Agenda and draft minutes

Dylai’r Aelodau ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Datganodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts gysylltiad personol yn Eitem Rhif 5.

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972.

Ni chafwyd unrhyw faterion brys.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Archwilio Cymunedau a gynhaliwyd ar 27 Hydref 2016 (copi ynghlwm).

Cyflwynwyd Cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Archwilio Cymunedau a gynhaliwyd ar 27 Hydref, 2016:-

Materion yn codi:-

Codwyd y pwyntiau canlynol mewn perthynas â Thudalennau 14 i 19 – ‘Effaith y cynnydd mewn taliadau parcio ceir ar draws y sir’.

 (i)        Mewn ymateb i sylw, pe bai Pennaeth Gwasanaeth yn diystyru penderfyniadau a wnaed gan bwyllgor archwilio wrth benderfynu ar bolisi dan rymoedd a ddyrannwyd iddo/iddi fel unigolyn, nid oedd yn ddefnydd effeithiol o amser aelodau i drafod y cynigion.  Dywedodd y Cadeirydd, gan fod y penderfyniad penodol hwn wedi cael ei gymryd, roedd ‘Penderfyniadau a Ddyrannwyd i’r Swyddog Arweiniol’ bellach yn destun proses debyg i rai Aelod Arweiniol, gyda’r posibilrwydd y gallai Archwilio alw penderfyniad Swyddog Arweiniol i mewn ar gyfer ei archwilio, cyn ei weithredu.  Gofynnodd y Pwyllgor i arweiniad ar y broses hon gael ei chylchredeg i aelodau er gwybodaeth.  

 (ii)       Dywedodd y Cynghorydd Martyn Holland fod y datganiad yn y cofnodion yn ymwneud â’r ffaith fod Cyngor Tref yr Wyddgrug yn rhoi cymhorthdal tuag at ffioedd parcio yn yr Wyddgrug yn anghywir.  Dywedodd Aelod Arweiniol y Parth Cyhoeddus ei fod wedi cael gwybod fod hyn yn wir o ffynhonnell ddibynadwy.  Gofynnodd Aelodau i’r Cydlynydd Archwilio gysylltu â Chlerc Cyngor Tref yr Wyddgrug i ganfod a oedd y Cyngor yn rhoi cymhorthdal tuag at ffioedd parcio yn y dref; a

 (iii)      roedd y Rheolwr Traffig, Parcio a Diogelwch ar y Ffyrdd wedi cwestiynu geiriad penderfyniad (x) ar dudalen 19 ac wedi gofyn iddo gael ei ddiwygio i ddweud “dylid cyflwyno adroddiad cynnydd pellach i’r Pwyllgor ymhen chwe mis er mwyn rhoi diweddariad ar yr argymhellion sydd wedi eu cynnwys yn Atodiad A yr adroddiad a gyflwynwyd ar 27 Hydref 2016, ynghyd â'r cynllun rheoli asedau meysydd parcio drafft i gael sylwadau’r aelodau”.

PENDERFYNWYD: yn amodol ar ddarparu’r wybodaeth uchod a’r diwygiad, fel y drafftiwyd yn (iii) uchod, dylid cymeradwyo’r cofnodion fel cofnod gwir a chywir o’r trafodion.

GWAHARDD Y WASG A'R CYHOEDD

PENDERFYNWYD dan ddarpariaethau Adran 100A Deddf Llywodraeth Leol 1972, gwahardd y Wasg a’r Cyhoedd o’r cyfarfod ar gyfer yr eitemau canlynol ar y sail y byddai gwybodaeth eithriedig yn debygol o gael ei datgelu fel y’i diffinnir ym Mharagraff 16 Rhan 4 Atodlen 12A Ddeddf Llywodraeth Leol 1972.

RHAN II

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Addysg (copi ynghlwm) yn diweddaru'r aelodau ar yr adolygiad o Bolisi Cludiant o’r Cartref i'r Ysgol Sir Ddinbych.

09:40am- 10:30am

Croesawodd y Cadeirydd Mrs Kathy Jones, a oedd wedi’i phenodi’n ddiweddar gan yr Eglwys Gatholig i wasanaethu fel ei gynrychiolydd cyfetholedig ar gyfer materion yn ymwneud ag addysg ar y Pwyllgor Archwilio, i’w chyfarfod cyntaf.

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol dros Addysg yr adroddiad cyfrinachol (a gylchredwyd yn flaenorol) a ddiweddarodd y Pwyllgor ar yr adolygiad o Bolisi Cludiant o'r Cartref i'r Ysgol y Sir a oedd yn gweithredu ar hyn o bryd.  Atodwyd copi o fersiwn ddiweddaraf y Polisi drafft i’r adroddiad er gwybodaeth yr aelodau.  Rhoddodd y Pennaeth Addysg drosolwg byr o'r cefndir a oedd wedi arwain at y penderfyniad i adolygu’r polisi yn 2014, a’r adolygiad presennol dilynol o’r Polisi.  Dywedodd eu bod wedi gofyn am gyngor cyfreithiol ar elfennau o’r Polisi diwygiedig i sicrhau eu bod yn cydymffurfio â’r gofynion sy’n llywodraethu cludiant o’r cartref i’r ysgol yn ogystal â deddfwriaeth arall sy’n ymwneud â diogelu a lles.  Dywedodd y Pennaeth Addysg a swyddogion eraill wrth aelodau fod y Polisi diwygiedig, cyn belled a bod hynny’n bosibl yn rhesymol, yn ystyried y pwyntiau a godwyd yn flaenorol gan gynghorwyr a rhieni yn ystod gweithrediad y polisi yn dilyn adolygiad 2014, gofynion Mesur Teithio gan Ddysgwyr (Cymru) 2008, y berthynas agos rhwng ysgolion cynradd ‘bwydo’ a’u hysgolion uwchradd cysylltiedig, y polisi llwybrau peryglus i'r ysgol, polisi teithio dewisol a hefyd hygyrchedd y broses apeliadau ar gyfer rheini/ gwarcheidwaid.

Wrth ymateb i gwestiynau aelodau dywedodd yr Aelod Arweiniol, y Pennaeth Addysg, y Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol, AD a Democrataidd a’r Rheolwr Adnoddau a Chymorth Addysg (Cynllunio ac Adnoddau) fod:

•           y Cyngor o’r farn ei bod yn bwysig cael cyngor cyfreithiol ar gynnwys y polisi drafft cyn ymgynghori â’r cyhoedd ar y cynigion oedd wedi eu cynnwys ynddo,

•           Caniatáu rhieni/ gwarcheidwaid i gwrdd â swyddogion fel rhan o’r broses Apeliadau wedi bod yn hynod ddefnyddiol.  Byddai trafodaethau gyda rhieni/ gwarcheidwaid yn cael eu cynnwys rŵan yn y polisi mewn perthynas â ‘darpariaethau dewisol’, gan mai yn ystod trafodaethau o’r fath a sgyrsiau wyneb i wyneb yr oedd amgylchiadau unigol yn cael eu harchwilio a’u deall yn gywir;

•           roedd y term ‘ysgol addas agosaf’ yn cynnwys cludiant i ysgolion ffydd y tu allan i’r sir os mai honno oedd ysgol ffydd agosaf y disgybl;

•           roedd barn gyfreithiol eisoes wedi’i derbyn ar rai elfennau o’r polisi diwygiedig, roeddem yn dal i aros am gyngor yr ymgynghorydd cyfreithiol ar elfennau eraill.  Roedd y farn a dderbyniwyd hyd yma yn ffafriol;

•           prif nod y polisi diwygiedig oedd sicrhau fod y disgyblion cywir yn derbyn y cludiant yr oed ganddynt yr hawl i’w dderbyn i’w ‘hysgol agosaf briodol’.  Unwaith y pennwyd hynny, gellid rhoi ystyriaeth i geisiadau cludiant gostyngol, gan gynnwys cyfathrebu clir gyda rhieni/ gwarcheidwaid y disgyblion y dyfarnwyd cludiant gostyngol iddynt ar yr amser y dyfarnwyd y cludiant gostyngol;

•           byddai asesiad effaith yn cael ei chynnal ar bob cais am drefniadau teithio, statudol a dewisol;

•           byddai’r polisi yn mynd i'r afael ag unrhyw anghysonderau a ddaeth i’r amlwg o dan yr adolygiad blaenorol h.y. perthnasau wedi eu hen sefydlu gydag ysgol uwchradd fel ‘ysgol fwydo’ er mwyn peidio â chael effaith negyddol ar ysgolion penodol a’u disgyblion;

•           Byddai pob ymdrech yn cael ei gwneud i ymgymryd ag ymgynghoriad cyhoeddus ar y polisi diwygiedig yn ystod y tymor er mwyn sicrhau y byddai cyfle digonol i bob budd-ddeiliad i gyflwyno eu barn;

•           Fel rhan o’r broses ymgynghori, byddai cyfarfodydd yn cael eu cynnal i drafod y polisi diwygiedig bwriedig gydag unrhyw barti cysylltiedig h.y. Fforwm Llywodraethwyr Ysgol, Cynhadledd Penaethiaid; pob llywodraethwr ysgol ac ati. Byddai  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Trafod mesurau rheoli dŵr a lliniaru llifogydd a'u heffaith bosibl ar drigolion ac eiddo yn Sir Ddinbych gyda chynrychiolwyr o Cyfoeth Naturiol Cymru a Chyngor Sir Ddinbych.

10:45am- 11:30am

Croesawyd Mr Keith Ivens, Rheolwr Gweithrediadau Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC) ac Uwch Beiriannydd y Cyngor - Rheoli Perygl Llifogydd i’r cyfarfod gan y Cadeirydd i hwyluso trafodaeth ar reoli dŵr a mesurau lliniaru llifogydd yn Sir Ddinbych. Yn ystod y drafodaeth, cododd yr aelodau nifer o bryderon mewn perthynas â chynnal afonydd, nentydd, ffosydd a llifoedd, gan holi pwy oedd yn gyfrifol am eu cynnal a’u clirio.

Mewn ymateb i gwestiynau'r Pwyllgor, dywedodd y ddau swyddog:

•           gweithiodd yr awdurdod lleol a Chyfoeth Naturiol Cymru yn agos gyda’i gilydd i liniaru risg i fywyd ac eiddo rhag llifogydd o ‘brif’ afonydd;

•           Rhestrir gwaith cynnal a chadw a gynlluniwyd ar bob prif afon a chwrs dŵr dan oruchwyliaeth CNC ar ‘Rhaglen Cynnal a Chadw Arferol Gogledd Cymru 2016/17’ ar wefan Cyfoeth Naturiol Cymru

•           Lluniwyd amserlenni cynnal a chadw Cyfoeth Naturiol Cymru yn seiliedig ar asesiad risg a dyraniad cyllideb sydd ar gael.  Mae gwaith modelu eisoes wedi cael ei raglennu ar gyfer 2017-18 er mwyn deall a ellid gwella isadeiledd a threfnau cynnal a chadw Ffos y Rhyl.  Fodd bynnag, nid oedd Ffos y Rhyl yn cael ei hystyried yn ardal lle’r oedd perygl mawr ar hyn o bryd, gan fod tri phwynt allanfa ar gyfer dŵr o’r Ffos, gan gynnwys gorsaf bwmpio a leolir yno;

•           Roedd yr arwyddion yn awgrymu fod cynnydd mewn cyfnodau o law trwm iawn yn y blynyddoedd diwethaf ac roedd hyn yn dod yn anodd i’w ragweld a’i reoli mewn perthynas â gwaith cynnal a chadw cyrsiau dŵr;

•           Roedd cyfrifoldeb am oruchwylio gwaith cynnal a chadw cyrsiau dŵr ar draws Cymru yn cael ei bennu gan ddynodiad pob cwrs dŵr.  Roedd CNC yn gyfrifol am oruchwylio ‘prif afonydd’ - roedd y rhain yn cynnwys prif afonydd / afonydd mawr, nentydd a rhai cyrsiau dŵr llai.  Mae pob cwrs dŵr agored arall, a elwir yn ‘gyrsiau dŵr arferol’, yn cael eu goruchwylio gan yr awdurdod lleol yn ei gymhwyster a’r ‘Awdurdod Llifogydd Lleol Arweiniol’.  Roedd gwybodaeth am ddynodiadau cyrsiau dŵr ar gael ar wefan CNC;

•           Dyrannwyd cyllideb i CNC a oedd ‘wedi'i glustnodi’ at ddibenion cynnal a chadw ‘prif afonydd’ at ddibenion dyfrhau ac er mwyn lliniaru’r perygl o lifogydd ar yr afonydd hynny.  Roedd yn rhaid i awdurdodau lleol (awdurdodau llifogydd lleol arweiniol) ariannu unrhyw waith Rheoli Perygl Llifogydd o’i gyllideb nad oedd wedi’i glustnodi;

•           Er bod gan CNC, awdurdodau lleol a thirfeddianwyr lleol ddyletswyddau mewn perthynas â rheoli dŵr a'r perygl o lifogydd, rhannwyd y rhain yn ddau gategori - cyfrifoldebau ac awdurdodaeth.  Roedd dyletswyddau a oedd yn perthyn i’r categori cyntaf yn rhoi cyfrifoldeb cyfreithiol ar berchennog glan yr afon i wneud gwaith lliniaru/ rheoli dŵr. Er bod gan CNC ac awdurdodau lleol rymoedd deddfwriaethol i wneud gwaith ar gyrsiau dŵr, nid oes unrhyw ymrwymiad arnynt i wneud hynny;

•           Roedd cyllid cyfalaf a ddyrannwyd i CNC yn tueddu i fod tuag at waith lliniaru llifogydd lle'r oedd perygl mawr e.e. gwaith lliniaru llifogydd, ond roedd cyllid refeniw yn fwy tebygol o gael ei ddefnyddio ar gyfer gwaith atal llifogydd/ cynnal a chadw afonydd;

•           Roedd dyletswyddau perchnogion glannau afonydd mewn perthynas â chyrsiau dŵr yn unol â Deddf Draenio Tir 1991, yn ymestyn i sicrhau nad oedd llif dŵr drwy’r tir yn cael ei atal.

•           Roedd yr orsaf bwmpio ger Gwersyll Gwyliau Lyons yn y Rhyl a fethodd yn ystod y digwyddiad glaw trwm yn haf 2016 yn eiddo i Ddŵr Cymru ac nid CNC.  Roedd y Cyngor wedi cysylltu  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Ystyried adroddiad gan y Cydlynydd Archwilio (copi ynghlwm) yn gofyn am adolygiad o raglen waith y pwyllgor a rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r aelodau ar faterion perthnasol.

11:30am- 11:45am

Roedd copi o adroddiad gan y Cydlynydd Archwilio (CA), a oedd yn gofyn i'r Pwyllgor adolygu a chytuno ar ei raglen gwaith i'r dyfodol ac a oedd yn rhoi diweddariad ar faterion perthnasol, wedi ei ddosbarthu gyda'r papurau ar gyfer y cyfarfod.

Roedd copi o ‘ffurflen gynnig Aelodau’ wedi ei chynnwys yn Atodiad 2. Gofynnodd y Cydlynydd Archwilio i unrhyw gynigion gael eu cyflwyno iddi hi. Roedd Rhaglen Gwaith i’r Dyfodol y Cabinet wedi’i chynnwys yn Atodiad 3 ac roedd tabl yn rhoi crynodeb o'r penderfyniadau Pwyllgor diweddar ac a oedd yn hysbysu’r Aelodau ynglŷn â’r cynnydd gyda’u gweithrediad, wedi’i gynnwys yn Atodiad 4.

Rhoddodd y Pwyllgor ystyriaeth i ddrafft o’i Raglen Gwaith i'r Dyfodol ar gyfer cyfarfodydd y dyfodol, Atodiad 1, a chytunwyd ar y newidiadau a’r ychwanegiadau canlynol:-

•           Gwahodd Prif Gwnstabl yr Heddlu i ddod i Gyfarfod o’r Pwyllgor Archwilio Cymunedau a gynhelir ar 2 Chwefror 2017.

•           Ychwanegu adroddiad drafft Cludiant o'r Cartref i'r Ysgol i gyfarfod 2 Chwefror 2017.

•           Symud Cynllun Gweithredu Gwylanod drafft o gyfarfod mis Chwefror i Raglen 23 Mawrth 2017.

•           Symud effaith y cynnydd mewn taliadau parcio ceir ledled y sir a’r Cynllun Rheoli Asedau Meysydd Parcio drafft o gyfarfod mis Mawrth i raglen 15 Mehefin 2017. 

PENDERFYNWYD - yn amodol ar y newidiadau a’r cytundebau uchod, cymeradwyo'r Rhaglen Gwaith i’r Dyfodol fel y nodir yn Atodiad 1 i'r adroddiad.

Derbyn unrhyw ddiweddariadau gan gynrychiolwyr ar amrywiol Fyrddau a Grwpiau Cyngor

Nid oedd unrhyw adroddiadau wedi dod i law. 

Daeth y cyfarfod i ben am 11:55am