Agenda and draft minutes

Agorwyd y cyfarfod a'i ohirio tan 10.05am ar ôl cyrraedd  cworwm.

Cynghorwyr James Davies, Carys Guy a Bob Murray ynghyd â'r Cynghorydd David Smith, Aelod Arweiniol y Parth Cyhoeddus

Dylai’r Aelodau ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Datganodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts gysylltiad personol yn Eitem 5 ar yr Agenda – Darganfyddiadau’r Adolygiad Traffig a Pharcio, gan fod ganddo siop yn Rhuthun.

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972.

Ni chafwyd unrhyw faterion brys.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Archwilio Perfformiad a gynhaliwyd 4 Rhagfyr 2014 (copi ynghlwm).

9.35 a.m. – 9.40 a.m.

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Pwyllgor a gynhaliwyd ar 4 Rhagfyr 2014.

Materion yn Codi - Tudalen 7, Eitem 3 Materion Brys: Cadarnhaodd y Cynghorydd Rhys Hughes fod y Rheolwr Datblygu (Cynllunio a Gwarchod y Cyhoedd) wedi cysylltu ag ef yn sgîl pryderon a godwyd yn y cyfarfod diwethaf ynghylch y diffyg ymgynghori dros fater cynllunio sy'n ymwneud â 'Llyn Glas' mewn chwarel ar Fwlch yr Oernant.  Gan fod y dystysgrif cynllunio eisoes wedi’i gyhoeddi nid oedd unrhyw atebolrwydd.  Er mwyn atal sefyllfa debyg rhag codi yn y dyfodol dyma aelodau yn gofyn am sicrwydd y byddent yn ymgynghori’n llawn ag aelodau lleol ac aelodau cyfagos (yn ogystal â chynghorau tref / dinas / cymuned gyfagos) ar gynigion/ceisiadau o'r fath a fyddai'n cael goblygiadau pellgyrhaeddol ar raddau pellach ar gyfer cymunedau eu hunain a chymunedau cyfagos.  Cytunwyd bod y Cydlynydd Archwilio yn codi'r mater yn uniongyrchol â’r Swyddogion Cynllunio ac yn adrodd yn ôl i'r pwyllgor ar hynny.

PENDERFYNWYD bod cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 4 Rhagfyr 2014 yn cael eu derbyn a'u cymeradwyo fel cofnod cywir.

Derbyn adroddiad gan y Rheolwr Traffig, Parcio a Diogelwch ar y Ffyrdd (copi ynghlwm) i ystyried canfyddiadau'r adolygiad a gynhaliwyd ar draffig a pharcio mewn deg o drefi a phentrefi'r Sir.

9.40 a.m. – 10.30 a.m.

Cyflwynodd y Pennaeth Gwasanaethau Amgylcheddol a Phriffyrdd adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol) yn manylu ar yr adolygiad Traffig a Pharcio, ac argymhellwyd fod camau gweithredu yn cael eu cynnig o ganlyniad i hynny.  Mae’r adolygiad hwn wedi’i gyfyngu i’r deg prif ganolfan manwerthu trefol yn y sir ac mae’r adolygiad yn archwilio i sut y gall y Cyngor weithredu o ran traffig a pharcio er mwyn bod o fudd i fanwerthu yn nghanol y dref o ran cynyddu nifer yr ymwelwyr a gwella masnach.

Mae'r adroddiad yn cynnwys dwy elfen ar wahân sy’n gofyn am gefnogaeth aelodau -

(1)       i ddatblygu’r camau gweithredu a argymhellwyd i’w cyflwyno i'r Grwpiau Ardal yr Aelodau perthnasol (GAA) i'w hystyried yn lleol, a

(2)       gwaith pellach yn cael ei wneud fel rhan o broses y gyllideb ryddid a hyblygrwydd i archwilio’r potensial o amrywio taliadau parcio rhwng trefi.

Fe ddarparodd Rheolwr  Traffig, Parcio a Diogelwch Ffyrdd rywfaint o gyd-destun i'r adroddiad ac ymhelaethodd ar y fethodoleg adolygu a’r mesurau arfaethedig i fynd i'r afael â chanfyddiadau allweddol.  Trafododd yr Aelodau yr adroddiad adolygu gyda swyddogion a chodwyd y pwyntiau canlynol -

·        ymatebion i'r holiaduron trigolion a chymuned busnes a gyhoeddwyd fel rhan o'r adolygiad wedi bod yn galonogol, gyda chyfradd uwch na'r cyfartaledd wedi’u dychwelyd.  Mae'r rhan fwyaf o bryderon a amlygwyd yn yr ymatebion yn ymwneud â cherbydau sy'n meddiannu mannau parcio ar y stryd am gyfnod hirach na'r amser a ddyrennir.  Mae hynny’n cael effaith andwyol gan ei fod yn rhwystro pobl eraill rhag stopio/ymweld â threfi lleol ac felly mae’r economi leol yn dioddef

·        yr angen am ddigon o lefydd parcio arhosiad byr ar draws y sir er mwyn cynyddu nifer yr ymwelwyr i’r trefi

·        yr angen am ddigon o lefydd i barcio ar y stryd hefyd er mwyn annog masnach sy’n galw heibio ac i wella iechyd yr economi lleol a byddai’r GAA yn y sefyllfa orau i benderfynu terfyn amser priodol ar gyfer eu hardaloedd penodol

·        i wneud y mwyaf o’r manteision economaidd mae angen elfen o gymell trigolion/ymwelwyr i ymweld â siopau, caffis lleol ac ati er mwyn eu denu i ganol trefi; dylai hyn yn ei dro dalu ar ei ganfed

·        angen rheoli gwaith gorfodi yn well, gan osgoi patrymau patrol rheolaidd mewn trefi.  Staff gorfodi hefyd yn patrolio mewn gwahanol drefi o amgylch y sir er mwyn osgoi dod yn rhy gyfarwydd â’r cyhoedd/pobl busnes a allai o bosibl arwain at lai o orfodaeth trwyadl

·        dylai fod cydbwysedd priodol rhwng camau gorfodi cadarn, defnyddio agwedd yn seiliedig ar synnwyr cyffredin a hynny ar sail achos i achos tra bod yn gwrtais a dangos parch bob amser at bawb dan sylw; byddai cyflwyno camerâu i’w gwisgo ar y corff yn dylanwadu'n gadarnhaol ar ymddygiad yn y dyfodol

·        angen arwyddion clir a chywir ym mhob un o leoliadau parcio cyhoeddus y sir a hefyd ar ffyrdd i mewn i'r trefi i sicrhau bod traffig yn cael ei arwain i mewn i lefydd parcio priodol - yn enwedig mewn ardaloedd twristiaeth fel Llangollen, lle gellir cyfeirio twristiaid i ddefnyddio meysydd parcio anghysbell fel bod y meysydd parcio yn nghanol y dref ei hun yn rhydd i siopwyr

·        mae llawer o’r aelodau yn awyddus, unwaith i’r GAA drafod a chytuno ar y camau gweithredu priodol ar gyfer eu hardaloedd, fod y cynghorau tref/dinas/ cymuned perthnasol yn cael eu hysbysu o'r penderfyiadau

·        angen cynnal trafodaeth ar fanteision ac anfanteision cynllun talu am barcio safonol ar draws y sir neu gynllun amrywiol a fyddai'n addas ar gyfer anghenion y trefi unigol eu hunain.  Byddai trafodaeth ar dalu am barcio ceir yn y  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Priffyrdd a Gwasanaethau Amgylcheddol (copi ynghlwm) sy’n amlinellu faint o bobl sydd wedi cofrestru hyd yma ar gyfer y gwasanaeth gwastraff gwyrdd newydd, yr incwm a ragwelir a gynhyrchir gan y gwasanaeth a'r effaith ar y gwasanaeth, ei gyllideb a’r targed arbedion.

10.45 a.m. – 11.30 a.m.

Cyflwynodd y Rheolwr Gwastraff a Thrafnidiaeth adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol) yn manylu ar y cynnydd ar lefel y cwsmer sy’n manteisio ar y cynllun gwastraff gwyrdd trethadwy newydd ynghyd â goblygiadau gwasanaeth a chyllideb cysylltiedig.  Roedd yn falch o adrodd ar ffigurau cwsmer diweddaraf ac esboniodd yn fanylach fecanwaith y cynllun fel a ganlyn -

·        y targed oedd rhwng 10,000 - 15,000 eiddo ac o 29 Ionawr (deufis cyn cychwyn y cynllun) roedd 8,308 o eiddo wedi cofrestru ar gyfer y gwasanaeth, mae hyn wedi rhagori ar y ffigur a amcangyfrifwyd ar hyn o bryd; a'r disgwyl oedd i'r duedd gadarnhaol hon barhau gyda chyfran o gwsmeriaid tua diwedd mis Mawrth

·        y dyddiad cau ar gyfer y cynnig 'cyn cŵn caer' ar gyfer y rhai sydd wedi cofrestru ar gyfer y cynllun wedi’i ymestyn o 31 Ionawr to 14 Chwefror 2015

·        y broses gofrestru ar-lein wedi bod yn hynod effeithiol ac yn hawdd i'w defnyddio gyda dwy ran o dair wedi cofrestru ar-lein

·        y cynllun wedi’i gyflwyno fel mesur arbedion effeithlonrwydd ac mae’r defnydd a wnaed ohono wedi effeithio  yn uniongyrchol ar faint o staff sydd eu hangen i gyflawni'r gwaith - fel yr oedd disgwyl ni fyddai rhai unigolion yn cofrestru ar gyfer y cynllun nes bod y tymor tyfu wedi dechrau ac roedd hi’n anodd cadarnhau ar y pwynt hwn faint o staff a fyddai’n cael eu gwneud yn ddiwaith o ganlyniad i gyflwyno’r cynllun

·        mae nifer o ddatganiadau o ddiddordeb mewn cymryd diswyddiad gwirfoddol wedi eu gwneud ar draws y Gwasanaethau Amgylcheddol a Phriffyrdd a rhagwelid y dylai bod y datganiadau hynny o ddiddordeb, ynghyd â 'gwastraff naturiol', yn ddigonol i dalu am unrhyw ddiswyddiadau sy'n ofynnol yn dilyn cyflwyno'r cynllun gwastraff gwyrdd trethadwy newydd

·        tra mai Sir Ddinbych oedd y cyngor cyntaf yng Ngogledd Cymru i gyflwyno taliadau am gasglu a gwaredu gwastraff gwyrdd, mae chwe chyngor yn Ne Cymru eisoes yn codi tâl am y gwasanaeth.

Mewn ymateb i gwestiynau aelodau, dyma swyddogion yn-

·        cadarnhau bod y polisi codi tâl ar gyfer y gwasanaeth yn cydymffurfio yn llwyr â chanllawiau Glasbrint Llywodraeth Cymru ar Gasgliadau; yr oedd hefyd yn debyg i'r hyn a wnaeth nifer o gynghorau yn Lloegr mewn perthynas â gwastraff gwyrdd

·        cynghori nad oeddent yn rhagweld y nifer o ddigwyddiadau tipio anghyfreithlon o wastraff gwyrdd yn cynyddu yn fawr yn dilyn cyflwyno'r tâl.  Yn ymateb i adroddiadau oedd yn nodi mai Sir Ddinbych oedd yr awdurdod sy'n perfformio waethaf yng Nghymru o ran ystadegau tipio anghyfreithlon, fe ddywedodd y swyddogion fod hyn yn ganlyniad i arferion cofnodi cadarn yn y sir a gallu’r system ddata 'Flycapture' yn genedlaethol i adlewyrchu hyn a pherfformiad y sir wrth gael gwared ar wastraff wedi’i dipio yn anghyfreithlon.  Mae'r mater hwn wedi cael ei drafod gan archwilio yn y deuddeg mis diwethaf

·        tra bod tua 38,000 eiddo ar hyn o bryd wedi derbyn biniau gwyrdd, tydi pob un ohonynt ddim yn defnyddio'r gwasanaeth ac mae nifer yn compostio’r gwastraff eu hunain.  Nid yw’r unigolion hynny sy’n compostio wedi eu cynnwys yn ffigurau ailgylchu’r sir

·        ar hyn o bryd mae tua 4k tunnell o wastraff gwyrdd yn cael ei gasglu bob blwyddyn yn y sir ac er y tybir y byddai'r rhai a gofrestrwyd ar gyfer y cynllun yn rhoi mwy o wastraff gwyrdd allan, roedd cynilion wedi eu cyfrifo yn seiliedig ar y nifer o lwybrau a gweithlu sydd eu hangen i weithredu'r cynllun yn hytrach na chanolbwyntio ar gyfanswm y gwastraff gwyrdd a gasglwyd

·        rhagwelwyd y byddai tynnu’r gwasanaeth sy’n rhad ac am ddim yn ôl yn arwain at y Cyngor i golli  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Ystyried adroddiad gan y Cydlynydd Archwilio (copi ynghlwm) yn gofyn am adolygiad o raglen waith y pwyllgor a rhoi’r diweddaraf i’r aelodau ar faterion perthnasol.

11.30 a.m. – 11.45 a.m.

Cyflwynodd y Cydlynydd Archwilio adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol) yn gofyn i'r aelodau adolygu rhaglen waith y pwyllgor ac i roi diweddariad ar faterion perthnasol.

Wrth ystyried y rhaglen waith dyma’r aelodau yn -

·        trafod pa gynrychiolwyr a fyddai orau i lenwi'r llefydd gwag yn y Grwpiau Herio Gwasanaeth a chael eu penodi i'r Grŵp Tasg a Gorffen Archwilio sy’n cael ei sefydlu ar hyn o bryd i werthuso effaith y toriadau yn y gyllideb.  Byddai’r Grŵp Cadeiryddion ac Is-gadeiryddion Archwilio yn cadarnhau aelodaeth y Grŵp yn fuan

·        cadarnhau bod adroddiad ar yr adolygiad o daliadau parcio amrywiol yn cael eu hychwanegu at y rhaglen waith fel y cytunwyd yn gynharach yn y cyfarfod

·        cytunwyd bod cyfarfod mis Ebrill yn cael ei gyfyngu i ddau brif eitem busnes i sicrhau bod digon o amser yn cael ei neilltuo i graffu ar yr adroddiad ar Gategoreiddio Iaith yn Ysgolion y Sir

·        cytunwyd i beidio â gwahodd yr Aelod Arweiniol dros Dir y Cyhoedd i gyfarfod nesaf y pwyllgor o ystyried natur dechnegol yr eitemau busnes, a

·        nodir adroddiad gwybodaeth am y Gronfa Gwaddol Cymunedol a oedd wedi'i gynnwys o fewn brîff gwybodaeth y pwyllgor.

Fe gyfeiriodd  y Cydlynydd Archwilio at weithrediad sy'n codi o'r cyfarfod pwyllgor diwethaf (o dan yr eitem Drafft Strategaeth Safleoedd Carafannau) i drefnu cyfarfod rhwng y Rheolwr Datblygu a pherchennog un o safleoedd carafannau mwyaf y sir.  Gofynnodd yr Aelodau i’r cyfarfod hwn gael ei gynnal cyn cyfarfod nesaf y pwyllgor ym mis Mawrth er mwyn llywio'r drafodaeth ar y cynnydd ynglŷn â’r Strategaeth Safleoedd Carafannau.

 PENDERFYNWYD:-

(a)       yn amodol ar gynnwys yr uchod, y dylid cymeradwyo’r rhaglen gwaith i'r dyfodol fel y manylir yn Atodiad 1 yr adroddiad.

(b)       Mynegodd y Cynghorwyr Huw Hilditch-Roberts a Rhys Hughes ddiddordeb mewn cael eu penodi yn gynrychiolwyr y pwyllgor ar y Grŵp Tasg a Gorffen Archwilio  i werthuso effaith y toriadau yn y gyllideb gyda Chynghorwyr Win Mullen-James a Joe Welch yn mynegi diddordeb mewn cael eu penodi yn gynrychiolwyr wrth gefn

(c)        y cynrychiolwyr pwyllgor canlynol a chynrychiolwyr wrth gefn yn cael eu penodi i'r Grwpiau Herio Gwasanaethau -

            Priffyrdd - Y Cynghorwyr Rhys Hughes a Cefyn Williams (dirprwy)

            Cynllunio - Y Cynghorydd Win Mullen-James a Cefyn Williams (dirprwy)

            Cyllid ac Asedau – Y Cynghorydd Peter Evans (i gymryd lle'r Cynghorydd Rhys Hughes, i ddod i rym yn y rownd nesaf o Heriau Gwasanaeth).

Derbyn unrhyw ddiweddariad gan gynrychiolwyr y Pwyllgor ar amrywiol Fyrddau a Grwpiau'r Cyngor.

11.45 a.m. – 11.50 a.m.

Adroddodd cynrychiolwyr y Pwyllgor ar eu presenoldeb mewn cyfarfodydd fel a ganlyn -

Roedd y Cynghorydd Win Mullen-James yn aelod o'r Fforwm Rhianta Corfforaethol a adroddodd ar gyfarfod defnyddiol a gynhaliwyd yr wythnos flaenorol gyda rhieni maeth lle cafodd nifer o bwyntiau eu codi a fyddai'n arwain at welliannau gwasanaeth ar gyfer y rhieni maeth yn ogystal â’r plant sy'n derbyn gofal.

Cyfeiriodd y Cynghorydd Joe Welch at ei bresenoldeb yn y Grŵp Monitro Safonau Ysgolion yn ddiweddar ac adroddodd ar y fformat newydd a oedd yn canolbwyntio ar drafod.  Cafwyd canlyniadau cadarnhaol ar gyfer pob un o'r tair ysgol a drafodwyd - Ysgol Uwchradd y Rhyl, Ysgol Plas Cefndy, Y Rhyl ac Ysgol Penmorfa, Prestatyn.

Adroddodd y Cynghorydd Cefyn Williams ar un o gyfarfodydd y Gweithgor Tai Fforddiadwy a'r adolygiad cynhwysfawr sydd wedi’i wneud ac a fyddai'n debygol o arwain at newidiadau sylweddol.  Byddai un cyfarfod arall o’r Gweithgor yn cael ei gynnal cyn y byddai adroddiad yn dod gerbron yr aelodau i'w hystyried.

Adroddodd y Cadeirydd ar y canlynol -

·        tydi Cadwyn Clwyd (Asiantaeth Datblygu Gwledig) heb gyfarfod ers cryn amser ac roedd yn ymddangos i fod yn dirwyn i ben yn raddol gyda chyllid Ewropeaidd yn annhebygol o fod ar gael tan fis Medi 2015

·        mae Coleg Cambria hefyd yn wynebu toriadau yn y gyllideb a oedd yn dod yn fwy o ymdrech i’w rheoli

·        byddai cyfarfod nesaf y Bwrdd Taith yn trafod y dyfodol gyda phob un o’r chwe awdurdod lleol yng Ngogledd Cymru yn cyflwyno cynllun i'r Gweinidog dros Drafnidiaeth

·        yn ystod cyfarfod y Bwrdd Uchelgais Economaidd a Chymunedol roedd wedi herio'r targedau a sut y cyflawnir y targedau gyda mwy o waith yn cael ei wneud yn y cyswllt hwnnw

·        roedd yn aelod o'r Grŵp Buddsoddi Strategol a chafodd canlyniad eu gwaith ei adrodd drwy’r Cabinet a'r Cyngor.

PENDERFYNWYD y dylid nodi’r adroddiadau llafar oddi wrth aelodau a fu’n mynychu cyfarfodydd.

Daeth y cyfarfod i ben am 12.35pm.