Agenda and draft minutes

Ar y pwynt hwn, talodd y Cynghorydd Diane King deyrnged i'r Cynghorydd Win Mullen-James a fu farw'n ddiweddar yn anffodus.

Aelodau i ddatgan unrhyw fuddiannau personol neu ragfarnus mewn unrhyw fusnes a nodwyd i'w ystyried yn y cyfarfod hwn.

Dim.

Penodi Cadeirydd y Cyngor ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-25.

Enwebodd y Cynghorydd Hugh Irving y Cynghorydd Peter Scott i fod yn Gadeirydd y Cyngor ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-25, ac eiliwyd gan y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts.

Ni chynigiwyd unrhyw enwebiadau pellach, a dangosodd y cyfarfod ei gadarnhad i'r penodiad.

Datganodd y Cynghorydd Scott ei fod yn derbyn swydd y Cadeirydd a chyhoeddodd mai ei ferch a'i wyres fyddai ei gymar.  Ei Gaplin fyddai Nigel Williams a'i elusen fyddai St. Kentigerns.

PENDERFYNWYD penodi'r Cynghorydd Peter Scott yn Gadeirydd Cyngor Sir Ddinbych ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-25.

Ar y pwynt hwn, talwyd teyrngedau gan y Cadeirydd a holl Arweinwyr y Grŵp i'r diweddar Gynghorydd Win Mullen-James a fu farw'n ddiweddar.

Penodi Is-Gadeirydd y Cyngor ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-25.

Enwebodd y Cynghorydd Gill German y Cynghorydd Diane King i fod yn Is-Gadeirydd y Cyngor ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-25, ac eiliwyd gan y Cynghorydd Joan Butterfield.

Ni chynigiwyd unrhyw enwebiadau pellach, a dangosodd y cyfarfod ei gadarnhad i'r penodiad.

Datganodd y Cynghorydd King ei bod yn derbyn swydd yr Is-Gadeirydd a chyhoeddodd mai ei mab Mark fyddai ei chydymaith

PENDERFYNWYD penodi'r Cynghorydd Diane King yn Is-Gadeirydd Cyngor Sir Ddinbych ar gyfer blwyddyn ddinesig 2024-25.

Ar y pwynt hwn, cafwyd munud o fyfyrio tawel i dalu parch i'r diweddar Gynghorydd Win Mullen-James.

Hysbysiad o eitemau y dylid, ym marn y Cadeirydd, eu hystyried yn y cyfarfod fel mater o frys yn unol ag Adran 100B(4) o Ddeddf Llywodraeth Leol, 1972.

Dim materion brys.

Cwestiwn a gyflwynwyd i'r Cyngor Blynyddol gan Mr Ataur-Raziq Gonzalez –

Yng Nghynllun Corfforaethol Cyngor Sir Ddinbych 2022 i 2027, a ddiwygiwyd yn 2024, mae adran ar Gydraddoldeb, Amrywiaeth a Hawliau Dynol sy’n datgan;

“Rydym wedi ymrwymo i ddathlu amrywiaeth a hyrwyddo cydraddoldeb ym mhopeth a wnawn”

Ac y byddwch yn “ymgysylltu, lle bo'n briodol, â grwpiau sy'n cynrychioli pobl â nodweddion gwarchodedig”.

Ac, yn yr adran Asesiad Llesiant rydych yn nodi bod eich Asesiadau o’r Effaith ar Les wedi’u cynllunio i asesu effaith debygol cynigion ar lesiant cymdeithasol, economaidd, amgylcheddol a diwylliannol Sir Ddinbych, Cymru a’r byd.

A allwch ddweud wrthyf felly beth y mae Cyngor Sir Ddinbych yn ei wneud yn weithredol i ymgysylltu â grwpiau lleiafrifol a sicrhau bod eu hanghenion llesiant yn cael sylw yn Sir Ddinbych gan sicrhau bod eu barn yn cael ei chynrychioli a’u bod yn gallu teimlo eu bod yn cael eu parchu a’u gwerthfawrogi gan Gyngor Sir Ddinbych?

Diolchodd yr Arweinydd, y Cynghorydd Jason McLellan, i Mr Gonzales am ei gwestiwn.  Eglurodd mai'r protocol yn y mater hwn oedd y byddai'r cwestiwn yn cael ei ateb gan yr Aelod Arweiniol ar y Cabinet yr oedd ei bortffolio yn cynnwys testun y cwestiwn ac yn yr achos hwn, yr Aelod Arweiniol oedd y Cynghorydd Julie Matthews a oedd wedi paratoi ymateb manwl.

Ymatebodd y Cynghorydd Julie Matthews fel a ganlyn -

Rydym wedi ymrwymo i ddathlu amrywiaeth a hyrwyddo cydraddoldeb ym mhopeth a wnawn i wella ansawdd bywyd i bawb sy’n byw, yn gweithio ac yn ymweld â Sir Ddinbych.  Datblygwyd ein gweledigaeth ar gyfer dyfodol y Cyngor mewn partneriaeth â chymunedau lleol a phartneriaid.  Ein nod strategol yw bod yn Gyngor sy'n perfformio'n dda yn nes at y gymuned. 

Fel y dywedwch, mae Cynllun Corfforaethol Cyngor Sir Ddinbych yn gwneud ymrwymiad cryf i gydraddoldeb ac amrywiaeth.  Mae'r Cynllun yn cynnwys ein hamcanion cydraddoldeb a lles ac adroddir ar y rhain yn ein hadroddiadau chwarterol.  Bydd yr adroddiad nesaf yn adroddiad blynyddol i'r Cyngor ym mis Gorffennaf.   Mae'r Cynllun ar gael ar ein gwefan gyda'n hamcanion cydraddoldeb wedi'u nodi'n glir.  Mae ymgysylltu a gwrando ar leisiau pobl â nodweddion gwarchodedig, pobl sy’n profi anfantais economaidd gymdeithasol a grwpiau nas clywir yn aml yn bwysig i ni bob amser ac yn rhywbeth yr ydym bob amser yn ceisio ei wella.  Rydym hefyd yn ystyried yr effaith ar y grwpiau a grybwyllwyd uchod ac yn ystyried cyfleoedd i sicrhau’r cydraddoldeb mwyaf drwy ein hasesiadau o’r effaith ar les neu ein hasesiadau effaith integredig. 

Rhaid i gyrff rhestredig fel y cyngor baratoi a chyhoeddi amcanion cydraddoldeb bob pedair blynedd a rhaid iddynt gynnwys pobl sy'n cynrychioli buddiannau pobl sy'n rhannu un neu fwy o'r nodweddion gwarchodedig ac sydd â diddordeb yn y ffordd y mae'r awdurdod yn cyflawni ei swyddogaethau.

Mae ein porth ymgysylltu ar-lein yn cael ei ddefnyddio’n gyson i ymgysylltu ac ymgynghori ar ein cynigion neu’r hyn a alwn, ein sgyrsiau sirol a byddwn yn ymgysylltu’n fuan i ddarganfod beth yw barn pobl am ein polisi ymgysylltu wedi’i ddiweddaru a’n strategaeth cyfranogiad y cyhoedd.   Rydym yn casglu barn pawb yn y gymuned ac rydym yn nodi rhanddeiliaid penodol a allai gael eu heffeithio gan gynnig sy’n asesiadau o’r effaith ar les, er enghraifft ar gyfer unrhyw ymgysylltiadau manylach.

Mae’r polisi porth hwn a strategaeth cyfranogiad y cyhoedd yn arwain y gwaith ymgysylltu sy’n cael ei ddatblygu ar draws y cyngor boed hynny gyda grwpiau sy’n draddodiadol anodd eu cyrraedd gan addysg a gwasanaethau plant a gofal cymdeithasol oedolion a digartrefedd, o fewn ein gwasanaeth tai a chymuned o ran ymgysylltu  ...  view the full Cofnodion text for item 5.

Derbyn cofnodion cyfarfod y Cyngor Sir a gynhaliwyd ar 27 Chwefror 2024 (copi ynghlwm).

Cyflwynwyd cofnodion cyfarfod y Cyngor Llawn a gynhaliwyd ar 14 Mai, 2024.

PENDERFYNWYD cadarnhau cofnodion cyfarfod y Cyngor Llawn a gynhaliwyd ar 14 Mai 2024 fel cofnod cywir.

Derbyn adroddiad gan yr arbenigwr Tâl a Thaliadau (copi ynghlwm), i geisio cymeradwyaeth i'r Datganiad Polisi Tâl am 2024/25 sydd ynghlwm.

Cyflwynodd yr Aelod Arweiniol dros Gyllid, Perfformiad ac Asedau Strategol, y Cynghorydd Gwyneth Ellis, Ddatganiad Polisi Tâl 2024/25 (a gylchlythyrwyd yn flaenorol) i geisio cymeradwyaeth y Cyngor Llawn i’r Datganiad Polisi Tâl a oedd wedi’i ddrafftio yn unol â gofynion 38 ( 1) o Ddeddf Lleoliaeth 2011. Roedd y Polisi yn ymgorffori'r holl drefniadau tâl presennol ar gyfer y grwpiau gweithlu o fewn y Cyngor, gan gynnwys prif swyddogion a'r gweithwyr ar y cyflogau isaf.

Roedd y Polisi Tâl wedi'i ddiweddaru gyda'r sefyllfa bresennol o ran y dyfarniadau cyflog cenedlaethol y cytunwyd arnynt ar gyfer 2023/24, ond ni ddaethpwyd i gytundeb ar gyfer 2024/25.

Roedd y Polisi Tâl wedi'i ddiweddaru gyda'r sefyllfa bresennol o ran sefyllfa genedlaethol y codiadau cyflog ar gyfer Prif Swyddogion a Phrif Weithredwr, nad oedd wedi'u cytuno eto ar gyfer 2024/25.

Yn ystod y trafodaethau, codwyd y cwestiynau a ganlyn –

• Dros y flwyddyn ddiwethaf, bu recriwtio a chadw yn fater difrifol.  Ymatebodd swyddogion eu bod, wrth lunio'r Polisi Tâl, wedi cymharu'r cyflogau â sefydliadau eraill.  Roedd polisïau eraill yn cael eu defnyddio ac ynghyd â'r Polisi Tâl mae'n cynorthwyo gyda recriwtio a chadw staff.  Nid oedd tâl bob amser yn cymharu â'r sector allanol ond roedd hynny y tu hwnt i reolaeth swyddogion o ran cadw at ddyfarniadau cyflog cenedlaethol.   Cadarnhaodd swyddogion nad oedd ganddynt bryderon ynghylch recriwtio a chadw staff. 

• Roedd nifer o staff yn gadael yr awdurdod lleol oherwydd y cynllun ymadael gwirfoddol.  Cadarnhawyd pan fyddai aelodau tîm yn gadael, na fyddai disgwyl i weddill y staff ymgymryd â'r gwaith ychwanegol.  Roedd diogelwch a lles gweddill y staff yn hollbwysig.

• Cadarnhawyd bod y Polisi Tâl wedi ei gynnwys o fewn y broses gyllidebol.

Cynigiwyd ac eiliwyd Datganiad Polisi Tâl 2024/25.   Cafwyd pleidlais drwy godi dwylo a chytunwyd yn unfrydol i gymeradwyo Datganiad Polisi Tâl 2024/25.

PENDERFYNWYD –

(i) Y Cyngor Llawn yn derbyn argymhelliad y Panel Cydnabyddiaeth Ariannol Uwch Arweinyddiaeth a chymeradwyo’r Polisi Tâl ar gyfer 2024/25

(ii) Mae’r Cyngor yn cadarnhau ei fod wedi darllen, deall ac ystyried yr Asesiad o’r Effaith ar Les fel rhan o’i ystyriaeth.

Ystyried adroddiad gan y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd (copi ynghlwm) ar gydbwysedd gwleidyddol a materion yn ymwneud â phwyllgorau.

Cyflwynodd y Rheolwr Gwasanaethau Democrataidd, Steve Price, yr Adolygiad Blynyddol o Gydbwysedd Gwleidyddol a Phenodi Cadeiryddion Craffu (a gylchlythyrwyd yn flaenorol).

Gan fod y flwyddyn ddinesig newydd ddechrau ym mis Mai roedd yn briodol i'r Cyngor ystyried newidiadau mewn cydbwysedd gwleidyddol yn unol â gofynion statudol.

Gofynnwyd i'r Cyngor benodi un cynghorydd sir i'r sedd wag ar y Pwyllgor Safonau ar ôl i'r Cynghorydd Hugh Irving ymddiswyddo yn gynharach yn y flwyddyn.   Byddai'r Pwyllgor yn cyfarfod o leiaf bedair gwaith y flwyddyn ac nid oedd y penodiad yn cael ei wneud o dan reolau cydbwysedd gwleidyddol.

Enwebodd y Cynghorydd Martyn Hogg y Cynghorydd Jon Harland, eiliwyd gan y Cynghorydd Gwyneth Ellis.

Enwebodd y Cynghorydd Huw Hilditch-Roberts y Cynghorydd Andrea Tomlin, ac eiliwyd gan y Cynghorydd Karen Edwards.

Cynhaliwyd pleidlais ar y gofrestr gyda'r canlyniad fel a ganlyn -

Cynghorydd Jon Harland – 26

Cynghorydd Andrea Tomlin – 16

Felly, penodwyd y Cynghorydd Jon Harland ar y Pwyllgor Safonau.

PENDERFYNWYD –

(i) Bod y Cyngor yn nodi'r trefniadau cydbwysedd gwleidyddol ar gyfer dyrannu seddi pwyllgor, a

(ii) Y Cyngor yn penodi'r Cynghorydd Jon Harland i eistedd ar y Pwyllgor Safonau fel Cynghorydd Sir Ddinbych.

Ystyried adroddiad gan y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Llywodraethu a Busnes (copi ynghlwm) i geisio cymeradwyaeth i'r cylch gorchwyl diwygiedig.

Cyflwynodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Llywodraethu a Busnes, Gary Williams, Gylch Gorchwyl y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio (a gylchlythyrwyd yn flaenorol).

Roedd cylch gorchwyl y pwyllgor wedi ei adolygu ar gais y pwyllgor ac er mwyn iddynt gael eu diweddaru yn unol â chanllawiau CIPFA (Sefydliad Siartredig Cyllid Cyhoeddus a Chyfrifyddiaeth).

Yn ystod yr adolygiad o'r cylch gorchwyl, rhoddwyd sylw i gylch gorchwyl a awgrymwyd a gyhoeddwyd gan CIPFA, cylch gorchwyl awdurdodau lleol cyfagos a chanllawiau statudol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru.

Roedd y cylch gorchwyl arfaethedig wedi'i ddrafftio mewn ymgynghoriad â'r swyddog a151, y Prif Archwilydd Mewnol a Chadeirydd ac Is-Gadeirydd y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio.  Roedd sylwadau a sylwadau hefyd wedi’u hystyried gan y Pwyllgor yn y cyfarfod a gynhaliwyd ar 24 Ebrill 2024.

Cynigiwyd ac eiliwyd adroddiad Cylch Gorchwyl y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio.  Cafwyd pleidlais drwy godi dwylo a chytunwyd yn unfrydol i gymeradwyo’r Cylch Gorchwyl.

PENDERFYNWYD bod y Cyngor yn cymeradwyo mabwysiadu Cylch Gorchwyl drafft y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio sydd ynghlwm fel Atodiad 1 i'r adroddiad.

Ystyried rhaglen waith i’r dyfodol y Cyngor (copi ynghlwm).

Cyflwynodd y Cyfarwyddwr Corfforaethol: Llywodraethu a Busnes, Gary Williams, Raglen Gwaith Cychwynnol y Cyngor a Rhaglen Gwaith Cychwynnol Gweithdy’r Cyngor.

PENDERFYNWYD nodi Rhaglen Gwaith Cychwynnol y Cyngor a Rhaglen Gwaith Cychwynnol Gweithdy'r Cyngor.

Daeth y cyfarfod i ben am 11.30 a.m.