroddiad llafar ar y penderfyniadau a wnaed o dan y darpariaethau penderfyniadau brys yng Nghyfansoddiad y Cyngor yn dilyn gohirio’r cyfarfod Cabinet diwethaf.

Caniataodd y Cadeirydd adroddiad llafar ar y penderfyniadau a wnaethpwyd o dan y darpariaethau penderfyniadau brys yng Nghyfansoddiad y Cyngor ar ôl i gyfarfod diwethaf y Cabinet gael ei ganslo.

Adroddodd Pennaeth y Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Democrataidd bod cyfarfod diwethaf y Cabinet a drefnwyd ar gyfer 27 Chwefror 2018 wedi cael ei ganslo oherwydd tywydd garw ac roedd dwy eitem ar yr agenda nad oedd modd eu gohirio tan y cyfarfod nesaf.  Roedd yr eitemau yn ymwneud â’r canlynol -

(1)  Ymateb i wahoddiad Llywodraeth Cymru i baratoi Cynllun Datblygu Lleol ar y Cyd â Chonwy – roedd terfyn amser ar gyfer ymateb i Ysgrifennydd y Cabinet sef 28 Chwefror 2018, a

(2)  Dyfarnu Cytundeb Gofal yn y Cartref Gogledd Cymru (eitem gyfrinachol) - roedd angen i’r penderfyniad hwnnw gael ei wneud hefyd cyn y byddai modd cynnal cyfarfod Cabinet arall er mwyn i gontractau gael eu gosod cyn i’r contractau eraill ddod i ben.

Roedd y Cyfansoddiad yn darparu ar gyfer amgylchiadau fel hyn o dan y Cynllun Dirprwyo Swyddogion a oedd yn datgan bod Prif Weithredwyr a Chyfarwyddwyr yn cael awdurdod, neu awdurdod mewn ymgynghoriad â Chadeirydd ac Is-Gadeirydd y Cabinet, h.y. yr Arweinydd a’r Dirprwy Arweinydd, i gymryd unrhyw gamau ar unrhyw fater yng nghylch gorchwyl y Cabinet y maent yn ei ystyried mor frys na allant aros tan cyfarfod nesaf y Cabinet cyn belled a bod unrhyw gamau tebyg yn cael eu hadrodd yn y cyfarfod nesaf a gynhelir.  Yn y ddau achos mewn perthynas â’r penderfyniadau hynny, ymgynghorwyd â holl aelodau’r Cabinet trwy e-bost a chadarnhawyd y gellir gwneud y penderfyniad a bod yr Arweinydd a’r Diprwy Arweinydd wedi awdurdodi hynny.  Roedd y llythyr i Lywodraeth Cymru ynglŷn â’r Cynllun Datblygu Lleol wedi cael ei gylchredeg i bob aelod gan y Cynghorydd Brian Jones ers hynny.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Cabinet a gynhaliwyd 23 Ionawr 2018 (copi’n amgaeedig).

PENDERFYNWYD y dylid cymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 23 Ionawr 2018 fel cofnod cywir ac y dylai’r Arweinydd eu llofnodi.

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Cabinet a gynhaliwyd ar 23 Ionawr 2018.

Tudalen 10 – Eitem 9: Cyllideb 2018/19 – Cynigion Terfynol – holodd y Cynghorydd Bobby Feeley a gynhwyswyd nodyn esboniadol gyda biliau treth y cyngor yn nodi sut y byddai’r cynnydd yn cael ei wario, yn arbennig o ran gofal cymdeithasol.  Dywedwyd wrth y Cabinet, fel rhan o fesurau arbed arian, nad oedd y llyfryn esboniadol ‘Eich Arian’ bellach yn cael ei bostio gyda biliau treth y cyngor ond bod preswylwyr yn cael eu cyfeirio at y wybodaeth hon sydd ar gael ar wefan y cyngor.

PENDERFYNWYD y dylid cymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 23 Ionawr 2018 fel cofnod cywir ac y dylai’r Arweinydd eu llofnodi.

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Hugh Evans, Arweinydd ac Aelod Arweiniol yr Economi a Llywodraethu Corfforaethol (copi wedi’i atodi) yn ceisio cymeradwyaeth i symud ymlaen gydag ailwampio maes parcio dan ddaear y Rhyl fel yr argymhellwyd gan y Grŵp Buddsoddi Strategol.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –

 (a)      cymeradwyo argymhelliad y Grŵp Buddsoddi Strategol i fwrw ymlaen i adnewyddu maes parcio tanddaearol y Rhyl, a

 (b)      chyfarwyddo swyddogion i fynd ymlaen i roi’r prosiect ar waith.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson Hill yr adroddiad yn ceisio cymeradwyaeth i symud ymlaen â’r gwaith o ailwampio maes parcio tanddaearol y Rhyl a’r cyllid fel yr argymhellwyd gan y Grŵp Buddsoddi Strategol (GBS).

Roedd y Cabinet wedi cymeradwyo’r rhaglen adfywio bresennol yn y Rhyl ym mis Mawrth 2016 a oedd yn cynnwys amryw o brosiectau y cyfeiriwyd atynt yn yr adroddiad.  Roedd y maes parcio tanddaearol wedi’i leoli ger y cyfleuster parc dŵr newydd ac ystyriwyd bod sicrhau ei fod yn gwbl weithredol ac yn llenwi’r capasiti yn allweddol er mwyn cyfrannu at lwyddiant y gwaith o ddatblygu glan y môr a chanol y dref yn y dyfodol.  Roedd diffygion mewn perthynas â’r maes parcio tanddaearol yn cynnwys diffyg golau, awyru a hygyrchedd ac nid oedd yn cael ei ddefnyddio yn ddigonol o gwbl.  Roedd y GBS wedi cymeradwyo achos busnes ar gyfer y gwaith ailwampio am gost o £2.126m gyda’r costau cyfalaf yn cael eu hariannu trwy gymysgedd o fenthyca darbodus a Benthyciad Canol Trefi gan Lywodraeth Cymru.  Byddai’r cyllid gofynnol i ad-dalu’r benthyciad yn cael ei gynhyrchu trwy refeniw’r maes parcio ychwanegol.

Roedd y Cabinet yn cefnogi’r gwaith o ailwampio’r maes parcio fel prosiect allweddol yn y gwaith ehangach o ailwampio’r Rhyl ac roedd yn cydnabod ei bwysigrwydd i gyflenwi darpariaeth parcio priodol a digonol i'r datblygiad glan môr, gyda chysylltiadau i mewn i ganol y dref.  Fodd bynnag, codwyd cwestiynau a cheisiwyd sicrwydd mewn perthynas â’r risgiau sy’n gysylltiedig â’r prosiect, yn arbennig risgiau ariannol, ynghyd ag unrhyw fesurau lliniaru i leddfu’r rheiny.  Ceisiwyd sicrwydd hefyd mewn perthynas â rheoli llif traffig a darparu arwyddion digonol cyn agor y cyfleuster parc dŵr newydd a hefyd ystyried cysylltiadau trafnidiaeth gyhoeddus.

Ymatebodd yr Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol a swyddogion fel a ganlyn -

·         roedd y risg na fyddai digon o refeniw yn cael ei gynhyrchu o’r meysydd parcio i ad-dalu’r benthyciadau wedi cael ei gydnabod ond roedd amcangyfrifon darbodus wedi cael eu defnyddio i gyfrifo niferoedd ymwelwyr ac incwm ac roedd tybiaethau rhesymol wedi cael eu gwneud ynglŷn â defnydd ychwanegol, yn arbennig wrth ystyried y diffyg defnydd a wneir o’r safle ar hyn o bryd a'r disgwyliadau ar ôl cwblhau’r atyniadau ar gyfer ymwelwyr trwy gydol y flwyddyn, ac roedd ffactorau hysbys o'r gwaith ailwampio yn Nova hefyd wedi cael eu cymryd i ystyriaeth.

·           Roedd y GBS yn hyderus y dylai’r refeniw ychwanegol a gynhyrchir fod yn fwy na digon i ad-dalu’r costau.  Pe na bai digon o incwm yn cael ei gynhyrchu, byddai’r ddyled yn cael ei hystyried yn bwysau corfforaethol a ariennir gan y cyngor.  Cadarnhawyd fod y Benthyciad Canol Trefi gan Lywodraeth Cymru eisoes wedi’i gymeradwyo.  Defnyddiwyd y Benthyciad Canol Trefi fel dull o ddarparu cyllid heb log ar gyfer cynlluniau adfywio gan arwain at refeniw ychwanegol – roedd y cyllid ar gael am bymtheg mlynedd cyn bod angen ei ad-dalu a gellid defnyddio’r cyllid sawl gwaith o fewn y cyfnod hwnnw

·         ymhelaethwyd ynglŷn â’r gwaith ailwampio arfaethedig er mwyn creu gwelliannau a sicrhau amgylchedd diogel a chroesawgar i ddefnyddwyr gyda threfniadau rheoli a diogelwch priodol a chysylltiadau at atyniadau ymwelwyr eraill a chanol y dref – roedd manylion penodol y gwaith ailwampio wedi’u cynnwys yn yr adroddiad

·         byddai arwyddion priodol mewn lle i arwain ymwelwyr trwodd i’r Rhyl a’r safle ac roedd gwaith yn cael ei wneud er mwyn cynyddu nifer yr ymwelwyr o gysylltiadau trafnidiaeth gyhoeddus a fyddai mewn lle cyn i’r parc dŵr agor ym mis Ionawr 2019; o ran maes parcio coetsys roedd mesur dros dro yn cael ei roi mewn  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol (copi wedi’i amgáu) yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet i ddileu Trethi Busnes anadferadwy fel y nodwyd yn yr adroddiad.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn cytuno i ddiddymu’r gwerthoedd anadferadwy fel y nodir yn Nhabl 1 yr adroddiad.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill yr adroddiad yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet i ddiddymu Ardrethi Annomestig (busnes) nad oedd modd eu hadennill ar gyfer Graval Alok UK Ltd (a oedd yn masnachu fel Store 21, Canolfan White Rose, Y Rhyl) lle nad oedd modd parhau â chamau adennill oherwydd bod y cwmni yn fethdalwr.

Cafodd y cwmni ei ddiddymu ym mis Ebrill 2017 a’i ddirwyn i ben ar 10 Gorffennaf 2017. Roedd yna ddyledion sylweddol yn ddyledus ac asedau cyfyngedig i wneud unrhyw daliadau yn erbyn y dyledion hyn.   O ganlyniad, rhoddwyd gwybod i’r holl gredydwyr ansicredig, gan gynnwys y Cyngor, na fyddai unrhyw daliad difidend yn cael ei wneud.  Cyfanswm y ddyled i’w diddymu fyddai £60,385.07 ar gyfer blynyddoedd ariannol 2016/17 a 2017/18.

Nododd y Cabinet nad oedd disgwyl i’r ardrethi busnes gael eu hadennill ac na fyddai unrhyw gost uniongyrchol i'r cyngor am ddiddymu'r dyledion gan fod y Gronfa Genedlaethol wedi gwneud hynny.  Eglurwyd rôl y cyngor fel asiantaeth gasglu i Lywodraeth Cymru hefyd.  Mewn ymateb i gwestiynau, dywedwyd wrth y Cabinet fod gweithdrefnau cadarn mewn lle i adfer dyledion gan fusnesau a phreswylwyr ac ymhelaethodd swyddogion am rai o’r pethau sy’n debyg ac yn wahanol am y ddau, gyda phwyslais arbennig ar y materion cyfreithiol o amgylch busnesau sy’n mynd yn fethdalwyr a’r broses weinyddol o adfer dyledion.   Yn yr achos arbennig hwn roedd y bil wedi cael ei dalu’n llawn tan ddiwedd y flwyddyn ariannol flaenorol a chyn pen ychydig ddyddiau ar ôl methu â thalu roedd y gweithdrefnau adennill perthnasol wedi cael eu gweithredu.  Fodd bynnag, unwaith yr oedd busnes wedi cael ei drosglwyddo i’r gweinyddwyr roedd y cyngor yn gyfyngedig o ran y camau gweithredu y gellid eu cymryd.  Sicrhawyd bod dull cyson a chadarn wedi’i ddefnyddio i adfer dyledion ym mhob achos a bod dulliau talu priodol mewn lle.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn cytuno diddymu’r gwerthoedd na ellir eu hadennill fel y nodir yn Nhabl 1 yr adroddiad.

I ystyried adroddiad gan y Cyng. Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol (copi’n amgaeedig) yn manylu ar y sefyllfa ariannol ddiweddaraf a’r cynnydd a wnaed yn erbyn y strategaeth gyllidebol y cytunwyd arni.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –

 (a)      nodi'r cyllidebau a bennwyd ar gyfer 2017/18 a'r cynnydd yn erbyn y strategaeth gyllid y cytunwyd arni;

 (b)      bod swyddogion yn paratoi crynodeb o’r gost ariannol i’r Cyngor mewn perthynas â’r tywydd garw a brofwyd y gaeaf hwn gan gynnwys amcangyfrif o’r gostyngiad mewn incwm a achoswyd gan y digwyddiadau hyn.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill adroddiad yn rhoi manylion ynglŷn â'r sefyllfa ariannol ddiweddaraf a'r cynnydd a wnaed yn erbyn y strategaeth gyllid y cytunwyd arni.  Darparodd y crynodeb canlynol o sefyllfa ariannol y Cyngor –

·        rhagwelir tanwariant o £239k mewn perthynas â’r cyllidebau corfforaethol a gwasanaeth

·        roedd gwerth £0.902 miliwn o arbedion effeithlonrwydd mewn gwasanaethau eisoes wedi'u cytuno yn rhan o'r gyllideb, gan ddisgwyl y byddent i gyd yn cael eu cyflawni – byddai unrhyw eithriad yn cael ei adrodd wrth y Cabinet

·        amlygwyd y risgiau ar hyn o bryd a’r gwahaniaethau mewn perthynas â meysydd gwasanaeth unigol, a

·        darparwyd diweddariad cyffredinol ar y Cyfrif Refeniw Tai, y Cynllun Cyfalaf Tai a'r Cynllun Cyfalaf (gan gynnwys elfen y Cynllun Corfforaethol).

Dywedwyd wrth y Cabinet hefyd bod Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi bod £484k ychwanegol yn cael ei roi i ysgolion Sir Ddinbych i helpu â chostau cynnal a chadw a ysgwyddwyd yn ystod 2017/18 ynghyd â grant cyfalaf o £1.2m am wella priffyrdd.

Codwyd y materion canlynol wrth drafod –

·        croesawyd y cyllid ychwanegol a gyhoeddwyd yn ddiweddar gan Lywodraeth Cymru ar gyfer ysgolion a phriffyrdd ond gobeithir y bydd unrhyw ddarpariaeth ychwanegol yn y dyfodol yn cael ei dyrannu’n gynharach yn y flwyddyn ariannol er mwyn medru creu cynlluniau ariannol yn well

·        Dywedodd y Cynghorydd Brian Jones fod arbedion wedi cael eu gwneud trwy gyllid craidd a chostau rheoli i ostwng y diffyg yn y Tîm Prosiectau Mawr o £165k i £115k.  Roedd angen gostwng y ffigwr incwm ar gyfer y Tîm Prosiectau Mawr yn y flwyddyn ddilynol hefyd er mwyn adlewyrchu’r sefyllfa bresennol yn well

·        rhagwelir ar hyn o bryd y gellid ymateb i effaith y tywydd garw diweddar ar y gyllideb cynnal a chadw'r gaeaf yn defnyddio’r adnoddau presennol ond byddai’r mater yn cael ei adolygu’n barhaus ac roedd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru wedi gofyn am help ariannol gan Lywodraeth Cymru er mwyn helpu i dalu am effaith y tywydd garw

·        mae pryderon wedi codi am effaith y tywydd garw ar briffyrdd, coetiroedd a llwybrau troed ynghyd â’r angen am raglen trwsio a chynnal a chadw briodol, gan gynnwys goblygiadau costau, er mwyn mynd i’r afael â’r materion hynny.  Amlygwyd yr effaith ehangach ar wasanaethau’r cyngor hefyd megis y rhai sy’n ddibynnol iawn ar gynhyrchu incwm a fyddai’n cael eu heffeithio’n sylweddol o ganlyniad i gau cyfleusterau.  O ganlyniad cytunwyd y dylid paratoi crynodeb o’r costau ariannol i’r cyngor yn sgil y tywydd garw

·        Roedd Llywodraeth Cymru wedi gofyn i awdurdodau lleol am adborth am effeithiau’r tywydd garw ac felly wedi cydnabod effaith ar draws y gwasanaethau.  Amlygwyd fod rhai busnesau lleol hefyd wedi cael eu heffeithio’n arw ac awgrymwyd y gallai Llywodraeth Cymru gymryd hynny i ystyriaeth hefyd

·        anogwyd aelodau i adrodd am unrhyw bryderon priffyrdd drwy’r system Rheoli Cyswllt Cwsmer fel y gellir eu cofnodi’n briodol a gweithredu arnynt ond teimlai'r Cynghorydd Meirick Davies y dylid cael dull ar wahân ar gyfer gwaith brys sy’n ofynnol er mwyn osgoi unrhyw oedi gormodol

·        canmolwyd gwaith y staff Priffyrdd wrth ymateb i’r tywydd garw a chynnal a chadw ffyrdd y sir a dywedodd y Cynghorydd Brian Jones y byddai’r Pennaeth Priffyrdd a Gwasanaethau Amgylcheddol yn cynnwys gwerthfawrogiad y Cabinet yn ei ohebiaeth i’r holl staff dan sylw

·        Ailadroddodd Arwel Roberts ei bryderon blaenorol am ysgolion â diffygion ariannol a'r effaith dilynol oherwydd cynnydd yn oedran pensiwn y wladwriaeth.  Rhoddodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts sicrwydd ynglŷn â chadernid y cynlluniau ariannol ar gyfer pobl ysgol a oedd yn cynnwys costau cyflogau presennol.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –

(a)       nodi'r cyllidebau a bennwyd ar gyfer 2017/18  ...  view the full Cofnodion text for item 7.

Derbyn Blaenraglen Waith amgaeedig y Cabinet a nodi’r cynnwys. 

PENDERFYNWYD – Nodi Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cabinet.

Cyflwynwyd Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cabinet i’w hystyried.

PENDERFYNWYD nodi Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cabinet.

Cyn terfynu’r cyfarfod dywedodd yr Arweinydd mai hwn fyddai’r cyfarfod Cabinet olaf i Dr. Mohammed Mehmet, Y Prif Weithredwr.  Myfyriodd yr Arweinydd am amser Dr. Mehmet gyda’r awdurdod a mynegodd ei werthfawrogiad am ei wasanaeth ffyddlon ac ymroddedig, gan drawsnewid Sir Ddinbych ac arwain yr awdurdod i fod yn un o’r cynghorau sy’n perfformio ar y lefel uchaf yng Nghymru ac yn agos i’w gymunedau.  Ar ran y Cabinet presennol a’r gorffennol, dymunodd yr Arweinydd yn dda i Dr. Mehmet i’r dyfodol.  Dywedodd Dr.  Mehmet ei fod yn falch o gyflawniadau’r awdurdod a thalodd deyrnged i aelodau a staff am fod yn allweddol yn llwyddiant y Cyngor.  Diolchodd i’r Arweinydd am ei acolâd a dymunodd yn dda i Sir Ddinbych.

Daeth y cyfarfod i ben am 11.40 a.m.