Agenda and draft minutes

Aelodau i ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu sy’n rhagfarnu yn unrhyw fusnes a nodwyd i gael ei ystyried yn y cyfarfod hwn. 

Dim.

Rhybudd o eitemau, a ddylai ym marn y Cadeirydd, gael eu hystyried yn y cyfarfod fel mater o frys yn unol ag Adran 100B(4) Deddf Llywodraeth Leol, 1972.

Dim.

Nodi’r digwyddiad dinesig a gynhaliwyd gan Gadeirydd y Cyngor (copi ynghlwm).

Adroddodd Cadeirydd y Cyngor, y Cynghorydd Pete Prendergast, ar y digwyddiadau dinesig yr oedd ef a'r Is-Gadeirydd wedi'u mynychu.

PENDERFYNWYD nodi dyddiadur y Cadeirydd.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Cyngor Sir a gynhaliwyd ar 9 Mai 2023 (copi ynghlwm).

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Cyngor Llawn a gynhaliwyd ar 9 Mai 2023.

Materion yn Codi -

Eitem 11, Tudalen 13 – a oedd trafodaethau pellach wedi'u cynnal gyda Heddlu Gogledd Cymru. Cadarnhawyd bod cyfarfod wedi'i gynnal yr wythnos flaenorol a bod cyfarfod arall i'w gynnal gyda'r Prif Gwnstabl yn ddiweddarach yn yr wythnos.

Eitem 12, Tudalen 16 – cynhaliwyd cyfarfod gydag Alex Angels ynghylch iechyd a gofal cymdeithasol yn y sir. Cadarnhawyd bod cyfarfod wedi’i gynnal ar 22 Mai 2023.

PENDERFYNWYD, yn amodol ar yr uchod, cadarnhau cofnodion cyfarfod y Cyngor a gynhaliwyd ar 9 Mai 2023 fel cofnod cywir.

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Gwasanaethau Cefnogaeth Gorfforaethol Interim: Perfformiad, Digidol ac Asedau (copi ynghlwm) i aelodau fod yn ymwybodol o’r trefniadau i gyflawni yn erbyn themâu’r Cynllun Corfforaethol. 

Cyflwynodd y Cynghorydd Gwyneth Ellis, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol, yr adroddiad (a gylchlythyrwyd yn flaenorol) i sicrhau bod yr Aelodau'n ymwybodol o'r trefniadau llywodraethu ar gyfer cyflwyno'r themâu yn y Cynllun Corfforaethol, a'r mecanweithiau ar gyfer goruchwylio a chraffu ar gyfer aelodau. Roedd yr adroddiad hefyd yn egluro sut y gallai Aelodau ymgysylltu â gweithgarwch ehangach y Cyngor.

Crynhodd Iolo McGregor, Arweinydd Tîm Cynllunio Strategol a Pherfformiad yr adroddiad.

Byddai adroddiadau chwarterol ar gael a byddai pob aelod yn cael gweld yr adroddiadau hynny.

Roedd y themâu ar gyfer y Cynllun Corfforaethol fel a ganlyn –

(i) Sir Ddinbych o Dai o Safon sy’n diwallu anghenion pobl

(ii) Sir Ddinbych lewyrchus

(iii) Sir Ddinbych iachach, hapusach, gofalgar

(iv) Sir Ddinbych sy'n dysgu ac yn tyfu

(v) Sir Ddinbych sydd wedi'i chysylltu'n well

(vi) Sir Ddinbych wyrddach

(vii) Sir Ddinbych decach a mwy cyfartal

(viii) Sir Ddinbych â diwylliant bywiog lle mae'r Gymraeg yn ffynnu, a

(ix) Cyngor sy'n cael ei redeg yn dda ac yn perfformio'n dda.

Codwyd materion yn ymwneud â chysylltedd wifi mewn ardaloedd gwledig a chadarnhawyd mai Openreach oedd yn gyfrifol am y cysylltedd wifi ac nid y cyngor. Yn hytrach na thrafod y mater yn ystod y Cyngor llawn, cytunwyd y byddai'r Prif Weithredwr yn siarad â'r Swyddog Digidol ac yn trosglwyddo canlyniad y cyfarfod i'r holl Aelodau. Byddai manylion cyswllt y swyddog digidol yn cael eu dosbarthu i'r holl Aelodau yn dilyn y cyfarfod. Cadarnhaodd y Swyddog Monitro y byddai Openreach yn mynychu Pwyllgor Craffu Perfformiad ym mis Ionawr 2024.

Yn dilyn y crynodeb o lywodraethu a throsolwg o’r Cynllun Corfforaethol, roedd yn unfrydol –

PENDERFYNWYD:

(i) Cadarnhaodd y Cyngor ei fod wedi deall y trefniadau llywodraethu, gan gynnwys pryd a sut y byddai diweddariadau ar gynnydd yn erbyn ei Gynllun Corfforaethol yn cael eu derbyn ac opsiynau ar gyfer mewnbwn a chraffu pellach;

(ii) Cadarnhaodd y Cyngor ei fod wedi deall opsiynau ar gyfer ymgysylltu â busnes ym mhortffolio ehangach y Cyngor

Ystyried adroddiad gan y Swyddog Cynllunio a Pherfformiad (copi ynghlwm) ar gyfer y Cyngor i gymeradwyo’r Hunanasesiad Perfformiad 2022 i 2023.

Cyflwynodd y Cynghorydd Gwyneth Ellis, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol, yr adroddiad (a gylchlythyrwyd yn flaenorol). Roedd yr adroddiad yn cyd-fynd â Hunanasesiad Perfformiad y cyngor ar gyfer 2022 i 2023. Darparodd yr adroddiadau ddadansoddiad diwedd blwyddyn o gynnydd a heriau gyda'r amcanion perfformiad allweddol (hy: themâu'r Cynllun Corfforaethol), ac, am y tro cyntaf, cyflwynodd ddata yn erbyn y fframwaith rheoli perfformiad y Cynllun Corfforaethol newydd.

Roedd adrodd yn rheolaidd yn ofyniad monitro hanfodol ar gyfer fframwaith rheoli perfformiad a dyletswyddau statudol y cyngor mewn perthynas â Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021, Deddf Cydraddoldeb 2010 a Mesur Cymru 2022, a chyfraniadau'r cyngor i Llesiant y Dyfodol. Deddf Cenedlaethau (Cymru) 2015.

Aethpwyd ag adroddiadau chwarterol i gyfarfodydd y Pwyllgor Craffu a’r Cabinet ac roedd y Crynodeb Gweithredol yn rhoi datganiad gwerthusol o gynnydd y cyngor.

Crynhodd Iolo McGregor, yr Arweinydd Tîm Cynllunio Strategol a Pherfformiad yr adroddiad ac ar y pwynt hwn mynegodd ei ddiolchgarwch i Emma Horan, y Swyddog Cynllunio a Pherfformiad am gynhyrchu adroddiad mor gynhwysfawr.

Roedd yr adroddiad eisoes wedi'i gyflwyno i'r Pwyllgor Craffu a'r Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio. Ni chafwyd unrhyw argymhellion ffurfiol gan y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio.

Yn ystod y trafodaethau, codwyd y pwyntiau a ganlyn –

(i) Cydraddoldeb ac Amrywiaeth – sut byddai hyn yn effeithio ar staff ac aelodau etholedig. Eglurwyd bod hyfforddiant cydraddoldeb yn rhan o hyfforddiant yr aelodau a hefyd bod yr aelodau'n dilyn hyfforddiant cod ymddygiad. Anogwyd staff i ddilyn hyfforddiant cydraddoldeb ac amrywiaeth ac i drin ei gilydd â pharch. Nid oedd unrhyw gyhoeddiadau o fewn Cyngor Sir Ddinbych ond roedd yn ofynnol i bawb fod yn wyliadwrus o hyd.

Derbyniodd rheolwyr hyfforddiant ar holl bolisïau’r cyngor ac mae gwaith yn datblygu o ran Hyrwyddwr Amrywiaeth.

(ii) Roedd yr aelodau'n falch bod gwaith yn mynd rhagddo i wella Ysgol Crist y Gair a'i fod yn edrych yn llawer mwy cadarnhaol.

(iii) Roedd cysylltiadau o amgylch Dementia wedi dod i ben ond cadarnhawyd y byddai gwaith yn parhau gyda Dementia o fewn y gymuned.

(iv) Cododd y Cynghorydd Chris Evans fater Iechyd Meddwl gan fod iechyd meddwl staff ac aelodau yn hanfodol. Byddai mwy o hyfforddiant yn cael ei gyflwyno i aelodau a sicrhau bod Rheolwyr yn ymwybodol o unrhyw staff â phroblemau iechyd meddwl. Cadarnhawyd yn yr 1:1 mai’r cwestiwn cyntaf oedd “sut wyt ti?”. Byddai angen gofyn y cwestiwn hwn i'r aelodau hefyd. Mae Swyddogion Cymorth Cyntaf Iechyd Meddwl a Hyrwyddwr Iechyd Meddwl ym mhob gwasanaeth. Diolchodd pawb a oedd yn bresennol i'r Cynghorydd Chris Evans am ei fewnbwn ynghylch iechyd meddwl.

(v) Cadarnhawyd mai pwrpas yr adroddiad oedd ei fod yn arf pwysig i ddal swyddogion i gyfrif a'r opsiynau sydd ar gael i aelodau.

Yn dilyn trafodaethau, roedd yn unfrydol –

PENDERFYNWYD, yn amodol ar yr uchod, bod y Cyngor yn cymeradwyo'r Hunanasesiad Perfformiad 2022-2023.

AR Y GORFFENNAF HON (11.35 A.M.) ROEDD TORIAD 20 MUNUD.

AILYMGYNNULL Y CYFARFOD AM 11.55 A.M.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd (copi ynghlwm) i geisio barn y Cyngor a chyfarwyddyd ar y gofynion ar gyfer hyfforddi aelodau.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julie Matthews, Aelod Arweiniol dros Strategaeth Gorfforaethol, Polisi a Chydraddoldeb, yr adroddiad (a gylchlythyrwyd yn flaenorol) a gofynnodd am farn a chyfarwyddiadau'r Aelodau ar y gofynion ar gyfer hyfforddi aelodau.

Ar y pwynt hwn, diolchodd y Cynghorydd Matthews i Steve Price, Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd a thîm y Gwasanaethau Democrataidd am helpu'r Aelodau yn eu rolau.

Crynhodd Rheolwr y Gwasanaethau Democrataidd yr adroddiad.

Yn ystod y trafodaethau, codwyd yr eitemau canlynol fel hyfforddiant –

(i) Cynigiodd y Cynghorydd Hugh Irving bod hyfforddiant Trwyddedu yn cael ei gynnwys yn argymhelliad 3.1 fel rhywbeth gorfodol ynghyd â'r hyfforddiant Cod Ymddygiad a Chynllunio. Eiliwyd gan y Cynghorydd Bobby Feeley a chytunwyd yn unfrydol drwy bleidlais codi dwylo.

(ii) Hyfforddiant cydraddoldeb i gael hyfforddiant penodol ynghylch Sipsiwn a Theithwyr.

(iii) Hyfforddiant diogelu. Roedd deddfwriaeth yn rhoi cyfle i adolygu datblygiad personol (PDR) ond yn y gorffennol roedd y diweddariad o'r PDRs wedi bod yn isel.

(iv) Lle bo angen hyfforddiant gorfodol ar aelodau, cynigiwyd y dylid adrodd ar ffigurau presenoldeb i Arweinwyr Grwpiau.

(v) Cynigiodd y Cynghorydd Andrea Tomlin hyfforddiant gorfodol i Gadeiryddion ac Is-Gadeiryddion. Dim eilydd i'r cynnig.

Cytunwyd y dylid ychwanegu Hyfforddiant Aelodau i gyfarfod nesaf yr Arweinwyr Grwpiau ac yna ei ddwyn yn ôl i gyfarfod o'r Cyngor yn y dyfodol. Cynigiwyd ac Eiliwyd.

PENDERFYNWYD ychwanegu Hyfforddiant Aelodau i gyfarfod yr Arweinwyr Grwpiau, ac yna ei ychwanegu at Raglen Gwaith Cychwynnol y Cyngor Llawn.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd a’r Uwch Weinyddwr Pwyllgor (copi ynghlwm) i gymeradwyo Amserlen Pwyllgor ar gyfer 2024.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julie Matthews, Aelod Arweiniol dros Strategaeth Gorfforaethol, Polisi a Chydraddoldeb, yr adroddiad (a gylchlythyrwyd yn flaenorol).

Roedd yn ofynnol i’r Cyngor gymeradwyo amserlen ar gyfer 2024 i alluogi cadarnhau trefniadau ac adnoddau cyfarfodydd, i roi cyhoeddusrwydd i’r amserlen ac i lenwi dyddiaduron yr Aelodau.

Diolchodd yr Arweinydd a'r Rheolwr Democrataidd i Kath Jones, Uwch Swyddog y Pwyllgor, am baratoi'r amserlen a chysylltu â swyddogion, gan fod angen trefniadaeth hynod ofalus.

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn cymeradwyo Amserlen ddrafft y Pwyllgor 2024 yn unfrydol.

Ystyried cynnig a gyflwynwyd gan y Cynghorydd Mark Young mewn perthynas â chyflawni statws Baner Las ar gyfer y Rhyl.

Cyflwynodd y Cynghorydd Mark Young Rybudd o Gynnig (a gylchredwyd yn flaenorol) mewn perthynas â Thraeth y Rhyl yn derbyn gwobr y Faner Las sy’n un o’r gwobrau gwirfoddol ar gyfer traethau, marinas a chychod twristiaeth gynaliadwy.

Ymatebodd y Cynghorydd Barry Mellor trwy ddiolch i'r Cynghorydd Young am gyflwyno Rhybudd o Gynnig. Roedd angen cydnabod y byddai hyn yn gofyn am gryn dipyn o waith ac i'r cyngor weithio gyda phartneriaid eraill fel Cyfoeth Naturiol Cymru a Dŵr Cymru i nodi'r gwelliannau sydd eu hangen. Cefnogodd y Cynghorydd Mellor y Rhybudd o Gynnig ac awgrymodd y dylid cyflwyno adroddiad i’r Pwyllgor Craffu yn ystod 2025.

Cynigiodd y Cynghorydd Gareth Sandilands welliant. Fel Aelod Pwyllgor o Grŵp Prestatyn Di-blastig, a hefyd y Syrffwyr yn erbyn Carthffosiaeth sy’n gysylltiedig â Phrestatyn CYNNIG gwelliant i’r Rhybudd o Gynnig fel a ganlyn –

“Bydd y cyngor yn gweithio’n frwd i gadw ac adennill holl draethau Sir Ddinbych gan gynnwys y Rhyl a Phrestatyn sy’n cael eu mwynhau gydol y flwyddyn gan ddegau o filoedd o drigolion ac ymwelwyr â Sir Ddinbych.” EILiwyd gan y Cynghorydd Win Mullen-James.

Cafwyd pleidlais a chymeradwywyd y gwelliant yn unfrydol.

Yna gofynnwyd am bleidlais ar gyfer y Rhybudd o Gynnig o sylwedd fel a ganlyn –

“bod swyddogion y cyngor yn parhau i weithio’n rhagweithiol gyda’r asiantaethau perthnasol i gadw ac adennill statws baner las ar gyfer holl draethau Sir Ddinbych”.

Cytunwyd yn unfrydol ac, felly,

PENDERFYNWYD Mae Swyddogion y Cyngor yn parhau i weithio'n rhagweithiol gyda'r asiantaethau perthnasol i gadw ac adennill statws baner las ar gyfer holl draethau Sir Ddinbych.

Ystyried Rhybudd o Gynnig gan y Cynghorydd Justine Evans ar ran y Grŵp Ceidwadwyr mewn perthynas ag adeiladau ciosg ar bromenâd y Rhyl.

Cyflwynodd y Cynghorydd Justine Evans Rybudd o Gynnig (a gylchlythyrwyd yn flaenorol) mewn perthynas â Ciosgau Promenâd Canol y Rhyl.

Ymatebodd y Cynghorydd Barry Mellor drwy ddiolch i Justine Evans am y Rhybudd o Gynnig. Byddai angen cael gwared ar y ciosgau gan y byddai'r promenâd yn yr ardal honno'n cael ei godi'n sylweddol i greu'r amddiffynfeydd môr newydd. Eglurwyd hefyd bod cau'r ciosgau wedi'i drafod gyda'r tenantiaid a'u bod wedi cael eu cytundeb llawn. Er nad oedd unrhyw gynigion ar hyn o bryd i adeiladu ciosgau newydd ar y promenâd nid oedd ychwaith wedi'i ddiystyru gan y gellid ystyried hyn yn y dyfodol. Pe bai hyn yn wir, y tenantiaid blaenorol, dan rai amgylchiadau, fyddai'n gwrthod eu rhedeg yn gyntaf. Felly, efallai na fydd angen cynnal proses gaffael i benodi tenantiaid newydd.

Yn y dyfodol byddid yn ystyried a fyddai angen lleoli ciosgau ar y promenâd. Roedd disgwyl i Gynllun Llifogydd canol y Rhyl gael ei gwblhau erbyn mis Hydref 2025.

Cynigiodd y Cynghorydd Mellor welliant i’r Rhybudd o Gynnig fel a ganlyn –

“bod yr adroddiad yn cael ei gyflwyno i’r Pwyllgor Craffu yng ngwanwyn 2025 i ystyried uwchgynllun wedi’i ddiweddaru ar gyfer Promenâd y Rhyl gan gynnwys yr opsiwn o greu’r ciosgau newydd”.

Eiliwyd gan y Cynghorydd Kelly Clewett.

Dywedodd y Cynghorydd Brian Jones fod y Rhybudd o Gynnig wedi'i ddwyn ymlaen oherwydd protest y trigolion lleol.

Ymatebodd y Cynghorwyr Joan Butterfield ac Alan James nad oeddent, fel aelodau ward, wedi derbyn unrhyw gwynion gan drigolion lleol ynghylch y bwriad i gael gwared ar giosgau'r promenâd.

Cadarnhaodd y Swyddog Monitro fod angen cynnal pleidlais ar y gwelliant.

Cynhaliwyd y bleidlais a phleidleisiodd mwyafrif o blaid y gwelliant gydag 1 bleidlais yn erbyn.

Felly, cynhaliwyd pleidlais ar y Rhybudd o Gynnig o sylwedd y cytunwyd arno’n unfrydol ac fe’i cafwyd –

PENDERFYNWYD mynd â'r adroddiad i'r Pwyllgor Craffu yng ngwanwyn 2025 i ystyried uwchgynllun wedi'i ddiweddaru ar gyfer Promenâd y Rhyl gan gynnwys yr opsiwn o greu'r ciosgau newydd.

Ystyried rhaglen gwaith i’r dyfodol y Cyngor (copi ynghlwm).

Cyflwynodd y Swyddog Monitro Raglen Gwaith Cychwynnol y Cyngor (a gylchlythyrwyd yn flaenorol).

PENDERFYNWYD nodi Rhaglen Gwaith Cychwynnol y Cyngor.

GORFFENNA Y CYFARFOD AM 13.36 P.M.