Mater - cyfarfodydd

Ystyried adroddiad gan y Cynghorydd Julian Thompson-Hill, Aelod Arweiniol Cyllid, y Cynllun Corfforaethol a Pherfformiad (copi’n amgaeedig) yn nodi goblygiadau Setliad Drafft Llywodraeth Leol 2017/18 a chynigion i gwblhau'r gyllideb ar gyfer 2017/18.

RESOLVED that Cabinet –

(a)       notes the impact of the Local Government Settlement 2017/18;<}94{>nodi effaith Setliad Llywodraeth Leol 2017/18;

(b)       cefnogi'r cynigion a amlinellir yn Atodiad 1, sy’n cyd-fynd â’r tybiaethau a gyflwynwyd i aelodau yng ngweithdy’r gyllideb a gynhaliwyd ar 1 Tachwedd 2016, a gan hynny'n eu hargymell i’r Cyngor llawn er mwyn cwblhau cyllideb 2017/18, ac

(c)        argymell i’r Cyngor, mai’r cynnydd cyfartalog mewn Treth y Cyngor sydd ei angen i gefnogi'r gyllideb yw 2.75%.

Cyflwynodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill adroddiad a oedd yn nodi goblygiadau ariannol Setliad Llywodraeth Leol 2017/18 a'r cynigion ar gyfer cyllideb derfynol 2017/18, gan gynnwys lefel Treth y Cyngor.

Trafododd y Cynghorydd Thompson-Hill broses y gyllideb a sefyllfa ddiweddaraf y gyllideb yn fras gan ymhelaethu ar y cynigion i’w hystyried a'u hargymell i’r Cyngor llawn er mwyn gosod y gyllideb ar gyfer 2017/18. Roedd y setliad terfynol wedi darparu cynnydd ariannol o 0.6% ond roedd yn doriad mewn gwirionedd gan nad oedd yn ystyried chwyddiant na phwysau'r galw am wasanaethau.  Cyfeiriwyd at nifer o gyhoeddiadau Llywodraeth Cymru y gallent fod o fantais ariannol i'r Cyngor ond nid oeddent yn rhan o’r setliad ariannol ac felly nid oeddent yn effeithio ar y gyllideb ar gyfer 2017/18. O ran Treth y Cyngor, ystyrid cynnydd arfaethedig o 2.75% yn synhwyrol ac yn gynaliadwy.

Trafododd y Cabinet gynigion ar gyfer y gyllideb a chanolbwyntiai'r trafod ar y canlynol –

·         Pwysleisiodd y Cynghorydd Eryl Williams y pwysau sylweddol a oedd ar gyllidebau ysgolion, yn enwedig ar gyfer ariannu disgyblion a chanddynt anghenion arbennig drwy’r system addysg, a dylid adolygu hynny i leihau’r problemau yn y dyfodol

·          roedd balansau ysgolion wedi lleihau'n sylweddol yn ddiweddar, ac fe ganmolwyd y gwaith a oedd yn cael ei wneud gydag ysgolion i sicrhau bod cyllid yn cael ei ddefnyddio’n effeithiol. Cododd y Cynghorydd Bobby Feeley ei phryderon hi ynglŷn â phwysau ar y gwasanaethau cymdeithasol gan holi a oedd y cynnydd arfaethedig yn Nhreth y Cyngor yn ddigon i helpu i fynd i'r afael â'r pwysau hwnnw.  Dywedodd y Cynghorydd Julian Thompson-Hill bod y pwysau parhaus ar ofal cymdeithasol wedi cael ei gydnabod a bod swm o £750,000 wedi’i gynnwys yng nghynigion y gyllideb gyda chynlluniau am gynnydd pellach ar gyfer y dyfodol.  Fodd bynnag, derbyniwyd na fyddai £750,000 yn cwrdd â'r lefel bresennol o orwariant (£2m) ac nid oedd modd cwrdd â’r pwysau llawn a oedd yn weddill ym mhob gwasanaeth; byddai angen gwneud penderfyniadau anodd yn y dyfodol. Ystyriwyd y cynnydd o 2.75% yn lefel synhwyrol a chynaliadwy.  Byddai wedi bod angen cynyddu Treth y Cyngor y tu hwnt i’r lefel wedi’i chapio i gwrdd â’r holl bwysau cyfredol.  Cyfeiriodd y swyddogion at y cyllid ychwanegol ar gyfer gwasanaethau cymdeithasol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru, a oedd yn debygol o fod ar ffurf grant a fyddai'n cael ei reoli wrth symud ymlaen

·         soniodd y Cynghorydd David Smith am y cyllid cyfyngedig a oedd ar gael gan Lywodraeth Cymru er mwyn helpu i gwrdd â chostau’r Cyngor wrth adfer gwasanaethau cludiant ar ôl i GHA Coaches fynd drwyddi

·         ni phenderfynwyd hyd yma ar swm y cyllid ar gyfer Sir Ddinbych, ond ni fyddai’n ddigon i gwrdd â’r holl gostau ychwanegol. Un taliad fyddai'r Cyngor yn ei dderbyn, heb unrhyw ddarpariaeth barhaus.  Byddai angen trafod ymhellach o ran trefniadau rheoli ar gyfer darparu gwasanaethau'n barhaus  

Cytunodd y Cabinet bod y gyllideb arfaethedig yn gynhwysfawr ac yn gynaliadwy yn y tymor byr a'i bod yn caniatáu i’r Cyngor nesaf allu buddsoddi rhywfaint.

PENDERFYNWYD bod y Cabinet yn –

 (a)      nodi effaith Setliad Llywodraeth Leol 2017/18; a

 (b)      chefnogi'r cynigion a amlinellir yn Atodiad 1, sy’n cyd-fynd â’r rhagdybiaethau a gyflwynwyd i aelodau yng ngweithdy’r gyllideb a gynhaliwyd ar 1 Tachwedd 2016, a chan hynny'n eu hargymell i’r Cyngor llawn er mwyn gosod cyllideb derfynol 2017/18; ac

 (c)       argymell i’r Cyngor mai’r cynnydd cyfartalog sydd ei angen yn Nhreth y Cyngor i gefnogi'r gyllideb yw 2.75%.