Agenda and draft minutes

Cafwyd ymddiheuriadau am absenoldeb oddi wrth y Cynghorydd Glenn Swingler.

Yr Aelodau i ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Dim.

Hysbysiad o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972.

Dim.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Archwilio Cymunedau a gynhaliwyd ar 10 Rhagfyr 2020 (copi ynghlwm).

10am - 10.05am

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Craffu Cymunedau a gynhaliwyd ar 10 Rhagfyr 2020.

Eitem 5 - Rheoli Risg Llifogydd ledled Sir Ddinbych – Hysbyswyd yr Aelodau bod atodiad 5 i'r Rhaglen Waith Craffu yn cynnwys cylch gorchwyl y grŵp tasg a gorffen.

PENDERFYNWYD - y dylid derbyn a chymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 10 Rhagfyr 2020 fel cofnod cywir.

Oherwydd problemau technegol, cafodd y cyfarfod ei atal am 10.20. a.m.

Ailddechreuodd y cyfarfod am 10.30 a.m.

Ystyried adroddiad gan y Swyddog Datblygu Busnes ac Economaidd (copi ynghlwm) sy’n amlinellu’r gwaith a wnaed drwy Raglen Adfywio’r Rhyl, y trefniadau llywodraethu sy’n cefnogi'r gwaith hwnnw, ac yn ceisio sylwadau gan aelodau ar yr wybodaeth a ddarparwyd. 

10.05am – 10.45am

Rhoddodd yr Arweinydd y Cynghorydd Hugh Evans wybodaeth gefndirol i'r aelodau y tu ôl i'r rhaglen adfywio yn y Rhyl. Cadarnhawyd bod gan y Rhyl ddwy o'r wardiau mwyaf difreintiedig yng Nghymru.

Oherwydd anawsterau technegol collwyd cysylltiad fideo a sain â'r Arweinydd. Aeth Cyfarwyddwr Corfforaethol yr Economi a'r Parth Cyhoeddus ymlaen i arwain aelodau drwy'r adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol). Pwysleisiwyd i'r aelodau fod angen adfywio'r Rhyl fel ardal. Pwysleisiwyd bod swyddogion wedi nodi bod pob tref a ward wedi wynebu cyfnod anodd a bod angen cymorth arnynt.

Yn yr adroddiad roedd diweddariad o'r trefniadau ynghylch blaenoriaeth gweledigaeth canol y dref ac roedd y trefniadau llywodraethu wedi'u cynnwys. Roedd Bwrdd Rhaglen Adfywio'r Rhyl wedi'i sefydlu. Cadarnhawyd bod Grŵp Ardal Aelodau (MAG) y Rhyl wedi'u cynghori am yr holl ddatblygiadau a bod yna Grŵp Cyfeirio'r Rhyl a oedd yn cael ei fynychu gan Gynghorwyr y Rhyl, aelodau Cyngor Tref y Rhyl a'r AC a'r AS lleol. Pwysleisiwyd bod llawer o waith wedi'i gwblhau yn y Rhyl. Gan gynnwys gwaith ar y promenâd, yr harbwr a'r gwaith parhaus yng Nghei'r Marina.  Cadarnhawyd mai un o'r meysydd blaenoriaeth oedd canolbwyntio ar ganol y dref, tra byddai un arall yn canolbwyntio ar adfywio ar gyfer pobl a thrigolion y Rhyl. Cafwyd cadarnhad bod Bwrdd Datblygu Cymuned y Rhyl wedi'i sefydlu gyda phartneriaid fel iechyd a'r heddlu.

Rhoddwyd mwy o fanylion i'r Aelodau gan y Swyddog Datblygu Economaidd a Busnes. Roedd y ddogfen weledigaeth a gynhwyswyd fel atodiad i'r adroddiad wedi deillio o 18 mis o waith ac fe'i cymeradwywyd gan y Cabinet ar ddiwedd 2019. Y gobaith oedd y byddai'n rhoi arweiniad ar y weledigaeth ar gyfer canol y dref a'i adfywio.

Yn ystod y drafodaeth a ddilynodd manteisiodd yr aelodau ar y cyfle i godi cwestiynau a thrafodwyd gwahanol agweddau ar yr adroddiad gyda'r swyddogion a oedd yn bresennol. Roedd prif feysydd trafod yn canolbwyntio ar y canlynol -

·         Nodyn Cynghori Technegol (TAN) 15 oedd cyngor Llywodraeth Cymru (LlC) mewn perthynas â datblygiadau o ran llifogydd. Tynnwyd sylw at y ffaith bod nifer o ardaloedd yn y Rhyl wedi'u nodi fel ardaloedd o lifogydd posibl. Roedd angen i ddatblygiadau yn yr ardaloedd llifogydd roi sylw arbennig i sut y byddent yn mynd i'r afael â'r problemau llifogydd ar y safle datblygu. Cadarnhawyd y byddai rhannau o'r Rhyl yn dal i aros ar y mapiau perygl llifogydd. Roedd nifer o gynlluniau yn y Rhyl i fynd i'r afael â phryderon llifogydd wedi dechrau. Roedd y canllawiau TAN 15 yn nodi y dylid hyrwyddo datblygu adfywio gyda phob agwedd ar y datblygiad yn cael ei asesu.

·         Dangosodd Atodiad 2 i'r adroddiad fod y gwaith adfywio yn y Rhyl wedi'i rannu'n bum sector gwahanol. Un o'r sectorau a nodwyd oedd mynediad a symudiad. Roedd hyn edrych ar ac yn mynd i'r afael â chludiant a pharcio yn y Rhyl0} Clywodd yr Aelodau fod nifer o brosiectau wedi'u cynnwys i asesu pryderon. Pwysleisiwyd bod gwaith wedi dechrau i edrych ar ddatblygiadau ar gyfer cludiant yn y Rhyl gan gynnwys gwaith gyda'r llwybrau teithio llesol, llwybrau beicio a phwyntiau gwefru ceir trydan. Byddai'r gwaith yn agwedd hirdymor o’r prosiect adfywio.

·         Pwysleisiwyd nad oedd aelodau wedi'u heithrio o'r byrddau sy'n gweithio ar y prosiect adfywio. Croesawodd swyddogion adborth a mewnbwn gan aelodau a chynghorwyr y Rhyl. Clywodd yr Aelodau fod Bwrdd Rhaglen Adfywio'r Rhyl yn fforwm technegol a oedd yn sicrhau bod prosiectau y cytunwyd arnynt yn gydgysylltiedig ac yn gweithio gyda'i gilydd. Teimlwyd mai bwrdd dan arweiniad swyddogion fyddai’n gweddu orau gydag unrhyw wybodaeth wedyn yn cael ei chyfleu gyda'r byrddau a'r grwpiau eraill. Roedd  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Traffig, Parcio a Diogelwch ar y Ffyrdd (copi ynghlwm) sy'n gofyn i'r Pwyllgor archwilio a yw system dariffau meysydd parcio presennol y Cyngor a'r Polisi Cynllun Parcio Trigolion yn ddigon hyblyg i gwrdd ag anghenion pob rhan o'r sir.

10.45am – 11.30am

Cyflwynodd Aelod Arweiniol Gwastraff, Cludiant a'r Amgylchedd, y Cynghorydd Brian Jones yr adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol). Roedd yr adroddiad yn rhoi manylion am system tariff presennol y meysydd parcio a'r polisi ar gyfer cynlluniau preswyl. Atgoffwyd yr Aelodau bod adroddiad tebyg wedi'i gyflwyno'n flaenorol yn 2015. Darparwyd rhagor o fanylion gan y Rheolwr Traffig, Parcio a Diogelwch ar y Ffyrdd. Esboniwyd bod Sir Ddinbych wedi mabwysiadu system codi tâl unffurf ar draws y Sir.

Roedd datblygu cynllun peilot arfaethedig yn Llangollen yn rhan o drefniadau rheoli traffig a pharcio ehangach ar gyfer y dref, a oedd yn cynnwys trafodaethau ynghylch gwahanol daliadau parcio rhwng meysydd parcio. Codwyd cwestiwn ynghylch a ellid mabwysiadu tâl uwch am barcio mewn meysydd parcio canolog a chodi tâl is am feysydd parcio ar yr ymylon. Cadarnhawyd nad oedd y polisi presennol yn caniatáu'r dull hwn o godi tâl. Cadarnhaodd y Rheolwr Traffig, Parcio a Diogelwch ar y Ffyrdd fod yn rhaid i'r incwm cyffredinol ar gyfer tref benodol fod mor niwtral o ran cost â phosibl. Nod y cynllun peilot arfaethedig oedd caniatáu mwy o hyblygrwydd ar gyfer taliadau amrywiol mewn tref i gynorthwyo llif traffig ac argaeledd mannau. Pwysleisiodd swyddogion fod y cynnig yn cael ei gyflwyno i'r Pwyllgor ar gyfer sylwadau a chytundeb i fwrw ymlaen â'r cynllun peilot. Cafwyd cadarnhad y byddai adroddiad diweddaru ac unrhyw ganfyddiadau'n cael eu cyflwyno i'r pwyllgor ar ôl monitro am gyfnod o 12 mis.

Cyflwynodd y Cynghorydd Graham Timms hanes byr i'r aelodau o'r problemau a gafwyd yn Llangollen yn ymwneud â pharcio ceir. Rhoddwyd gwybod i'r Aelodau mai meysydd parcio Llangollen a greodd yr ail incwm mwyaf o feysydd parcio yn y Sir. Teimlwyd trwy amrywio’r gost o barcio yn y dref, byddai’r ddarpariaeth ar gael a fyddai'n diwallu ar gyfer anghenion pawb, e.e. trigolion, cymudwyr a busnesau lleol. Tynnodd y Cynghorydd Melvyn Mile sylw'r aelodau at y gwaith a oedd wedi dechrau yn Llangollen i amlygu materion a oedd yn bwysig i bob unigolyn ac ymwelydd.

Yn ystod y drafodaeth a ddilynodd manteisiodd yr aelodau ar y cyfle i godi cwestiynau a thrafodwyd gwahanol agweddau o’r cynllun peilot gyda'r swyddogion a’r Aelod Arweiniol. Roedd prif feysydd trafod yn canolbwyntio ar y canlynol -

·         Roedd y system trwyddedau parcio presennol ar gyfer parcio ym meysydd parcio'r Cyngor yn dal i fodoli i unigolion eu prynu. Byddai swyddogion yn penderfynu pa faes parcio oedd fwyaf addas i ddeiliaid trwyddedau ei ddefnyddio.

·         Rhoddwyd sicrwydd bod yr incwm a gynhyrchwyd o feysydd parcio wedi'i ail-fuddsoddi mewn meysydd parcio neu swyddogaethau sy'n gysylltiedig â diogelwch ar y ffyrdd yn Sir Ddinbych. Cadarnhawyd bod cyfathrebu wedi digwydd â Phriffyrdd i werthuso cytundebau lefel gwasanaeth ar gyfer pob maes parcio yn Sir Ddinbych.

·         Dywedodd swyddogion nad oeddent wedi cael gwybod am unrhyw faterion diogelwch mewn meysydd parcio yn Llangollen. Roedd diogelwch yn ystyriaeth bwysig i feysydd parcio. Byddai'r gwaith o fonitro diogelwch meysydd parcio yn parhau.

·         Cafwyd cadarnhad mai yn 2016 y codwyd taliadau parcio ceir yn y Sir ddiwethaf.  Er nad oedd unrhyw gynlluniau penodol ar hyn o bryd i gynyddu taliadau parcio, diwygiwyd ffioedd a thaliadau yn flynyddol.

Diolchodd y Cadeirydd i'r swyddogion am yr adroddiad cynhwysfawr a'r atebion a roddwyd i bryderon yr aelodau.

Yn dilyn trafodaeth,

PENDERFYNWYD gan y Pwyllgor, yn amodol ar y sylwadau uchod

    i).        argymell y dylid amrywio'r cynllun peilot yn Llangollen lle byddai tariffau meysydd parcio yn cael eu hamrywio yn y gwahanol feysydd parcio yn y dref ar y sail, lle y bo'n bosibl, na fyddai unrhyw golled net yn incwm meysydd parcio o'r holl feysydd parcio yng nghanol tref Llangollen;  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Ar y pwynt hwn (12.05 p.m.) cymerodd yr aelodau egwyl o 20 munud am luniaeth.

Ailddechreuodd y cyfarfod am 12.25 p.m.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Prosiect Contractau a Pherfformiad (copi ynghlwm) sy’n rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Pwyllgor ar y prosesau mudo Credyd Cynhwysol, effeithiolrwydd y mesurau lliniaru a sut mae COVID-19 wedi effeithio ar nifer y bobl sy’n hawlio Credyd Cynhwysol yn Sir Ddinbych.

11.40am – 12.20pm

Croesawodd y Cadeirydd bawb i'r cyfarfod gan gynnwys Graham Kendall, o Gyngor ar Bopeth Sir Ddinbych ar gyfer y drafodaeth ar Gredyd Cynhwysol.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid ac Effeithlonrwydd, yr adroddiad Credyd Cynhwysol (a ddosbarthwyd yn flaenorol). Tynnwyd sylw at y ffaith bod y Pwyllgor wedi gofyn yn wreiddiol am yr adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol) er mwyn adrodd ar symud y swp terfynol o dderbynwyr i Gredyd Cynhwysol.  Roedd pandemig Covid-19 wedi effeithio ar y broses hon ac o ganlyniad roedd manylion wedi'u cynnwys yn y papurau ar gyfer sylwadau'r aelodau. Cyfeiriwyd at y ffigurau data yn adlewyrchu'r pandemig presennol. Roedd nifer yr hawlwyr wedi cynyddu oherwydd ffactorau allan o reolaeth unigolion.

Rhoddodd y Pennaeth Cyllid ac Eiddo gyflwyniad byr ar sut yr oedd Cyngor Sir Ddinbych yn cefnogi preswylwyr mewn perthynas â CC a chymorth cysylltiedig. Dywedwyd bod Credyd Cynhwysol wedi cynyddu yn ystod y flwyddyn oherwydd y pandemig yn bennaf. Roedd y cynnydd yn y niferoedd yn cynnig sicrwydd bod trigolion Sir Ddinbych wedi cael cymorth ariannol. Oherwydd y cynnydd yn nifer y ceisiadau am Gredyd Cynhwysol gwelwyd effaith ar gyllid Cyngor Sir Ddinbych (CSDd). Gweinyddodd yr Adran Gwaith a Phensiynau y Credyd Cynhwysol, gweinyddwyd budd-daliadau eraill fel Budd-dal Tai gan CSDd. Esboniwyd i'r aelodau fod y grant gweinyddu Budd-dal Tai wedi lleihau yn unol â'r symudiad i Gredyd Cynhwysol. Nodwyd er bod y cyllid wedi lleihau roedd y llwyth gwaith wedi aros yr un fath.  Tynnwyd sylw at y ffaith bod Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor wedi'i gynnig i breswylwyr cymwys, a bod y nifer a oedd wedi manteisio arno wedi cynyddu dros y misoedd diwethaf. Roedd hyn wedi deillio o bandemig Covid-19; pwysleisiwyd y byddai'r adferiad yn araf. Hysbyswyd yr Aelodau bod grant arian parod i gynorthwyo'r effaith ariannol oherwydd cynnydd yn nifer y bobl sy'n defnyddio'r Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor wedi'i sicrhau ar gyfer 2020/21, ond nid oedd yn glir eto a fyddai unrhyw gymorth ar gael ar gyfer y flwyddyn ariannol sydd i ddod. Roedd y Pennaeth Cyllid ac Eiddo am ddiolch i swyddogion a Chyngor ar Bopeth Sir Ddinbych am yr holl waith caled a oedd wedi'i wneud i'r newid llyfn i Gredyd Cynhwysol, yn enwedig yn ystod y misoedd anodd.

Aeth y Rheolwr Cymorth Busnes i'r afael â nifer o bryderon yr oedd yr aelodau wedi'u codi cyn y cyfarfod. Esboniwyd i'r aelodau yr anhawster o ran darparu ffigurau cywir ynghylch nifer yr unigolion a oedd yn dal i gael budd-daliadau etifeddol. Roedd yn rhaid chwilio am y data ar gyfer y cwsmeriaid hynny o ystod eang o wahanol fudd-daliadau nad oedd gan CSDd fynediad at y wybodaeth.

Cadarnhawyd bod nifer yr hawlwyr Cynllun Gostyngiadau Treth y Cyngor wedi cynyddu 2.8%, a bod cynnydd o 10.95% wedi bod yn nifer yr ymgeiswyr am brydau ysgol am ddim rhwng mis Mawrth a mis Tachwedd 2020. Darparodd y Swyddog Cymorth Busnes gyd-destun i'r aelodau ar gyfer y data yn atodiad 1 ac atodiad 2. Pwysleisiwyd bod swyddogion yn monitro'r ystadegau'n rheolaidd bob mis er mwyn sicrhau bod ymchwiliad ac ymyrraeth bellach yn digwydd cyn gynted ag y bo angen.  Atgoffwyd yr Aelodau bod nifer o fudd-daliadau a mesurau ariannol brys ar waith ar hyn o bryd y gallai preswylwyr fod yn gymwys i’w hawlio, a bod gan bob un ohonynt ofynion meini prawf gwahanol.

Roedd Graham Kendall - Roedd Rheolwr Datblygu Busnes Cyngor ar Bopeth Sir Ddinbych yn adleisio meddyliau a sylwadau'r Aelod Arweiniol a swyddogion, gan ganmol bod y dull o ymdrin â Chredyd Cynhwysol y dull cywir. Roedd wedi rhoi'r wybodaeth a'r partneriaethau i unigolion allu  ...  view the full Cofnodion text for item 7.

Ystyried adroddiad gan y Cydlynydd Craffu (copi ynghlwm) yn gofyn am adolygiad o raglen gwaith i’r dyfodol y pwyllgor ac yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau ar faterion perthnasol.

12.20pm – 12.35pm

Cyflwynodd y Cydlynydd Craffu adroddiad (a gylchredwyd ymlaen llaw) yn gofyn i’r Aelodau adolygu Rhaglen Waith y Pwyllgor ac yn rhoi diweddariad ar faterion perthnasol. 

Canolbwyntiodd y drafodaeth ar y canlynol –

·         Cytunodd yr Aelodau i ohirio'r eitem ar 'Rôl Sir Ddinbych yn y Ddarpariaeth Cludiant Cyhoeddus a Theithio Llesol' tan fis Hydref 2021.

·         Cadarnhawyd yr eitemau a restrwyd ar y rhaglen gwaith i’r dyfodol ar gyfer y cyfarfod nesaf ar 11 Mawrth 2021.

·         Cytunodd pob aelod i ohirio'r adroddiad ar 'Y Siarter Cydymffurfiaeth Cynllunio' tan ddechrau 2022.

·         gofynnwyd i'r aelodau gyflwyno unrhyw ffurflenni cynnig ynghylch pynciau i graffu arnynt.

·         Roedd cylch gwaith drafft wedi'i gynnwys yn Atodiad 5 i'r grŵp tasg a gorffen i edrych ar reoli llifogydd a gweithio gyda thirfeddianwyr preifat i liniaru'r perygl o lifogydd difrifol. Byddai’r cylch gorchwyl yn cael ei gyflwyno i bob Grŵp Ardal Aelodau i ofyn am enwebiad gan Grŵp i wasanaethu ar y grŵp. Cadarnhawyd y byddai'n cymryd peth amser i'w sefydlu. 

·         Gofynnodd y Cynghorydd Merfyn Parry am i'r adroddiad ar effaith yr ysgol yn Rhewl ar gymunedau Rhewl a Llanynys gynnwys 'Asesiad o'r Effaith ar y Gymuned'. Cytunwyd y byddai'r Cynghorydd Parry a'r Cydlynydd Craffu yn cysylltu â swyddogion i gael yr wybodaeth y cytunwyd arni. Cynigiodd Cyfarwyddwr Corfforaethol yr Economi a'r Parth Cyhoeddus ei gymorth gyda llunio’r adroddiad hwn.

PENDERFYNWYD

    i).        yn amodol ar y gwelliannau a'r ychwanegiadau i'r rhaglen gwaith i’r dyfodol ddrafft a gynigiwyd yn ystod y cyfarfod, cadarnhau rhaglen gwaith i'r dyfodol y Pwyllgor, a

   ii).        chymeradwyo'r cylch gorchwyl drafft ar gyfer y Grŵp Tasg a Gorffen Rheoli Perygl Llifogydd a Pherchnogion Glannau Afonydd.

Derbyn unrhyw ddiweddariadau gan gynrychiolwyr y Pwyllgor ar wahanol Fyrddau a Grwpiau’r Cyngor.

12.35pm – 12.45pm

Ni dderbyniwyd unrhyw adroddiadau gan gynrychiolwyr y Pwyllgor.