Mater - cyfarfodydd
WELSH GOVERNMENT CONSULTATION ON "FAIRER COUNCIL TAX"
Cyfarfod: 23/01/2024 - Cabinet (Eitem 7)
7 YMGYNGHORIAD LLYWODRAETH CYMRU AR “DRETH GYNGOR DECACH” PDF 239 KB
Ystyried
adroddiad gan y Cynghorydd Gwyneth Ellis, Aelod Arweiniol Cyllid, Perfformiad
ac Asedau Strategol (copi ynghlwm) yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet ar gyfer
yr ymateb arfaethedig i ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar “Dreth Gyngor
Decach”.
Dogfennau ychwanegol:
- WG CONSULTATION FAIRER COUNCIL TAX - APPENDIX 1, Eitem 7 PDF 230 KB
- WG CONSULTATION FAIRER COUNCIL TAX - APPENDIX 2, Eitem 7 PDF 454 KB
- WG CONSULTATION FAIRER COUNCIL TAX - APPENDIX 3, Eitem 7 PDF 213 KB
- WG CONSULTATION FAIRER COUNCIL TAX - APPENDIX 4- WG response, Eitem 7 PDF 212 KB
- Webcast for YMGYNGHORIAD LLYWODRAETH CYMRU AR “DRETH GYNGOR DECACH”
Penderfyniad:
PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –
(a) cymeradwyo’r ymateb arfaethedig i’r
ymgynghoriad fel y nodir yn Atodiad 4 yr adroddiad, a chefnogi argymhellion
swyddogion ynglŷn â’r cynnig ehangach a’i gyflawni drwy ddull
cynyddrannol, a
(b) gweithredu’r penderfyniad ar unwaith fel
penderfyniad brys dan Adran 7.25 Cyfansoddiad y Cyngor yn seiliedig ar y
rhesymeg a nodir ym mharagraff 4.4 yr adroddiad.
Cofnodion:
Cyflwynodd y Cynghorydd Gwyneth Ellis yr adroddiad
yn ceisio cymeradwyaeth y Cabinet i’r ymateb arfaethedig i ymgynghoriad
Llywodraeth Cymru ar “Dreth Gyngor Decach”.
Roedd Llywodraeth Cymru (LlC) wedi cychwyn
ymgynghoriad ar newidiadau arfaethedig i system Treth y Cyngor gyda’r nod o
wneud dosbarthu trethi’n decach drwy ostwng Treth y Cyngor i’r rhai yn y bandiau
is a allai gael trafferth cyfrannu tra’n ei chynyddu ar gyfer y rhai yn y
bandiau uwch. Gofynnwyd am farn ar dri
opsiwn: (1) Diwygio ar Raddfa Fach; (2) Diwygio ar Raddfa Gymedrol, a (3)
Diwygio Ehangach ynghyd ag amserlenni gweithredu.
Arweiniodd y Prif Reolwr
Refeniw, Budd-daliadau a Chontractau'r Cabinet drwy fanylion yr adroddiad ar yr
ymgynghoriad ynghyd â'r rhesymeg y tu ôl i'r ymateb arfaethedig a'r risg, y
materion a'r manteision i'r Cyngor a'i drigolion. Ar ôl rhoi trosolwg o'r tri opsiwn, argymhellwyd
bod y Cabinet yn cefnogi'r Diwygio Ehangach, gan ei fod yn cael ei ystyried fel
y ffurf decaf o opsiwn trethiant o fewn yr ymgynghoriad ar gyfer trigolion.Mae’r risg
bosibl i’r Cyngor drwy ddibynnu mwy ar gyllid Grant Cynnal Refeniw wedi cael ei
amlygu yn yr ymateb arfaethedig a gofynnwyd i Lywodraeth Cymru roi mwy o
sicrwydd ar effeithiau cyfatebol y Grant Cynnal Refeniw. Er mwyn sicrhau bod unrhyw effeithiau’n cael
eu deall yn llawn a’u bod yn cael eu rhoi ar waith ar gyflymder y gellir ei
reoli gan y cyngor, cynigwyd cefnogi’r dull fesul cam. Argymhellwyd hefyd bod penderfyniad y Cabinet
ar yr ymateb arfaethedig i’r ymgynghoriad yn cael ei weithredu ar unwaith er
mwyn sicrhau bod yr ymateb yn cael ei gyflwyno erbyn y dyddiad cau.
Croesawodd y Cabinet y newidiadau arfaethedig i
system Treth y Cyngor i wneud y dreth yn decach ac yn fwy blaengar a chefnogodd
argymhellion yr adroddiad a'r opsiwn Diwygio Ehangach a fyddai o'r budd gorau i
drigolion Sir Ddinbych. Fodd bynnag,
roedd y posibilrwydd o dynnu £8 miliwn o sylfaen treth y cyngor o ganlyniad i
symud i’r strwythur bandiau newydd yn y cynllun estynedig a’r ddibyniaeth ddilynol
ar y golled honno’n cael ei digolledu gan y Grant Cynnal Refeniw yn achos
pryder a thynnodd y Cabinet sylw at bwysigrwydd setliad Grant Cynnal Refeniw
teg a chymesur i alluogi'r awdurdod i ddarparu gwasanaethau i drigolion. Eglurodd y Pennaeth Cyllid ac Archwilio
weithrediad y system bresennol o ddyrannu'r Grant Cynnal Refeniw ar sail gallu
awdurdodau lleol i godi Treth y Cyngor a pharhad yr egwyddor honno i'r dyfodol
ond byddai angen rhagor o fanylion er mwyn deall yn well oblygiadau llawn y
newid hwnnw, a dyna pam y ceisir sicrwydd gan Lywodraeth Cymru yn yr ymateb i'r
ymgynghoriad. Ychwanegodd y Cynghorydd
Gill German ei bod yn bwysig i bob awdurdod lleol ymateb i’r ymgynghoriad er
mwyn cydweithio â Llywodraeth Cymru i ddod o hyd i’r ffordd orau ymlaen.
PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –
(a) cymeradwyo’r ymateb arfaethedig i’r
ymgynghoriad fel y nodir yn Atodiad 4 yr adroddiad, a chefnogi argymhellion
swyddogion ynglŷn â’r cynnig ehangach a’i gyflawni drwy ddull fesul cam, a
(b) gweithredu’r penderfyniad ar unwaith fel
penderfyniad brys dan Adran 7.25 Cyfansoddiad y Cyngor yn seiliedig ar y
rhesymeg a nodir ym mharagraff 4.4 yr adroddiad.