Agenda and draft minutes

Cynghorwyr Ian Armstrong, Ray Bartley, Carys Guy, Colin Hughes, Hugh Irving, Barry Mellor, Dewi Owens, Merfyn Parry, David Simmons a Huw Williams

Dylai’r Aelodau ddatgan unrhyw gysylltiad personol neu gysylltiad sy'n rhagfarnu mewn unrhyw fater a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Datganodd yr aelodau canlynol gysylltiad personol gydag Eitem 6 ar y Rhaglen -

Y Cynghorydd Meirick Lloyd Davies - Llywodraethwr Ysgol Trefnant ac Ysgol Cefn Meiriadog

Y Cynghorydd Bobby Feeley - Llywodraethwr Ysgol Stryd y Rhos

Y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts - Rhiant a Llywodraethwr Ysgol Pen Barras

Y Cynghorydd Jason McLellan - Rhiant a Llywodraethwr Ysgol Bodnant

Y Cynghorydd Win Mullen-James - Llywodraethwr Ysgol Uwchradd y Rhyl ac Ysgol Christchurch

Y Cynghorydd Paul Penlington - Rhiant a Llywodraethwr Ysgol y Llys

Y Cynghorydd Julian Thompson-Hill - Llywodraethwr Ysgol Clawdd Offa

Dywedodd y Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol, Adnoddau Dynol a Democrataidd mai dim ond â’r ysgolion hynny a grybwyllir yn yr adroddiad yr oedd angen i aelodau ddatgan cysylltiad.

Rhybudd o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel materion brys yn unol ag Adran 100B (4) Deddf Llywodraeth Leol, 1972.

Ni chafwyd unrhyw faterion brys.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Cyngor Sir a gynhaliwyd 3 Chwefror 2015 (copi ynghlwm).

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Cyngor a gynhaliwyd ar 3 Chwefror 2015.

Cywirdeb - Tudalen 10 Eitem Rhif 6 Cyllideb 2015/16 - Teimlai’r Cynghorydd Joan Butterfield y dylai'r cofnod gael ei ddiwygio i adlewyrchu'r drafodaeth ar y gyllideb yn llawn ac i nodi pa gynghorwyr a gynigiodd gynigion penodol.  Dywedodd y Cynghorydd Paul Penlington mai ef oedd wedi cynnig bod modd ymdrin â’r pedwar argymhelliad ar wahân, nid y Cynghorydd Julian Thompson-Hill.  Gofynnodd y Cynghorydd Meirick Davies bod "fel a ddangosir yn Atodiad 1" yn cael ei ychwanegu at benderfyniad 6(i) fel y cymeradwywyd yn y cyfarfod diwethaf ac er mwyn cysondeb gydag argymhelliad yr adroddiad.

Materion yn Codi - Tudalen 8 Eitem Rhif 6 Cyllideb 2015/16 - Dywedodd y Cynghorydd David Smith, ers y cyfarfod diwethaf, cafwyd ymatebion gan yr Aelodau Cynulliad Ken Skates (De Clwyd) ac Ann Jones (Dyffryn Clwyd) ynghylch symud cyllid Menter Benthyca Llywodraeth Leol (LGBI) a dyrannu cyllid ar gyfer ffordd liniaru'r M4.  Roedd y ddau Aelod Cynulliad wedi dweud nad oedd LGBI wedi ei symud i ariannu ffordd liniaru'r M4.  Gofynnodd y Cynghorydd Paul Penlington bod yr ymatebion yn cael eu darllen yn uchel yn llawn ac yn dilyn trafodaeth fer cytunwyd eu bod yn cael eu dosbarthu i'r aelodau yn y cyfarfod.

PENDERFYNWYD cadarnhau cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 3 Chwefror 2015 fel cofnod cywir a bod y Cadeirydd yn eu llofnodi, yn amodol ar yr uchod.

I ystyried adroddiad ar y cyd gan y Pennaeth Cyllid ac Asedau a’r Pennaeth Refeniw a Budd-daliadau (copi'n amgaeedig), yn ceisio cymeradwyaeth ar gyfer y penderfyniadau angenrheidiol er mwyn gosod y lefelau Treth y Cyngor ar gyfer 2015/16.

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol Cyllid ac Asedau, y Cynghorydd Julian Thompson-Hill yr adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol) yn ceisio cymeradwyaeth ar gyfer y penderfyniadau angenrheidiol i osod lefelau Treth y Cyngor ar gyfer 2015/16.  Cyfeiriodd yn benodol at -

·        brif nodweddion y gyllideb fel a gymeradwywyd ar 3 Chwefror 2015

·        sylwadau'r Swyddog Adran 151 ar gadernid amcangyfrifon y gyllideb a digonolrwydd y cronfeydd wrth gefn

·        dadansoddiad o'r praeseptau gan Gynghorau Tref/Cymuned a Chomisiynydd yr Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru, ac

·        argymhellion ar gyfer lefelau Treth y Cyngor ar gyfer 2015/16.

Cyfeiriodd y Cynghorydd Eryl Williams at y penderfyniadau ariannol anodd a wnaed gan yr awdurdod a chododd bryderon fod Llywodraeth Cymru yn dyfarnu grantiau amrywiol ac arian i Gynghorau ar adeg mor hwyr yn y flwyddyn ariannol wrth osod toriadau llym ar yr un pryd.  Roedd y canlyniad yn achosi anawsterau i Gynghorau sy’n cynllunio eu strategaethau ariannol ac ystyriwyd pe bai cyllid ar gael dylid ei ddyrannu o flaen llaw er mwyn helpu Cynghorau i gysgodi yn erbyn y toriadau gwaeth.  Nododd yr aelodau ei bod yn arferol i Lywodraeth Cymru ddyfarnu arian yn 4/6 wythnos olaf y flwyddyn ariannol a gwnaethant gydnabod yr anawsterau ar gyfer cynllunio ariannol o ganlyniad i'r dull hwnnw, yn enwedig o ystyried y sefyllfa ariannol bresennol.  Trafododd yr Aelodau y ffordd ymlaen ac roeddent yn teimlo ei fod yn fater ar gyfer archwilio adeiladol gyda'r bwriad o newid y ffordd yr oedd cyllid yn cael ei ddyrannu er mwyn gwella rheolaeth ariannol.   O ganlyniad, cytunwyd bod y mater yn cael ei drosglwyddo i'r Grŵp Cadeiryddion ac Is-Gadeiryddion Archwilio i gael ei amserlennu'n briodol ar gyfer archwilio.  Roedd y Cynghorydd Stuart Davies yn awyddus i'r Gweinidog perthnasol gael ei alw i gyfrif, ond rhoddwyd gwybod nad oedd gan yr awdurdod unrhyw rym i alw Weinidog gerbron y pwyllgor archwilio.  O ran y dyraniad diweddar o £1.5m i'w wario ar offer chwarae erbyn diwedd y flwyddyn ariannol, rhoddodd y Cynghorydd Huw Jones sicrwydd bod trefniadau'n cael eu gwneud gyda'r bwriad o wario cyfran £48k Sir Ddinbych cyn gynted ag y bo modd.

Ystyriodd yr Aelodau y praeseptau gan y Cynghorau Tref / Cymuned a Chomisiynydd Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru a gofynnodd y Cynghorydd Bobby Feeley am ddadansoddiad o'r hyn a gyflawnwyd ac a fyddai'n debygol o gael ei gyflawni yn seiliedig ar swm praesept yr Heddlu.  Cytunwyd i ysgrifennu at Swyddfa Comisiynydd yr Heddlu ar gyfer y dadansoddiad hwnnw ynghyd â chopi o'r Cynllun Gweithredu a gynhyrchwyd ar gyfer y rhanbarth ac awgrymwyd hefyd y gallai aelodau geisio craffu ar y wybodaeth honno i ganfod beth oedd wedi ei gyflwyno ar gyfer y praesept.  Cafodd yr Aelodau sicrwydd o ddatganiad y Swyddog Adran 151 lle ystyriodd fod cynigion y gyllideb yn synhwyrol ac yn gadarn ac yn ddigonol a phriodol o ran y balansau cyffredinol.  Yn olaf, ystyriwyd y lefelau a argymhellir o Dreth y Cyngor a chyfeiriwyd at waith y Gweithgor Strategaeth Safleoedd Carafanau o ran y potensial i godi refeniw treth y cyngor ar gyfer blynyddoedd i ddod  Nodwyd unwaith y bydd y gwaith hwnnw wedi'i gwblhau y byddai'r canfyddiadau yn cael eu hadrodd yn ôl i'r Cyngor llawn.

Pleidleisiodd yr Aelodau ar argymhellion yr adroddiad fel a ganlyn -

31 pleidlais o blaid, 0 yn erbyn a 0 yn ymatal.

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn cymeradwyo'r argymhellion canlynol yn unfrydol -

(a)       bod y Cyngor Sir, fel yr Awdurdod Bilio, yn ystyried y praeseptau a dderbyniwyd gan Gomisiynydd yr Heddlu a Throsedd Gogledd Cymru a'r Cynghorau Tref / Cymuned a datgan lefelau Treth y Cyngor ar gyfer blwyddyn ariannol 2015/16;  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

I ystyried adroddiad gan y Pennaeth Cyllid ac Asedau (copi'n amgaeedig) yn diweddaru'r aelodau ar elfen 2014/15 y Cynllun Cyfalaf, a gofyn am gymeradwyaeth y prosiectau a nodwyd i'w cynnwys yn y Cynllun Cyfalaf.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid ac Asedau yr adroddiad (a ddosbarthwyd yn flaenorol) yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau am elfen 2014/15 y Cynllun Cyfalaf ac yn gofyn am gymeradwyaeth i’r Cynllun Cyfalaf 2015/16 ynghyd â phrosiectau a nodwyd ar gyfer eu cynnwys yn unol ag argymhelliad y Grŵp Buddsoddi Strategol a dyraniadau cyfalaf sy’n codi o gynigion adolygiad ardal cynradd Rhuthun.  Aeth â’r aelodau drwy'r adroddiad gan dynnu sylw at yr adrannau canlynol -

·        crynodeb o'r Cynllun Cyfalaf Cyffredinol a'r elfen Cynllun Corfforaethol

·        crynodeb o brosiectau cyfalaf yn ôl maes gwasanaeth a chynlluniau unigol

·        y wybodaeth ddiweddaraf am brosiectau cyfalaf mawr

·        argymhellion y Grŵp Buddsoddi Strategol gan gynnwys y rhesymeg y tu ôl i gyn-ddyrannu derbyniadau cyfalaf ar gyfer prosiectau penodol, a

·        darpariaeth gynradd ardal Rhuthun – roedd cyllid yn ei le fel rhan o'r Cynllun Corfforaethol ond roedd angen cymeradwyaeth y Cyngor ar gyfer dyrannu gwirioneddol.

Ymatebodd y Cynghorydd Thompson-Hill i gwestiynau a godwyd ynghylch gwahanol agweddau ar y Cynllun Cyfalaf a dyraniadau penodol, gan gynnwys cynnydd gyda gwahanol gynlluniau.  Roedd prif feysydd trafod yn canolbwyntio ar y canlynol -

·        cyfeiriwyd at gymhlethdodau cyllid allanol a chytunwyd i gynnwys briffio i aelodau ar gyllid Ewropeaidd a chyllid allanol arall mewn sesiwn briffio’r Cyngor yn y dyfodol – roedd y swm o arian allanol a sicrhawyd ar gyfer prosiectau penodol wedi ei gynnwys yn adroddiadau cyllid misol y Cabinet

·        gofynnwyd bod Aelodau Lleol yn cael eu gwneud yn gwbl ymwybodol o werthu asedau a derbyniadau cyfalaf a gynhyrchir yn eu hardaloedd

·        o ran y rhaglen goleuadau stryd, eglurwyd mai bwriad y cynllun yw disodli llusernau presennol gyda llusernau LED ar sail debyg am debyg.  Er bod y llusernau newydd yn darparu golau cyfeiriadol o ansawdd gwell gan leihau llygredd golau, derbyniwyd y byddai budd wrth adolygu darpariaeth bresennol i ganfod a oedd gostyngiad mewn ardaloedd penodol yn cael ei gyfiawnhau

·        trafodwyd rhinweddau'r dyraniad dros dro o £1.615m i gyflwyno rhaglen o adfywio trefol drwy gyflenwad llety busnes modern ac roedd tua 7/8 o gynlluniau yn cael eu hystyried ar hyn o bryd, gan gynnwys Cil Medw.  Cyfeiriwyd hefyd at y gwaith o drawsnewid yr hen westy Bee & Station yn ofod swyddfa a'r angen i’r fenter honno gael ei defnyddio'n llawn

·        trafodwyd y rhesymeg y tu ôl i fuddsoddiad blaenorol, presennol ac yn y dyfodol mewn ysgolion penodol ynghyd â nod y Cyngor o wella safonau mewn addysg ac adeiladau ar draws y sir gyfan a chydnabyddiaeth o'r cyflawniadau sylweddol a wnaed eisoes yn y cyswllt hwnnw dros y blynyddoedd diwethaf.  Rhoddwyd eglurhad o gyllid Ysgolion yr 21ain Ganrif Llywodraeth Cymru ac er bod y Cyngor mewn sefyllfa i symud ymlaen gyda'r cynigion ar gyfer adeiladau ysgol ar gyfer ardal Rhuthun heb ddibynnu ar gyllid ysgolion yr 21ain ganrif, o ystyried rhagwelediad a chynllunio'r Cyngor roedd posibilrwydd y gallai cyllid Band A gael ei sicrhau ar gyfer y prosiectau hynny

·        wrth ystyried y dyraniadau cyfalaf ar gyfer darpariaeth gynradd yn ardal Rhuthun, eglurwyd y cynnig ar gyfer y ddwy ysgol (adleoli Stryd y Rhos / Ysgol Penbarras) ar safle a rennir yng Nglasdir.  Cafwyd peth trafodaeth am benderfyniad y Gweinidog i wrthod y cynnig i gau Ysgol Llanbedr er gwaethaf dod i'r casgliad bod achos addysgol cydlynol ar gyfer y cynnig a fyddai'n arwain at ddosbarthiad tecach o gyllid ar draws ysgolion y sir.  Ymatebodd y Prif Weithredwr i gwestiynau a sylwadau a godwyd yn y cyswllt hwnnw gan gynghori nad oedd yn cytuno â phenderfyniad y Gweinidog ac roedd achos clir o blaid y cynnig.  Ni ellid rhoi sicrwydd ynghylch prosesau ymgynghori yn y  ...  view the full Cofnodion text for item 6.

Ystyried adroddiad gan y Pennaeth Cyllid ac Asedau (copi’n amgaeedig) i gymeradwyo Datganiad Strategaeth Rheoli'r Trysorlys 2015/16 a gosod Dangosyddion Darbodus 2015/16, 2016/17 a 2017/18, ac i nodi adroddiad diweddaru Rheoli’r Trysorlys.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid ac Asedau, yr adroddiad yn gofyn am gymeradwyaeth ar gyfer Datganiad Strategaeth Rheoli'r Trysorlys (DSRhT) 2015/16 a gosod Dangosyddion Darbodus 2015/16, 2016/17 a 2017/18, ac i nodi adroddiad diweddaru Rheoli’r Trysorlys.  Roedd yn ofynnol i'r Cyngor gymeradwyo DSRhT a Dangosyddion Darbodus yn flynyddol.

Cafodd yr Aelodau eu harwain trwy’r DSRhT a oedd yn dangos sut byddai’r Cyngor yn rheoli ei fuddsoddiadau a'i fenthyciadau ar gyfer y flwyddyn i ddod a hefyd yn gosod  y polisïau ar gyfer gweithredu swyddogaeth Rheoli’r Trysorlys.  Roedd hefyd yn cynnwys Dangosyddion Darbodus sy'n gosod cyfyngiadau ar weithgaredd Rheoli Trysorlys y Cyngor ac yn dangos bod benthyca'r Cyngor yn fforddiadwy.   Tynnwyd sylw arbennig at bryniant Cymhorthdal y Cyfrif Refeniw Tai a oedd yn golygu bod y Cyngor yn benthyca £40m i ddod yn hunan-ariannol a byddai'n arwain at arbedion sylweddol i'r Cyfrif Refeniw Tai.   Nodwyd bod y DSRhT yn cael ei oruchwylio gan y Pwyllgor Llywodraethu Corfforaethol ac fel Cadeirydd, diolchodd y Cynghorydd Jason McLellan i swyddogion am eu gwaith caled a phwysleisiodd bwysigrwydd y ddogfen a oedd yn adlewyrchu doethineb a gofal y Cyngor yn ystod y cyfnod ariannol cyfredol.

Ystyriodd y Cyngor yr adroddiad a thrafodwyd y materion canlynol -

·        cyfeiriwyd at ddiddymu'r Bwrdd Benthyca Gwaith Cyhoeddus a gofynnwyd am sicrwydd o ran ei olynydd a benthyca yn y dyfodol - ymatebodd y swyddogion y byddai angen cymryd diwygio ac ansawdd y gwasanaeth newydd ar werth enwol

·        trafodwyd effaith marchnadoedd ariannol byd-eang eraill, gan gynnwys Ardal yr Ewro, y Dwyrain Canol a'r sefyllfa bancio yn America a rhoddwyd sicrwydd bod y Cyngor yn gwasanaethu'n dda o ran Ymgynghorwyr Rheoli'r Trysorlys a oedd mewn cysylltiad cyson â marchnadoedd y byd - roedd y DSRhT yn nodi rhestr o sefydliadau y gallai'r Cyngor fuddsoddi â nhw, ond ar hyn o bryd ni ystyriwyd ei bod yn ddoeth i fuddsoddi gyda banciau tramor, yn lle hynny roedd y Cyngor yn buddsoddi mewn banciau penodol yn y DU - fodd bynnag roedd buddsoddiadau mwy diogel yn arwain at lai o elw

·        roedd cefnogaeth i rywfaint o waith gael ei wneud i ganfod gwerth am arian o fuddsoddiadau’r Cyngor mewn datblygu economaidd, yn enwedig o ran creu swyddi a chyflogaeth yn Sir Ddinbych - croesawodd y Cynghorydd Hugh Evans, Aelod Arweiniol dros Ddatblygu Economaidd yr awgrym hwn gan dynnu sylw at ddull mwy penodol o ymdrin â blaenoriaethau yn y Cynllun Corfforaethol.  Roedd datblygu economaidd yn canolbwyntio ar greu cyfoeth, swyddi sy'n talu'n dda a chynyddu incwm aelwydydd a dywedodd y byddai buddsoddiad yr awdurdod yn y maes hwn, ac mewn adeiladau ysgol, yn cael effaith gadarnhaol ar yr economi.

Pleidleisiodd yr Aelodau ar argymhellion yr adroddiad fel a ganlyn -

30 pleidlais o blaid, 0 yn erbyn a 0 yn ymatal.

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn cymeradwyo -

(a)       y newidiadau i'r Datganiad Strategaeth Rheoli’r Trysorlys ar gyfer 2015/16 fel y rhestrir yn Atodiad 1 yr adroddiad.

(b)       gosod Dangosyddion Darbodus ar gyfer 2015/2016, 2016/2017 a 2017/18 fel a nodir yn Anecs A Atodiad 1 yr adroddiad;

(c)        y Datganiad Isafswm Darpariaeth Refeniw fel a nodir yn Adran 6 Atodiad 1 yr adroddiad, a

(d)       nodi adroddiad diweddaru Rheoli’r Trysorlys 2014/15.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd (copi’n amgaeedig) sy'n gofyn am benderfyniadau ar faterion yn ymwneud â’r pwyllgor.

Cyflwynodd y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd adroddiad yn cwmpasu nifer o faterion yn ymwneud â’r pwyllgor fel a ganlyn -

·        cymeradwyo amserlen pwyllgorau ar gyfer 2015/16

·        adolygiad blynyddol o gydbwysedd gwleidyddol ac aelodaeth pwyllgorau

·        penodiadau i'r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd ar gyfer 2015/16, a’r

·        weithdrefn ar gyfer penodi cadeiryddion y Pwyllgorau Craffu.

Roedd y Cynghorydd Paul Penlington yn siomedig i nodi nad oedd cyfarfodydd gyda'r nos wedi'u trefnu a dywedwyd wrtho fod yr amserlen pwyllgorau wedi ei pharatoi yn unol â chanllawiau aelodau.  Nodwyd bod rhai sesiynau hyfforddi aelodau wedi eu cynnal gyda'r nos a chytunodd y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd i ddarparu ffigurau presenoldeb ar gyfer y sesiynau hynny ar gais.  Er bod ffigurau presenoldeb aelodau ar gyfer y rhan fwyaf o gyfarfodydd pwyllgor ffurfiol ar gael ar wefan y Cyngor, derbyniwyd nad oedd presenoldeb mewn cyfarfodydd anffurfiol ar gael.  Awgrymodd y Cynghorydd Barbara Smith y gallai'r wybodaeth hon gael ei chynnwys gan yr aelodau yn eu hadroddiadau blynyddol.  Trafododd yr Aelodau hefyd gydbwysedd gwleidyddol pwyllgorau a chytunwyd bod Arweinwyr Grŵp yn cynghori am unrhyw newidiadau yn unol â chydbwysedd gwleidyddol eu Grŵp.  Cytunwyd hefyd fod aelodaeth gyfredol y Pwyllgor Cynllunio yn cael ei gadw hyd nes y byddai isetholiad De-orllewin y Rhyl wedi ei gynnal ar 19 Mawrth 2015.

Pleidleisiodd yr Aelodau ar argymhellion yr adroddiad fel a ganlyn -

30 pleidlais o blaid, 0 yn erbyn a 0 yn ymatal.

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn -

(a)       cymeradwyo'r amserlen ddrafft ar gyfer pwyllgorau 2015/16 fel y nodir yn Atodiad 1 i'r adroddiad, ac

(b)       ailbenodi’r cadeirydd ac aelodaeth bresennol y Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd ar gyfer blwyddyn ddinesig 2015 / 2016, yn amodol ar unrhyw newid a nodir gan y Grwpiau.

Ystyried Rhaglen Gwaith i’r Dyfodol y Cyngor (copi’n amgaeedig).

Cyflwynwyd Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cyngor i'w hystyried a nododd yr aelodau fod cyfarfod Briffio’r Cyngor ychwanegol wedi ei drefnu ar ôl y Cyngor llawn ar 14 Ebrill 2015.  Cytunwyd byddai trefniadau ar gyfer ethol Cadeirydd ac Is-Gadeirydd y Cyngor hefyd yn cael eu hystyried yn y Cyngor llawn ym mis Ebrill.  Gofynnodd y Cynghorydd Jason McLellan fod y sesiwn briffio aelodau ar gyllid Ewropeaidd a chyllid allanol arall fel y cytunwyd yn gynharach yn y cyfarfod yn cael ei threfnu cyn gynted ag y bo modd.

PENDERFYNWYD nodi Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol y Cyngor yn amodol ar yr uchod.

Daeth y cyfarfod i ben am 12.55pm.