Agenda and draft minutes

Dim wedi eu cyflwyno.

Aelodau i ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy’n peri rhagfarn yn gysylltiedig ag unrhyw fater sydd i’w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Datganodd y Cynghorydd Kelly Clewett gysylltiad personol ag eitem 5, ‘Gofal Brys ac Mewn Argyfwng:  Llif Allan o’r Ysbyty – Rhanbarth Gogledd Cymru’ yn ei rôl fel gweithiwr ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) fel Arweinydd Tîm Adnoddau Cymunedol – Tîm Adnoddau Cymunedol.

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972.

Ni thynnwyd sylw’r Cadeirydd na’r Cydlynydd Craffu at unrhyw eitemau o natur frys cyn dechrau’r cyfarfod.

Ar y pwynt hwn fe roddodd y Cadeirydd wybod i aelodau fod yna newid wedi bod yng nghydbwysedd gwleidyddol y Cyngor o ganlyniad i ffurfio grŵp gwleidyddol newydd Cynghrair Annibynnol Sir Ddinbych.  Effaith y newid mewn cydbwysedd gwleidyddol o ganlyniad oedd cyfansoddiad aelodaeth y Pwyllgor.  Roedd hyn wedi arwain at y Cynghorydd Bobby Feeley yn gadael y Pwyllgor gyda’r Cynghorydd Merfyn Parry yn dod yn aelod yn ei lle.  Diolchodd y Cadeirydd i’r Cynghorydd Feeley am ei chyfraniad gwerthfawr i waith y Pwyllgor a chroesawodd y Cynghorydd Parry i’w gyfarfod cyntaf.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Craffu Partneriaethau a gynhaliwyd ar 13 Chwefror 2025 (copi yn atodedig).

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Craffu Partneriaethau a gynhaliwyd ar 13 Chwefror 2023.  Felly:

PENDERFYNODD y Pwyllgor: y dylid cymeradwyo cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Craffu Partneriaethau a gynhaliwyd ar 13 Chwefror 2025 fel cofnod cywir o’r gweithrediadau.

Materion yn codi tudalen 9, Datblygiad Ysbyty’r Royal Alexandra – wrth ymateb i ymholiad cadarnhaodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol:  Gwasanaethau Cymdeithasol ac Addysg fod cyfnod caffael y cynllun cyflawni wedi llithro ychydig o ganlyniad i faterion technegol, ond roedd gwaith yn parhau gyda’r bwriad o gwblhau’r cam hwn yn y dyfodol agos.  Er gwaethaf hyn, roedd materion eraill wedi dod ymlaen yn foddhaol h.y. trafodaethau yn ymwneud â pharcio ceir a threfniadau ar gyfer adleoli staff cyn yr ailddatblygu.  Mae disgwyl i adroddiad cynnydd arall gael ei gyflwyno i’r Pwyllgor yn ei gyfarfod ym mis Medi 2025. 

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Cydweithio Rhanbarthol (copi yn atodedig) sy’n ceisio sylwadau’r Pwyllgor ar y gwaith sy’n cael ei symud ymlaen dan nawdd Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru mewn ymateb i adroddiad Archwilio Cymru ar lif cleifion allan o’r ysbyty.

10.05am – 10.50am

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Iechyd a Gofal Cymdeithasol a’r Cyfarwyddwr Corfforaethol: Gwasanaethau Cymdeithasol ac Addysg, ochr yn ochr â’r Cyfarwyddwr Cynorthwyol Dros Dro – Cymorth Cartrefi Gofal a Chomisiynu Gofal Iechyd Parhaus a Chyfarwyddwr Iechyd Cyhoeddus (BIPBC), Gofal Brys ac Mewn Argyfwng: Llif Allan o’r Ysbyty – adroddiad Rhanbarth Gogledd Cymru (a ddosbarthwyd ymlaen llaw). Nod yr adroddiad oedd i ddarparu cyfrif/gwybodaeth wedi’i ddiweddaru i bartneriaid yn ymwneud â’r gwaith cysylltiedig a wnaed ers cyhoeddi adroddiad Archwilio Cymru gyntaf a’r ymateb sefydliadol ar y cyd ym Medi 2024.

Hysbyswyd y Pwyllgor y canfuwyd ar y cyfan tra bod partneriaid yn deall ac yn dangos ymrwymiad i wella llif cleifion o’r ysbyty, fod perfformiad yn parhau yn hynod o heriol gydag effeithiau andwyol ar brofiad cleifion a gofal. Roedd partneriaid yn parhau i weithio’n unigol a gyda’i gilydd i bennu a gweithredu canllawiau eglur, lliniaru’r heriau a achosir gan lai o gapasiti a chynnydd mewn gofal mwy cymhleth, a sicrhau bod effaith gweithgareddau’n cael eu monitro, eu herio a’u cynyddu’n barhaus.

Canfu’r adroddiad gwreiddiol fod graddfa’r oedi mewn rhyddhau o’r ysbyty yng Ngogledd Cymru wedi cynyddu’n sylweddol yn ystod y blynyddoedd diweddar. Rhwng Ebrill 2023 a Chwefror 2024 bob mis roedd yna 334 o gleifion ar gyfartaledd a oedd yn feddygol abl gyda’u rhyddhau yn wynebu oedi gyda chwblhau asesiadau y prif achos dros yr oedi. Ar gyfer y flwyddyn hyd at ac yn cynnwys Chwefror 2024, roedd cyfanswm y diwrnodau gwely a gollwyd oherwydd oedi wrth ryddhau yn 71,871 gyda chost blwyddyn gyfan yn gyfwerth â £39.202 miliwn. Roedd yr effaith o ganlyniad ar lif cleifion o fewn ysbytai a’r system gofal brys ac mewn argyfwng yn sylweddol, gydag amseroedd aros mewn adrannau brys a throsglwyddiadau ambiwlans ymhell o gyrraedd targedau cenedlaethol. Yn Chwefror 2024 collwyd dros 8,000 o oriau ambiwlans oherwydd oedi wrth drosglwyddo ac roedd amser aros ar gyfartaledd o fewn adrannau brys y Bwrdd Iechyd tua 8.5 awr. Cafodd anawsterau gyda rhyddhau effaith hefyd ar allu sefydliadau partner i fodloni anghenion rhai cleifion yn effeithiol, yn arbennig yng ngorllewin y rhanbarth lle rhoddwyd cyfran sylweddol o gleifion mewn llety dros dro ar ôl cael eu rhyddhau o’r ysbyty.

Tynnodd aelodau sylw at sawl rhan o’r adroddiad a thrafod y canlynol ymhellach –

• p’un ai a gyfrannodd y sylw negyddol parhaus a gafodd y Bwrdd Iechyd yn y wasg/cyfryngau at yr anawsterau a gafwyd yn recriwtio staff ar bob lefel ac felly cael effaith ar y llif i mewn ac allan o’r ysbyty.  Ymatebodd swyddogion fod sylw negyddol yn y wasg yn broblem. Fodd bynnag, nid oedd wedi cael unrhyw effaith ar staffio ac roedd y lefelau staffio yn dderbyniol yn yr holl ddisgyblaethau ac eithrio iechyd meddwl a oedd yn parhau yn profi’n her o ran cyflogi staff.
• y camau a oedd yn cael eu cymryd i sicrhau nad oedd cleifion diamddiffyn yn cael eu rhyddhau gartref yng nghanol y nos heb neb i’w derbyn pan oeddent yn cyrraedd. Pa gefnogaeth oedd ar gael iddynt i sicrhau eu bod yn deall yn iawn pryd a sut i gymryd eu meddyginiaeth ayb a ph’un ai a oedd unrhyw ymweliadau dilynol wedi eu trefnu. Wrth ymateb cydnabu swyddogion fod yna broblemau gyda’r broses ryddhau a chytunwyd gydag aelodau na ddylai pobl ddiamddiffyn gael eu rhyddhau yng nghanol y nos. Pwysleisiodd swyddogion BIPBC na ddylai cleifion diamddiffyn gael eu rhyddhau yng nghanol y nos a heb gefnogaeth.  Os oedd hyn yn digwydd dylai gael ei adrodd fel digwyddiad.  Roedd y Bwrdd Iechyd yn cadw data rhyddhau fesul awr, a oedd yn cael ei fonitro’n fanwl, ac roedd yn gweithio’n agos  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Ystyried adroddiad ar y cyd gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol:  yr Economi a’r Amgylchedd, y Pennaeth Gwasanaeth Priffyrdd a’r Gwasanaethau Amgylcheddol, a’r Rheolwr Risg ac Asedau y Cyngor (copi yn atodedig) sy’n ceisio adborth y Pwyllgor i gynorthwyo llywio’r camau nesaf mewn perthynas â’r prosiect i adnewyddu Pont Llannerch.

11am – 12pm

Cyflwynodd Aelod Arweiniol yr Amgylchedd a Chludiant ynghyd â Chyfarwyddwr Corfforaethol: yr Amgylchedd a’r Economi, Pennaeth Priffyrdd a Gwasanaethau Amgylcheddol, y Rheolwr Risg ac Asedau a’r Uwch Beiriannydd - Pontydd ac Adeiladu adroddiad i’r Pwyllgor (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau ar brosiect Pont Llannerch.

O ganlyniad i’r cymhlethdodau’n ymwneud â’r pwnc penodol hwn, fe arweiniodd y Pennaeth Priffyrdd a Gwasanaethau Amgylcheddol aelodau drwy gynnwys yr adroddiad.  Hefyd croesawodd Bennaeth Cynhyrchu Dŵr Dŵr Cymru i’r cyfarfod i ateb cwestiynau’r Pwyllgor ar eu gweithredoedd yn ardal y bont a sut gall unrhyw gynigion effeithio ar y gweithredoedd hynny. 

Ar ôl i Bont Llannerch ddymchwel yn ystod Storm Christoph ym mis Ionawr 2021, mae’r Gwasanaethau Priffyrdd ac Amgylcheddol wedi bod yn gweithio ar brosiect i adeiladu pont newydd.  Rhannwyd y prosiect yn dri cham:  Gwaith ar opsiynau, Dyluniad Manwl ac Adeiladu. Mae nawr wedi cyrraedd diwedd cam y Dyluniad Manwl. Mae cam y dyluniad manwl wedi bod yn broses gymhleth a hir ac wedi cyflwyno sawl her sylweddol.  Y brif her fu ystyried y sylfeini sydd eu hangen ar gyfer pont newydd.  Mae’r drafodaeth hon wedi bod yn gymhleth oherwydd bod Pont Llannerch wedi’i lleoli uwchben dyfrhaen dŵr croyw a oedd o fewn haen o dywodfaen wedi’i hindreulio ac oherwydd bod gan Dŵr Cymru safle echdynnu dŵr croyw yn union wrth ymyl lleoliad yr hen bont.  Roedd y ddyfrhaen hon a’r safle echdynnu dŵr croyw yn darparu dŵr i tua 85,000 o gartrefi yn y rhanbarth ac felly roedd y ddyfrhaen dŵr croyw a’r asedau echdynnu dŵr yn hynod o bwysig i nifer o gwsmeriaid Dŵr Cymru. O ganlyniad byddai angen i’r Cyngor sicrhau nad oedd yn cyfaddawdu’r asedau hyn wrth adeiladu pont newydd.

Dewiswyd dyluniad a ffefrir gan ddefnyddio sylfeini rafft oherwydd bod sylfeini rafft yn gweithio drwy ddosbarthu llwyth dros ardaloedd mawr o dir.  Fodd bynnag roedd risgiau sylweddol yn dal i fodoli gan y byddai gwaith adeiladu yn golygu bod angen gosod dalennau dur - yn ei hanfod drilio i’r graig islaw lle byddai’r sylfeini’n cael eu gosod.  Roedd y gwaith drilio yn peri risg o ran peryglu’r asedau.  Roedd yr ymchwiliadau tir dros dro ar y cam arloesi yn pennu fod y tywodfaen hwn sydd wedi hindreulio rhwng 12 a 36 metr islaw lefel y ddaear ac mae’n ymestyn i fyny’r afon cyn belled â Rhuthun.  Dangosodd ymchwiliadau tir pellach yn ystod cam y dyluniad manwl bod lefel y dŵr mor agos â 10 metr islaw lefel y ddaear.  Roedd yna safon ar gyfer asesu dyfnder erydu disgwyliedig y bont ac roedd hyn yn dangos y byddai’r 10m o raean gwely’r afon yn y lleoliad hwn yn debygol o fod wedi erydu yn y dyfodol.  Felly er mwyn diogelu pont newydd ac i sicrhau nad yw’n cael ei danseilio, byddai’n rhaid drilio / gosod y dalennau dur newydd a fyddai’n cynnwys y sylfeini rafft i’r ardal islaw lle mae’r sylfeini’n cael eu gosod, a byddai hyn yn treiddio i’r darn o dywodfaen sydd wedi hindreulio lle mae’r ddyfrhaen.  Mae’n bosibl y byddai drilio i mewn i’r ddyfrhaen yn amharu ar ansawdd y dŵr ym mhwynt echdynnu Dŵr Cymru ym Mharc Llannerch.  Byddai amharu ar y safle yn cyflwyno risg o golli cyflenwad ar gyfer 85,000 o gwsmeriaid Dŵr Cymru.  Roedd tîm y prosiect wedi bod yn gweithio’n agos gyda Dŵr Cymru drwy gydol y Cam Dylunio Manwl, a safbwynt Dŵr Cymru oedd bod yr holl asesiadau risg wedi methu â darparu tystiolaeth addas na fyddai’r gwaith drilio’n peri  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Ystyried adroddiad gan y Cydlynydd Craffu (copi yn atodedig) sy'n gofyn i'r Pwyllgor adolygu ei raglen waith ar gyfer y dyfodol ac sy’n diweddaru'r aelodau ar faterion perthnasol.

12pm – 12.20pm

Cyflwynodd y Cydlynydd Craffu’r adroddiad a’r atodiadau (a ddosbarthwyd ymlaen llaw) a oedd yn gofyn i’r Pwyllgor adolygu ei raglen waith.

Hysbyswyd aelodau nad oedd yna unrhyw newidiadau sylweddol i’r rhaglen waith; roedd yna un eitem wedi ei threfnu ar gyfer cyfarfod mis Mai, sef Canolfannau Ailgylchu Gwastraff y Cartref.  Gallai ymholiadau gael eu gwneud i weld a fyddai Adroddiad Blynyddol Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru 2024/25 ar gael i’w gyflwyno yn y cyfarfod nesaf.  Cytunodd aelodau fod ymholiadau i’w gwneud i’r perwyl hwn.

Dywedwyd wrth yr aelodau fod cyfarfod nesaf Grŵp Cadeiryddion ac Is-gadeiryddion Craffu wedi ei drefnu i’w gynnal ar 28 Ebrill 2025. Tynnwyd eu sylw at Atodiad 2 a oedd yn cynnwys ffurflen Cynnig Craffu’r Aelodau. Roedd angen llenwi a dychwelyd y ffurflen hon os oedd gan aelodau unrhyw bynciau yr hoffent iddynt gael eu hystyried ar gyfer eu cynnwys ar raglen waith y Pwyllgor Craffu yn y dyfodol.  Felly:

penderfynodd y Pwyllgor: yn ddibynnol ar yr uchod gadarnhau ei raglen waith fel y nodir yn Atodiad 1 yr adroddiad.

Derbyn unrhyw ddiweddariadau gan gynrychiolwyr y Pwyllgor ar amrywiol Fyrddau a Grwpiau'r Cyngor.

Dim.

Daeth y cyfarfod i ben am 1.25pm.