Agenda, decisions and draft minutes

Aelod Arweiniol ar gyfer Cyllid, Cynllun Corfforaethol a Pherfformiad, y Cynghorydd Julian Thompson-Hill

Aelod Arweiniol ar gyfer Cyllid, Cynllun Corfforaethol a Pherfformiad, y Cynghorydd Julian Thompson-Hill

Dylai’r Aelodau ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Ni ddatganwyd unrhyw gysylltiad.

Ni ddatganwyd unrhyw gysylltiad.

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972. 

Ni chafwyd unrhyw faterion brys.

Ni chafwyd unrhyw faterion brys.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Cabinet a gynhaliwyd ar 26 Ebrill 2016 (copi’n amgaeedig).

PENDERFYNWYD y dylid cymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 26 Ebrill 2016 fel cofnod cywir ac y dylai’r Arweinydd eu llofnodi.

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Cabinet a gynhaliwyd ar 26 Ebrill 2016.

Cywirdeb – Tudalen 9: Eitem 6, Ymrwymiad Aelodau mewn Apeliadau – Gofynnodd y Cynghorydd Barbara Smith pe gellid cofnodi ei bod wedi rhoi gwybod i’r Cabinet nad oedd digon o aelodau yn bresennol ar y Cydbwyllgor Ymgynghorol Lleol i ffurfio cworwm pan drafodwyd y mater a bod aelodau wedi cytuno y gellid pasio eu barn ymlaen at y Cabinet.

PENDERFYNWYD yn ddibynnol ar bwynt cywirdeb, y dylid cymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 26 Ebrill 2016 fel cofnod cywir ac y dylai’r Arweinydd eu llofnodi.

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Bobby Feeley, Aelod Arweiniol dros Ofal Cymdeithasol, Gwasanaethau Oedolion a Phlant (copi'n amgaeedig) yn rhoi dadansoddiad o'r ymatebion i'r ymgynghoriad ar ddyfodol gwasanaethau gofal cymdeithasol mewnol y Cyngor ar gyfer pobl hŷn ac yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet ar gyfer swyddogion i edrych ar y dewisiadau ar gyfer pob un o'r pedwar sefydliadau gofal yn fanylach gyda golwg ar wneud penderfyniadau terfynol ar ba opsiynau ddylai cael eu gweithred.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn cymeradwyo’r canlynol –

(a)       Hafan Deg (y Rhyl) – Bod y cyngor yn archwilio partneriaeth posibl gyda sefydliad allanol gyda golwg ar drosglwyddo'r adeilad iddynt, comisiynu gwasanaeth gofal dydd o fewn yr adeilad ac, yn ogystal â hynny, alluogi asiantaethau 3ydd sector i ddarparu gweithgareddau ymyrryd cynnar ar gyfer pobl hŷn a lleihau arwahanrwydd cymdeithasol, cefnogi annibyniaeth a hybu gwydnwch.  Dylai’r gwaith mewn cysylltiad â'r opsiwn hwn gynnwys cost, ansawdd y gofal a dadansoddiad darpariaeth iaith Gymraeg rhwng y darparwr presennol ac unrhyw wasanaeth posibl yn y dyfodol.

(b)       Dolwen (Dinbych) – Bod y cyngor yn archwilio partneriaeth bosibl gyda sefydliad allanol gyda'r bwriad o drosglwyddo’r adeilad a'r gwasanaeth cyfan iddynt, tra'n sicrhau bod Dolwen wedi'i gofrestru i ddarparu gofal preswyl a dydd EMH.  Dylai’r gwaith mewn cysylltiad â'r opsiwn hwn gynnwys cost, ansawdd y gofal a dadansoddiad darpariaeth iaith Gymraeg rhwng y darparwr presennol ac unrhyw wasanaeth posibl yn y dyfodol.

(c)        Awelon (Rhuthun) – bod y Cyngor yn ystyried yn fanwl y tri opsiwn a gyflwynwyd mewn perthynas â’r sefydliad hwn a bod y gwaith mewn perthynas â’r dewisiadau hyn yn cynnwys costau cymharol, ansawdd y gofal a dadansoddiad darpariaeth iaith Gymraeg rhwng y gwasanaeth presennol a phob un o'r tri opsiwn. 

Yr opsiynau yw –

·         Opsiwn 1 (yr opsiwn mae’r Cabinet yn ei ffafrio): Bydd y Cyngor yn ymuno mewn partneriaeth â pherchennog Llys Awelon i ddatblygu mwy o fflatiau Gofal Ychwanegol ar y safle, gan ddisodli'r ddarpariaeth breswyl a chymunedol bresennol.  Fodd bynnag, dylid nodi bod y Cabinet wedi cytuno na fydd yn rhaid i unrhyw breswylydd adael os nad ydynt eisiau gadael a bod eu hanghenion yn cael eu diwallu yn y ddarpariaeth breswyl

·         Opsiwn 2: I weithio mewn partneriaeth gyda landlord cymdeithasol cofrestredig, gwasanaethau iechyd a'r 3ydd sector i ddatblygu amrywiaeth o wasanaethau, trosglwyddo hanner yr adeilad i ddatblygu mwy o fflatiau gofal ychwanegol, o bosibl fel estyniad i Lys Awelon, gan ddefnyddio’r gweddill fel uned breswyl fach y gellid ei defnyddio i ddiwallu’r angen am ofal seibiant a sicrhau nad oes rhaid i unrhyw breswylydd presennol symud oni bai eu bod yn dewis gwneud hynny.

·         Opsiwn 3: (Awgrym gan rai Aelodau) Dylai’r Cyngor ymgysylltu â Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i ymchwilio i ba mor ymarferol yw datblygu capasiti gofal nyrsio ychwanegol yn Rhuthun a fyddai yn ei dro yn gwella’r cynnig i bobl hŷn yn ardal Rhuthun.

(d)       Cysgod y Gaer (Corwen) – Mae'r cyngor yn edrych ar ymuno mewn partneriaeth â rhanddeiliaid perthnasol (gan gynnwys BCU a'r 3ydd sector) i ddatblygu'r safle i 'ganolfan gymorth' sy’n cynnig cyfleusterau preswyl a gofal ychwanegol yn ogystal â gwasanaeth allgymorth gofal cartref a gwasanaeth cefnogi i denantiaid Cynlluniau Tai Gwarchod lleol phoblogaeth ehangach  Corwen a'r ardal gyfagos; ac

(e)       O gwblhau'r uchod, cyflwynir dadansoddiad o bob un o'r opsiynau mewn perthynas â phob sefydliad i’r Pwyllgor Archwilio Perfformiad i’w archwilio cyn gwneud penderfyniad gan y Cabinet, gyda bob un yn cael ei gyflwyno fel y caiff ei ddatblygu.

Nododd yr Arweinydd y byddai’n ddefnyddiol darparu peth cyd-destun, gan fod y broses adolygu yn un gymhleth oedd yn cymryd amser.  O ganlyniad, gwahoddodd y rheiny sy’n ymwneud â’r broses i siarad gyda’r Cabinet.

Eglurodd y Cynghorydd Meirick Daves, aelod a chyn Gadeirydd y Grŵp Tasg a Gorffen a sefydlwyd i gynorthwyo gyda’r adolygiad, am aelodaeth y Grŵp, ei bwrpas, ei sgôp a’i amserlenni a oedd wedi arwain at eu hargymhellion i’r Pwyllgor Archwilio Perfformiad.  Gofynnwyd i’r Grŵp Tasg a Gorffen archwilio’r opsiynau gwerth am arian ar gyfer darparu gwasanaethau gofal cymdeithasol o ansawdd uchel yn y Sir.  Manylodd y Cynghorydd Davies ar rôl y Grŵp wrth arolygu’r broses gynllunio ar gyfer yr ymgynghoriad ac archwilio opsiynau posib dros y ddwy flynedd diwethaf, gan arddangos natur gymhleth a gwytnwch y broses.  Talodd deyrnged hefyd i waith y diweddar Gynghorydd Richard Davies a’i gyfraniad tuag at y broses. 

Adroddodd y Cynghorydd Barry Mellor, Cadeirydd y Pwyllgor Archwilio Perfformiad ar archwiliad craff y pwyllgor o ganfyddiadau, casgliadau a chynigion y Grŵp Tasg a Gorffen yn ystod eu cyfarfod ar 12 Ebrill 2016. Roedd wedi ei siomi mai ymateb gwael gafwyd gan y cyhoedd i’r broses ymgynghori er bod y mater yn un uchel ei broffil.  Yn gyffredinol roedd y Pwyllgor Archwilio Perfformiad yn fodlon â chanfyddiadau ac argymhellion y Grŵp Tasg a Gorffen.  Wrth greu argymhelliad y pwyllgor i’r Cabinet cynhwyswyd cafeatau ychwanegol o safbwynt cynnwys dadansoddiad cymharol o gostau, safon gofal a darpariaeth cyfrwng Cymraeg rhwng y darparwr cyfredol ac unrhyw wasanaeth posib.  Cadarnhaodd y Cynghorydd Mellor ei fod yn gyfforddus gyda’r argymhellion sydd wedi eu rhoi gerbron y Cabinet.

Diolchodd y Cynghorydd Bobby Feeley i aelodau a swyddogion am eu mewnbwn i'r broses hyd yma ac am eu holl waith caled.  Amlinellodd yr achos dros newid gan gymryd i ystyriaeth ofynion Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 a’r angen i foderneiddio gwasanaethau mewn ymateb i ddemograffeg newidiol ac anghenion y cyhoedd mewn amgylchiadau ariannol anodd.  Roedd yr adroddiad yn crynhoi’r wybodaeth gafodd ei gasglu o’r ymgynghoriad cyhoeddus a barn y Pwyllgor Archwilio Perfformiad wrth ystyried adroddiad y Grŵp Tasg a Gorffen a sefydlwyd i ddadansoddi’r wybodaeth ac argymell ffordd ymlaen.  Roedd gwybodaeth a thystiolaeth a ystyriwyd fel rhan o’r adolygiad wedi ei gynnwys mewn atodiadau i’r adroddiad.

Ar y pwynt hwn rhoddodd Pennaeth Gwasanaethau Cymorth Cymunedol a Phrif Reolwr – Cymorth Busnes gyflwyniad PowerPoint ar y dystiolaeth o’r ymgynghoriad cyhoeddus oedd yn canolbwyntio ar y meysydd allweddol canlynol -

·         eglurwyd sut roedd yr egwyddorion cyfreithiol o amgylch yr ymgynghoriad wedi eu cwrdd, a natur yr ymgynghoriad

·         manylodd ar yr achos dros newid gan gymryd i ystyriaeth y gofyn am fathau o ofal cymdeithasol ac anghenion trigolion lleol a darparu deilliannau gwell, gan alluogi pobl i fod yn annibynnol am fwy o amser a chymryd cost darparu gwasanaeth i ystyriaeth

·         manylodd ar yr opsiynau am bob un o’r pedwar sefydliad gofal yn ogystal â’r rhesymau dros bob dewis

·         rhoddodd grynodeb o’r ymgynghoriad cyhoeddus yn ogystal â throsolwg o’r ymatebion a dderbyniwyd, y prif bryderon a godwyd ac ymateb y Cyngor i hynny a oedd wedi ei nodi o fewn yr atodiadau i’r prif adroddiad.

Trafododd y Cabinet yr adroddiad gyda’r Aelod Arweiniol a swyddogion a cheisiwyd sicrwydd ynghylch nifer o faterion a chodwyd cwestiynau pellach fel a ganlyn -

·         os bydd Cabinet yn cymeradwyo’r argymhellion rhoddwyd sicrwydd y byddai gwasanaethau yn parhau fel arfer yn y cyfamser, gan gynnwys derbyniadau i gartrefi gofal cyn belled ag y gellid cwrdd gofynion yr unigolion hynny.

·         ymhelaethodd swyddogion ymhellach dros yr achos am newid gan  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid, Cynllun Corfforaethol a Pherfformiad (copi’n amgaeedig) yn manylu ar y sefyllfa ariannol ddiweddaraf a’r cynnydd ar strategaeth y gyllideb y cytunwyd arni.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn nodi'r cyllidebau a bennwyd ar gyfer 2016/17 a'r cynnydd a wnaed o ran y strategaeth gyllidol y cytunwyd arni.

Yn absenoldeb y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, cyflwynodd y Prif Swyddog Cyllid adroddiad yn rhoi manylion ynglŷn â'r sefyllfa ariannol ddiweddaraf a'r cynnydd a wnaed yn erbyn y strategaeth gyllidol y cytunwyd arni.  Darparwyd crynodeb o elfennau’r adroddiad -

·        cyllideb refeniw’r Cyngor ar gyfer 2016/17 heb unrhyw amrywiant i adrodd amdano ar y pwynt hwn yn y flwyddyn ariannol – roedd effaith safle diwedd blwyddyn 2015/16 yn cael ei orffen ar gyfer ei gynnwys yn yr adroddiad Alldro Terfynol i’r Cabinet ym mis Mehefin

·        roedd 91% o arbedion wedi eu cyrraedd yn llawn yn 2015.16 gyda’r 9% oedd yn weddill i’w cyflawni yn 2016/17 – byddai asesiad cychwynnol o arbedion 2016/17 yn cael ei ddarparu yn adroddiad Cyllid rheolaidd y Cabinet fis nesaf.

·        cefndir ar safle ariannu grant refeniw Llywodraeth Cymru a diweddariad ar grantiau refeniw y disgwylir eu derbyn yn 2016/17

·        amlinellwyd nifer o bwysau o fewn y gyllideb gyffredinol y mae angen i wasanaethau penodol weithredu arnynt

·        bydd manylion am y gwasanaethau a ganiateir i gario tanwariant sylweddol ymlaen i ariannu prosiectau penodol yn y flwyddyn ariannol nesaf yn adroddiad Alldro Terfynol y mis nesaf, a

·        diweddariad cyffredinol ar y Cyfrif Refeniw Tai, y Cynllun Cyfalaf Tai a'r Cynllun Cyfalaf (gan gynnwys elfen y Cynllun Corfforaethol).

Cafodd y materion canlynol eu trafod yn ystod y drafodaeth  -

·            roedd y setliad llywodraeth leol wedi golygu toriad o 1.3% yn y Grant Cynnal Refeniw ond mynegwyd pryderon, bod y setliad 'gwirioneddol’, o ystyried toriadau i grantiau uniongyrchol, yn agosach at 1.8%. 

·         mewn ymateb i gwestiwn gan y Cynghorydd Meirick Davies, eglurodd y Prif Swyddog Cyllid bod cario tanwariant gwasanaethau trosodd wedi ei gymeradwyo mewn egwyddor yn y Cabinet -  o safbwynt gwaith gwella yn Wigfair, Cefn Meiriadog roedd y cynllun hwn wedi ei gymeradwyo a chytunwyd y byddai’r Prif Swyddog Cyllid yn darparu ymateb ysgrifenedig i’r Cynghorydd Davies yn hynny o beth

·         Adroddodd y Cynghorydd Huw Jones ar newidiadau arfaethedig i weinyddiaeth cyllido mentrau hamdden fel chwaraeon y ddraig gan nodi ei fod o’r farn y byddai awdurdodau lleol o dan anfantais o ganlyniad

·         mewn ymateb i gwestiwn gan y Cynghorydd Eryl Williams o safbwynt cymryd rhan o’r Grant Cynnal Refeniw a’i benodi i gyllideb gwasanaeth arall (‘topslicing'), nododd y Prif Swyddog Cyllid na ellid darparu manylion ar y grantiau penodol yr effeithiwyd arnynt gan nad oedd trywydd tystiolaeth

·         amlygwyd nifer o bwysau penodol o safbwynt Cludiant i'r Ysgol; Contract Asiantaeth Cefnffyrdd Gogledd a Chanolbarth Cymru; pwysau chwyddiannol Gwasanaethau Cymunedol a nifer cynyddol o ysgolion yn symud i falansau diffygiol.  O safbwynt Cludiant i’r Ysgol rhoddodd swyddogion ddiweddariad ar yr angen i adolygu’r polisi yn dilyn cyfres o heriau ac y dylai gael ei ariannu yn briodol.  Nodwyd y diffyg mewn gofal nyrsio hefyd fel her a phwysau sylweddol yr oedd angen mynd i’r afael ag ef.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn nodi'r cyllidebau a bennwyd ar gyfer 2016/17 a'r cynnydd a wnaed o ran y strategaeth gyllidol y cytunwyd arni.

Derbyn Rhaglen Gwaith i’r Dyfodol y Cabinet sydd wedi’i hamgáu, a nodi'r cynnwys.

PENDERFYNWYD nodi Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cabinet.

Cyflwynwyd Blaenraglen Waith y Cabinet i’w hystyried a nododd yr aelodau’r canlynol -

·         byddai adroddiad ar hen Ysbyty Gogledd Cymru, Dinbych (Gorchymyn Prynu Gorfodol) yn cael ei ychwanegu ar y rhaglen waith unwaith y byddai syniad gwell o amserlenni yn dod i’r amlwg

·         byddai adroddiad ar y Ddarpariaeth Ffydd Uwchradd yn cael ei ychwanegu ar y rhaglen waith at fis Gorffennaf

PENDERFYNWYD nodi Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cabinet.

PENDERFYNWYD dan ddarpariaethau Adran 100A o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972, gwahardd y Wasg a’r Cyhoedd o’r cyfarfod ar gyfer yr eitemau canlynol ar y sail y byddai gwybodaeth eithriedig yn debygol o gael ei datgelu fel y’i diffinnir ym Mharagraffau 14 o Ran 4 o Atodlen 12A o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972.

Ystyried adroddiad cyfrinachol gan y Cynghorydd David Smith, Aelod Arweiniol y Parth Cyhoeddus (copi’n amgaeedig) yn gofyn am gymeradwyaeth y Cabinet i ddyfarnu contract sengl ar gyfer gwaredu gwastraff gweddilliol a chontract sengl ar gyfer compostio gwastraff gwyrdd.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn cymeradwyo dyfarnu un contract ar gyfer gwaredu gwastraff gweddilliol ac un contract ar gyfer compostio gwastraff gwyrdd i'r tendrwyr a enwir fel y manylwyd yn yr adroddiad.

Cyflwynodd y Cynghorydd David Smith yr adroddiad cyfrinachol yn ceisio cymeradwyaeth y Cyngor i ddyrannu un contract ar gyfer gwaredu gwastraff gweddilliol ac un  contract ar gyfer compostio gwastraff gwyrdd i’r tendrwr oedd yn cynnig y fantais ariannol fwyaf fel y manylir o fewn yr adroddiad yn unol â Rheolau'r Weithdrefn Gontractau

Roedd angen contract interim er mwyn symud y Cyngor ymlaen at y pwynt pan fyddai’r adnodd rhanbarthol ar gael (yr amcangyfrif presennol yw 2019). Roedd manylion y ceisiadau a dderbyniwyd yn ogystal â pheirianwaith sgorio wedi ei ddarparu ar gyfer pob contract, yna roedd swyddogion wedi argymell dyfarnu’r contractau i dendrwyr penodol fel y nodir yn yr adroddiad.  Atebodd yr Aelod Arweiniol a swyddogion gwestiynau gan aelodau ynglŷn ag opsiynau’r adnoddau trin a gwaredu.  Awgrymodd y Cynghorydd Eryl Williams ddatganiad i'r wasg yn nodi na fyddai gwastraff gweddilliol yn cael ei waredu mewn safle tirlenwi yn y dyfodol.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn cymeradwyo dyfarnu un contract ar gyfer gwaredu gwastraff gweddilliol ac un contract ar gyfer compostio gwastraff gwyrdd i'r tendrwyr a enwir fel y manylwyd yn yr adroddiad.

Daeth y cyfarfod i ben am 12.40pm