Agenda and draft minutes

Derbyniwyd ymddiheuriadau gan y Cynghorydd Anton Sampson.

Yr Aelodau i ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Datganodd y Cynghorwyr canlynol gysylltiadau personol:

Eitem 4 ar y rhaglen, cofnodion y cyfarfod blaenorol:  Mae’r Cynghorwyr Brian Blakeley a Meirick Lloyd Davies yn cynrychioli’r Cyngor ar Awdurdod Tân ac Achub Gogledd Cymru.

Eitem 5 ar y rhaglen, Darpariaeth Safle Sipsiwn a Theithwyr yn y Cynllun Datblygu Lleol (CDLl) Newydd:  Cynghorwyr Tina Jones a Merfyn Parry.

Hysbysiad o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972.

Nid oedd unrhyw fater brys.

 Dywedodd y Cadeirydd mewn ymateb i gais gan swyddogion, a gyda chytundeb pawb dan sylw, ei fod wedi caniatáu i eitemau 6 a 7 ar drefn busnes y Pwyllgor gael eu hail-drefnu.  Gan hynny, ymdrinnir â Phrosiect Archifau Sir Ddinbych a Sir y Fflint ar y cyd fel eitem rhif 6 a Dyluniad y Gwasanaeth Gwastraff ac Ailgylchu Newydd Arfaethedig yn eitem rhif 7 ar y rhaglen.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Archwilio Cymunedau a gynhaliwyd ar 5 Medi 2019 (copi ynghlwm).

10.00am – 10.10am

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Archwilio Cymunedau a gynhaliwyd ar 5 Medi, 2019.

Diolchodd y Cynghorydd Merfyn Parry i’r swyddogion am adroddiad Tân Mynydd Llantysilio.

Dywedodd y Cydlynydd Craffu (CC) bod yr Awdurdod Tân ac Achub wedi gofyn i gael mynychu cyfarfod craffu cyn 2020 i drafod ei ymgynghoriad cyhoeddus ar ddatblygu Strategaeth Amgylchedd a Chynaliadwyedd. Dywedodd y byddent yn mynychu cyfarfod nesaf y Pwyllgor Craffu Partneriaethau, ond roedd croeso i aelodau’r Pwyllgor Craffu Cymunedol fynychu.

PENDERFYNWYD: derbyn a chymeradwyo cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Craffu Cymunedau a gynhaliwyd ar 5 Medi 2019 fel cofnod cywir.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Cynllunio a Gwarchod y Cyhoedd (copi amgaeedig) sy’n ceisio arsylwadau’r Pwyllgor am y broses o symud ymlaen â darpariaeth safle Sipsiwn a Theithwyr trwy’r CDLl newydd.

 10.10am – 11.10am

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Cynllunio, Gwarchod y Cyhoedd a Chymunedau Mwy Diogel adroddiad ac atodiadau (eisoes wedi’u cylchredeg) a oedd yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Pwyllgor am y broses a ddilynwyd er mwyn sicrhau bod y Cyngor yn cyflawni ei ddyletswyddau statudol o ran darparu Safleoedd Sipsiwn a Theithwyr yn y sir.  Roedd yr adroddiad hwn yn canolbwyntio’n benodol ar safleoedd a drafodwyd yng nghyfarfodydd y Grŵp Rheoli Asedau a’r Grŵp Cynllunio Strategol i’w hargymell i’r Cabinet i’w cynnwys ym mhroses y Cynllun Datblygu Lleol (CDLl) newydd fel safleoedd posibl ar gyfer Sipsiwn a Theithwyr.

Yn ystod eu cyflwyniad, rhoddodd yr Aelod Arweiniol a'r swyddogion drosolwg i'r Pwyllgor o'r dyletswyddau statudol a osodir ar y Cyngor i ddarparu safleoedd i Sipsiwn a Theithwyr.  Yng ngoleuni’r ffaith bod angen wedi’i nodi yn y sir trwy’r Asesiad Llety Sipsiwn a Theithwyr a gymeradwywyd yn ffurfiol gan y Cyngor a Llywodraeth Cymru yn 2017.  Hefyd, cafwyd amlinelliad o’r broses ddilynol i ddewis safleoedd posibl at ddibenion preswyl a thramwy, nifer y lleiniau sy’n ofynnol i safleoedd preswyl a thramwy ac atgoffwyd aelodau bod y Cabinet wedi penderfynu ym mis Mawrth 2019 mai'r lleoliad a ffefrir ar gyfer y safle preswyl chwe llain fyddai Green Gates (dwyrain) ger Llanelwy.  Wrth gytuno ar y safle hwn fel lleoliad a ffefrir ar gyfer safle preswyl, roedd y cabinet hefyd wedi cytuno y dylid dyrannu safleoedd posibl ar gyfer y safle tramwy pum llain fel rhan o broses y CDLl newydd, ac na ddylid ystyried Green Gates (dwyrain) ar gyfer safle tramwy, a dyna’r rheswm dros gyflwyno’r adroddiad hwn i’r Pwyllgor.

Ynghlwm wrth yr adroddiad oedd copi o adroddiad a gyflwynwyd yng nghyfarfod briffio’r Cabinet ar 9 Medi 2019 yn amlinellu’r broses y bwriedir ei dilyn er mwyn symud ymlaen â safleoedd tramwy posibl i Sipsiwn a Theithwyr i’w cynnwys yn y CDLl newydd, ynghyd â chopi o adroddiad yn nodi safleoedd tramwy posibl i Sipsiwn a Theithwyr a gyflwynwyd i'r AMG ar 30 Medi 2019.  Roedd yr ail adroddiad yn cynnwys manylion am y darnau perthnasol o ddeddfwriaeth a oedd yn gosod dyletswydd statudol ar y Cyngor i asesu’r angen am ddarpariaeth fel hyn, a darparu safleoedd yn ôl yr angen.  Atodiadau a gynhwyswyd gyda’r adroddiad hwnnw oedd:

·         manylion y meini prawf adolygu safleoedd dechreuol

·         gwybodaeth yn gysylltiedig â’r dadansoddiad safle ac argymhellion o ganlyniad i hynny, ynghyd â manylion yr ystyriaeth bellach a roddir i’r safleoedd hynny ar y rhestr fer ac ymateb yr Adran Brisio ac Ystadau ynglŷn â'r posibilrwydd o golli tir amaethyddol a phroblemau posibl yn ymwneud â chyflwyno hysbysiadau terfynu i denantiaid

Cadarnhaodd swyddogion bod yr holl safleoedd a ystyriwyd yn y gorffennol fel rhan o’r ymarfer darparu safleoedd Sipsiwn a Theithwyr gwreiddiol, yn cael eu hystyried eto.  Gan nad oedd unrhyw dirfeddianwr wedi dod ymlaen i gynnig tir ar gyfer Safleoedd Sipsiwn a Theithwyr, fel rhan o broses y galwad dechreuol am dir ar gyfer safle Sipsiwn a Theithwyr nac fel rhan o ymarfer tebyg o dan broses y CDLl newydd, roedd y Cyngor wedi cyflwyno nifer o safleoedd yr oedd yn berchen arnynt i’r diben hwn, gan fod angen iddo ddangos i Lywodraeth Cymru ei fod yn ymdrechu i gyflawni ei rwymedigaethau statudol.  Dyna pam y cynhwyswyd tir amaethyddol a mannau agored cyhoeddus dynodedig fel safleoedd posibl i’w cynnwys yn y CDLl newydd i’r diben hwn, gan fod proses y CDLl yn gyfle i'r Cyngor newid dynodiadau tir presennol. 

Dywedwyd wrth y Pwyllgor bod y Grŵp Rheoli Asedau yn ei gyfarfod ar 30 Medi wedi rhoi cefnogaeth i gynnwys y pedwar safle a gyflwynwyd i’w  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Prosiect (copi yn amgaeedig) sy’n ceisio arsylwadau'r Pwyllgor am gynigion i sefydlu un gwasanaeth archifau ar y cyd rhwng Sir Ddinbych a Sir y Fflint a'r model arfaethedig ar gyfer darparu’r gwasanaeth newydd.

12.20pm – 1.05pm

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Tai a Chymunedau’r adroddiad ac atodiadau (eisoes wedi'u cylchredeg) a oedd yn darparu gwybodaeth ynglŷn â phrosiect ar y cyd ar gyfer archifau Sir Ddinbych a Sir y Fflint, gyda ffocws arbennig ar y model cyflenwi gwasanaeth newydd arfaethedig.

Yn ystod ei gyflwyniad pwysleisiodd yr Aelod Arweiniol y byddai darparu Gwasanaeth Archifau ar y cyd â Chyngor Sir y Fflint a datblygu gwasanaeth ‘gweithredu trwy bwynt canolog’, yn amodol ar gais llwyddiannus i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, yn fuddiol i drigolion Sir Ddinbych gan y byddai Gwasanaeth Archifau llawn amser ar gael yn hytrach na gwasanaeth tri diwrnod sydd ar gael yn y sir ar hyn o bryd.  Byddai hynny’n wir er gwaethaf y ffaith bod y ‘canolbwynt’ yn yr Wyddgrug gan y byddai holl lyfrgelloedd Sir Ddinbych yn cael mynediad at gofnodion digidol y gwasanaeth felly byddai trigolion yn gallu gwneud unrhyw waith ymchwil o'u llyfrgell leol, yn hytrach na gorfod trefnu apwyntiad i ymweld ag Archifdy’r Sir yn Hen Garchar Rhuthun fel sy’n digwydd ar hyn o bryd. Pe baent eisiau cael gafael ar ddogfennau gwreiddiol, byddent yn gallu gwneud hyn o dan y model newydd trwy fynychu â’r canolbwynt yn yr Wyddgrug.

Oherwydd eu hoedran a’u bregusrwydd, roedd yn rhaid i ddogfennau’r archifdy gael eu cadw dan amodau amgylcheddol caeth er mwyn eu gwarchod a’u diogelu, fel arall byddai’r Gwasanaeth mewn perygl o golli ei statws achrediad archif.  Roedd cynghorau Sir Ddinbych a Sir y Fflint yn awyddus i ddatblygu Gwasanaeth Archifau ar y cyd gan fod Sir y Fflint eisoes wedi mynd y tu hwnt i’w gapasiti storio tra bod disgwyl i Sir Ddinbych fod mewn sefyllfa debyg erbyn 2021.  Hefyd, roedd y System Rheoli Amgylcheddol yn Hen Garchar Rhuthun yn nesáu at ddiwedd ei oes a disgwylir i’r gost o’i newid fod yn sylweddol, felly dyna pam y teimlwyd y dylid ymchwilio i’r cyfle i ddarparu gwasanaeth ar y cyd, o bosibl mewn adeilad pwrpasol o’r radd flaenaf.  Er bod y Gwasanaeth Archifau presennol yn mynd â 70% o adeilad yr Hen Garchar, roedd yn denu tua 800 o ymwelwyr y flwyddyn, gyda nifer ohonynt yn ail ymweliadau gan yr un bobl.  Mewn cymhariaeth roedd y Gwasanaethau Cefn Gwlad a Threftadaeth yn denu oddeutu 11,000 o bobl y flwyddyn i’w gyfran o 30% o'r adeilad.    

Pwysleisiodd yr Aelod Arweiniol bod gan y Cyngor ymrwymiad eisoes i ddefnyddio’r Hen Garchar i ddarparu ei Wasanaeth Archifau tan 2025, pe bai’r model cyflenwi gwasanaeth o bwynt canolog yn dwyn ffrwyth, gan y byddai’n cymryd llawer iawn o amser i ddarparu’r prosiect hwn yn ei gyfanrwydd.  Yn y cyfamser byddai’n ymchwilio’n frwd i ddulliau posibl o gynyddu ystod y gwasanaethau treftadaeth a allai gael eu darparu yno ar ôl i’r Gwasanaeth Archifau ymadael, ar y cyd â safleoedd treftadaeth eraill y Cyngor, h.y. Nantclwyd y Dre a sefydliadau allanol megis yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Dywedodd yr Aelod Arweiniol wrth yr Aelodau bod Cyngor Tref Rhuthun wedi cofrestru siom nad oedd wedi bod yn rhan o’r ymgynghoriad ynghylch y cynnig hyd yma, ond pe bai’r prosiect yn dwyn ffrwyth ni fyddai’r Gwasanaeth yn gadael yr Hen Garchar tan 2025, felly teimlwyd ei bod braidd yn rhy gynnar i ymgynghori â Chyngor y Dref ar hyn o bryd.  Y flaenoriaeth fyddai sicrhau £11.5m o grant Heritage Horizons gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri.   Byddai angen i unrhyw gynnig am swm mor sylweddol o arian fod ar gyfer prosiect arbennig a phwrpasol iawn.  Dyna pam yr oedd Sir Ddinbych am weithio gyda Chyngor Sir y Fflint i adeiladu adeilad pwrpasol wrth ymyl Theatr Clwyd yn yr Wyddgrug.  Roedd  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Gwastraff ac Ailgylchu (copi amgaeedig) sy’n ceisio barn y Pwyllgor am y gwasanaethau newydd arfaethedig, gan gynnwys dylunio’r gwasanaeth, costiadau a chyllid dangosol, a strategaeth gyfathrebu arfaethedig gyda phreswylwyr.

11.10am – 12.10pm

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol dros Wastraff, Cludiant a’r Amgylchedd adroddiad y Rheolwr Gwastraff ac Ailgylchu ac atodiadau (eisoes wedi’u cylchredeg).  Pwrpas hynny oedd rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau am sefyllfa ariannol ddiweddaraf y prosiect ynghyd â rhoi gwybodaeth am amserlenni a phrosiectau cysylltiedig.  Yn ystod ei gyflwyniad dywedodd yr Aelod Arweiniol er bod Atodiad II yr adroddiad yn sôn y byddai amserlen darparu prosiect yn ymestyn hyd at 2022, cyfeiriai hyn at y flwyddyn ariannol 2021/22.  Yn seiliedig ar y cynnydd hyd yma roedd ganddo bob ffydd y byddai’r gwasanaeth newydd yn weithredol erbyn mis Medi 2021.

Ar gais y Cadeirydd a’r Is-gadeirydd darparodd y Rheolwr Gwastraff ac Ailgylchu fersiwn PowerPoint o Atodiad III i’r adroddiad a oedd yn darlunio gosodiad arfaethedig y Depo Canolog newydd a fyddai’n cael ei greu yn Ninbych.  Rhoddodd drosolwg i’r Pwyllgor o’r gosodiad a swyddogaethau’r holl ardaloedd gwahanol a fyddai'n gynwysedig yn y safle chwe acer hwn a'r cyfyngiadau rheoliadol amgylcheddol, tân ac eraill y byddai'n rhaid cydymffurfio â nhw wrth eu dylunio a'u datblygu.

Mewn ymateb i gwestiynau aelodau fe wnaeth yr Aelod Arweiniol, Pennaeth Priffyrdd, Cyfleusterau a Gwasanaethau Amgylcheddol a’r Rheolwr Gwastraff ac Ailgylchu:

• ddweud nad oedd unrhyw benderfyniad wedi cael ei wneud ynglŷn â dyluniad y cynwysyddion ‘Trollibocs’ a fyddai’n cael eu prynu a’u cyflwyno, gan fod nifer o gynhyrchwyr newydd wedi dod i’r farchnad yn ddiweddar.

• cadarnhau nad oedd y Canolfannau Ailgylchu Gwastraff y Cartref presennol yn ffurfio rhan o’r prosiect penodol hwn.  Byddai unrhyw drafodaethau ynglŷn â’u dyfodol yn rhan o broses arall.  Roedd angen adnewyddu’r contract ar gyfer gweithredu’r canolfannau hyn ym mis Mawrth 2021 felly byddai ymarfer ail-dendro yn dechrau yn y dyfodol agos.  Fel rhan o’r broses ail-dendro, roedd modd ymchwilio i ddulliau o gynhyrchu incwm, gan gynnwys rhai ar gyfer cyrff elusennol o werthu ‘gwastraff’ y cartref sydd o safon dda.

• dweud er gwaethaf y ffaith bod safle’r depo canolog arfaethedig yn arwynebedd chwech acer, ni fyddai’n ddigon mawr ar gyfer symud y Ganolfan Ailgylchu Gwastraff y Cartref bresennol yn Ninbych i'r un safle gan fod cynigion i gynnwys ardal i drin gwastraff priffyrdd ar safle'r depo canolog faes o law, yn amodol ar gymeradwyo achos busnes ar wahân.

• dweud bod rheoliadau amgylcheddol yn golygu mai’r unig ddeunydd gwastraff y gellid ei ddadlwytho yn yr awyr agored oedd gwydr, byddai’n rhaid i bob gwastraff arall gael ei ddadlwytho dan orchudd mewn adeiladau pwrpasol.

• cadarnhau y byddai angen i ardal y depo cyfan gydymffurfio â rheoliadau caeth o ran sŵn, arogl, llygredd a thân a byddai angen hawlenni gan Gyfoeth Naturiol Cymru (CNC) cyn dechrau rhai ymarferion trin gwastraff, yn arbennig y rheiny sy’n gysylltiedig â Cham 2 y prosiect – trin gwastraff priffyrdd.

• dweud o dan y system newydd ar gyfer casglu gwastraff y cartref, byddai gwastraff bwyd yn dal i gael ei gasglu ar yr un pryd â gwastraff arall ac yna byddai’n cael ei drosglwyddo o ddepo Dinbych i’r Ganolfan Ailgylchu Gwastraff Bwyd yn Rhuallt.

• dweud, er bod lle i 90 o gerbydau yn y maes parcio i staff y depo arfaethedig, nid oedd y rhif hwn yn cymryd i ystyriaeth pobl a oedd eisoes yn rhannu ceir.  Roedd yn Cyngor yn ymwybodol o’i ddyletswydd i ostwng allyriadau carbon a dyna pam y byddai nifer o bwyntiau gwefru cerbydau yn cael eu gosod yn y maes parcio ar gyfer cerbydau trydan.  Hefyd ni fyddai staff y depo i gyd yn dechrau gweithio ar yr un amser a byddent yn amrywio rhwng 6am a 6.45am, gyda cherbydau casglu sbwriel yn gadael y depo  ...  view the full Cofnodion text for item 7.

Ystyried adroddiad gan y Cydlynydd Craffu (copi wedi’i amgau) yn gofyn am adolygiad o raglen waith ymlaen llaw’r pwyllgor ac yn diweddaru aelodau ar faterion perthnasol.

1.05pm – 1.20pm

Cyflwynodd y Cydlynydd Craffu (CC) adroddiad rhaglen gwaith i'r dyfodol y pwyllgor ac atodiadau (eisoes wedi’u cylchredeg) er mwyn ceisio cael y Pwyllgor i adolygu ei raglen waith i’r dyfodol.

Atgoffodd y CC aelodau am y ffurflen cynnig craffu, dywedodd y dylid anfon unrhyw gynigion ati hi fel eu bod yn cael eu hystyried gan y Grŵp Cadeiryddion ac Is-gadeiryddion Craffu i’w cynnwys ar y rhaglen gwaith i’r dyfodol.

Yng nghyfarfod y Cadeiryddion a’r Is-gadeiryddion Craffu ym mis Medi, cytunwyd aildrefnu’r rhaglen gwaith i’r dyfodol er mwyn gallu cynnwys yr eitemau ar ddarpariaeth safleoedd Sipsiwn a Theithwyr a Phrosiect Archifau Sir Ddinbych a Sir y Fflint ar y cyd yn y cyfarfod presennol.

PENDERFYNWYD: bod aelodau yn cytuno â rhaglen gwaith i'r dyfodol y pwyllgor.

Derbyn unrhyw ddiweddariadau gan gynrychiolwyr y Pwyllgor ar Fyrddau a Grwpiau amrywiol y Cyngor.

1.20pm – 1.30pm

Nid oedd unrhyw adborth.

Daeth y cyfarfod i ben am 2.25pm