Agenda and draft minutes

Dylai’r Aelodau ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

 

 

Ni fu i unrhyw Aelod ddatgan cysylltiad personol na chysylltiad sy'n rhagfarnu ag unrhyw fusnes a oedd i’w ystyried yn y cyfarfod.

 

 

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol 1972.

 

 

Ni chodwyd unrhyw eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel mater o frys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol, 1972.

 

 

Derbyn a chymeradwyo cofnodion cyfarfod CYSAG Sir Ddinbych a gynhaliwyd ar 13 Chwefror 2015 (copi wedi ei amgáu) ac i ystyried materion yn codi.

 

 

Cyflwynwyd cofnodion pwyllgor Cyngor Ymgynghorol Sefydlog ar Addysg Grefyddol (CYSAG) a gynhaliwyd ar 13 Chwefror 2015 (wedi’u dosbarthu’n flaenorol).

 

PENDERFYNWYD y dylid derbyn a chymeradwyo cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 13 Chwefror, 2015 fel cofnod cywir.

 

 

Cael y dadansoddiad o’r Adroddiadau Arolwg Estyn diweddar (copi wedi’i amgáu).

 

 

Cyflwynodd Cynghorydd Her GwE (CA) adroddiad oedd yn dadansoddi canlyniadau arolygiadau Estyn diweddar o ran darpariaeth Addysg Grefyddol ac addoli ar y cyd mewn pedair ysgol rhwng mis Tachwedd 2014 a mis Ionawr 2015. Cynhaliwyd arolygiadau yn Ysgol Emmanuel; Ysgol Frongoch ac Ysgol Gynradd, Pentrecelyn.

 

Rhoddodd yr AS grynodeb i’r aelodau am ganfyddiadau yn ymwneud â phob ysgol a chafodd y sylwadau a chanlyniadau cadarnhaol eu nodi gan yr Aelodau.  Cyfeiriodd yn benodol at y canlynol:-

 

Cwestiwn Allweddol 1:       Pa mor dda yw'r canlyniadau?

 

Lles:-

  

·         Roedd y rhan fwyaf o ddisgyblion yn Ysgol Frongoch wedi cymryd rhan mewn amrywiaeth eang o weithgareddau cymunedol, ac wedi cefnogi elusennau lleol a chenedlaethol.      

·         Roedd Ysgol Pentrecelyn wedi cefnogi elusennau, lleol a thramor, ac roedd hyn wedi cael effaith gadarnhaol ar ymwybyddiaeth disgyblion o anghenion pobl eraill.

 

Cwestiwn Allweddol 2:       Pa mor dda yw'r ddarpariaeth?           

 

Profiadau dysgu:-

   

·         Roedd gan bob dosbarth yn Ysgol Emmanuel gysylltiadau gwerthfawr â gwledydd yn Ewrop a'r byd ehangach.  Mae'r cysylltiadau rhyngwladol buddiol iawn yma wedi cefnogi disgyblion i ddatblygu eu dealltwriaeth o fywydau pobl mewn gwahanol wledydd.

·         Roedd Ysgol Frongoch wedi  llwyddo i ehangu gorwelion disgyblion a’u gwybodaeth am y byd ehangach.  Roedd disgyblion wedi  datblygu dealltwriaeth gwerth chweil o’u rôl fel dinasyddion byd-eang.

·         Roedd Addysg ar gyfer Datblygu Cynaliadwy a Dinasyddiaeth Fyd-eang wedi cael ei hyrwyddo drwy waith y cwricwlwm, gweithgarwch cyngor yr ysgol a'r eco-gyngor yn Ysgol Pentrecelyn.

 

Gofal, Cymorth ac Arweiniad:

     

·         Mae'r staff yn darparu’n dda ar gyfer datblygiad ysbrydol, moesol, cymdeithasol a diwylliannol disgyblion yn Ysgol Emmanuel drwy weithredoedd dyddiol o addoli ar y cyd ac amrywiaeth ddiddorol o weithgareddau cwricwlwm, ac roedd cyfleoedd da iawn i ddisgyblion fyfyrio ar eu credoau eu hunain, eu rhinweddau personol a'u sgiliau.

·         Yn Ysgol Frongoch, fe hyrwyddodd y profiadau dysgu ddatblygiad personol y disgyblion yn dda, gan gynnwys eu datblygiad ysbrydol, moesol, cymdeithasol a diwylliannol.

·         Yn Ysgol Pentrecelyn, fe hyrwyddwyd datblygiad ysbrydol, moesol, cymdeithasol a diwylliannol disgyblion yn effeithiol. Gadawodd athrawon i ddisgyblion gymryd rôl fwy amlwg yng ngwasanaethau boreol, ac fe ymatebodd bron pawb yn gadarnhaol i’r cyfleoedd hyn.

 

Yr Amgylchedd Dysgu:-

 

·         Bu pwyslais clir ar gydnabod, parchu a dathlu amrywiaeth a chreu ethos sy'n meithrin gofal a goddefgarwch yn Ysgol Frongoch.

 

Cwestiwn allweddol 3: Pa mor dda yw arweinyddiaeth a rheolaeth?

 

Arweinyddiaeth:-

 

Gweithio mewn Partneriaeth:-

 

·         Roedd gan Ysgol Frongoch gysylltiadau gwerth chweil gyda'r gymuned ehangach sydd wedi cael dylanwad cadarnhaol ar brofiadau dysgu a lles disgyblion, megis ymweliadau sydd wedi gwella dealltwriaeth disgyblion o straeon y Beibl.

·      Roedd Ysgol Pentrecelyn yn rhan bwysig o'r gymuned sydd â pherthynas gref gyda'r ysgol.   Yn ogystal â chynnal gwasanaethau tymhorol yn yr Eglwys a’r capel,  croesawodd yr ysgol y gymuned i ymuno â nhw ar achlysuron megis cinio Nadolig.

 

Eglurodd y CA y bu nifer o enghreifftiau lle'r oedd ysgolion a grwpiau ffydd wedi cydweithio a darparwyd enghreifftiau o hyn.

 

PENDERFYNWYD - Derbyn yr adroddiad a nodi’r cynnwys.

 

 

Derbyn cyflwyniad ynghylch adolygiad yr Athro Donaldson o'r cwricwlwm a'i argymhellion. Gellir canfod yr adolygiad llawn yn:

http://gov.wales/topics/educationandskills/schoolshome/curriculuminwales/curriculum-for-wales/?lang=en

  

 

Eglurodd y CA bod yr Athro Donaldson wedi cynnal adolygiad o’r cwricwlwm. Mae ei adroddiad 'Dyfodol Llwyddiannus: Adolygiad Annibynnol o’r Cwricwlwm a’i asesiad yng Nghymru’ yn amlinellu canfyddiadau ac argymhellion.

 

Eglurodd y CA fod y cyflwyniad wedi'i rannu â CYSAG Conwy a Sir y Fflint yn y drefn honno.  Derbyniwyd ymateb gan gynrychiolydd ffydd yn CYSAG Sir y Fflint a dynnodd sylw at bryderon ynghylch ehangder y ddogfen, a gwerth y cyflwyniad wrth grynhoi gofynion yr Adolygiad.

 

Gyda chymorth cyflwyniad PowerPoint tynnwyd sylw at y pwyntiau canlynol gan y CA.  Ymhelaethodd ar y meysydd allweddol perthnasol a materion o fewn y ddogfen a allai effeithio ar gyflwyno darpariaeth Addysg Grefyddol:-

 

·      Cwestiynau ar gyfer y ddadl fawr a chynnwys yr holiadur.

·      Diben y cwricwlwm.

·      Meysydd o ddysgu a phrofiad- amlinellwyd 6 maes gan y CA.

·      Egwyddorion pedagogaidd – tynnodd y CA sylw at 9 pwynt.

·      Draws y cwricwlwm.

·      Rôl gref sydd gan athrawon wrth lunio cwricwlwm.

 

Mewn ymateb i gwestiwn gan Mr G. Craigen ynghylch y ddarpariaeth gan Lywodraeth i gynorthwyo a pharatoi athrawon ar gyfer y dull canlynol o ddarparu cwricwlwm newydd a gwahanol iawn, yn dilyn yr adolygiad, eglurodd y CA na fyddai’n cael ei weithredu’n llawn tan 2020. Fe eglurodd fod yr adolygiad wedi darparu llawer o argymhellion ond nid oedd unrhyw arwydd ynghylch sut y byddai’n cael ei weithredu a byddai hyn yn cael ei gynnwys yn y cam nesaf drwy greu cynllun gwaith. 

 

Cyfeiriodd y CA yn benodol at y cyfleoedd a fyddai’n cael eu creu ym mlynyddoedd 7 ac 8. Cyfeiriodd y Cynghorydd A. Roberts at y broses asesu a fabwysiadwyd yn yr Alban, a chyfeiriodd at lwyddiant clwstwr y Rhyl, roedd o’n teimlo nad oedd wedi cael ei ailadrodd ym Mhrestatyn. Eglurodd y CA yn y dyfodol y byddai myfyrwyr yn cael eu hasesu yn erbyn sgiliau nid lefelau, gyda chonsortia yn cynhyrchu portffolio o bwyntiau asesu. Cyfeiriwyd yn benodol at effaith sylweddol o ran profion FfLlRh a’r angen i ysgolion cynradd ac uwchradd gydweithio'n agosach yn y dyfodol.

 

Yn ystod y drafodaeth a ddilynodd tynnwyd sylw at y materion canlynol:-

 

-       Pwysigrwydd Cyfnod Allweddol 3 yn darparu pynciau o ran fframwaith ar gyfer arholiadau a lefelau sgiliau myfyrwyr.

-       Byddai'r cyngor a roddir gan CYSAG yn berthnasol i gytuno ar y maes llafur ar gyfer cyflwyno Addysg Grefyddol.  Cyfeiriwyd at barhad Fframwaith enghreifftiol a dull cyffredinol.

-       Rhoi statws cyfreithiol i’r maes llafur a gytunwyd arno mewn ysgolion i ddarparu  sylfaen ar gyfer holl Addysg Grefyddol.  

-       Cynrychiolwyr athrawon o fewn CYSAG i fonitro darpariaeth Addysg Grefyddol, a fyddai'n rhoi mynediad uniongyrchol i'r ystafell ddosbarth.

 

Amlinellodd y CA y model presennol a'r defnydd o gynrychiolwyr athrawon ar CYSAG.  Esboniodd y byddai’r model newydd rhywfaint yn wahanol gan y byddai’n bwydo lawr i grwpiau fel llinell gyfathrebu. Cytunodd aelodau o CYSAG y byddai'r CA yn ysgrifennu at ysgolion i symud ymlaen â’r dull newydd.  Byddai athrawon yn cael eu gwahodd i gymryd rhan gyda grwpiau bach ac yna gallent eu cynrychioli ar CYSAG. Tynnodd Mr G. Craigen, sylw at bwysigrwydd cydymffurfio â gofynion cynrychiolaeth Undeb Athrawon petaent yn cynyddu cynrychiolaeth athro ar CYSAG.

 

PENDERFYNWYD – yn amodol ar yr uchod, derbyn a nodi y cyflwyniad ar Adolygiad Donaldson.

 

 

Derbyn cyflwyniad gan Ysgol Bryn Collen ynghylch eu gwaith gyda grwpiau ffydd lleol.

 

Gyda chymorth cyflwyniad PowerPoint, fe amlinellodd Ms Helen Jones, Ysgol Bryn Collen, sut y mae’r Ysgol wedi gweithio gyda grwpiau ffydd lleol, a rhoddodd ddiweddariad am yr ysgolion a’r prosiect gwaith cymunedol.

 

Rhoddodd Ms Jones grynodeb o'r cyflwyniad a oedd yn cynnwys manylion a gwybodaeth am:-

 

-     Rannu arferion da.

-     Y cyllid a dderbynnir drwy'r Grant Elusennol Ymddiriedolaeth Archesgob Rice Jones, ac eitemau ac adnoddau caffaeledig gydag arian a dderbyniwyd.

-     Cyfnod Allweddol 2, Blwyddyn 6, Ysbryd Sanctaidd William Booth.

-     Manylion yr ymweliad i Fyddin yr Iachawdwriaeth a'r gwaith a wneir.

-     Cydaddoli.

-     Ymweliad i'r ysgol gan Barchedig Una.

-     Manylion am y gweithgareddau a gynhaliwyd yn yr ysgol gan gynnwys ymweliad A.J. Pingram, Priodas Ffug a Diwrnod Bedyddio a Diwali.

          

Yn dilyn trafodaeth fanwl:

 

PENDERFYNWYD - bod y CYSAG yn derbyn ac yn nodi cynnwys y cyflwyniad.

 

 

(1)    Derbyn cofnodion cyfarfod diwethaf y Gymdeithas yng Nghastell Nedd Port Talbot.

 

(2)    Cytuno ar bresenoldeb yng nghyfarfod nesaf CCYSAGC 25 Tachwedd 2015, Blaenau Gwent.

 

(3)    Derbyn enwebiadau i'r Pwyllgor Gwaith ac ar gyfer Is-gadeirydd (copïau ynghlwm).

 

 

 

(a) Cofnodion CCYSAGC – 6 Mawrth 2015

 

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod Cymdeithas CYSAG Cymru (CCYSAGC) a gynhaliwyd ar 6 Mawrth, 2015 yng Nghastell-nedd Port Talbot (a ddosbarthwyd yn flaenorol) er gwybodaeth i'r aelodau.

 

PENDERFYNWYD - derbyn  cofnodion CCYSAGC a gynhaliwyd ar 6 Mawrth 2015.

 

Dywedodd y CA bod Sir Fflint wedi cynnal cyfarfod CCYSAGC a gynhaliwyd ar 25 Mehefin, 2015, a chadarnhaodd y byddai'r cofnodion ar gael yn y cyfarfod nesaf.

 

Cyfeiriodd y Parchedig B.H. Jones at ddau gyflwyniad ardderchog a gafwyd gan y CA yng Nghyfarfod Cyffredinol Blynyddol CCYSAGC.  Awgrymodd y gallai fod yn fuddiol petai cyflwyniadau o'r fath yn cael eu cynnwys ar agenda cyfarfodydd CYSAG yn y dyfodol, neu bod copïau’n cael eu dosbarthu i Aelodau o CYSAG.  Cyfeiriodd yn benodol hefyd at gyflwyniad addoli ysgolion Wrecsam.

 

Estynnwyd llongyfarchiadau i Mr G. Craigen a Mr P.Lord (CA) am gael eu penodi yn Gadeirydd ac Is-gadeirydd, yn y drefn honno, ar gyfer CCYSAGC am y flwyddyn nesaf.

 

Cyfeiriodd Mr G. Craigen at dri chyflwyniad rhagorol a gafwyd yn CCYSAGC yn ymwneud â’r cwricwlwm, fframwaith llythrennedd a rhifedd ac ennyn diddordeb bechgyn mewn addysg grefyddol mewn ysgolion uwchradd.

 

Eglurodd y Cadeirydd ei fod wedi ymweld â nifer o ysgolion cynradd yn ei rôl fel Cadeirydd CYSAG.  Fodd bynnag, mynegodd ei siom nad oedd wedi derbyn ymateb i’w gais i ymweld ag ysgol uwchradd.  Cytunodd y Cynghorydd A. Roberts i fynegi’r pryderon a fynegwyd gan y Cadeirydd, ynghylch y diffyg ymateb, i Bennaeth yr Adran. Rhoddodd Ms M. Ludenbach wahoddiad i’r Cadeirydd ymweld ag Ysgol y Bendigaid Edward Jones, y Rhyl. 

 

Yn dilyn y cyflwyniad a gafwyd gan aelod o SACRE Wrecsam, eglurodd y CA y ceisiwyd barn ysgolion am Aelodau'n mynychu  SACRE a’i ystyried yn weithred o gydaddoli. Cytunodd y CYSAG y byddai’r CA yn trafod ag ysgolion i ganfod os byddent yn cytuno i aelodau CYSAG fynychu ac arsylwi ac addoli ar y cyd.  Cadarnhaodd y CA fod aelodau CYSAG yn Wrecsam a Gwynedd wedi derbyn hyfforddiant ar fynychu a gwylio cydaddoli mewn ysgolion.

 

(b) Presenoldeb yng Nghyfarfod CCYSAGC – 25 Tachwedd 2015

 

Cafwyd cadarnhad y byddai Mr G. Craigen a Mr P. Lord (CA), Cadeirydd ac Is-Gadeirydd CCYSAGC yn bresennol yng nghyfarfod nesaf CCYSAGC a fyddai’n cael ei gynnal ym Mlaenau Gwent ym mis Tachwedd 2015.

 

(c) Enwebiadau ar gyfer Pwyllgor Gwaith ac Is-gadeirydd CCYSAGC

 

Esboniodd Mr G. Craigen ar ôl i’r Cynghorydd D. Michael Gray dynnu ei enwebiad yn ôl, roedd dau enwebiad yn parhau ar gyfer dwy swydd ar y Pwyllgor Gweithredol. Penodwyd y ddau enwebydd arall i’r ddwy swydd wag, sef y Cynghorydd Ernie Galsworthy o CYSAG Merthyr Tudful a Ms E. Ruth Davies.

 

Cafwyd cadarnhad bod Mr Phil Lord (CA) wedi'i benodi’n Is-Gadeirydd CCYSAGC.

 

 

Nodi amser a dyddiad y cyfarfod CYSAG Sir Ddinbych nesaf i'w gynnal ar 21 Hydref, 2015 yn Siambr y Cyngor, Tŷ Russell, Y Rhyl.

 

Cynhelir cyfarfod nesaf CYSAG Sir Ddinbych am 10.00am ddydd Mercher, 21 Hydref 2015 yn Ysgol Bendigaid Edward Jones y Rhyl.     

 

 

Daeth y cyfarfod i ben am 11.20am.